Wat ’n mens sien en ontdek in ’n paar kort dae as jy die regte stappe neem

VRYDAG 29 MAART 2019

’n Kort beskrywing van ons Sondag-tot-Woensdag reis deur Noord-Taiwan

Hoewel ek al twintig jaar in Taiwan is, en my lewensmaat, Natasja, amper vyftien jaar, het ons saam nog nooit meer as ’n paar ure in Taipei, die hoofstad van Taiwan, gespandeer nie. So’t ons toe laat verlede jaar besluit om vir haar verjaarsdag hierdie maand ’n paar dae af te vat en Noord-Taiwan vir onsself te ontdek.

Ons reis het vroeg Sondagoggend begin met ’n 360-kilometer, 100-minuut reis op die hoëspoedtrein na Taipei.

Hoëspoedtrein in Kaohsiung

Ons eerste avontuur het gevolg kort na ons in Taipei gearriveer het: om ’n uitgang uit die tonnels onder die stasie te vind in minder as een uur. Na ons uiteindelik weer sonlig gesien het, het ons die tien minute gestap na ons hotel om ons bagasie daar te los. Op pad het ek ontdek dat ons hotel so te sê reg langs die National Taiwan Museum is – wat ons toe besoek het nadat ons ’n vinnige draai by die hotel gemaak het.

Die huidige tuiste van die National Taiwan Museum is gebou in 1915
Trappe in die National Taiwan Museum

Van daar is ons terug na die tonnels onder Taipei Main Station. Twintig minute of so later is ons in Shilin, om te gaan kyk na die amptelike eertydse woning van Chiang Kai-shek en Soong Mei-ling (of Madame Chiang, soos sy beter bekend was aan buitelanders) tussen min of meer 1950 en 1975. Die gebou het tydens die Japannese Koloniale Era gedien as die Shilin Horticultural Experimental Station, maar is oorgeneem deur die regering van die Republiek van China na hulle onttrek het na Taiwan in 1949. Hier het “old dictator Chiang” – soos Roger Waters hom noem op Amused to Death – onder andere die Amerikaanse president Dwight D. Eisenhower ontvang, asook toekomstige presidente Richard Nixon en Ronald Reagan.

Ons kon nie foto’s neem binne die huis nie, maar ek was aangenaam verras deur die plek. Die vertrekke is min of meer soos dit was in die tyd toe die Chiangs daar gewoon het – meubels in die styl van die 1950’s, klere, boeke, en ook ’n paar skilderye deur Dame Chiang. Dit was ’n kouerige, triestige dag in Taipei. Dit, die gedempte atmosfeer, en die feit dat die huis omring is deur bome en plante, het bygedra tot die indruk dat dit die tipe woning was waar ’n politieke leier vrede kon vind vir sy siel aan die einde van nog ’n dag waartydens sy opponente en kritici alles behalwe geluk en welsyn ervaar het.

Liefkosende struike by die ingang na die Chiang Kai-shek woning
Madame Chiang se Cadillac limousine
Kaart van die Chiang woning landgoed
Chiang Kai-shek se amptelike woning
Die afdak by die voordeur
Uitsig op die sitkamers, en slaapkamers op die tweede verdieping

’n Uur of wat na ons deur die woning en tuine gewandel het, het ons gearriveer in Danshui – een van die oudste distrikte in Taipei. Die distrik is geleë waar die Danshui-rivier in die Straat van Taiwan vloei. Dit was een van die redes hoekom die Spanjaarde 400 jaar gelede besluit het om hulle fort daar te bou, en hoekom eers die Hollanders en toe die Britte ook bakstene op dieselfde stuk grond opmekaar gepak het. Die woning wat die Britte gebou het vir hul konsulaat in 1891 staan steeds. Die fort langsaan is op die plek waar die Spanjaarde ’n fort gebou het in 1628, voor hulle dit afgebreek het in 1642 om te verhoed dat die Hollanders dit kon gebruik. Die Hollanders het die fort herbou, amptenare van die Qing Ryk het dit gerestoureer in 1724, en vanaf 1868 het die Britte dit gehuur. ’n Paar van die vertrekke in die voormalige konsulaat het uitstallings, maar nie veel om oor te skryf nie. Die fort het wel ’n paar figure om ’n mens ’n idee te gee van die mense wat op ’n stadium daar tyd verwyl het.

Fort San Domingo in Danshui, Taipei
’n Gevangene verewig in klei
Nog ’n gevangene wat nie kan glo hoe sy lewe opgeëindig het nie
Laaste gedagte voor die Hollander versteen het: “Die Spanjaarde het vergeet om daai bakstene te vermorsel.”
Deel van die oorspronklike muur van die fort
Die imposante voormalige Britse konsulaat

Nadat ons ’n draai gemaak het by die rivier, het ons by die heuwel opgestap in die rigting van Aletheia University. Die nou strate het gelei verby ’n paar interessante geboue, eetplekke met tradisionele geregte soos “Ah-Gei” – ’n uitgeholde blok tofu volgestop met rysnoedels, tot in Danshui Old Street met dosyne winkels en stalletjies langs die pad.

