Notas oor aftrede

SATERDAG 5 JANUARIE 2019

In die video, “7 Practical Ways To Rewire Your Brain (Based On Science)” sê die ou: “We’re set up for failure, because we think we’re going north but we’re going south. That’s why fifty percent of people who get married divorce; eighty percent of businesses fail; that’s why thirty percent of Americans are on some kind of anti-depressant medication; that’s why sixty, seventy percent of people are overweight.”

Ook: As jou doelwit noord is, maar jou kompas is ingestel op suid sonder dat jy bewus is daarvan, kan jy so hard werk as wat jy wil, jy kan jou pogings soveel optimaliseer as wat enige goeie boek sê jy moet, maar jy gaan 40 000 kilometer ver stap om uiteindelik aan die agterkant van jou doel uit te kom, terwyl jy dalk net van die begin af ’n paar honderd kilometer moes gestap het.

Hy sê ook – ek weet nie of dit waar is nie – dat die gemiddelde Amerikaner net omtrent $60 000 [NT$1.8 miljoen/R800 000 in Januarie 2019] gespaar het teen die tyd dat hulle sestig jaar oud is.

Ek wou hierdie laaste punt bevestig, wat my gelei het tot die volgende: ’n Beraamde 38 miljoen huishoudings in Amerika leef van die hand na die mond – wat beteken hulle het geen geld oor teen die tyd wat die volgende salaristjek inkom nie. Twee-derdes van hierdie huishoudings het blykbaar ’n mediaan inkomste van $41 000, wat hulle net bokant die federale armoede-vlak plaas (vir ’n huishouding van vier mense). Wat erger is, is dat drie-kwart van Latynse en Afro-Amerikaanse huishoudings minder as $10 000 gespaar het teen die tyd dat hulle aftree, en byna twee-derdes van hierdie huishoudings bereik aftree-ouderdom met geen geld gespaar vir die toekoms nie.

Volgens ’n analise van die Amerikaanse Government Accountability Office is die mediaan spaargeld teen aftrede vir Amerikaners in die ouderdomsgroep 55-64 ongeveer $107 000 [NT$3.3 miljoen/R1.6 miljoen in Januarie 2019]. In vergelyking hiermee is die spaargeld in alle aftree-rekeninge van die sogenaamde Generasie X ongeveer $32,000-$71,000 [NT$1 miljoen-NT$2.2 miljoen/R460 000-R1 miljoen]. In Suid-Afrika lyk die situasie ook heel beroerd. Die gemiddelde pensioen van ’n Suid-Afrikaanse pensionaris wie se maandelikse inkomste gedeponeer word in ’n bank, is volgens ’n artikel op IOL.co.za slegs R5 702, hoewel die mediaan slegs R3 787 per maand is. (Onthou, al wat dit beteken as jy in hierdie gemiddelde val, of in die mediaan is, is dat jy in dieselfde boot is as vele ander mense – maar dis nie te sê dat dit ’n goeie boot is nie.)

Die ou van die video sê ook, meeste mense sal uiteindelik kry wat hulle wil hê – met behulp van boeke en lewensgidse en ervaring wat hulle sal help om hul kompas te verstel, net omtrent veertig jaar nadat hulle gehoop het hulle dit sou hê (my weergawe van wat hy sê – hy praat ’n bietjie deurmekaar).

DONDERDAG 17 JANUARIE 2019

Ek lees boeke soos Jim Rickards se The Road to Ruin, en ek kyk video’s soos Mike Maloney se “Top 10 Reasons I Buy Gold and Silver”.

’n Mens wonder wat jy sal doen indien dit wat sommige mense reken dalk kan gebeur, wel gebeur: aandelebeurse sluit tot verdere kennisgewing, papiergeld verloor waarde, en die ekonomie stort min of meer in duie.

Natuurlik word daar voorgestel dat jy goud moet koop, en silwer, en ander kosbare metale, veral in formate wat maklik hande kan verwissel – siende dat jy dalk nodig sal hê om ’n goud- of silwermuntstuk te verruil vir ’n paar kratte groente en vrugte.

