Die stille waarheid: Ek het gesê wat ek wou sê. Nou doen ek wat ek moet doen om te verseker dat ek ’n relatief gemaklike aftrede kan geniet oor ’n paar jaar.
DINSDAG 18 JUNIE 2024
Nou dat ons op die onderwerp is: Hoe gaan aftrede lyk oor tien of vyftien jaar?
Gaan ’n gemaklike maar nie luukse laer-middelklas lewe méér kos as nou of minder, relatief gesproke?
Gaan behoorlike gesondheidsorg duurder of goedkoper wees?
Hoe bekostigbaar gaan huishoudelike robots wees? Sekerlik sal dit goedkoper én meer bruikbaar word, soos die geval was met persoonlike rekenaars die afgelope dertig jaar.
Wat van voedselproduksie? Dit is reeds moontlik vir woonstelbewoners in die middestad om ’n wye verskeidenheid groente in hulle sitkamers te groei, of in ’n spaarkamer. Hoe noodsaaklik gaan onafhanklike voedselproduksie wees vir oorlewing in die stad in 2030, of 2035, of 2026?
Hoe duur sal dit wees om te reis? Selfbesturende taxi na die treinstasie waar jy met ’n hoëspoedtrein sal reis na jou bestemming – duurder as nou of meer bekostigbaar? Sal ’n persoon in sy of haar sestigs of sewentigs enigsins wíl reis na ander plekke met die gepaardgaande risiko as hulle by die huis kan bly en enige dorp, stad, berg of strand in die wêreld kan ervaar met virtuele tegnologie?
Met vrugte en groente skoon van chemikalieë, genoeg oefening, lae misdaad in hoë-sekuriteit gemeenskappe, goedkoop gesondheidsorg, sal jou gemiddelde Generasie X’er dalk langer leef oor die volgende paar dekades. Groot vraag: Hoeveel geld gaan jy nodig hê om hierdie aftrede te kan bekostig?
Nog iets: Hoe sal geld werk tien jaar van nou af? Papiergeld en muntstukke sal waarskynlik uitgefaseer word. Hoeveel gaan jou Bitcoin en ander kripto-geldeenhede werd wees in 2035? Gaan dit vervang word met digitale geldeenhede wat deur ’n Ministerie van Finansies of Sentrale Bank behartig gaan word. Hoeveel erg gaan hierdie instansies hê in politieke opinie – veral opinies krities van die regering wat betref buitelandse beleid, misdaadbekamping, immigrasie, en entstowwe?
Sekerlik verdien dit ’n langer bespreking, maar kan demokrasie werk in realiteit, of is demokrasie soos die ou gesegde sê, “Twee wolwe en ’n skaap wat besluit wat hulle vir aandete gaan hê”?
Gepraat van wolwe en ’n skaap, hoe gaan lewe op die self-regerende eiland van Taiwan lyk oor ’n dekade of so? Gaan Amerika ’n ander skaap vind om te offer vir sy bloedlus en gierigheid? Die Filippyne dalk? Suid-Korea? Japan? Hoe ver sal China gaan om dit duidelik te maak aan Imperiale Amerika dat indien Taiwan ’n vasaalstaat gaan wees, dit beslis nie een gaan wees van ’n brokkelende ryk in die weste nie?
Hoe fisiek gaan aftrede in jou sestigs of sewentigs oor ’n dekade wees? Gaan jou liggaam kunsmatig aan die lewe gehou word met buise en masjiene terwyl jou verstand op vakansie is, of die wêreld vol reis? Natuurlik sal die buise net aanhou om voedingswaarde in jou are te pomp terwyl jou krediet hou. Die oomblik as jou krediet nul bereik, vervaag jou uitsig van die strand, of van die Eiffeltoring, tot jy een laaste “bliep” hoor.
Wat van ’n mediese instansie wat jou bystaan om jou eie lewe te beëindig wanneer jy ’n sekere ouderdom bereik? Of wanneer jy een of ander siekte ontwikkel wat genees kan word, maar dit sal tyd en geld vereis. Of wanneer jou geld min raak. Hoe populêr gaan dit wees vir mense wat nie ’n gemaklike aftrede kan bekostig nie, of vir wie iets verkeerd gegaan het ’n paar jaar voor hulle sou aftree? Hoe normaal gaan dit wees tien jaar van nou af vir dokters en ander professionele mense wat werk met ouer mense om dit voor te stel as ’n “waardige” oplossing? (Sal mediese personeel ’n kommissie verdien vir hulle aanbevelings?)
Gaan dit ’n geval wees van mense wat geld het wat gaan leef tot die rype ouderdom van 120 of selfs langer, met vars gedrukte of ontwikkelde organe, nuwe tande, en allerhande ander mediese wonders in die plek van hulle ou onderdele, en mense wat teen 45 of 50 nie daarin geslaag het om finansiële sukses te bewerkstellig nie, of wat nie genoeg geërf het van die vorige generasie nie, wat aangemoedig sal word om staatsgesubsidieerde genadedood te ontvang?
Ek hoop dat Taiwan sal voortgaan om te wees vreedsaam, welvarend en demokraties. Ek hoop ook dat China sal voortgaan om te wees vreedsaam en welvarend, indien nie demokraties nie.
Ek glo Taiwan moet amptelik erken word vir wat dit die afgelope meer as sewe dekades al is: ’n onafhanklike land. China het nietemin aansprake op Taiwan wat aangespreek moet word. Dit is my oortuiging dat hierdie ’n saak is wat tussen Taiwan en China uitgewerk moet word. Die Verenigde State het in 1945 ’n wettige aanspraak gehad op ’n sitplek aan die China-Taiwan-tafel, en miskien vir ’n geruime tyd daarna, maar daardie tyd is verby.
