Oumensjare van my jeug – 2020 – Bladsy 5

Wat is die ideologiese basis van hoe jy dink?

MAANDAG 20 APRIL 2020

16:00

Wat is die ideologiese basis van wat jy dink, sê of skryf, of wat jy glo of argumenteer?

Vir sommige mense is dit ’n oortuiging dat ons in ’n ongelyke, onregverdige wêreld woon, en dat dit almal se morele verantwoordelikheid is om alles in hul vermoë te doen om dinge meer gelyk en meer regverdig te maak. Mense wat vanuit hierdie basis argumenteer, deel mense op in groepe: primêre oortreders asook medepligtiges aan onreg; slagoffers van onreg; en mense (soos hulleself) wat voorheen medepligtig was aan onreg, of wat reken dat hulle voordeel getrek het uit onreg, maar wat nou probeer om alles beter te maak – en om op te maak vir die sondes van hul voorgeslagte.

My ideologiese basis is dat volwassenes wat nie ly aan verstandelike gebreke nie, vry agente is wat verantwoordelik is vir hul eie lewens. Dit sluit in die seun van ’n welgestelde industrialis, asook die arm dogter van ’n skoenskoonmaker wat grootgeword het in ’n krotbuurt. Natuurlik het hierdie twee individue grootgeword in radikaal verskillende omgewings, met verskillende programmerings, met verskillende idees en gevoelens oor die wêreld en hulle plek in die wêreld, en oor hulle toekoms. Is die arm persoon ’n slagoffer van omstandighede? Ja, sy is. Het sy steeds die vermoë om elke dag besluite te neem – van klein besluite wat sal akkumuleer tot ’n betekenisvolle verbetering in haar lewe, tot groot besluite wat op die kort-termyn ’n radikale verskil aan haar lewe sal maak? Om te glo dat sy nié hierdie vermoë het nie, is om haar te sien as ’n patetiese kind wat nie sal oorleef as sy nie gehelp word deur mense wat méér het as sy nie.

21:49

Sê ek jy moet jou skouers optrek en vir die persoon in die slegte situasie sê, “Jou saak. Ek het nie vir jou gesê jy moet vlug uit jou stad wat uitmekaar geskeur is deur vegtende groepe nie”? Nee, wat ek sê is dit: Help enige een om uit ’n brandende gebou te kom – geen diskriminasie nie; nie in terme van velkleur, politieke opinie, of godsdiens nie. En as jy uit die gebou is en dis binne my vermoë om bystand te verleen, sal ek vir jou skuiling en kos en water gee, en wat jy ook al nodig het om weer op jou voete te kom.

Maar van Oomblik Nommer Een af gaan ek na jou kyk as ’n volwassene wat in staat is om berge te versit as die wil daar is. En as die wil nie daar is nie, en jy besluit om eerder op die langtermyn afhanklik te wees van ander mense se goedheid, sal ek die argument maak dat beperkte hulpbronne eerder gebruik moet word om ander mense uit brandende geboue te red.

Feit is, ek sien mense as fantastiese kreature wat ongelooflike dinge kan vermag as hulle besluit hulle gaan iets doen. Ek glo dat ons tot ’n groot mate ons eie realiteit skep, en dan hierdie realiteit ervaar en gevoelens het daaroor. Daar is mense wat kyk na sekere individue en hulle sien as patetiese kreature wat gered moet word en na wie daar omgesien moet word. Ek sien mense wat soms uit ’n brandende gebou gehelp moet word, maar dan slegs ondersteun moet word om voort te gaan om verantwoordelikheid te neem vir hulle eie lewens. En as hulle nie verantwoordelikheid wil neem vir hulle eie lewens nie, is dit hulle saak, nie myne nie.

* * *

As iemand aan my deur klop op ’n besonders koue nag en vra vir skuiling, en ek weet daar is nie ’n fasiliteit vir hierdie doel in die buurt nie, sal ek vir die persoon ’n warm bed aanbied, kos en iets om te drink, en plek in die sitkamer sodat hy saam kan TV kyk. As ek uiteindelik sien dat dit nie vir net een dag gaan wees nie, sal ek verduidelik dat indien die persoon in ons huis gaan aanbly, dit volgens ons huisreëls sal wees. Voorbeelde van reëls sal insluit watter tyd ligte afgesit sal word en almal stil raak, en die volume waarteen musiek geluister kan word. Redelike goed; niks drakonies nie. Indien die persoon die reëls ignoreer – byvoorbeeld deur tot in die vroeë oggendure te sit en TV kyk, of tot na middernag luid gesprekke op die telefoon te voer, sal ek weer die reëls verduidelik. As hy steeds weier om saam te werk, sal ek hom die deur wys. Hoekom? Omdat hy my en my huishouding nie respekteer nie. Omdat hy nie glo dit is sy verantwoordelikheid om sy eie lewe beter te maak nie.