Maar wat as jy nie nou in staat is om ’n paar miljoen Taiwan dollar, of ’n paar miljoen rand te kan spandeer op kosbare metale nie?

Twee idees kom onmiddellik na vore om my gemoed te verbeter. Die eerste een is vaardighede – dinge wat jy kan doen vir iemand anders, wat jou sal vergoed met iets van waarde, wat jy dan self kan gebruik of wat jy weer kan verruil vir ’n blik koffie of iets. Die tweede ding is dat daar steeds ’n mark sal wees vir duisende produkte en dienste. Mense gaan steeds nodig hê om dinge te doen, of om dinge gedoen te kry. Daar sal steeds ’n behoefte wees daaraan om dinge te leer, of om vermaak te word. Ouers sal steeds hulle kinders wil leer lees en skryf – en nie almal sal dit self kan doen nie. Dinge sal steeds breek – en nie almal sal weet hoe om dit self reg te maak nie.

Die twee idees sluit natuurlik by mekaar aan. Elke stad of dorp sal steeds gevul wees met duisende of miljoene mense met behoeftes en wense en begeertes, en daar sal steeds mense wees wat sal kan voorsien in hierdie behoeftes en wense en begeertes. En indien jy vaardighede of kennis het wat jou in staat kan stel om te voorsien in hierdie steeds aktiewe markte, kan jou sakkie goud- en silwermunte dalk langer hou as wat jy aanvanklik gereken het dit sal.

In kort, die “groot” ekonomie kan dalk in duie stort, maar ’n plaaslike ekonomie sal heel waarskynlik voortgaan, ten spyte van ontwrigting, en ten spyte van veranderinge in betalingsmetodes en lewering van dienste en produkte.

SATERDAG 19 JANUARIE 2019

’n Redelik welgestelde en suksesvolle besigheidsman sê onlangs in een van my klasse dat hy nie betrokke wil raak in ’n besigheid waarvan hy nie genoeg weet nie, na aanleiding van vriende van hom wat besighede of maatskappye koop wat ’n goeie produk het maar wat in hulle opinie nie goed bestuur word nie. Hy voeg toe by dat hy om dieselfde rede glad nie belê in aandele, of in aandele- en indeksfondse nie.

In ’n episode van die aanlyn program, Radical Personal Finance, sê die ou ook dat hy ’n hele paar ryk mense ken wat nie belê in die aandelemark of in aandele- en indeksfondse nie, maar net in “things with value”.

In The Death of Money sê Jim Rickards, “An allocation to gold of 10 to 20 percent of investable assets has much to commend it.” Hy voeg egter by: “An allocation above 20 percent is not recommended because gold is highly volatile and subject to manipulation, and there are other investable assets that perform the same wealth-preservation functions.” Ander bates waarin mens kan belê sluit volgens hom in kunswerke: “Fine art offers gold’s return profile in both inflation and deflation, without being subject to the manipulation that affects gold.” Selfs kontant is ’n goeie belegging omdat dit die belegger die opsie gee om te draai na ander beleggings op kort kennisgewing. Hy noem ook dat kontant dalk nie die beste belegging is ná ’n groot ramp of ineenstorting van die aandelemark nie, maar dat dit van groot waarde kan wees totdat die ramp op die horison verskyn. “The challenge, of course,” herinner Rickards die leser, “is being attentive to the indications and warnings and making a timely transition to one of the alternatives already mentioned.”

MAANDAG 21 JANUARIE 2019

12:35

Ontwikkel ’n aftree-plan vir nou tot en met sestig.

Maak dan veranderinge aan die plan vir die volgende dekade – sestig tot sewentig, soos die wêreld, die ekonomie, en jyself en jou lewensmaat, verander.

Doen weer dieselfde op sewentig.