Die onafhanklikheid van Taiwan of hereniging met China is iets wat tussen hierdie twee lande uitgewerk moet word sonder inmenging van enige iemand anders.
DONDERDAG 29 DESEMBER 2022
Ek dink nie China gaan Taiwan aanval binne die volgende paar jare nie – mits die internasionale situasie min of meer bly soos dit nou is.
Drie redes: 1) ’n Chinese inval is die situasie wat die Amerikaanse Diep Staat en wapenvervaardigers die meeste begeer. Dit sal die Amerikaanse regering se geopolitieke doelwitte dien, en miljarde dollars wins verseker vir die wapenvervaardigers. Die Russiese militêre operasie in die Oekraïne het ook die Amerikaanse Diep Staat se doelwitte gedien, en steeds het Rusland voortgegaan. Hoekom sal China nie dieselfde doen nie? Een rede is omdat Taiwan nie etnies Chinese mense naby die Chinese vasteland maar binne die grense van Taiwan bombardeer en hulle huise verwoes nie. En ten minste vir nou bou NAVO nie basisse in Taiwan nie, en is nie besig met die opleiding van Taiwannese magte vir ’n konflik met China nie [teen Desember 2023 is ’n mens nie meer seker of hierdie stelling korrek is nie]. 2) ’n Chinese inval sal lei tot ernstige steurnisse vir die Chinese ekonomie en burgerlike samelewing. 3) ’n Militêre inval is nie China se enigste opsie om beheer oor Taiwan te kry nie. Omsingeling, blokkasies, en ekonomiese sanksies kan moontlik voldoende druk plaas op die Taiwannese regering om te minste Chinese terme vir onderhandeling te oorweeg.
1. Volgens die VN-handves het alle nasies ’n reg op selfbeskikking. Die bevolking van Taiwan verteenwoordig ’n nasie anders as dié van Kontinentale China – ander geskiedenis, en verskillende waardes. Die feit dat Taiwan en China dieselfde etniese groep deel, maak nie saak nie – Kanada en die Verenigde State, Nieu-Seeland en Australië, Duitsland en Oostenryk, is almal gevalle van lande waar groot dele van die bevolkings op ’n stadium gemeenskaplike wortels gedeel het, of steeds deel.
2. Die Qing-regering het Taiwan en ander eilande afgestaan aan Japan in 1895. Na die Tweede Wêreldoorlog het Japan hul aanspraak op Taiwan opgegee, maar het nie gespesifiseer aan wie Taiwan behoort, of wie die administrasie moes oorneem nie.
3. Die Volksrepubliek van China (VRC) het nog nooit Taiwan beheer nie.
4. Die VRC was nie ’n ondertekenaar van die Verdrag van Taipei in 1952 nie.
Die argument vir hereniging met China:
1. Die Volksrepubliek van China is die opvolgerstaat van die Qing-regering, sowel as van die KMT-regering wat China tot 1949 regeer het, en het beheer geërf van alle gebiede wat voorheen onder die beheer van daardie state of regerings was.
2. Ja, die Qing-regering het Taiwan gesedeer, maar die Verdrag van Taipei in 1952 het alle vorige verdrae wat deur Imperiale Japan onderteken is met betrekking tot China, nietig verklaar, insluitende die 1895-verdrag van Sjimonoseki.
3. Ja, Taiwan geniet al de facto onafhanklikheid vir sewe dekades, maar die VRC het dit sover geduld ter wille van vrede solank geen de jure onafhanklikheid verklaar word nie.
4. Ja, die VRC was nie ’n ondertekenaar van die Verdrag van Taipei in 1952 nie, maar sedertdien het die Republiek van China opgehou om die wettige regering van China te wees, en word deur meeste lande in die wêreld nie meer erken as die wettige regering van China nie. Sien punt #1.
* * *
Ek het vorendag gekom met ’n oplossing vir die Taiwan vraagstuk wat almal redelik gelukkig behoort te maak, behalwe miskien die wapenvervaardigers en die aggressiewe faksie van die Diep Staat in Amerika.
Die oplossing is soos volg:
Taiwan en China kom ooreen om vir ’n periode van tien jaar nouer ekonomiese en ander bande te smee – dinge soos om toergroepe weer toe te laat, uitruilstudente, samewerking op akademiese en ander wetenskaplike gebiede, musiek- en toneelgroepe van beide kant van die Straat van Taiwan wat opvoerings aan die ander kant hou.
Dan, die groot ding: Na tien jaar word daar ’n referendum gehou in Taiwan met twee opsies: hereniging met China, of onafhanklikheid.
Taiwannese wal hulleself bearbei vir onafhanklikheid sal tien jaar hê om die bevolking te oortuig dat onafhanklikheid, en losser bande met China, die beste opsie is vir Taiwan.
China sal ook tien jaar hê om te belê in Taiwan, en met die spreekwoordelike wortel die Taiwannese bevolking te bearbei vir die idee van hereniging.
Daar behoort ’n opbloei te wees van samewerking op wetenskaplike, mediese, tegnologiese, en kulturele gebiede. Klein besigheidseienaars en groot maatskappye sal almal geld maak. Nuwe ekonomiese geleenthede sal goed wees vir werkers in China én Taiwan.