Hier’s ’n alternatiewe scenario: Ek bied hom skuiling. Teen die einde van die eerste week noem hy dat hy sien ek vat twee keer per week die rommel uit, en hy bied aan om dit van dan af te doen. Of hy merk op dat ek elke dag uitgaan om aandete te gaan koop, en noem dat hy kan kook, en dat as ek vir hom X-hoeveelheid geld gee, hý supermark toe sal gaan om bestanddele te koop en vir almal in die huishouding kos sal kook elke dag. Indien hy ook die huisreëls respekteer, is die kans baie goed dat hy sal kan aanbly tot hy voel dinge is weer van so ’n aard dat hy kan terugkeer waar hy vandaan gekom het, of tot hy gereed is om sy eie plek te kry. Ook dan sal ek hom help waar ek kan – as hy my hulp benodig.

Dit is ook moontlik dat hierdie persoon godsdienstig is. Kom ons sê hy’s ’n Moslem, en ek let op dat hy vyf keer per dag na sy kamer toe gaan, ’n mat ooprol op die vloer, en bid. Ek sal dit respekteer en seker maak ek steur hom nie in daai tyd nie. Indien hy egter aandring dat my vrou en dogter hulle koppe moet bedek wanneer ons almal uitgaan, sal ek dit duidelik maak dat dit nie ons gebruik is nie. As hy antagonisties raak daaroor, kan hy vir hom ander blyplek gaan soek – dieselfde dag nog.

WOENSDAG 22 APRIL 2020

Watse tipe ideologie gee die meeste hoop aan ’n jong man in, sê, El Salvador, of Afganistan? Die ideologie wat sê, jy is verantwoordelik vir jou eie lewe, en dat jy in staat is om jou eie geluk, welstand, en positiewe toekoms te skep … of die ideologie wat die jong man probeer oortuig dat sy dilemma nie sý skuld is nie, dat hy ’n slagoffer is van strukturele rassisme, dat ryk mense, of wit mense, of mense met meer mag as hy, hom geluk, welstand en ’n positiewe toekoms skuld?

As ek daai jong man was, sou ek eersgenoemde ideologie vat enige dag van die week. Ek sou oor die grens probeer sluip in die middel van die nag, en as ek in Texas aangekom het, of in Arizona of Kalifornië, of in Italië, Duitsland of Engeland, sou ek alles in my vermoë doen om uit die moeilikheid te bly; ek sou wegbly van kriminele groepe; ek sou ’n werk probeer kry, en geld spaar. Sou ek ’n vrou ontmoet en ons hou van mekaar, sou ek met haar trou en saam met haar ’n klein besigheid begin. Dit is wat ek sou kon doen as ek geglo het ék is verantwoordelik vir my eie lewe, en dat ek die vermoë het om my eie welstand en welvaart te skep.

Sou daar ontberinge gewees het? Natuurlik. Sou daar struikelblokke gewees het? Ja. Maar ek sou my kop en energie gebruik het om ontberinge te oorleef en struikelblokke te oorkom. Sou ek weer opeindig in El Salvador of Afganistan as die owerhede my vang en my deporteer, soos dit hulle reg is om te doen? Dit sou altyd ’n moontlikheid gewees het. Maar sou ek steeds eerder die kans wou waag om te glo in my eie vermoëns om ’n goeie lewe te skep? Beslis. Sou ek dit verkies eerder as om te glo ander mense skuld my iets en in tussentyd moet ek wag vir politieke drukgroepe om ’n goeie lewe vír my te bewerkstellig? Definitief.

______________________

Nuwe projek, kanse waag, Chinese identiteit, rympies en drome

Week 17, 2020

MAANDAG 20 APRIL 2020

Hierdie week sien ’n nuwe projek: ’n Weeklikse stuk op my twee joernaalwerwe (hierdie een en AssortedNotes).

Ek beplan om elke dag iets by te voeg – hopelik interessant of bruikbaar, of dalk opvoedkundig.

Teen die einde van hierdie week sal my gereelde lesers (kug-kug, ek is seker daarvan daar is van hulle; nie al my lesers kan bots wees van Oekraïne of Rusland nie) dus óf iets nuuts kan geniet, óf ek sal sonder seremonie hierdie post verander na “Draft” of “Under review”, en dit na ’n paar weke heeltemal skrap.

Dis dan dit, siende dat dit eintlik alreeds Dinsdagoggend is, om 43 minute oor middernag.

DINSDAG 21 APRIL 2020

Wat het my besiel (vra ek alreeds op maar net die tweede dag van my nuutste projek)? Hier sit ek en tik onwaar dat dit nog Dinsdag 21 April is, terwyl die stilte in die stegie bevestig wat die horlosie in die regterkantse hoek van my rekenaarskerm sê: dat dit reeds Woensdag is, en reeds amper ’n goeie kwartier ná een … en ek het ure gelede al amper aan die slaap geraak op die trein op pad huis toe.

Ek beplan om in hierdie weeklikse “nuusbriewe” ook kurator te speel en melding te maak van goeie inhoud wat ek in ander hoeke van die Internet raakgeloop het tussen Maandagoggend en Sondagnag. Een of twee brokkies teks op Twitter het al my aandag getrek, maar die nuttigste video wat ek sover gekyk het, was een van net oor die twee ure lank – ’n lesing van ’n voormalige handelaar by Goldman Sachs oor die slaggate waarin negentig persent van mense trap as hulle probeer om geld van die huis af te verdien deur te verhandel op die finansiële en aandelemarkte. Baie interessant. Moet dit nog klaar kyk – die berg groente waarna ek verwys as my aandete was nie gisteraand massief genoeg dat ek die hele video kon klaar kyk in een sitting nie.