Danshuirivier
Oxford College, gestig in 1882 – nou deel van Aletheia University
Straat wat verby die kampus loop
Muur met ’n interessante storie
Een van die Ah-Gei eetplekke
Begin van die pad wat afloop na Danshui Old Street

Aandete is genuttig by die Shilin Nagmark, een metro-stasie nader aan Taipei as waar ons gestop het vir die Ou Diktator se huis. Die nagmark was beslis anders as die markte waaraan ons gewoond is in Kaohsiung. Stalletjies was ineengeryg langs die besige straat wat langs die mark verbygaan, maar die res van die mark is geleë in stegies wat kruis en dwars oor ’n hele buurt strek. Daar was ’n paar winkels met klere, en skoene, en elektroniese items, maar meeste stalletjies en winkels het kos en drinkgoed verkoop – alles van gestoomde kluitjies en versuikerde vrugte, tot roomys gemeng met grondboontjiebotter tussen twee plaatkoekies, en diepgebraaide seekat.

Vrugtestalletjie in Shilin Nagmark (Foto deur VOA)
Seekos in Shilin Nagmark (Foto deur Exec8)
“Stinky Tofu” in Shilin Nagmark (Foto deur Sengkang)
Grondboontjiebotterroomys, mense, en bromponies (Foto deur Exec8)
Mense begin reeds vroeg te stroom na die nagmark (Foto deur Ken Marshall)

Die volgende oggend kort na ontbyt is ons per trein Ruifang toe – omtrent veertig minute van Taipei af. Daar’t ons eers warm drankies geniet, en so teen 11:00 het ons vertrek op die Pingxi Line – ’n spoorlyn van so dertien kilometer wat deur agt eertydse myndorpies gaan. Die dorpies en omliggende areas is nou hoofsaaklik toeriste-attraksies. Verversings en groot papierlanterns waarop mense boodskappe skryf en dan lugwaarts stuur, is groot besigheid.

Warm verversings in Ruifang
Pingxi Line kaart
Perron by Shifen-stasie
Spoorlyn by Shifen-stasie
Toeriste geniet verversings langs die spoorlyn
Hangbrug by Shifen
Natuur en mynwese
Waterval by Shifen
Rivier in Pingxi
Roomys met grondboontjieskeersels
“Die stasie is daai kant toe …”
Treinstasiegebou in Pingxi

Kort na ons terugkeer na Ruifang, vind ons onsself op ’n bus wat teen malle spoed teen ’n bergpas opjaag op pad na Jiufen – asof die bestuurder wou wegkom van die naderende mis wat spoedig ons uitsig oor die Stille Oseaan sou belemmer.

Kronkelpad op na Jiufen
Uitsig oor die Stille Oseaan

Digte mis het dit ook moeiliker gemaak om ons volgende slaapplek te vind. Jiufen was eens bekend vir sy goudmyn. Dekades nadat al die goud uitgemyn is, is die dorpie weer uit sy slaap geruk toe dit gebruik is vir die milieu vir ’n bekroonde film in die laat tagtigs. Ons het ’n kamer bespreek op Airbnb, en om die plek te vind, het ek selfs ’n kaart uitgedruk. In realiteit kronkel die strate deur die mis, en die gebou wat ons moes vind, was nie eens in een van die strate op die kaart nie. Ek moes noodgedwonge my rekenaar uithaal om die PDF te lees met instruksies oor hoe om die plek te vind.

Kaart van Jiufen – sonder die mis

In by Jiufen Old Street met ons bagasie…

Af in die nou straatjie vol Japannese en Koreaanse toeriste, om ’n paar hoeke, tot ons by ’n tradisionele wynwinkel kom. Langs die winkel is ’n uitgang, met ’n stel trappe af in die mis …

Nog trappe, ’n tuin, ’n voetpaadjie …

… en uiteindelik, ons snoesige kamer.

Die res van die middag en die aand het ons deur die nou stegies gestap, aandete geëet, tee gedrink, soetgoed geniet, en nog foto’s geneem van die mense en die stegies en die mis.

Geneem in die area waar die film, City of Sadness verfilm is in 1989
’n Kalligrafie werkswinkel
Die film-milieu trek vele toeriste
Hotel in die mis by ’n krans

Die volgende oggend het ek kort na ses wakker geword. Die mis het intussen gelig, so ek het ’n ent gaan stap, foto’s geneem van die huise teen die heuwelhange, en die Stille Oseaan nie meer as ’n paar kilometers weg nie. Warm koffie en piesangs gekry by die Family Mart, nog ’n paar foto’s geneem, en teruggegaan na ons kamer toe.

Uitsig voor sonop
Panorama van ons “buurt”
Kozy Stone House se deur
Tempel met ’n uitsig
Die tuin naby ons blyplek
Trappe by die film-area – dié keer sonder toeriste
Huise teen die hang van die berg
Internasionale plakkers
Hoe ver ons is van die res van die wêreld (1)
Hoe ver ons is van die res van die wêreld (2)

Teen 08:30 was ons by die busstop om terug te gaan na Ruifang, en vandaar ’n trein te vang na Yilan, ’n stad van omtrent ’n halfmiljoen mense op die ooskus van Taiwan. Die treinspoor loop langs die kus af vir omtrent vyftig kilometer, met onder andere ’n uitsig oor die vulkaniese Skilpad-eiland in die verte (wat volgens een bron net besoek kan word met ’n permit, en vroegtydige reëlings met ’n booteienaar).