As dinge reg loop vir die pro-hereniging faksie, sal Taiwannese nie bereid wees om al die voordele op te gee wat hulle in die voorafgaande dekade geakkumuleer het nie. Meer as 51% van die volwasse bevolking sal stem dat Taiwan ’n provinsie word van China met sekere spesiale voordele, soos ’n eie vlag (wat saam met die vlag van die Volksrepubliek sal hang), asook ’n eie monetêre eenheid.
Aan die ander kant, as dinge reg loop vir die pro-onafhanklikheid faksie, kan Taiwan haar de jure onafhanklikheid kry na amper ’n honderd jaar, minus natuurlik sekere voordele wat opgebou het in die voorafgaande tien jaar.
Probleem is om China te oortuig om die moontlikheid te aanvaar dat die meerderheid Taiwannese onafhanklikheid sal kies. Die vraag kan ook gevra word watse waarborg Taiwan sal hê dat China nie tog sal voortgaan om te probeer om Taiwan met geweld in te lyf as die meerderheid Taiwannese hereniging verwerp nie. Sal Amerika vir tien jaar op die kantlyn staan net om skielik dan weer Taiwan se vriend te wees?
Indien die meerderheid Taiwannese volwassenes na tien jaar besluit dat dit meer voordelig sal wees om weer by die Moederland aan te sluit, is die saak gesluit vir Taiwannese onafhanklikheid. Hulle het dan ’n geleentheid gekry om hulle saak te stel, en die mense het anders besluit.
Dit geld ook vir die ander kant. As China vir tien jaar vir Taiwan ’n idee kon gee van die voordele van ’n nouer verhouding, maar die meerderheid Taiwannese kies steeds om hulle onafhanklike staat te hê – wat hulle in elk geval vir amper ’n honderd jaar reeds in die praktyk sou geniet het, dan moet China eenvoudig opgee op die idee van hereniging. Vra maar vir Duitsland, Pole, Rusland, Oekraine, Meksiko, Frankryk, Spanje, Portugal, Indonesië, Serwië, en Brittanje wat al almal grondgebied moes afstaan. Almal het dit oorleef en gefloreer daarna. Dis nie die einde van die wêreld nie.
Vir die proses om te werk, sal reëls neergelê moet word, en waarborge sal gegee moet word. Taiwan en China kan onderhandel oor die reëls, maar wie verseker dat die reëls gevolg word? Wie sal verseker dat waarborge eerbiedig word?
WOENSDAG 9 NOVEMBER 2022
Feit van die saak is dat Taiwan ’n dubbele identiteit het – die anachronistiese identiteit van die Republiek van China, en die de facto maar nie de jure nie identiteit van die Republiek van Taiwan. Slegs tyd sal leer of laasgenoemde uiteindelik eersgenoemde formeel sal vervang, en of albei in ’n golf meegesleur sal word wat sal instroom van die Volksrepubliek van China af.
DINSDAG 6 DESEMBER 2022
Dis nie moeilik om te sien dat China die party is met die meeste om te verloor nie. Soos dinge nou staan, is Taiwan in praktiese terme onafhanklik, maar daar is ’n moontlikheid dat China beheer kan terugkry oor die eiland. Indien so ’n referendum teen hereniging gaan, verloor China, en dalk een-vyfde van Taiwannese wat die idee van hereniging steun.
Indien die nommers van die begin af teen Beijing is, hoekom sal hulle deelneem aan so ’n oefening in demokrasie, en onderneem om die resultate te aanvaar?
Sal dit werk as Taiwan bereid is om ’n prys te betaal vir formele onafhanklikheid?
In die Seestraat van Taiwan, tussen die Chinese kus en Taiwan, lê ’n paar stukke waardevolle eiendom. Ongeveer 10 kilometer oos van die Chinese stad van Xiamen, en meer as 180 kilometer van die eiland van Taiwan, lê die groep eilande bekend as Jinmen (onderste rooi pyltjie). Die Matsu-eilandgroep (boonste rooi pyltjie) is omtrent 190 kilometer van Taipei, en omtrent 20 kilometer van die Chinese kus. Die Penghu-eilande (blou pyltjie) is net 50 kilometer weg van Taiwan, en 150 kilometer oos van die Chinese vasteland. Sou die regering in Taipei bereid wees om hierdie eilandgroepe prys te gee om formele onafhanklikheid te kry vir Taiwan, en ander kleiner eilande aan haar wes en ooskus? Sal Taiwan verder onderneem om geen Amerikaanse of NAVO basisse te huisves nie? (Hulle sal natuurlik vry wees om verdedigende alliansies te smee met Japan en die Filippyne.)
Of – en ons speel net rond met moontlikhede hier – Taipei behou die eilande in die Straat van Taiwan, maar Beijing neem beheer oor van twee eilande aan die ooskus van Taiwan, naamlik Green Island en Orchid Island (onderskeidelik boonste en onderste groen pyltjies).
Nog ’n moontlikheid: Taiwan gee beheer op oor die twee eilande in die Filippynse See en die twee eilandgroepe naaste aan die Chinese kus, maar behou beheer oor die Penghu-eilandgroep. Sodoende kry China kosbare stukke grond waar hulle in meer as honderd jaar nie grond gehad het nie, maar hulle verloor enige moontlikheid om beheer oor Taiwan te bekom; en Taiwan verloor ’n graad van sekuriteit, maar kry hulle formele onafhanklikheid, en al die voordele wat daarmee saamgaan. Sal die Taiwannese publiek ten gunste wees van so ’n skikking? Sal die regering in Beijing dit aanvaarbaar vind?