Elk geval, ek lê al so te sê met my gesig op die sleutelbord, so ek maak vir eers klaar.

WOENSDAG 22 APRIL 2020

[Die volgende stuk is in Engels, want ek sal eers deur al my kopieë van Finweek moet werk met ’n Afrikaans-Engelse woordeboek voordat die teks sal lyk asof ’n mens en nie Google Translate dit geskryf het nie.]

Before I started looking into trading on Forex and other markets, I had spent some years learning sports betting – waging money in calculated risks, aiming for a slight profit margin.

My way of trading is similar to sports betting in that I use small stakes, with limited exposure. I don’t buy and hold shares before I sell them. I enter buy or sell contracts before exiting the trade after some period of time (could be thirty minutes later, or two weeks later). I wage money on a calculated risk that a particular price is going to go up or down, based on certain criteria. I don’t know that a price is going to go up or down, and I don’t predict that it will do this or that. Because I don’t predict, and I don’t make public any opinion, I won’t feel embarrassed if it goes the wrong way. I won’t feel like a fool for making a certain prediction. I therefore won’t feel like the market “owes” me something, or that I need to get back at it for taking something from me.

I understand that I take calculated risks. I know before I enter a trade what the maximum risk is that I am willing to take. In some cases I also know where I would likely be getting out.

Is this what professional traders do at hedge funds and investment banks? Not sure. I’ve never sat down with one for a chat. I am definitely curious to know what they do and how they manage their portfolios. Maybe after watching more videos like the one about Anton Kreil “annihilating” retail brokers and “trading educators”, I might change how I trade. He does strike one as the proverbial “real deal”, and I am certainly always open to learning and improving what I do.

So, here’s a link to what I already predict would be my video of the week (it was either this or an animated video about how long people stayed alive after being guillotined). It is a seminar by the aforementioned Anton Kreil, of the Institute of Trading and Portfolio Management:

https://youtu.be/L7G0OfJUON8

It’s slightly over two hours long, so I suggest, if you are interested in this, to make some time to watch it with the attention it deserves.

DONDERDAG 23 APRIL 2020

13:04

Ek dink vanoggend terwyl ek ontbyt maak daaroor dat ek en N. binne die volgende twee jaar ons paspoorte moet hernu. Toe dink ek aan Taiwannese burgerskap. Die volgende gedagte was oor een van die vereistes waaraan ’n buitelander moet voldoen voor hy of sy kan aansoek doen vir Taiwannese burgerskap, naamlik om ’n Chinese naam te hê.

Die manier hoe ’n mens besluit op ’n naam, is gewoonlik om deur Chinese woorde en vanne te gaan, en dan ’n drie-karakter kombinasie te kies wat oukei klink, met ’n betekenis as alles saamgegooi word wat nie ’n bankklerk of ’n polisieman sal laat uitbars van die lag as jy vir hom of haar moet sê wat jou plaaslike naam is nie.

Nou, ek het oor die jare rondgespeel met een of twee name – ek was al op ’n stadium ’n Mr. Chen en ’n Mr. Bu. Laasgenoemde was afgelei uit my noemnaam, “Brand”, wat in Chinees uitgespreek word as “Bu-lan-de”.

Nietemin, ek dink toe vanoggend aan ’n naam wat eerder afgelei sal word van my eerste doopnaam: Barend.

Na ’n oorsig in die Far East 3000 Chinese Character Dictionary, het ek voorlopig besluit op …

Redelik maklik om te skryf; die “Ba” is ’n obskure Chinese van, en “Ren-de” beteken iets in die lyn van liefdadigheid of welwillendheid.

’n Vinnige Google soektog lewer drie voorbeelde op van die gebruik van hierdie drie karakters as ’n naam. Een is ’n dorp in Nederland met die naam, Barendrecht. Die tweede geval is van ’n man genaamd “Barende” wat nie na sy oupa wou luister nie, en die derde vertaal losweg soos volg: “When I came to Barende’s house again, his family was waiting there, and several monks were chanting. Seeing me coming, his family’s eyes were full of hostility. Angry, they also punched my child.”

Dis dan dit, voorlopig. Ek sal myself eers as “Mr. Ba” moet voorstel aan ’n paar mense in die publiek. Solank hulle nie oombliklik histeries aan die lag gaan nie – of dalk erger, het ek ’n wenner.

14:18

Terloops, soos ek vanoggend my daaglikse dosis van syfers en opinie inneem oor die virus, dink ek aan die kindertyd-rympie, “Ring-a-ring-a-roses”. Ek dink toe weer hoe interessant dit is dat die rympie, volgens oorlewering, al oorgedra word van een geslag na die volgende vir amper 700 jaar – sedert die Swart Dood in die veertiende eeu.

Sekondes later is ek op Wikipedia, waar ek ingelig word dat die Middeleeuse oorsprong volgens kenners heel waarskynlik nonsens is.