Skilpad-Eiland (Foto deur Lien-yuan Lee)
Treinstasie in Yilan
Kaart van Yilan
Gebou uit die Japannese Koloniale Era – nou amptelike historiese besienswaardigheid
Gebou uit die Japannese Koloniale Era – nou ’n teehuis
Die teehuis van ’n ander hoek af

Yilan is die poort na Taipingshan Forest Recreation Area, en daar is ’n paar warmwaterbronne in die omgewing, maar siende dat ons tyd beperk was, het ons net ’n paar besienswaardighede in die stad self besoek. Minder as twee ure na ons in Yilan gestop het, vertrek ons weer – dié keer Hualien toe, omtrent 100 kilometer verder suid. Kort na ons ons Airbnb opgespoor het, het ons die pad gevat na die Hualien Railway Culture Park – ’n gerestoureerde 1932 trein-depot met ’n handige model van ’n groot deel van die stad, vir in geval jy nie meer as ’n middag en ’n aand het om in die stad te spandeer nie. Aandete is genuttig by die Dongdamen nagmark. (Hualien se bekendste toeriste-attraksie is Taroko National Park, wat ons besoek het in November 2013.)

Model van Hualien (1)
Model van Hualien (2)
Model van Hualien (3)
Dongdamen Nagmark in Hualien (Foto deur Sinchen Lin)

Ek is weer vroeg die oggend op, dié keer om twee besienswaardighede te gaan soek waarvoor ons nie die vorige dag tyd gehad het nie. Albei plekke was nog toe, maar ek kon darem sien wat ek sou mis. Die eerste een was ’n ou Japannese-era militêre fasiliteit, waar sommige Kamikaze-vlieëniers volgens oorlewering hul laaste sopie ryswyn weggesluk het voor hulle hul vliegtuie in die naaste Amerikaanse skepe ingevlieg het. Die ander was die Manor House, amptelike woning van ’n belangrike militêre figuur tydens die Japannese koloniale tydperk.

Die Pine Garden in Hualien
Een van die huise in die ou militêre buurt

Terug by die kamer het ons seker gemaak al ons besittings is bymekaar, en toe gestap tot by die naaste McDonald’s vir ontbyt. Met dertig minute om te spaar, het ons aangemeld by Hualien-stasie vir ons vyf-uur-lange reis terug na Kaohsiung – al langs die ooskus af, en deur die berge wat die ruggraat vorm van hierdie skone eiland.

Bestemmingsborde by Hualien-treinstasie
Uitsig oor die ooskus van Taiwan uit die trein
Die ooskus van Taiwan (Foto deur Lg316hksyu)

______________________

Positiewe sielkunde en politiek

Behoort alle idees krities ondersoek te word? Is daar idees –gedagtes wat jou kop binne skiet – wat, die oomblik wat dit vorm aanneem, onderdruk moet word in vrees en paniek dat iemand dalk in jou oë kan sien wat jy besig was om te dink?

VRYDAG 29 MAART 2019

11:31

As volwassene is jyself verantwoordelik vir jou eie selfbeeld. As volwassene is jyself verantwoordelikheid vir hoe jy oor jouself dink. Daar is uitsonderings, soos mense met ernstige verstandelike gebreke, maar die meerderheid van die bevolking val nie onder hierdie uitsonderings nie. Dit lei tot ’n voorlopige konklusie dat mense verantwoordelik is vir hulle eie ingesteldheid en denkpatrone. Wat alles goed en wel is indien ingesteldheid en denkpatrone nie juis veel van ’n impak het op die kwaliteit van jou bestaanservaring nie.

Akademiese navorsing (sien Daniel Kahneman se Thinking, Fast and Slow, en The Happiness Advantage van Shawn Achor; Malcolm Gladwell se Outliers het ook interessante voorbeelde) dui aan dat hoe jy aan jouself dink, hoe jy dink oor jou plek in die wêreld, hoe jy dink aan die moontlike impak wat jy kan maak in die wêreld, hoe jy dink aan jou waarde in die omgewings waar jy jou bestaan voer, hoe jy dink aan jouself in verhoudings met ander mense, hoe jy dink aan jou talente en vermoëns, ’n radikale effek het op jou gedrag, op wat jy doen, op hoe jy leef, op jou verhoudings, en uiteindelik, op die resultate van jou aksies en gedrag.

Vraag een is dus: Maak dit saak hoe jy aan jouself dink?

Vraag twee: Kan jy as volwasse verantwoordelik gehou word vir hoe jy dink aan jouself?

Vraag drie: Indien dit saak maak hoe jy dink aan jouself, en jy as volwassene verantwoordelik gehou kan word vir hoe jy dink aan jouself, tot watter mate is jy verantwoordelik vir jou eie posisie in die samelewing?

Vraag vier: Indien dit saak maak hoe mense dink aan hulleself, en volwassenes verantwoordelik gehou kan word vir hoe hulle dink aan hulleself, en hulle derhalwe tot ’n groot mate verantwoordelik is vir hulle eie posisies in die samelewing, tot watter mate is volwassenes verantwoordelik vir hulle eie onderdrukking deur die staat?

En vraag vyf: Beteken hierdie gedagtes wat die gevolg is van vrye denke relatief onbeperk deur reëls oor wat ek mag sê en dink en skryf dat ek nou aan die kant van die onderdrukker is? Beteken hierdie vrae dat ek nou glo daaraan dat die boelie ’n reg het om te regeer – omdat hy sterker is as die een onder sy voet, of onder sy vuis? Is dit nie redelike vrae nie? Mag ’n mens nie redelike vrae vra as die antwoorde polities ongemaklik is nie?