Wat ook al die detail, dit kom daarop neer dat Taiwan sal betaal vir ’n referendum wat waarskynlik sal eindig in formele onafhanklikheid, deur verskeie strategies waardevolle stukke grond, en daarmee saam ’n graad van sekuriteit, op te gee.
Op 10 Oktober 1911 begin ’n reeks opstande wat oor die volgende paar maande lei tot die val van die Qing Dinastie, en die geboorte van die Republiek van China. Na ’n dekade van geweld en politieke toutrekkery was die Chinese Nasionalistiese Party onder leiding van Chiang Kai-shek in beheer van die republikeinse regering.
Die eiland van Formosa is ongeveer 200 kilometer van die Chinese kus. Die eiland is regeer deur Qing China tussen 1683 en 1895, toe dit afgestaan is aan Japan. Enkele weke na Japan se oorgawe in 1945 arriveer ’n handvol amptenare van die Republiek van China in die noorde van Taiwan met ’n Verenigde Nasies mandaat om die eiland te administreer tot ’n finale vredesverdrag onderteken is met Japan.
In sy gesaghebbende verslag van die periode, Formosa Betrayed, vertel George H. Kerr dat die amptenare van die Chinese republiek Taiwan (of die eiland van Formosa) gesien het as ’n winkel met luukshede wat so vinnig as moontlik geplunder moes word. Fabrieke is afgebreek en Sjanghai toe verskeep. Meubels, ornamente, fietse, geld, juweliersware en enige iets anders wat gelyk het asof dit waarde kon hê, is geplunder en geroof óf deur regeringsamptenare, óf deur soldate wat ingebring is om die plaaslike bevolking te terroriseer.
Teen die begin van 1949 was dit duidelik dat die republikeinse regering, toe gebaseer in Chengdu in suidwestelike China, die burgeroorlog gaan verloor teen Mao Zedong se Kommuniste. Tussen Januarie en Desember 1949 word meeste van die republikeinse politici en instansies, heelwat kulturele skatte asook finansiële hulpbronne onder beheer van die Republiek van China verskuif na die eiland van Formosa.
Die ses miljoen inwoners van Taiwan is nie geraadpleeg oor hierdie oorname van hulle eiland deur die Nasionaliste nie. Vir die volgende vier dekades is die bevolking se klagtes oor alles van die ontkenning van menseregte tot die korrupte onteiening van eiendom brutaal stilgemaak.
Teen die begin van die 1990’s het genoeg van die Burgeroorlog-era politici uitgesterf, en ondersteuners van die idee dat die regering in Taipei uiteindelik weer mag sal oorneem in Kontinentale China, het al hoe minder geraak. In 1996 is die eerste Taiwan-gebore persoon gekies as president van … die “Republiek van China”, want om dit te noem wat dit werklik was – die Republiek van Taiwan, was ’n kontroversie wat die missiele sou laat waai oor die Seestraat van Taiwan.
Op 10 Oktober 2022 vier ’n paar honderdduisend mense in Taiwan aktief die herdenking van die stigting van die Republiek van China (miljoene het natuurlik die vakansiedag geniet sonder om enige politieke waarde daaraan te heg). Ook die president van die “Republiek van China”, Tsai Ing-wen, het die dag plegtig gevier met ’n toespraak. Hoewel sy verwys het na Taiwan as die “Republiek van China”, het meeste van die toespraak gehandel oor die eiland van Taiwan.
In ’n toespraak op 4 Augustus 2022 in reaksie op lewendige-vuur-oefeninge deur die Chinese vloot en leër rondom Taiwan, het sy verwys na die bedreiging vir “our nation’s sovereignty”. Die vraag bly staan: Van watter nasie praat sy? Taiwan? China? As sy praat van die eiland van Taiwan met omliggende kleiner eilande onder Taipei se administrasie, en die 24 miljoen Taiwannese (en ander langtermyn bewoners), hoekom dan enigsins die stigting vier van die Republiek van China – wat vir alle praktiese doeleindes ’n ontbinde oorblyfsel is van Chinese geskiedenis? Ek verstaan dat die regering in Beijing dreig om oorlog te maak die oomblik as Taipei amptelik onafhanklikheid verklaar, maar is dit voldoende rede om steeds plegtig partytjie te hou op 10 Oktober elke jaar?
Dis duidelik dat om te kan onderskei tussen die amptelike onafhanklikheid van Taiwan en de facto onafhanklikheid ’n les vereis in politieke dubbel-spraak. Maar dat die regering in Taipei steeds die vlag gebruik van die verloorders van die Chinese Burgeroorlog, die vlag van die plunderaars van Taiwan en die onderdrukkers van vryheid en menswaardigheid, en steeds na sewe dekades aktief die stigting van ’n staat vier wat lankal nie meer bestaan nie, is soms moeilik om te begryp.
Vlag van die Republiek van China, 1912-1928, voor dit vervang is deur die regering van Chiang Kai-Shek met die vlag hieronderDie vlag van die Republiek van China, 1928-1949, waarna dit as die vlag van die ROC op Taiwan gedien het
* * *
Die onafhanklikheidstrewe van miljoene Taiwannese (nie almal nie, maar ’n groot proporsie van die volwasse bevolking) is te verstane. Selfs in die sewentiende, agtiende en negentiende eeue was Taiwan slegs ’n nagedagte vir die Qing regering in Beijing. Toe vir vyftig jaar was die eiland deel van Japan, en vir die laaste sewentig jaar is dit apart regeer van Kontinentale China. Geslagte Taiwannese is al gebore en het hulle volwasse lewens gelei tot rype ouderdom in die daaglikse realiteit dat die eiland apart regeer word van China.