Verskeie redes word aangevoer teen die idee dat die rympie dateer uit die veertiende, of die sewentiende eeu, insluitende dat die storie oor die vroeër oorsprong eers na die Tweede Wêreldoorlog die rondtes begin maak het, dat die simptome beskryf in die rympie – soos die ring op die vel – blykbaar nie lekker strook met die simptome van die Plaag nie, en dat Europese en negentiende-eeuse weergawes van die rympie voorstel dat die “val” in die laaste reël nie ’n letterlike val was nie, maar ’n buiging, wat algemeen was in ander dramatiese sangspeletjies.

Nou ja, so byt nog ’n ou oortuiging stof.

VRYDAG 24 APRIL 2020

Nuutste episode van die herhalende droom (“Betyds, maar ek kon nie bewys wie ek was nie”; “Om my bagasie uit te sorteer”): Ek is weereens in ’n huis in Suid-Afrika, besig om te pak om die volgende dag terug te kom Taiwan toe. Ek kyk rond in die vertrek: te veel koffers wat rondstaan; te veel houers wat gevul moet word (of wat gevul kan word). Nog ’n probleem is met my klere. Ek het dit pas gewas, so dis nog nie droog nie. Ek dink ook daaraan dat ek nog nie “Suid-Afrikaanse kruideniersware” gekoop het nie, en die tyd raak min.

Dan is daar die jong ou wat vir my sy portefeulje wys met ontwerpe. Ek kyk beleefd daarna, en maak positiewe opmerkings, maar hyself toon ’n gebrek aan respek deur sy voete op die tafel te sit waar ek besig is om na sy werk te kyk. In my gedagtes, in die droom, dink ek: “What’s the point anyway? Die ou gaan in elk geval net ’n kantoor-job kry.”

Wat beteken dit? Ek het wel ’n idee die “nat wasgoed” verwys na hierdie nuwe projek van my waar ek teks publiseer vir almal om te sien voor ek dit ’n dosyn keer deurgegaan het.

* * *

VOLGENDE WEEK: My opinie oor die virus, die bly-by-die-huis-bevel, en ’n lys van artikels en ander stukke inhoud wat sedert Februarie my opinie gevorm het oor die onderwerp.

* * * * * * * * * * *

Ontsluit jou nuwe realiteit

SATERDAG 4 JANUARIE 2020

Ek is verveeld met die hele idee van, “Maar ek is nie ’n entrepreneur of besigheidspersoon nie! Sê nou maar ek doen iets verkeerd?”

Mens voel amper lus om vir so ’n persoon te sê: “Sê jou wat? Neem net hierdie een klein stappie. Jy hoef niks anders te doen nie.”

Toekomstige-suksesvolle-entrepreneur vat een klein stappie.

“Wow, what do you know?” reageer jy. “Jou kop het nie ontplof nie! Oukei, vat nog een klein stappie. Nou, om eerlik te wees, jou kop mag dalk ontplof met hierdie een, so ek gaan ’n klein bietjie terugstaan …”

Toekomstige-suksesvolle-entrepreneur aarsel eers, en vat dan nog ’n klein stappie.

“Wow!” roep jy weereens uit. “Jy’s so te sê ’n entrepreneur! En kyk! Jou kop is nog in een stuk!”

MAANDAG 13 JANUARIE 2020

My woord van die week: Ontsluit.

Om die potensiaal te kan ontsluit om iets te wees, of om iets te doen, is dit ’n voorvereiste om te glo daar is potensiaal agter die slot – andersins hoekom die moeite doen?

Dan vereis dit doodgewoon ’n beperkte stel aksies: Vind die regte sleutel; druk die sleutel in die slot in; draai die sleutel – na die regte kant toe! – en maak oop die deur.

En daar het jy dit: Jou nuwe realiteit.

WOENSDAG 22 JANUARIE 2020

Soms onseker oor ’n nuwe realiteit?

Maak net toe jou oë.

“Maar wat as ek …” protesteer jy.

Maak toe jou oë.

“Maar ek is …”

Toe!

“Ek …”

Maak toe!

’n Paar sekondes later: Oukei, maak oop jou oë. Hoe voel dit?

“Wel …” begin jy.

Gee dit ’n paar dae.

* * *

’n Paar dae later.

Hoe voel die nuwe realiteit nou?

“Heel orraait,” kom jou repliek. “Ek het gedink dit sal meer van ’n aanpassing wees, maar weet jy wat?”

Jy’s klaar gewoond daaraan?

______________________

Jy’s óf vasberade om iets te doen, óf jy’s nie

MAANDAG 20 JANUARIE 2020

14:17

Die stuk, “Begin vandag reeds te lewe,” van 6 Februarie 2000, bevat die volgende paragraaf: “Die tye wat ek nog die meeste geskryf het, en die tipe materiaal geproduseer het waarvan ek hou, was tye wat ek verveeld was – wanneer ek nie net ure elke dag gehad het om te dink en te skryf nie, maar dae en weke van doen net wat ek wou. Dit was ongelukkig ook tye wat ek die minste geld gehad het, wat ek nie eers behoorlike sigarette kon bekostig nie.”