Siende dat ek nie kan verwag dat enige iemand dit op hulleself sal neem om my vrae te beantwoord nie, sal ek dit self moet doen. Die feit dat ek beskuldig sal word dat ek X, Y of Z is, beteken inderdaad nie veel in die wêreld waarin ons leef teen die einde van die tweede dekade van die 21e eeu nie. Ek hoop nietemin dat ek eerlike antwoorde sal vind, en vir eens hierdie knaende onrustigheid tot ruste kan laat lê.

14:38

Vir die rekord, die idee van opperheerskappy van enige etniese, ras- of kulturele groep is absurd. Hoekom sal dit beter wees as mense van ’n bepaalde ras, taal- of kultuurgroep regeer? Enige wese van die buitenste ruim wat meer as twee minute op hierdie planeet spandeer, sal weet dat in enige ras, taal- en kultuurgroep daar mense is met verskillende uitkyke op die lewe, verskillende idees oor hulself, verskillende idees oor ander mense, en verskillende idees oor hoe die wêreld regeer moet word – waarvan sommige idees beter en meer effektief is as ander. Om te beweer dat die lede van een ras, taal- of kultuurgroep moet regeer ten spyte van al hierdie, en ander verskille, is werklik heel onintelligent … om die minste te sê.

My fokus is op mense se beskouings van hulself, hoe hulle inpas in hul omgewings, hul verhoudings met ander mense, en wat hulle behoort te doen om gelukkige en vrugbare lewens te lei. As sekere idees goed blyk te wees na deeglike oorweging, as sekere beskouings ’n groter waarskynlikheid toon om resultate te produseer waarby meeste mense baat kan vind, waardeur die grootste hoeveelheid mense geluk kan vind, maak dit sekerlik sin om hierdie beskouings ernstig te oorweeg, dan nie? En as tien mense, of honderd mense, of tien duisend mense, of twintig miljoen mense saamstem met hierdie idees, kan dit tog lei tot omgewings en omstandighede waarbinne ’n groot persentasie van die bevolking hulle bestaan kan voer in vrede en ’n redelike mate van welsyn en geluk, dan nie?

______________________

Of is jy ’n kreatiewe agent?

VRYDAG 22 MAART 2019

JY is beide die agent wat dosyne kere per dag besluit tussen twee of meer opsies, asook die resultaat van jou besluite, of keuses. Hierdie keuses mag relatief onbelangrik wees, soos om te besluit watter kleur T-hemp om te koop. Ander kere moet jy besluit of jy iemand is wat Demokraat stem of Republikein (in Amerika), of Konserwatief of Arbeid (in Brittanje), of African National Congress of Demokratiese Alliansie (in Suid-Afrika). Soms moet jy ook besluit of jy iemand is wat toelaat dat iets met jou gebeur, en of jy iemand is wat opstaan vir jouself en nié toelaat dat dit gebeur nie. Laat jy toe dat jy geïntimideer word deur iets, of besluit jy dat jy nie langer geïntimideer gaan word daardeur nie? Laat jy steeds toe dat iets wat iemand ’n lang tyd gelede aan jou gedoen het of vir jou gesê het, of die feit dat iemand jou oortuig het om sekere dinge te glo, ’n effek het op jou sienswyse en handelinge en gedrag, of besluit jy om ’n ander rigting in te gaan, en ander dinge te glo oor jouself? Is jy iemand wat glo jy is ’n slagoffer van wat aan jou gegee is met geboorte en in die eerste jare van jou lewe tot jy die vermoë ontwikkel het om vir jouself te dink en te besluit (nasionaliteit, kultuur, sosio-ekonomiese status, godsdienstige oortuigings), of glo jy dat jy ’n kreatiewe agent is wat tot ’n groot mate jou eie identiteit en jou eie lewe kan skep soos dit jou behaag?

* * *

Ontwikkelingsbioloog en selfverbeteringsghoeroe Bruce Lipton praat van programmering in jou psige wat soos ’n opname is wat terugspeel elke keer as ’n insident, of ’n gedagte, of iets wat iemand sê, die knoppie druk. Hy glo ook dat ’n mens in staat is om jou programmering te verander – om die opname te vervang met een wat meer ondersteunend is van wie en wat jy wil wees.

Die skrywer van You Are a Badass at Making Money, Jen Sincero, skryf dat ’n mens dinge moet doen om hierdie ou programmering – veral as dit nie ondersteun wat jy tans probeer doen in jou lewe nie – uit te daag; die ou programmering as’t ware moet dwing om uit ’n skuilplek te kruip en ditself te ontbloot.

En die skrywer van Trading in the Zone, Mark Douglas, skryf oor oortuigings dat dit vorms van gestruktureerde energie is. (Moet wees, argumenteer hy, want oortuigings, soos drome en herinneringe en ander gedagtes, bestaan nie uit atome en molekules nie.) Hy reken verder dat ons nie soseer oortuigings verander nie, as dat ons energie oordra van een konsep na ’n ander konsep – een wat ons meer waardevol sal vind in die proses om ons begeertes en ons doelwitte te vervul.