Aan die ander kant verstaan ek ook Groter China ondersteuners se argument, wat reken die meerderheid van die bevolking van Taiwan is deel van dieselfde etniese familie as die grootste deel van die bevolking van Kontinentale China. Taal en kulturele wortels word ook gedeel. Duisende families in Taiwan het familielede in China wat hulle gereeld besoek.
Ek verstaan ook dat die regering in die Volksrepubliek van China ’n argument het vir hereniging. Hulle sien hulleself as die erfgename van Chinese geskiedenis, met die verantwoordelikheid teenoor die voor- en nageslagte van die Chinese bevolking om heel te maak wat gebreek is teen die einde van die Qing Era.
Of die Volksrepubliek ’n wettige argument kan maak oor jurisdiksie oor Taiwan, vereis ’n diep duik in die troebel waters van verdrae geteken na die Tweede Wêreldoorlog tussen Japan en Amerika, en tussen Japan en die Republiek van China. Dit was byvoorbeeld nêrens uitgespel aan wie Taiwan behoort nadat Japan beheer afgestaan het oor die eilande nie.
Argumente tersyde, wat soms irriteer is die gesplete persoonlikheid van die regering in Taipei. Ek het waardering vir die netelige probleem dat indien onafhanklikheid amptelik uitgeroep word, die regering in Beijing nie veel van ’n keuse sal hê anders as om hulle dekades-lange dreigemente uit te voer nie. Die Taipei regering loop nietemin ’n fyn lyn. Paspoorte word deesdae uitgereik met “Taiwan” in groot Romeinse letters, en “Republiek van China” slegs in Chinese karakters. Stellings word gemaak oor Taiwan se onafhanklikheid, maar onder die naam, “Republiek van China”. Sê President Tsai Ying-wen in ’n onderhoud met die BBC nadat sy verkies is in 2020: “We don’t have a need to declare ourselves an independent state. We are an independent country already and we call ourselves the Republic of China (Taiwan).”
Taiwan paspoort
As Taiwan werklik onafhanklik was, sou die president nie eerder na haar land verwys het as die Republiek van Taiwan nie? En hoeveel maak dit saak dat slegs veertien lande in die wêreld Taiwan amptelik beskou as onafhanklik en sy nie ’n lid is van die Verenigde Nasies nie? Meeste lande handhaaf wel diplomatieke kantore in Taipei, maar meeste van die kantore word nie gesien as amptelik ambassades nie, in eerbied vir die Volksrepubliek wat Taiwan beskou as ’n provinsie van China.
Feit van die saak is, daar is drie akteurs in hierdie toneelspel: Die groep wat hulle beywer vir Taiwannese onafhanklikheid, wat redelike sterk argumente maak; die regering in Beijing (en ondersteuners van hereniging in Taiwan), wat ook punte maak wat nie uit die hand verwerp kan word nie; en dan is daar die regering in Taipei wat amptelik die Een China beleid huldig, maar ook nie aansprake maak daarop dat hulle die wettige regering is van Groter China nie, en – ten minste die laaste twee of drie jaar – ook aanspraak maak daarop dat Taiwan onafhanklik is, maar onder die vaandel van die Republiek van China. Kan enige iemand blameer word daarvoor as hulle verward is?
* * *
Wat sien ek as ’n eerliker situasie as die huidige geskuifel nader aan die afgrond? Ek reken: ’n Koeler verhouding met Amerika – ’n onbetroubare “vriend” in die beste van tye; ’n warmer verhouding met Beijing – al is dit met ’n regering oorheers deur ’n politieke party wat nie deur die Chinese bevolking aangestel is nie, en nie deur die Chinese bevolking verwyder kan word nie behalwe deur ekstreme geweld; en toenemend minder klem op die simbole van, en minder verwysing na, die uitgediende oorblyfsel van die geskiedenis, die Republiek van China.
Naïef en onrealisties? Is seker.
———————-
’n Paar handige skakels:
https://en.wikipedia.org/wiki/Theory_of_the_Undetermined_Status_of_Taiwan: “In 1950 […] United States President Harry S. Truman said that […] ‘the determination of the future status of Formosa must await the restoration of security in the Pacific, a peace settlement with Japan, or consideration by the United Nations.’ This statement of Truman is generally regarded as the origin of the Theory of the Undetermined Status of Taiwan. In 1951, Japan concluded the Treaty of San Francisco with the Allied Powers. It renounced all right, title and claim to Taiwan and the Pescadores without explicitly stating the sovereignty status of the two territories.”
https://en.wikipedia.org/wiki/Treaty_of_Taipei: “Article 4: It is recognized that all treaties, conventions and agreements concluded before December 9, 1941, between China and Japan have become null and void as a consequence of the war.”
https://en.wikipedia.org/wiki/Taiwan_independence_movement: “The governments of the People’s Republic of China (PRC) and the Republic of China (ROC) oppose Taiwanese independence since they believe that Taiwan and mainland China comprise two portions of a single country’s territory. For the ROC, such a move would be considered a violation of its constitution.”