Op Saterdag 9 November 2019 het ek die volgende opmerking geskryf oor bogenoemde paragraaf: “Ek was suksesvol in 1995 en die eerste helfte van 1996 in my poging om die lewe te skep wat ek wou gehad het – ek is uitgelos en ek het tyd gehad om te dink en te skryf. Om te moes uitgaan en dinge te doen om geld te maak, sou dit opgemors het. Korea het vanaf die tweede helfte van 1996 uitgewerk, want ek wou weggaan. Ek het dus weereens ’n suksesvolle uitweg geskep – al het dit beteken ek sou ’n paar ure per dag moes geld verdien. Ek het baie gekla oor my finansiële situasie, maar wat ek die graagste wou gehad het, het ek gekry in 1995 en 1996.”

* * *

Interessante gedagte oor wat ek al begeer het, en wat toe gemanifesteer het:

* Ek wou op Stellenbosch studeer in 1989/1990 – het uiteindelik gegaan in 1991, ten spyte daarvan dat ek nie genoeg geld gehad het vir die skuif nie, en geen blyplek gehad het nie

* Ek wou teologie studeer – het, tot ’n groot mate, deur te fokus op Bybelkunde, en toe Godsdienskunde

* Wou nie teen 1995 nastreef wat ek gesien het as ’n konvensionele beroep nie, en ek wou nie werk doen wat ek beskou het as te alledaags nie – ek het dan ook nie

* Ek moes steeds geld verdien – Korea is gemanifesteer aan die einde van 1995, al het ek nie geld gehad vir ’n vliegtuigkaartjie nie

* Wou na amper twee jaar in Korea teruggaan Suid-Afrika toe – het teruggegaan Suid-Afrika toe

* Wou teen Oktober 1998 wegkom van die doodloopstraat waarin ek myself bevind het in Johannesburg en meer geld verdien, en ek wou skryf – Taiwan is gemanifesteer, al het ek weereens nie geld gehad vir ’n vliegtuigkaartjie nie

* In Taiwan wou ek meer tyd spandeer aan my skryfwerk, en minder tyd spandeer deur klas te gee – dit het gebeur teen 2001

* Wou teen 2003 werk van die huis af en meer geld verdien as wat ek kon met Engelse klasse – het talle idees ontvang, maar het swak gedoen met uitvoering

* Was teen die begin van 2004 eensaam en het ’n maat nodig gehad – het ’n wonderlike vrou ontmoet wat ek gedink het heeltemal buite my liga was, maar ek het nietemin korrek genoeg, of gepas genoeg, opgetree om haar aan te trek (was ook nadat ek materiaal geskryf het wat ek waarskynlik nie sou geskryf het as ek haar vroeër in 2004 ontmoet het nie)

* Was vanaf 2005 weereens entoesiasties om te werk van die huis af en meer geld te verdien as wat ek kon met Engelse klasse – het weereens talle idees ontvang, maar het weereens gefaal in korrekte uitvoering

Hoekom het Stellenbosch, Korea en Taiwan uitgewerk, maar nie “maak geld van die huis af” nie? Een rede is sekerlik omdat Stellenbosch, Korea en Taiwan spesifieke doelwitte was, met sterk emosie agter dit en sterk visuele resultaat. Maak geld … van die huis af? Nie juis nie. Ek was immers reeds by die huis; ek het reeds gewerk wanneer ek by die huis was al het ek nie geld gemaak daarmee nie, en ek het reeds geld gehad – meer geld is tot ’n groot mate ’n abstrakte konsep.

22:01

Het ek ’n gat gebrand in die muur met my fokus oor Stellenbosch in 1990, Korea in 1996, en Taiwan einde 1998? Nee. Maar ek was vasberade.

“Vasberade” is nog een van daai woorde, soos “fokus” en “begeerte”, wat moeilik is om vas te pen. ’n Mens moet op iets spesifiek fokus om ’n sukses daarvan te kan maak. Jy moet ’n sterk begeerte manifesteer om ’n doelwit te bereik. Jy moet vasberade wees om jou einddoel te realiseer. Wanneer weet jy of jy voldoende begeerte het? Wanneer weet jy of jy genoeg op iets fokus? Wanneer weet jy of jy vasberade genoeg is?

Toe ek in die tweede helfte van 1990 besluit het ek gaan in 1991 Stellenbosch toe en niks gaan my stop nie, het ek ’n reeks stappe bedink wat uitgevoer moes word. Weereens – ek het nie ’n gat in my kamermuur gebrand met laserfokus nie, maar ek het geweet watse stappe geneem moes word; ek het die stappe geneem, en ek het gepraat en gedink asof dit wat ek begeer, gerealiseer gaan word. Toe ek besluit het Korea is die oplossing vir die doodloopstraat waarin ek myself bevind het teen die eerste kwart van 1996, het ek gedoen wat gedoen moes word. Ironies genoeg was ek nie entoesiasties oor Korea spesifiek nie, maar ek het geweet die proses sou bemagtigend wees. Teen die einde van 1998 was ek beslis ook nie entoesiasties oor die idee om weer Engelse klasse te gaan gee in Noordoos-Asië nie, en Taiwan was nooit hoog op my lys van plekke om dit te doen nie, maar weereens het ek ’n reeks stappe uitgevoer met die vasberadenheid van een wat weet daar’s geen ander uitweg nie.