So gebeur dit dat ek dink aan dinge waarop ek geld spandeer het vanoggend – ’n kledingstuk, en ’n paar items vir ontbyt wat nie absoluut noodsaaklik is nie. Ek het ook ’n ligte middagete geniet in IKEA se kafeteria. Op pad huis toe dink ek toe aan die ongewone kwaliteit van my Vrydagoggend, en dat ek nie gewoonlik soveel geld spandeer as ek dit nie vooraf beplan het nie.

Ek kon amper hoor hoe my interne kassetspeler aanskakel. ’n Dekades-oue snit begin speel – oor iemand wat homself as inherent arm beskou en glo dat dit so behoort te wees.

Dis toe dat ek dink aan Bruce Lipton, Jen Sincero, en Mark Douglas, en wat hulle sê oor hoe ’n mens dink en optree. Ek kan so ’n negatiewe gedagte konfronteer, of ek kan die opname vervang met iets wat meer bruikbaar is.

Mark Douglas is baie spesifiek hieroor. Daai tipe gedagte sal heel waarskynlik altyd êrens in die gange van my brein vaskleef, en elke nou en dan sal dit ’n poging aanwend om gehoor te word. Wat ek kán en behoort te doen, is om ’n positiewer, nuttiger oortuiging te formuleer; die ou oortuiging te deaktiveer (of te ondermyn), en die nuwe oortuiging energie te gee. Wanneer ek dan weer per geleentheid die ou opname hoor, hoef dit nie veel reaksie te ontlok nie: Dit sal wees soos die blaf van ’n ou hond sonder tande.

* * *

Siende dat vele lesers waarskynlik nie bekend is met Mark Douglas se idees nie, ’n kort aanhaling uit ’n gedeelte van Trading in the Zone, getiteld, “The Primary Characteristics Of A Belief”:

“Beliefs seem to be composed of a type of energy or force that naturally resists any other force that would cause them to exist in any form other than their present form. Does this mean that they can’t be altered? Absolutely not! It just means that we have to understand how to work with them. Beliefs can be altered, but not in the way that most people may think. I believe that once a belief has been formed, it cannot be destroyed. In other words, there is nothing we can do that would cause one or more of our beliefs to cease to exist or to evaporate as if they never existed at all. This assertion is founded in a basic law of physics. According to Albert Einstein and others in the scientific community, energy can neither be created nor destroyed; it can only be transformed.

If beliefs are energy – structured, conscious energy that is aware of its existence – then this same principle of physics can be applied to beliefs, meaning, if we try to eradicate them, it’s not going to work. If you knew someone or something was trying to destroy you, how would you respond? You would defend yourself, fight back, and possibly become even stronger than you were before you knew of the threat. Each individual belief is a component of what we consider to be our identity.

Isn’t it reasonable to expect that, if threatened, each individual belief would respond in a way that was consistent with how all the parts respond collectively? The same principle holds true if we try to act as if a particularly troublesome belief doesn’t exist. If you woke up one morning and everyone you knew ignored you and acted as if you didn’t exist, how would you respond? It probably wouldn’t be long before you grabbed someone and got right in their face to try to force them to acknowledge you. Again, if purposely ignored, each individual belief will act in the very same way. It will find a way to force its presence into our conscious thought process or behavior. The easiest and most effective way to work with our beliefs is to gently render them inactive or nonfunctional by drawing the energy out of them. I call this process de-activation. After de-activation, the original structure of the belief remains intact, so technically it hasn’t changed. The difference is that the belief no longer has any energy. Without energy, it doesn’t have the potential to act as a force on our perception of information or on our behavior.” [my kursief]

Douglas voorsien dan ’n voorbeeld van eertydse oortuigings in Krismisvader en die Tandmuis wat nou onaktiewe, nie-funksionele oortuigings is. Hierdie oortuigings, verduidelik hy, bestaan steeds in sy brein as konsepte sonder energie. (Oortuigings is volgens hom ’n kombinasie van sintuiglike ervaring en woorde wat ’n energieke konsep vorm.) Sonder energie het die konsep nie meer die potensiaal om druk uit te oefen op die persepsie van inligting of op die persoon se gedrag nie. As iemand dus nou vir die volwasse persoon sê dat Krismisvader by die voordeur is, sal hy of sy dit afmaak as ’n grap. Sê dit vir ’n vyfjarige kind, en die woorde sal onmiddellik die kind verbind tot ’n reservoir van positief-gelaaide energie wat hom of haar sou dring om op te spring en na die deur toe te hardloop, met geen struikelblok te groot om te oorkom nie.

As volwassene het die persoon dus twee teenstrydige oortuigings oor die wêreld in sy kop: Een is dat Krismisvader bestaan, en die ander is dat Krismisvader nié bestaan nie. Die verskil tussen die twee oortuigings is natuurlik dat die eerste een so te sê geen energie het nie, terwyl die tweede oortuiging gelaai is met energie. Daar is dus geen funksionele konflik of kontradiksie nie.

Douglas glo dat indien een oortuiging gedeaktiveer kan word, enige oortuiging gedeaktiveer kan word. Die geheim tot die suksesvolle verandering van oortuigings is die begrip dat jy nie werklik jou oortuigings verander nie, maar slegs energie oordra van een konsep na ’n ander konsep wat meer waardevol is in jou pogings om jou begeertes te vervul of jou doel te bereik.