Maak seker jy hou die heeltyd twee moontlikhede in gedagte: 1) Jy kan nog aktief geld maak tot in jou sewentigs toe, en 2) iets kan enige dag gebeur met die gevolg dat jy nie meer aktief enige addisionele inkomste kan genereer nie.

13:01

Fase 1: Bates om sekerheid te voorsien – eiendom, versekering, goud en silwer, kontant vir beleggings, ander harde bates wat maklik omskep kan word in kontant vir ander beleggings, enkele beursverhandelde fondse (ETF’s), beleggings in jouself om te verseker dat jy kan voortgaan om inkomste te ontvang

Fase 2: Meer beleggings om meer passiewe inkomste te voorsien

Fase 3: Bates, soos eiendom, om sekerheid te voorsien in aftrede; mediese versekering; maksimum beleggings vir passiewe inkomste; harde bates wat van tyd tot tyd omskep kan word in kontant

DINSDAG 22 JANUARIE 2019

10:44

Bill Bonner sê in ’n YouTube video dat mens ook ’n voorraad kontant in jou huis moet hou, vir in geval daar ’n onderbreking is in netwerke, of indien banke waar jou digitale krediet gehou word, probleme ondervind. Waardevolle advies as ’n mens dink aan hoeveel mense deesdae wegbeweeg van harde kontant ten gunste van digitale krediet – krediet- en debietkaarte, EZ-kaarte, iPass, Apple Pay, Google Pay, Line Pay, en ander vorms van “geld” op jou foon. Waarmee betaal jy as die sellulêre netwerke ’n probleem het, of as die bank wat die krediet hou, ’n probleem ondervind, of as die maatskappy waar die krediet is, bankrot gaan, of hulle netwerk word gekraak?

11:09

Feit van die saak is, mens moet ’n beleggingsportefeulje hê vir wanneer die wêreld soos jy dit ken, ophou bestaan, én vir in geval dit voortgaan om te bestaan op min of meer dieselfde trant. Eersgenoemde sluit in goud en silwer muntstukke, en harde kontant; ’n manier om jouself en jou gesin te verdedig teen fisieke bedreigings, soos ’n vuurwapen en ammunisie en items soos koeëlvaste baadjies; noodvoorrade kos en water, en/of ’n manier om jou eie kos te produseer en water te suiwer … en laasgenoemde sluit in goud en silwer, harde kontant, ander kosbare items watse waarde toeneem met tyd, eiendom, aandele in ’n verskeidenheid fondse, aandele in klein besighede, en ’n portefeulje van versekering vir lewe, ongeluk, en gesondheid.

* * *

Ek was nog nooit enige iemand anders nie, maar ek dink meeste mense het ’n meganisme in hul koppe wat oorweeg wat “jy” dink, en jou dan inlig dat jou mees onlangse gedagte geëtiketteer kan word as X, Y, of Z. Dalk skrik jy, want jy het ook inligting ontvang van die omgewing waarin jy jou bestaan voer, of van ander mense aan wie se opinies jy gewig gee, of van sosiale en ander media, dat etikette X, Y, of Z “sleg” is.

En dan kom jy op ’n punt van jou lewe waar dit skielik nie meer soveel saak maak dat jy dalk geëtiketteer sal word as X, Y, of Z nie. Een so ’n voorbeeld is die laaste nota van hierdie stuk (11:09 van Dinsdag 22 Januarie 2019), waarin wat ek skryf, gesien kan word as dat ek nou sorteer onder ’n groep wat paranoïes is oor die wêreld, en seker ook nou êrens op ’n plaashuis se stoep wil gaan sit met ’n haelgeweer op my skoot – sogenaamde “survivalists”.

Feit is, my gedagtes is altyd in vloei. Ek onderskryf nie enige iemand of enige groep se ideologie nie. Ek behoort ook nie aan enige groep, of beweging nie. Al wat ek doen, is ek lees, ek oorweeg wat ek lees en hoor en sien, en ek skryf wat ek dink. As dit lyk soos X, T7, of 3#4, dan moet dit maar so lyk. (Vrydag 8 Maart 2019)

______________________