Hoop vir ’n goeie en gelukkige lewe – selfs in Gaza

WOENSDAG 30 APRIL 2025

Doelwit: ’n Goeie en gelukkige lewe, nou. En ’n gemaklike aftrede en oudag later – indien ’n mens dit so ver maak.

Is dit nie waarvoor almal hoop nie?

“Nie mense in Gaza nie,” sal iemand sê. “Hulle hoop net vir vrede, en vir die bomme om te stop.”

Korrek, sal ek antwoord. Vir nou hoop hulle elke dag desperaat vir vrede en stilte, en vir kos en medisyne en ander voorrade om hulle te bereik. En om te kan begin om hulle huise en skole en hospitale en ander infrastruktuur te herbou.

Maar waarvoor sal hulle wens indien die psigoties-terroristiese Europese koloniale projek genaamd Israel uiteindelik verslaan word in hulle pogings om Palestyne uit te wis en hulle grond te steel? Waarvoor sal hulle hoop wanneer hulle huise en hospitale en skole en moskees en kerke herbou is?

Hulle sal heel waarskynlik hoop vir ’n goeie en gelukkige lewe, en ’n gemaklike aftrede en oudag, indien hulle lewens so ver strek.


Oud, klein, magteloos, en useless

WOENSDAG 19 MAART 2025

Ek droom gisteraand ek moet instaan vir ’n onderwyser by ’n hoërskool. Ek vind myself omring deur honderde tieners.

Na ’n paar minute word ek geswendel uit my selfoon. Om een of ander rede word ek ook oorreed om my skoene uit te trek. Die skoene kry kort daarna voete.

Nou loop ek rond op my sokkies en vra rond oor my selfoon. Ek sê ek moet kontak maak met my familie in Suid-Afrika, en hoe kan ek dit doen as ek nie my foon het nie.

Ek word geïgnoreer, en elke nou en dan uitgelag deur groepies tieners wat orals rondstaan.

Na ’n verwarrende uur waar ek verlore ronddrentel tussen wat nou voel soos duisende tieners, help iemand my om my foon op te spoor. Al die telefoonnommers en WhatsApp boodskappe en so aan is afgevee.

Ek kry steeds nie my skoene nie.

Twee jong dames wat verantwoordelik was vir die verdwyning van my foon, probeer verduidelik dat húlle lewens ook nie maklik is nie.

Nie net het ek geen simpatie met hulle nie, maar ek het die sterk begeerte om hulle ’n vroeë dood toe te wens. (Neem in ag dat ek nie bewustelik hierdie gedagtes gedink het nie. Nietemin, die volle gedagte was dat ek aan die tieners nie net ’n vroeë dood wou toewens nie, maar ’n pynvolle vroeë dood.)

Ek word wakker met ’n hoofpyn. Ek dink: Wat ’n nagmerrie.

Die gevoel wat druk selfs nadat ek my kop opgelig het, is dat ek oud is, en klein, en magteloos, en useless.

(Roffel die tromme vir ’n Grok-geskepte prentjie van ’n gelukkige, glimlaggende, bleskop, middeljarige man.)

______________________

’n Betekenisvolle brokkie kennis

DINSDAG 8 OKTOBER 2024

Ek het in 1994 freneties begin notas maak. Dit was asof ek ’n roeping aangevoel het om te rapporteer oor my lewe. Die afgelope dertig jaar het ek aan en af gerapporteer, soms elke dag en soms net ’n paar verlore paragrawe in een kalenderjaar.

Die punt is steeds om te sê: Hier is ek. Dis hoe ek die lewe ervaar.

* * *

Dertig jaar gelede wou ek geld maak want ek wou doen wat ék wou doen. Ek wou nie gehad het mense moes bevele blaf en verwag ek moes spring nie. Ek wou geld gehad het om te kon reis en te kon studeer (seriously, ek was 23 jaar oud en ek wóú studeer).

Twintig jaar gelede was ek ernstig daaroor om my inkomste te verbeter want ek wou ’n beter lewe bewerkstellig vir myself, en die vir die jong vrou met wie ek later sou trou. Ek wou meer reis, en ek wou meer gereeld my familie in Suid-Afrika besoek.

Vandag wil ek my inkomste verbeter want ek wil my finansiële sekuriteit versterk, veral met die oog daarop dat ek binne dalk twee dekades nie meer lus gaan wees om te werk nie, of dalk nie meer alles kán doen wat ek wil doen nie.

Verskillende begeertes, maar dieselfde pad wat lei tot die vervulling daarvan. Een verskil is dat ek weet hoe twintig en dertig jaar onder my voetsole voel, en ek weet hoe dit deur my vingers glip. En ek weet twintig of dertig jaar van nou af – as ek so lank hou – is ek amptelik oud. Nie noodwendig afgeleef nie, maar definitief bejaard. Hierdie betekenisvolle brokkie kennis was nie deel van my bestaanservaring twintig of dertig jaar gelede nie.

______________________

Hoe gaan aftrede lyk oor tien of vyftien jaar?