Aktiewe oortuigings is dus positief gelaai met voldoende energie om druk te kan uitoefen op jou persepsie van inligting, op jou gedrag, en op hoe jy jouself uitdruk.

______________________

Gifplantjie in die Tuin van jou Gedagtes

(Inleiding)

Ek maak al geld vandag ek vyftien jaar oud was – en met geldmaak bedoel ek iets anders as sakgeld verdien omdat ek die gras gesny het. Ek het begin deur koerante af te lewer in die middestad van Pretoria vir Nasionale Pers; die volgende jaar het ek vir dieselfde maatskappy intekenaars gewerf. In my tweede jaar op universiteit het ek in ’n mansgeskenkwinkel gewerk, en twee jaar daarna as ’n assistent by die Godsdienskundedepartement. Die jaar voordat ek gegradueer het, het ek kos afgelewer vir plaaslike restaurante, en agtien maande na universiteit het ek begin werk as ’n Engelse onderwyser.

Al hierdie werk kan gesorteer word onder die kategorie van iemand het vir my gevra of ek iets kan doen; ek het ingestem; ek het dit gedoen, en hulle het my betaal.

Ek het ook oor die jare ’n klein bietjie geld gemaak deur items te verkoop – ’n paar goed wat spasie opgevul het in my woonstel wat ek geadverteer het, maar ook boeke wat ek geskryf en self gepubliseer het, en materiaal wat mense kon gebruik om hulle taalvaardighede te verbeter, of wat hulle kon help om ander mense te help om dit te doen.

En dan het ek ook al gemengde sukses gehad daarmee om te woeker met geld; om iets te koop teen prys X en dit later te verkoop teen prys Y.

Siende dat ek al geld maak vir meer as dertig jaar lank, en op verskeie maniere geld gemaak het, wat presies bedoel ek as ek skryf dat ek ’n historiese probleem het – of gehad het daarmee – om geld te maak? Is dit die manier van geldmaak – oukei as iemand vir my sê/vra om iets te doen, nie oukei as ek inisiatief moet neem nie? Is die probleem om geld te waag om geld te maak? Het ek ’n probleem daarmee om ’n mark te identifiseer en vorendag te kom met ’n produk of diens om in ’n spesifieke behoefte te voorsien?

Lang storie kort, ek dink nie een van hierdie dinge is ’n probleem nie, hoewel dit sekerlik makliker sal wees om X-hoeveelheid geld te maak met een metode eerder as ’n ander een.

(Einde van die inleiding)

SATERDAG 19 JANUARIE 2019

Ek kan goeie klere hê, en goeie skoene, goeie sonbrille, ’n goeie gehalte pet, goeie gehalte digitale toestelle en hoë kwaliteit oorfone. Ek kan ’n debietkaart met geld in die bank hê. Ek het ook geen probleem daarmee om op ’n goeie fiets rond te ry nie. Ek kan ’n lekker ete by ’n goeie restaurant geniet, en selfs geld vir iemand anders gee as die geleentheid homself voordoen. Met al hierdie dinge ondervind ek geen weerstand van problematiese programmering nie.

Waar programmering steeds klippe in my pad rol, is met my wat dinge doen en ’n klomp geld daarvoor kry. Of eerder, ek kan dinge doen en geld ontvang – solank dit net genoeg is om my lewendig te hou.

En tog het ek nie ’n probleem daarmee om geld te besit nie. Ek weet ek kan geld goed bestuur. Wanneer ek geld het, weet ek hoe om te werk te gaan daarmee – om dit te geniet, maar ook om dit nie te mors nie.

Die probleem is om myself ontvanklik te maak daarvoor om tien keer, honderd keer, duisend keer meer geld te ontvang as wat ek nodig het om kos te koop, huur te betaal, en oor die algemeen ’n eenvoudige lewe te leef. Dat ek die ontvanger van ’n miljoen dollar kan wees … dat ek dinge kan doen en dan duisende of tienduisende dollars kan ontvang – dit is waar ek nog ’n paar planke nodig het om die brug te voltooi wat ek moet oorsteek om die ander kant te bereik.

Maandag 15 April 2019

Mens wonder tog: Hoekom meer geld maak as wat jy nodig het om ’n eenvoudige lewe te leef? Een rede is omdat dinge vinnig kan verander – jy kan jou bestaande werk verloor, jy kan siek raak, ’n oorlog kan uitbreek in die land waar jy jouself tuis gemaak het. Ek begeer dus nie geld om spandabelrig te kan leef nie. Ek begeer net meer sekerheid as wat ons tans geniet. En om sommige dinge te kan doen en te kan geniet wat ons nie tans kan bekostig om te doen nie.