https://en.wikipedia.org/wiki/Political_status_of_Taiwan: Kyk spesifiek na die seksies oor “Arguments for the Republic of China and/or People’s Republic of China sovereignty claims” en “Arguments for Taiwanese self-sovereignty claims and its legal status”
———————-
Die geboorte van die Republiek van China word gevier op 10 Oktober, en 1911 word gesien as die eerste jaar van die Republikeinse Era. Tog is die Republiek van China nie gestig op 10 Oktober 1911 nie. ’n Vinnige tydlyn:
1894-1895: Oorlog tussen China en Japan
1899-1901: Bokseropstand
14 November 1908: Keiser Guangxu sterf; een dag later sterf sy tannie, die invloedryke Keiserin-weduwee en regentes Cixi (die vermoede is sterk dat sy haar susterskind laat vergiftig het)
2 Desember 1908: Aisin-Gioro Puyi, die tweejarige seun van die Mantsjoe Prins Chun, word gekroon as die Xuantong Keiser, die laaste van die Qing Ryk
10 Oktober 1911: Die Wuchang Opstand lei tot ’n reeks opstande orals oor China
November 1911: veertien van vyftien provinsies in China verwerp die Qing regering
1 Januarie 1912: Die Republiek van China word gestig
12 Februarie 1912: Keiserin-weduwee Longyu teken die Dekreet van Abdikasie namens die nou sesjaaroue Puyi. Daarmee eindig meer as 2 000 jaar van imperiale regering in China.
Keiserin-weduwee en regentes Cixi; die Xuantong Keiser, beter bekend as Puyi; Generalissimo Chiang Kai-shek
Chinese militêre oefeninge en omsingeling van Taiwan
Sondag 7 Augustus 2022 was die dag toe ek my opinie verander het oor Taiwan en China. Tot so onlangs as verlede Vrydag het ek nog ’n gesprek gehad met ’n Taiwannese besigheidsman oor die moontlikheid dat China Taiwan kan binneval. Ek het genoem dat daar mense is wat in detail kan verduidelik hoekom so ’n militêre onderneming sal misluk.
Na hierdie week se besoek van die Amerikaanse Spreker van die Huis van Verteenwoordigers, Nancy Pelosi, en China se lewendige ammunisie militêre oefening rondom die eiland, het ek besef Taiwan geniet slegs haar de facto onafhanklikheid omdat China nog nie besluit om Taiwan formeel in te lyf nie.
Tensy die Chinese Kommunistiese Party hulle mag verloor in China, of hulle dogma verander, kan Taiwan nie veel doen om haar onvermydelike lot te verander nie. China sál uiteindelik Taiwan intrek binne haar soewereine grondgebied, heel waarskynlik sonder om soveel as een missiel af te vuur.
Die rede? Die eiland het bitterlik onvoldoende weerstand teen omsingeling en blokkade. (Dan praat ons nie van die kragonderbreking wat ’n derde van Taiwan sonder krag en Internet gelaat het vir amper ’n hele dag lank in Maart nie, omdat ’n werknemer vergeet het om iets te doen voor hy ’n skakelaar aangesit het. Hoe moeilik sal dit wees vir ’n saboteur om iets soortgelyk te doen in die toekoms?)
Rick Fisher, ’n senior genoot by die International Assessment and Strategy Center in Amerika, reken dat die huidige Chinese militêre oefening wat insluit meer as sestig vliegtuie en veertien oorlogskepe wat die eiland omring, inderdaad ’n voor-blokkade demonstrasie is. Volgens hom sal ’n volle blokkade insluit dreigemente om vliegtuie af te skiet, die plasing van seemyne in hawens, en die ontplooiing van lug- en vlootmagte in ’n volle sirkel rondom Taiwan. Hy voeg by dat hierdie episode die eerste geleentheid is vir die Rooi Chinese Magte om aan hulleself en aan Taiwan te bewys dat hulle inderdaad in staat is om ’n volle blokkade af te dwing.
Dan is daar ’n paar ander ongerieflike feite: 1) Volgens ’n artikel in die Wall Street Journal het Taiwan oliereserwes vir ongeveer vier en halwe maande, maar slegs 12% van Taiwan se energie word plaaslik gegenereer. Ongeveer een-derde van Taiwan se elektrisiteit is in 2021 gegenereer deur natuurlike vloeibare gas, wat ingevoer moet word. Indien China hierdie invoer belemmer, kan dit binne enkele dae Taiwannese vervaardiging op sy knieë dwing. 2) Hoewel Taiwan so-te-sê self-versorgend is in akwatiese produkte, vrugte, vleis, groente, en eiers, kan sy in slegs 35% van haar bevolking se voedselbehoeftes voorsien. (Die regering het wel in die laaste paar jare ’n program geloods om hierdie probleem aan te spreek. Die Borgen Project dui aan dat Taiwan in 2018 $4 miljard gespandeer het op die invoer van landbouprodukte, maar het sedertdien voorraad van essensiële items opgebou wat voldoende sal wees vir ongeveer 28 maande.) 3) Duisende ander tipes produkte word daagliks van vragskepe afgelaai om winkelrakke vol te pak – items soos klere, skoene, katsand, kookolie, tandepasta, kaas, sjampoe, koeksoda, medisyne, en ’n wye reeks elektroniese toestelle en mediese toerusting. Hierdie produkte maak Taiwannese burgers, en duisende buitelanders, se lewens leefbaar en aangenaam. Lewe op die eiland sal toenemend ongemaklik raak as dié produkte nie meer ingevoer word nie.