Dit wil dus blyk asof begeerte en vasberadenheid om iets uit te voer, of om iets te vermag, of om êrens uit te kom, noodsaaklik is. Dan moet jy weet wat nodig is om gedoen te word. En jy moet daarop fokus om die stappe goed genoeg en betyds uit te voer.

Laserfokus waarmee jy ’n gat in die muur kan brand? Ek weet regtig nie wat dit beteken nie. Maar ek weet wel jy’s óf vasberade om iets te doen, óf jy’s nie. En jy weet waar daai merker binne jouself lê.

DONDERDAG 3 SEPTEMBER 2020

Om op te som:

1. Weet watse stappe jy moet neem.

2. Neem die stappe.

Vasberadenheid, begeerte, visuele resultaat, en fokus, speel ’n rol in albei punte. As jy ’n sterk begeerte het om iets te doen en jy het ’n visuele resultaat in jou geestesoog, gaan jy die tyd spandeer en die moeite doen om uit te vind watse stappe jy moet neem om die resultaat te realiseer. En as jy vasberade is en jy fokus op wat jy doen, sal jy die stappe neem. Maar dit is nie meer kompleks as dit nie: Weet watse stappe jy moet neem, en neem die stappe.

______________________

Die gevolge daarvan as jy glo aan verantwoordelikheid vir jou eie lewe

MAANDAG 13 JANUARIE 2020

Om verantwoordelikheid vir jou eie lewe te neem is, hoe meer ek daaraan dink, ’n uiters gevaarlike opinie om te huldig in die “Politically Correct/Crazy Culture War” Era.

As jy verantwoordelikheid vir jouself trek na sy logiese konklusies, was die slaaf deels verantwoordelik vir sy eie slawerny, en was sogenaamde nie-blanke groepe in Suid-Afrika deels verantwoordelik vir hulle eie lyding en soms miserabele lewens tydens die pre-1994 era.

Natuurlik het die slawe-eienaar die gesag van die koloniale establishment aan sy kant gehad. Maar as ons net kyk na die geskiedenis van slawerny in Noord- Amerika en die Karibiese Eilande, hét duisende slawe hulle vryheid geëis, en het in vele gevalle die res van hulle aardse bestaan uitgeleef as nie-slawe – al moes hulle altyd op die uitkyk wees vir vyande wat hulle terug wou voer na slawerny (sien die Rewolusie in Haïti, en die Maroons in Jamaika).

Die apartheidstaat was ook magtig, en talle sogenaamde nie-blankes wat hulleself verset het teen die blanke staat, is vermoor – soms op brutale wyse. Maar daar was ten minste agt nie-blankes vir elke een blanke in die dekades voor 1994! As nie-blankes in meer betekenisvolle getalle geweier het om toe te laat dat blanke politieke leiers aan hulle dikteer hoe en waar en saam met wie hulle moes leef, wat kon die blanke staat en die blanke minderheid wat hulle ondersteun het, gedoen het? Sommige mense sê dat daar ’n bloedbad sou wees, tien of honderd keer erger as Sharpeville in 1960 of Soweto in 1976. Maar was geweld die enigste oplossing? Indië gedurende die Britse koloniale era is ook ’n interessante geval: Hoe het minder as 200 000 Britse soldate en amptenare geslaag daarin om ’n bevolking van meer as 200 miljoen Indiërs te onderwerp aan hulle gesag?

Is daar ’n middeweg tussen, “Ek is nie in beheer van my eie lewe nie en is derhalwe ’n slagoffer van enige een wat sterker is as ek, of wat my oortuig dat hy sterker is as ek” aan die een kant, en aan die ander kant, “Oor my dooie liggaam sal ek jou toelaat om baas te speel oor my”?

Dit voel steeds asof ek vasgevang is in ’n polities en sosio-kulturele dilemma. Ek glo dat ek, as ’n relatief intelligente volwassene, tot ’n groot mate verantwoordelik is vir hoe ek my bestaan ervaar. Ek glo verder dat alle relatief intelligente volwassenes tot ’n groot mate verantwoordelik is vir hoe hulle húl bestaan ervaar. Maar indien dit waar is, hoe op aarde kan ek voortgaan om te glo dat 80% van die bevolking van Suid-Afrika voor 1994 slagoffers was?! Was my ouers en ander witmense voor hulle dan so asemrowend magtig? Watse tipe toorkuns het hulle beoefen?!