MAANDAG 17 JUNIE 2024

Die stille waarheid: Ek het gesê wat ek wou sê. Nou doen ek wat ek moet doen om te verseker dat ek ’n relatief gemaklike aftrede kan geniet oor ’n paar jaar.

DINSDAG 18 JUNIE 2024

Nou dat ons op die onderwerp is: Hoe gaan aftrede lyk oor tien of vyftien jaar?

Gaan ’n gemaklike maar nie luukse laer-middelklas lewe méér kos as nou of minder, relatief gesproke?

Gaan behoorlike gesondheidsorg duurder of goedkoper wees?

Hoe bekostigbaar gaan huishoudelike robots wees? Sekerlik sal dit goedkoper én meer bruikbaar word, soos die geval was met persoonlike rekenaars die afgelope dertig jaar.

Wat van voedselproduksie? Dit is reeds moontlik vir woonstelbewoners in die middestad om ’n wye verskeidenheid groente in hulle sitkamers te groei, of in ’n spaarkamer. Hoe noodsaaklik gaan onafhanklike voedselproduksie wees vir oorlewing in die stad in 2030, of 2035, of 2026?

Hoe duur sal dit wees om te reis? Selfbesturende taxi na die treinstasie waar jy met ’n hoëspoedtrein sal reis na jou bestemming – duurder as nou of meer bekostigbaar? Sal ’n persoon in sy of haar sestigs of sewentigs enigsins wíl reis na ander plekke met die gepaardgaande risiko as hulle by die huis kan bly en enige dorp, stad, berg of strand in die wêreld kan ervaar met virtuele tegnologie?

Met vrugte en groente skoon van chemikalieë, genoeg oefening, lae misdaad in hoë-sekuriteit gemeenskappe, goedkoop gesondheidsorg, sal jou gemiddelde Generasie X’er dalk langer leef oor die volgende paar dekades. Groot vraag: Hoeveel geld gaan jy nodig hê om hierdie aftrede te kan bekostig?

Nog iets: Hoe sal geld werk tien jaar van nou af? Papiergeld en muntstukke sal waarskynlik uitgefaseer word. Hoeveel gaan jou Bitcoin en ander kripto-geldeenhede werd wees in 2035? Gaan dit vervang word met digitale geldeenhede wat deur ’n Ministerie van Finansies of Sentrale Bank behartig gaan word. Hoeveel erg gaan hierdie instansies hê in politieke opinie – veral opinies krities van die regering wat betref buitelandse beleid, misdaadbekamping, immigrasie, en entstowwe?

Sekerlik verdien dit ’n langer bespreking, maar kan demokrasie werk in realiteit, of is demokrasie soos die ou gesegde sê, “Twee wolwe en ’n skaap wat besluit wat hulle vir aandete gaan hê”?

Gepraat van wolwe en ’n skaap, hoe gaan lewe op die self-regerende eiland van Taiwan lyk oor ’n dekade of so? Gaan Amerika ’n ander skaap vind om te offer vir sy bloedlus en gierigheid? Die Filippyne dalk? Suid-Korea? Japan? Hoe ver sal China gaan om dit duidelik te maak aan Imperiale Amerika dat indien Taiwan ’n vasaalstaat gaan wees, dit beslis nie een gaan wees van ’n brokkelende ryk in die weste nie?

Hoe fisiek gaan aftrede in jou sestigs of sewentigs oor ’n dekade wees? Gaan jou liggaam kunsmatig aan die lewe gehou word met buise en masjiene terwyl jou verstand op vakansie is, of die wêreld vol reis? Natuurlik sal die buise net aanhou om voedingswaarde in jou are te pomp terwyl jou krediet hou. Die oomblik as jou krediet nul bereik, vervaag jou uitsig van die strand, of van die Eiffeltoring, tot jy een laaste “bliep” hoor.

Wat van ’n mediese instansie wat jou bystaan om jou eie lewe te beëindig wanneer jy ’n sekere ouderdom bereik? Of wanneer jy een of ander siekte ontwikkel wat genees kan word, maar dit sal tyd en geld vereis. Of wanneer jou geld min raak. Hoe populêr gaan dit wees vir mense wat nie ’n gemaklike aftrede kan bekostig nie, of vir wie iets verkeerd gegaan het ’n paar jaar voor hulle sou aftree? Hoe normaal gaan dit wees tien jaar van nou af vir dokters en ander professionele mense wat werk met ouer mense om dit voor te stel as ’n “waardige” oplossing? (Sal mediese personeel ’n kommissie verdien vir hulle aanbevelings?)

Gaan dit ’n geval wees van mense wat geld het wat gaan leef tot die rype ouderdom van 120 of selfs langer, met vars gedrukte of ontwikkelde organe, nuwe tande, en allerhande ander mediese wonders in die plek van hulle ou onderdele, en mense wat teen 45 of 50 nie daarin geslaag het om finansiële sukses te bewerkstellig nie, of wat nie genoeg geërf het van die vorige generasie nie, wat aangemoedig sal word om staatsgesubsidieerde genadedood te ontvang?

______________________