Bernhard Billmon skryf in ’n onlangse artikel op Moon of Alabama, “China indeed has the capability to completely blockade Taiwan. As the whole area is also under cover of China’s land-based ballistic missiles and in reach of its airforce a blockade is easy to establish and hard to breach.” (My eie beklemtoning) Hy skryf verder: “A total blockade of Taiwan would likely bring it to its knees within a few weeks or months. Time that could be used to defeat its air force, air defenses and missiles and prevent attacks from Taiwan on China’s continental assets. China does not have to invade the island. It just has to wait until it is invited to come in.” (weereens my eie beklemtoning)
Die New York Times haal vir Bonny Lin van die Center for Strategic and International Studies in Washington soos volg aan: “If a military exercise transitions to a blockade, when does it become clear that the exercise is now a blockade? Who should be the first to respond? Taiwan’s forces? The United States? It’s not clear.” Volgens dieselfde artikel reken Eric Sayers, ’n voormalige senior adviseur tot die U.S. Pacific Command: “Instead of announcing a military blockade [the Chinese government] may instead announce an extended military exercise around Taiwan that closes or disrupts shipping routes for 30, 60, 90 days. This makes it less a military operation and more a form of legal warfare to justify an indirect blockade for a duration that Beijing can manipulate.”
Een van die punte wat Taiwannese gereeld maak in besprekings oor Taiwan se vermoë om haarself te verdedig, is dat Taiwan dalk verslaan sal word, maar teen groot koste vir China, siende dat Taiwannese missiele ten minste een groot stad, soos Shanghai of Shenzhen, groot skade kan aandoen voor die Chinese Rooi Leër die wapens stilmaak.
Maar gaan Taiwan haar missiele begin afvuur en duisende mense se lewens eindig op die Chinese vasteland omdat sy omsingel word deur die Chinese vloot? Dis hoogs onwaarskynlik. Indien dit wel gebeur, sal China geen probleem hê om die wêreld te oortuig dat hulle geen alternatief gehad het anders as ’n militêre respons nie.
Gaan Amerika of Japan hulle oorlogskepe stuur om die Chinese vloot te dwing om die blokkade te eindig? Weereens: ’n Lae waarskynlikheid dat dit sal gebeur.
’n Paar weke of ’n paar maande van dalende petrol en kosvoorrade sal honderde-duisende mense in Taiwan uitbring in die strate om die regering te dwing om te begin met onderhandelinge. Onthou: Tussen tien en vyftien persent van Taiwan se bevolking steun vereniging met China. Na ’n paar weke van leë winkelrakke twyfel ek nie dat daai nommer ’n paar kerwe hoër sal wees nie.
Ten spyte van die feit dat omsingeling en blokkade probleme sal veroorsaak vir die bevolking op die korttermyn, en sal lei tot probleme in die internasionale voorsieningsketting van rekenaaronderdele, sal die Taiwannese ekonomie nie langtermyn skade aangerig word nie. Ek reken (uit die vuis uit, geen data om dit te staaf nie) dat Taiwan weer 100% sal wees twee jaar na die blokkade geëindig het. Dit ondermyn nóg ’n argument wat mense aanvoer oor hoekom China nie enige aggressiewe aksies sal loods nie.
Ek glo dat ’n groot meerderheid van Taiwan se bevolking bereid is om te veg vir die behoud van die status quo, of vir de facto onafhanklikheid. As langtermyn inwoner van Taiwan wat dankbaar is vir die tuiste wat die eiland en haar mense my gebied het, hoop ek ook dat die eiland en haar mense sal voortgaan om hulle eie sake te behartig soos hulle dit goedvind, siende dat hulle oor dekades bewys het dat hulle ten volle bevoeg is om dit te doen, en dat dit hulle dit net soveel verdien as die mense van Japan of Suid-Korea of enige ander land in die wêreld.
Maar ons woon in ’n wêreld met sekere realiteite. Een van hierdie realiteite is dat die Chinese Kommunistiese Party glo Taiwan behoort aan China, en dat hulle die reg het om Taiwan formeel in te lyf in Chinese grondgebied wanneer en soos hulle dit goedvind. Tot onlangs het ek gedink dit kom neer op Chinese soldate op Taiwannese strande, en duisende missiele wat reën op Kaohsiung en Taipei en ander stede. Die afgelope week het bewys dat ’n Chinese oorname van Taiwan nie naastenby so gewelddadig hoef te wees nie. Wat die waarskynlikheid dat dit sal gebeur, onaangenaam hoog maak.
Om op te som:
1. Advokate vir Taiwannese onafhanklikheid kan goeie historiese en wettige argumente maak hoekom Taiwan nie China se besigheid is nie. Belangriker as hulle argumente: Die Chinese Kommunistiese regering gee nie om nie. Dit is deel van Kommunistiese Party dogma dat Taiwan deel is van China. Einde van die storie. Mikrofone afgeskakel. Debat is verby.
2. China kan begin om een klein eiland onder Taiwan se beheer na die ander oor te neem en dit regverdig as deel van ’n nuwe strategie om China te verdedig teen “vyande van die Moederland”. Daarna kan hulle Taiwan omsingel vir maande op ’n slag en dit militêre en vloot-oefeninge noem. Niemand wat ernstig opgeneem moet word, twyfel dat hulle die militêre kapasiteit, die ekonomiese vermoëns, en die politieke wil het om dit te doen nie.
