SONDAG 9 JANUARIE 2005
15:18
“Hoekom moet daar noodwendig ’n doel wees aan die mens se lewe?” mag iemand dalk vra.
Ek glo, as ek kyk na die natuurlike wêreld, dat alles, van wolke tot lug tot water tot die voelers van ’n kakkerlak ’n doel het. Hoekom op aarde, as die hele planeet gevul is met doel en rede, sal daar geen doel en rede wees vir die mens se bestaan nie.
Vir my is die vraag eerder: WAT?
[05/01/12: Die pote van ’n sjimpansee dien ’n duidelik doel. Maar watse doel dien die sjimpansee? Het elke dier en elke spesie werklik ’n doel? Muskiete versprei virusse en parasiete wat verhoed dat sekere spesies te veel aanteel en die natuurlike balans versteur… behalwe natuurlik dat muskiete en die vrag wat hulle dra in die moderne wêreld beskou word as ’n gruwel wat uitgeroei moet word.
Die vraag na doel is warm vir kontemplasie en bespreking. Ek is ten volle oop vir die moontlikheid dat doel en betekenis slegs waardes is wat ons heg aan dit wat ons waarneem in die fisiese wêreld, insluitende ons eie lewens. Tog wil dit voorkom asof die hele wêreld deurspek is met hierdie-ding-doen-dit-en-daardie-ding-doen-dat.
My bedoeling is nie om af te stuur op ’n teologiese argument nie, dit gaan eerder vir my oor die veronderstelling dat as doel ’n patroon is regdeur die hele sigbare wêreld, dat die mens se lewe ook ’n doel moet hê. [[Maandag 25/05/15: Kan “mens se lewe” werklik vergelyk word met iets soos “sjimpansee se poot” of “menslike oog”? Is eersgenoemde nie te abstrak om ’n doel te hê nie?]]
En net om dinge te kompliseer, moet mens dalk ook wonder of individuele sjimpansees ’n unieke doel het wat hulle onwetend nastreef …]
[26/12/12: Dis soos ’n hiërargie: hierdie sel dien ’n doel; hierdie versameling selle dien ’n doel; hierdie versameling van verskeie groepe vorm ’n “voet”, wat ’n doel dien; die “voet” is vas aan ’n “been”, wat ’n doel dien … maar die totale organisme waaraan die voet en die been en die oog en die kop en die hand ensovoorts gekoppel is, dien geen doel nie? Of “doel” is net ’n versinsel van ons verbeelding?]
16:11
Vir die rekord: wat bedoel ek met “konvensionele lewe”? Inkomste-genererende arbeid (vaste professionele betrekking, of iets anders), vind ’n maat, begin ’n familie, streef na standvastigheid, doen dinge in jou “vrye tyd” wat jou gelukkig maak (of gelukkiger, in sommige gevalle).
As iemand nou, na al die jare, vir my moet voorstel dat ek net my lewe daaraan moet toewy, kan ek in alle eerlikheid vir die persoon vra, “Is jy van jou sinne beroof?”
* * *
“Families have been torn apart. Whole communities have disappeared. In countries where religion, spirituality and culture lie at the heart of human existence, places of worship have been wiped out. The very things that define people’s identities and values have been swept away.”
Kofi Annan, by die Tsunami Summit (uit China Post, Vrydag 7 Januarie 2005)
* * *
Sê die sestigjarige vrou in The Shipping News:
“Thought I’d never come back here [to Newfoundland] but the older you get … there’s an ache, a pull, something you’ve got to figure out, like you’re a piece in a puzzle …”
Jy doen dit eers wanneer jy sestig is? Wat doen jy dan tussen 18 en 33?
______________________