Ek glo talle kinders en kleinkinders van mense wat swaargekry het voor 1994, omdat hulle swart of bruin of Indiër was, het reeds wys geraak tot die waarheid: dat die witman en -vrou nie regtig so magtig was nie. Dat hulle ouers en grootouers en ander voorsate nie hard genoeg teruggedruk het toe die blankes terme dikteer het nie. ’n Kritiese persentasie swart, bruin en Indiër Suid-Afrikaners het die gedikteerde terme merendeels aanvaar, en gehoop ’n wonderwerk gebeur in die toekoms wat hulle sou red. Ek glo dat talle kinders en kleinkinders van swart en bruin en Indiër Suid-Afrikaners wat swaargekry het voor 1994 diep in hulle binneste kwaad is vir hulle ouers en hulle ouers se ouers, maar omdat hulle lief is vir hulle, skep hulle ’n karikatuur van witmense wat makliker gekritiseer kan word, wat makliker gestenig kan word, en op wie se skouers al die skuld gepak kan word.

Nagedagtes

Dinsdag 28 Julie 2020

Een: Daar was inderdaad talle voorbeelde in Suid-Afrikaanse geskiedenis van individue en organisasies, net in die periode 1910 tot 1990, wat besef het watse groot probleem sielkunde was – dat ’n betekenisvolle persentasie wit mense geglo het dit was hulle reg om te regeer oor ander groepe, en dat ’n betekenisvolle persentasie nie-wit Suid-Afrikaners ook geglo het dat dit so moes wees. Hierdie mense en organisasies het begryp dat opvoeding ’n sleutel is tot ’n beter toekoms, dat daar toegepas moet word wat Marcus Garvey (1887-1940) geskryf het: “We are going to emancipate ourselves from mental slavery, for though others may free the body, none but ourselves can free the mind.” Een van die grootste proponente van beter ingesteldheid was Steven Biko (1946-1977). Geen wonder dat die apartheidstaat hom uit die weg wou ruim nie. Daar was ook talle pogings om duisende mense betrokke te kry in veldtogte teen die apartheidstaat, insluitende in nie-gewelddadige optogte en protesaksies. Aan die einde hét apartheid tot ’n einde gekom, en ’n meer demokratiese bestel het dit vervang. Hoekom? Omdat ’n kritiese persentasie van die wit bevolking aanvaar het dat hulle nié ’n reg het om te regeer oor ander groepe nie, en ’n kritiese persentasie van swart, bruin en Indiër Suid-Afrikaners het dit gesien as ’n ondermyning van hulle regte om nie te kan kies wie oor hulle regeer nie. ’n Massiewe sielkundige skuif onder al die bevolkingsgroepe van Suid-Afrika moes dus plaasvind voor die realiteit vir almal kon verander. Teen 1994 het hierdie skuif plaasgevind, en die realiteit het verander.

Twee: Wit mense wat aksies geneem het wat ander Suid-Afrikaners se hoop en pogings om goeie lewens te lei, aktief belemmer het (onder andere Nasionale Party politici, staatsamptenare wat regeringsbeleid uitgevoer het, en lede van die sekuriteitspolisie), was feilbare mense wat posisies van mag bekom het, en wat dag na dag geleer het dat hulle wegkom met die misbruik van hulle mag. ’n Betekenisvolle hoeveelheid het geglo hulle saak is goed – stryd teen Kommunisme, en derhalwe vir die Christelike geloof en Westerse beskawing. Talle van hierdie wit agente van die apartheidstaat, hierdie uitvoerders van ’n moreel korrupte ideologie, was andersins goeie mense – mense wat lief was vir hulle eggenote en kinders, en wat goeie seuns en dogters was vir hulle bejaarde ouers. Hierdie is die kompleksiteit wat ek nie kan ignoreer nie wanneer mense ’n vereenvoudigde geskiedenis voorlê waar een kant magtige euwel monsters was, en die ander kant arme magtelose slagoffers wat maar net kon hoop vir ’n beter dag.

Woensdag 29 Julie 2020

1. Daar’s hierdie idee wat ’n mens soms kry – van mense wat ly en kla, maar nie genoeg doen om hul omstandighede te verander of om hulle lot te verbeter nie. Later, wanneer ander mense hul omstandighede vir hulle verander het, is hulle geneig om ’n vertelling te bevorder wat die feit verberg dat hulle nie meer inisiatief geneem het om hulle eie lot te verbeter nie.

2. Ek glo in die enorme kapasiteit van die individu – en as genoeg lede saamwerk, die kollektiewe vermoë van die gemeenskap – om hul omstandighede en hul eie ervaring van die werklikheid te verbeter. Dikwels misluk mense om dit te doen. Maar erken dit dan. Om ’n vertelling te bevorder wat jouself, of die etniese, kulturele of sosio-politieke groep waarvan jy lid is, uitbeeld as arm slagoffers, doen ongelooflike skade aan jou eie persepsie van die vermoë wat jy het om jou omstandighede en jou ervaring van die werklikheid te verbeter. Watse boodskap stuur jy aan jonger mense wat nog idees vorm oor waartoe hulle in staat is? Te veel mense kies woede teen een of ander almagtige groep wat op een of ander manier politieke, ekonomiese, en kulturele mag gemonopoliseer het en dit al dekades of selfs eeue volhou. Is hierdie mense kragtige towenaars? Beoefen hulle ’n ander-wêreldse toorkuns? Die kans is groot dat jy hulle mag en vermoë oordryf ten einde jou eie swak rekord om beter te doen, te versteek.