3. Taiwan kan haarself verdedig teen ’n inval waar Chinese troepe oor die strande storm, en waar die Chinese lugmag bomme laat reën op Taiwannese stede. Maar hoe verdedig Taiwan haarself teen ’n salami-tegniek waar China een klein eiland na die ander vat met oorweldigende mag, en dan die eiland omsingel met dalk drie dosyn oorlogskepe en ’n duisend missiele op die Chinese kus om die skepe te beskerm? Hoe lank sal Taiwan kan uithou? Hoe lank voor woedende honger Taiwannese die regering dwing om met Beijing te onderhandel?
Enige oplossings?
Wie is ek? ’n Genoot by een of ander internasionale denktenk, of ’n senior akademikus by ’n befaamde universiteit? Nee, en nee. Nietemin …
Taiwan het in die laaste paar dekades ’n fortuin spandeer aan wapentuig in die hoop dat hulle iets kan doen wanneer Chinese troepe storm oor die strande op die wes- en noordkus van Taiwan. Daar is die hoë-akkuraatheid missiele waarmee Shanghai en dalk een of twee ander Chinese stede van die kaart gevee kan word. (Kom ons ignoreer vir die oomblik wat Chinese propagandiste en ’n alte gewillige Westerse media sal doen met videogrepe van brandende kinders in die puin van ’n vermorselde woonstelgebou in Shanghai. Om nie te praat van uitroepe van wraak onder die Chinese bevolking nie.) Daar’s ook opgedateerde oorlogskepe, militêre hommeltuie, en splinternuwe F-16 vegvliegtuie.
Watse waarde gaan hierdie gevorderde militêre toerusting hê as Taiwan vir maande lank omsingel word in uitgestrekte “militêre oefeninge”? Gaan al hierdie vegvliegtuie en oorlogskepe en hommeltuie en missielstelsels internasionale lugrederye oortuig dat hulle nie vlugte moet kanselleer na Taipei toe nie? Gaan dit verskepingsmaatskappye oortuig om tog die kans te waag en deur die omsingeling te probeer breek om toiletpapier en katkos en bakpoeier en olyfolie af te lewer?
Die probleem is dat Taiwan, en die Amerikaanse regering wat die Taiwannese regering stoot om miljarde dollars te spandeer by Amerikaanse wapenvervaardigers, voorberei vir ’n stryd wat waarskynlik nooit gevoer gaan word nie. Hoekom sal China duisende Chinese troepe, miljarde dollars se wapentuig, en moontlik ’n paar Chinese stede waag as hulle in hulle dekades-lange doel kan slaag met blokkades, omsingeling, en die sabotasie van infrastruktuur? Dan maak die Chinese Rooi Leër hulleself ook skuldig aan wat die vise-hoof van die Taiwannese Ministerie van Verdediging se Buro vir Politieke Oorlogvoering noem, “cognitive warfare, disinformation campaigns, and rumor spreading”, asook “‘fake news’ or misinformation, mostly seeking to lower public trust in Taiwan’s government, [to] undermine public morale and build momentum for unification by force”.
Aljazeera berig dat Taiwan ’n verdedigingsbegroting het van meer as $20 miljard vir 2022. Watse persentasie van hierdie begroting word gebruik om meer landbougrond voor te brei vir voedselproduksie? Hoeveel is begroot om stadbewoners te leer om groentetuine aan te lê op die dakke van duisende woonstelgeboue? Hoeveel geld word spandeer aan die beskerming van infrastruktuur teen sabotasie? (Onthou weereens: in Maart was ’n derde van die eiland sonder krag en groot dele sonder Internet vir die grootste deel van die dag omdat iemand ’n fout gemaak het met ’n skakelaar.) Hoeveel geld word spandeer om kuberaanvalle, disinformasieveldtogte en ander kognitiewe oorlogvoering te beveg?
Feit is, Taiwan is ’n Dawid wat miljarde dollars spandeer op ’n hoogs gevorderde kettie met ’n hopie plofbare klippies ter voorbereiding van ’n geveg teen ’n Goliat wat nie onnosel is nie, en waarskynlik nie gaan doen wat Dawid wil hê hy moet doen sodat hy hom met ’n klip teen die voorkop kan skiet nie. Wat gaan Dawid doen as Goliat dosyne wilde honde loslaat wat hom omsingel en afsny van sy kosvoorraad en ander hulpbronne? Wat gaan Dawid doen as hy sy laaste krummels brood afgesluk het met die laaste druppels water in sy watersak? En Goliat weier steeds om nader te kom dat Dawid hom soos die storie veronderstel is om te verloop, met ’n klip teen die kop kan neervel?
As Taiwan wil bly voortbestaan as ’n onafhanklike staat in praktyk, sal hulle moet begin om daai miljarde dollars baie beter te spandeer as om net Amerikaanse wapenvervaardigers se sakke te vul.
Nagedagte: Donderdag 22 September 2022
Taiwan het drie opsies:
1) Verklaar onafhanklikheid, wag vir die reaksie van China, en hoop vir die beste.
2) Kontak Beijing en sê: “Genoeg is genoeg. Kom ons werk die tegniese punte van hereniging uit.”
En 3) Hou by streng status quo, wat beteken Beijing meng nie in nie, maar Taiwan maak geen verklarings van onafhanklikheid nie, en doen ook niks buite praktiese reëlings, soos handelskantore/ambassades, om die status te steur nie – dit sluit in geen hoë-profiel besoeke van Amerikaanse politici nie.
Soos dit nou is, stap die Tsai Ing-wen administrasie op die rand van formele onafhanklikheid, en as China protes aanteken, beskuldig die Taiwan regering Beijing daarvan dat húlle die delikate vrede versteur.
_Passport_2020.png)