MAANDAG 18 MAART 2019

In die stort dink ek aan twee domeinname wat ek besit, en hoe ek uiteindelik besluit het dat ek hulle nooit verkoop gaan kry nie. Ek dink aan geld maak oor die algemeen, en aan finansiële markte. Ek dink hoe ek reeds struikelblokke in my programmering gedeaktiveer het. Ek dink aan hoe vinnig dit gebeur/Hoe vinnig gebeur dit? Dink aan godsdiens, hoe ek vir twintig-plus jare geprogrammeer was in ’n bepaalde godsdienstige tradisie en gepaardgaande mitologie, en hoe dit tot ’n kritiese mate gedeaktiveer is in ’n kwessie van niks meer as twee jaar nie. Dink ook dat dit nie net die akademiese kursus was wat ek gestudeer het nie; dat ander mense saam met my in dieselfde klasse gesit het en dieselfde materiaal bestudeer het, en hulle religieuse affiliasie min of meer ongeskaad aan die ander kant uitgekom het. Dink weer aan die navorsing wat ek nou doen op die aandele-indekse, en hoe dit aan die einde blyk nie te moeilik te wees om geld te maak nie, maar ook nie te maklik nie. “Wat is moeilik, en wat is maklik?” wonder ek. Dink weer aan wat ek nog die heeltyd gedink het my slegte/gebrekkige programmering was, of programmering wat ek opgetel het, want sekerlik het my ouers nie bedoel om my op ’n manier te programmeer wat dit moeiliker vir my sal maak om te oorleef en geluk te vind in die wêreld nie. Dink weer dat die gebrekkige programmering was dat ek gedink het dit moeilik moet wees om geld te maak: Dit moet ’n struggle wees. “Struggle ek steeds?” wonder ek. Nie regtig nie, dink ek. “Trading” is ’n bietjie moeiliker as wat ek op ’n stadium gedink het dit sou wees, of dit vat ’n bietjie langer om deur al die opsies te werk, maar ek het reeds heelwat gevorder, selfs in terme van wins en verlies. “Maar wat is maklik, en wat is moeilik?” kom die vraag weer. Ek weet dit is belangrik om dit te beantwoord, want vir dekades het ek geglo dit moet moeilik wees om geld te maak, om suksesvol te wees, om jou drome te realiseer. Dit moet ’n stryd wees. Maar hóé moeilik? Wanneer het ’n mens genoeg gesukkel?

“Die antwoord waarna jy soek al het jy nie die regte vraag gevra nie,” kom die gedagte uit die deel van my brein wat nie aktief aan die praat was in die stort nie, “is dat jy dit nooit sal maak nie. You’ll never make it. That was your actual programming. Die ‘struggle’ deel is net omdat jy iets moet doen. Jy moet probeer. Andersins, wat doen jy met jou lewe?”

In werklikheid was die somtotaal van die lesse wat ek in my ouers se lewens gesien het, en van die lesse uit die kerk, en van Radio Kansel, en van Job se gesukkel wat opgehou het na sewe maer jare maar my ouers se gesukkel was nimmereindigend – al was daar tye van hoop tussen in wat mens amper laat glo het die gesukkel is verby, was dat dit nooit gaan gebeur nie.

Is dit hoekom ook ék etlike kere al naby gekom het … net om elke keer terug te trek, vir redes wat ek nooit heeltemal kon verduidelik eens aan myself nie? Is dit omdat daar diep binne my die oortuiging was nie net dat ek moet sukkel nie, maar dat dit nooit sal gebeur vir my nie? Dat ek nooit suksesvol sal wees nie. Dat ek nooit finansieel gemaklik sal wees nie. Dat ek altyd sal sukkel – omdat dit so geskryf gestaan het lank voor ek geweet het wat óm my en binne my aangaan.

Natuurlik is dit ’n oppervlakkige wêreldbeeld. Natuurlik is dit niks meer as die resultaat van ’n kind wat die wêreld van volwassenes waargeneem het en veronderstellings gemaak het oor hoe die lewe werk, en hierdie veronderstellings wat verskans geraak het in sy gedagtes nie. Want dit hoef nie so te wees nie. Maar as die saad geplant is in jou brein dat dit so is, en so moet wees, en jy nie die gifplantjie vroeg genoeg in jou volwasse lewe uitruk nie, sal dit altyd bly groei, en uiteindelik die dominante plant word in die Tuin van jou Gedagtes, wat bepaal hoe jy dink oor dinge, hoe jy praat, hoe jy optree, hoe jy droom, hoe jy planne maak, hoe jy geld maak, en geld spandeer in die hoop dat jy meer geld sal maak, en hoe jy tyd spandeer in die hoop dat jy beter sal doen – eendag.

“Is dit maklik om geld te maak?” is die verkeerde vraag. “Is dit moeilik om geld te maak?” is uit die aard van die saak ook die verkeerde vraag. “Moet ’n mens sukkel?” is nie soseer die verkeerde vraag, as dat dit ’n simpel vraag is nie.

Die doek is skoon. Die verfblikkies is vol ryk skakerings uit my verlede, en uit my verbeelding, en uit wat ander mense jou leer as jy jouself oopmaak daarvoor.

Gaan finansiële onafhanklikheid ooit vir my gebeur? Feit is, dit het jare gelede al begin om vir my te gebeur – ek het myself net elke keer blind gehou daarvoor, en weggedraai daarvan. En dit gemaak op ander maniere, en in ander areas wat niks te make gehad het met geld nie.