Sondag 16 Augustus 2020

Ek kom weereens terug na hierdie stuk toe, want dis maklik om te misverstaan – of dalk het ek myself nog nie duidelik genoeg gemaak nie.

So, hopelik net nog een laaste keer, drie punte:

1. Afrikaners, en ander witmense in Suid-Afrika in die periode voor 1994, het wel politieke, ekonomiese, en militêre mag gehad, maar hulle mag was nie onbeperk nie. ’n Aanvaarding – vir alle praktiese doeleindes, al het mense nie daarvan gehou nie – van die politieke en sosiale orde gedurende apartheid, en voor dit, onder al die bevolkingsgroepe van Suid-Afrika, was die kragtigste instrument in die hande van die wit regering.

2. Die aanvaarding en gebruik van ’n slagoffer-identiteit is minder waardevol as om te aanvaar dat wat ook al met jou of jou familie gebeur het, dalk nie sou gebeur het as jy harder probeer het om dit te vermy nie – as jy meer verantwoordelikheid aanvaar het vir jou eie situasie. Nou – niemand hoef aan my uit te wys dat dit klink soos “victim blaming” nie. Daar is nooit enige kwessie van minder blaam plaas op die oortreder, en meer blaam plaas op die slagoffer nie. Die oortreder is skuldig, en verdien om gestraf te word vir wat hulle aan ’n ander mens gedoen het. Oortreders moet verantwoordelikheid neem en die gevolge aanvaar vir hulle dade. Maar as die slagoffer niks kon gedoen het om hulle pyn en lyding te vermy of te verminder nie, is hulle een honderd persent slagoffer – een honderd persent magteloos. Dit is die hoogste vlak van slagofferskap. Iemand het met jou lewe gemors, en daar was niks – niks! – wat jy daaraan kon doen nie. Dit is tragies dat daar elke dag sulke gevalle is in elke land, en elke stad en dorp en somtyds plaas en gehuggie in die wêreld. Dit is wat gebeur met kinders wat afhanklik is van volwassenes vir beskerming, en om goeie besluite te neem. Dit is ook wat gebeur met ou mense wat nie meer in beheer is van hulle eie lewens nie. Hierdie tipe slagofferskap is verskriklik, want nie net behels dit pyn en lyding en verlies nie, dit herinner jou ook elke dag wat jy daaraan dink dat jy absoluut magteloos was om enige aspek daarvan te verander. Mense kan my kritiseer soveel as wat hulle wil, maar ek aanvaar eenvoudig nie dat miljoene volwasse swart en bruin en Indiër Suid-Afrikaners voor 1994 een honderd persent magtelose slagoffers was nie. Kinders, ja. Maar sodra jy oud genoeg is om in beheer te wees van jou eie bewegings en besluite, het jy keuses. Duisende slawe het tydens die periode van slawerny in die Westerse kolonies besluit om te ontsnap. Miljoene het besluit om eerder op die plantasie te bly omdat die risiko te groot was. Daar is mense wat beweer dat om te sê hulle het besluit om te bly, impliseer dat hulle gekies het om slawe te wees. Ek sê: ten minste sien ek hulle as rasionele mense wat keuses gemaak het, al was die opsies beperk. Ek sien hulle nie as breinlose liggame nie. Ek sien hulle as mense wat voor ’n verskriklike keuse gestaan het, en die minder lewensbedreigende opsie gekies het. Was daar egter slawe wat die sosiale orde aanvaar het as godgegewe waar hulle slawe is, en witmense hulle meesters? Ek glo daar was talle mense met hierdie ingesteldheid wat uiteindelik bevry moes word van hulle “mental slavery”. Om ’n mate van verantwoordelikheid te aanvaar vir jou situasie in die verlede, is bemagtigend. Dit sê aan die een wat oor jou baas gespeel het, dat hy of sy nie regtig so magtig was soos hulle gedink het hulle was nie. Dit sê: “My eie mislukking om harder terug te druk, of meer effektief terug te druk, het dit makliker gemaak vir jou. Moenie my meer as ’n slagoffer sien nie, want die ander kant van die muntstuk is dat ek moet erken jy was slimmer, sterker, en magtiger as ek.”

3. Ek het vriende en familie wat hulleself sien as geallieerdes van die lydende swart man en vrou. ’n Swart man of vrou se sukses word gevier wanneer ’n soortgelyke sukses nie gevier sal word indien die persoon wit was nie. Hierdie ding om te kyk na ’n persoon, en aan sy of haar velkleur, of geslag, of seksuele oriëntasie af te lei dat hulle slagoffers is van iemand anders se persoonlike mag, is vir my ondraaglik – ondraaglik! En as jy luister na wat talle swart mense sê, vind hulle dit ook ondraaglik, en beledigend. Ek kan nie op hierdie oomblik ’n spesifieke swart persoon aanhaal wat dit in soveel woorde gesê het nie, maar ek is seker daarvan die volgende sentiment is wydverspreid onder swart mense wat hierdie tendense volg: “Moenie my as ’n slagoffer sien nie. Jy en jou voorsate was nie regtig so magtig nie. Ek – en my voorsate, het foute gemaak, en het nie hard genoeg, of slim genoeg terug gedruk nie.”

______________________