______________________

Advies aan myself, en dalk aan ander

DONDERDAG 31 JANUARIE 2019

Indien iemand my ooit ernstig vra vir advies oor geld “maak”, sal ek instem, op ’n paar voorwaardes. Een is dat hulle moet verstaan dat dit ’n “package deal” is: Jy gaan nie net meer geld “maak” nie; jy gaan jou lewe transformeer. Jy moet gereed wees daarvoor. Jy moet verstaan waar jy vandaan kom met die hele besigheid van geld “maak” en geld spandeer. Jy moet verstaan dat jy, voordat jy besef het wat aangaan, geprogrammeer was oor geld, en oor vele ander dinge. Weke, of selfs maande voor ons sal kom by die tegniese aspekte van hoe om ’n besigheid te begin, of hoe om ’n website op te sit, of hoe om te trade, sal jy boeke moet lees soos T. Harv Eker se Secrets of the Millionaire Mind, Joe Dominguez en Vicki Robin se boek, Your Money or Your Life (verkieslik die ouer weergawe), Wallace D. Wattles se 1910-treffer, The Science of Getting Rich, en selfs Robert Kiyosaki se Rich Dad, Poor Dad, en Jen Sincero se You Are a Badass at Making Money. Boeke soos Scott Adams se How to Fail at Almost Everything and Still Win Big, Daniel Kahneman se Thinking, Fast and Slow, en Bruce Lipton se Biology of Belief is streng gesproke verder weg van die onderwerp van geld, maar kan ’n groot verskil maak. En as jy wil leer trade, sal ons nie eens praat van die verskil tussen die Euro en Brent Crude voordat jy nie Mark Douglas gelees het nie.

MAANDAG 11 MAART 2019

“Wat is belangrik? Wat is jy veronderstel om te doen?” kom die gedagte vir die hoeveelste keer by my op soos ek die huis verlaat om aandete te gaan koop, waarna ek sal terugkeer huis toe om my werk voort te sit. (In kontras met my benadering, dink ek aan ander expat English teachers wat uitgaan vir 7-8 ure per dag om 4-6 ure lank klas te gee teen NT$600-$700 per uur.)

Drie opsies (ek sal soos gewoonlik nie daarin slaag om my voorkeur te verbloem nie):

1. Gee soveel as moontlik ure per dag klas teen ’n vasgestelde tarief, en hoop die mat word nie skielik onder jou uitgeruk nie, en dat die geld jou vir langer aan die lewe sal hou as wat logika suggereer.

2. Kry ’n sogenaamde permanente posisie, of ’n voltydse aanstelling, en hoop die mat word nie onder jou uitgeruk sonder waarskuwing nie – en indien wel, dat jy spoedig ’n soortgelyke posisie sal bekom, en dat die geld wat jy verdien, voldoende sal wees om jou vir jare lank aan die lewe te hou.

3. Leef eenvoudig, en beperk jou uitgawes. Doen genoeg deeltydse werk, of vryskutwerk, om jou uitgawes te dek. Spandeer ’n goeie persentasie van die res van jou wakker-ure elke dag om vaardighede te ontwikkel op meer as een gebied – kan verwant wees, maar dit hoef nie te wees nie, en om jou kennis uit te brei in ’n verskeidenheid onderwerpe. Gebruik hierdie kennis en vaardighede om meer as een bron van inkomste te ontwikkel; bronne van inkomste wat meer volhoubaar is, en meer standvastig op die langtermyn as enige van die deeltydse of voltydse posisies wat jy mag hoop om aan vas te hou.

DINSDAG 12 MAART 2019

Vraag is weereens: Vir wie sou ek hierdie advies aanbied? Sekerlik vir myself tien, vyftien, selfs twintig jaar gelede. En sekerlik vir ander “expats” wat hulleself onderhou met Engelse klasse in lande soos Taiwan, China, Korea en Japan.

Geld dit ook vir ander mense wat deeltydse werk doen, of vryskutwerk? Tot ’n mate. Daar is wel mense wat hulle toekoms en hulle grootste hoop vir ’n goeie lewe op die spel plaas in ’n meer tradisionele beroep, waar hulle toenemend meer geld sal verdien, en toenemend beter posisies sal beklee. Ek kan insien hoe hierdie guerrilla-benadering – bly mobiel; min bagasie; hou dinge eenvoudig; vat wat jy kan kry en hou uit so lank as moontlik – nie op hulle van toepassing sal wees nie.

[Lees ook “Advies vir die 25-jarige buitelander wat beplan om vir die volgende dertig jaar in Taiwan Engelse klasse te gee” van Julie 2018]

VRYDAG 15 MAART 2019

Die geld in jou bankrekening is slegs ’n subatomiese partikel van die hoeveelheid geld wat reeds bestaan, en wat geen gevoel of opinie het daaroor om na jou kant toe te vloei nie. As geld kon “weet”, sou dit in elk geval geweet het dit sou nie bly by jou, op dieselfde manier wat ’n kledingstuk in jou kas sal bly hang vir jare nadat jy dit bekom het nie. Jy spandeer geld. Dan kom ander geld in. Jy deponeer geld in jou bankrekening, wat in elk geval beteken jy besit nie eens meer daai geld nie – jy leen dit vir die bank, waarvoor die bank jou rente sal betaal, en as jy dit wil terughê, sal hulle vir jou ander geld gee as wat jy vir hulle gegee het.

Steeds, geld – wat reeds bestaan en in omgang is – het geen gevoel of opinie daaroor om tyd te spandeer in jou besit nie. Jy’s nie spesiaal in daai sin van die woord nie. As jy jouself oopmaak daarvoor en die regte stappe neem om dit in ontvangs te neem, sál dit na jou toe vloei.

______________________