Dan word jy vyftig

MAANDAG 19 APRIL 2021

Ek is gereed om oud te word.

Ek weet nie alles wat ek wil weet nie, en ek verstaan nie alles wat ek wil verstaan nie.

Ek besef meer as die helfte van my lewe is waarskynlik agter my – en ek het helder herinneringe van my kinderdae, so ek weet tyd draal nie.

Ek aanvaar dat ek nooit Turks sal leer praat nie, en selfs as ek Turks leer praat, sal ek waarskynlik nie óók Sweeds leer praat nie, en selfs as ek beide Turks én Sweeds leer praat, sal ek heel waarskynlik nie nog Xhosa of Russies of Japannees óók leer praat nie.

Ek sien mense jonger as ek wat praat en optree asof hulle nog nie sekere dinge geleer of ervaar het nie. Ek sien daaruit dat ék wel heelwat van die lewe al ervaar het, of dat daar nog baie is wat ek nog nie ervaar het nie – beide goed en sleg.

Ek is gereed om oud te word, want ek aanvaar iemand moet die plek vul van die geslagte wat voor my gekom het. Dit is ek, en die paar miljoene ander mense op die planeet gebore in die laat sestigs en vroeë sewentigs.

MAANDAG 17 MEI 2021

As jy bloei, doen jou liggaam iets om die bloeding te stop.

As jy bloei, neem jy ook stappe om die bloeding te stop.

Tog vrees ons dit.

DINSDAG 22 JUNIE 2021

Ander mense mag verskil, maar vir my is vyftig die grootste verjaarsdag van my lewe – sover, ten minste.

Sestien is seker groot, maar ek was ’n hoërskoolleerling op veertien, op vyftien, en op sewentien en agtien. Wat is so spesiaal aan sestien?

Een-en-twintig is ook veronderstel om ’n belangrike mylpaal te wees, en dit was inderdaad in my geval ’n goeie partytjie – ’n groot groep vriende, en pizza en ’n klomp bottels rooi wyn by Giovanni’s Pizzeria in Arcadia, Pretoria.

Vyf-en-twintig is die kwarteeu – wat ek gevier het op ’n vliegtuig op pad Hong-Kong toe, en van daar af Seoel toe, en van daar af na ’n ander stad in Suid-Korea waar ek die volgende twee jaar van my lewe sou spandeer.

Dertig is gevier in Kaohsiung, in die suide van Taiwan, en ek moet bieg: Ek hét ouer gevoel.

Veertig het gekom en gegaan. (Die dekade was wel uitsonderlik produktief.)

Maar vyftig? Daar’s die sentiment van vyftig wat die jeug van jou oumensjare is, maar niemand wat vyftig raak is nie bewus van die feit dat hulle … aansienlik ouer is as met enige ander mylpaal nie.

Die instink is onmiddellik om ’n lys te resiteer waarvoor ’n mens dankbaar is – en die Hemel hoor my, ek is dankbaar vir elke persoon wat my lewe beter maak, en vir elke gebeurtenis en wending wat dinge beter laat uitwerk het as hoe dit kon uitgewerk het. Maar jy dink terug aan nou die dag toe jy sestien was, en net die anderdag, toe jy dertig geword het – ons het nog ontbyt gaan eet nie tien minute se stap van waar ek nou hierdie woorde tik nie.

Jy wil vir mense verduidelik dat jy nog een of twee items het in jou klerekas wat jy al dra van jou vroeë dertigs af. (Wat moet ek doen? Dit weggooi as dit nog drabaar is?) Jy wil wys op die feit dat meeste staatsleiers steeds ouer is as jy. Maar niks vat die gedagte weg nie. Niks kán dit wegvat nie: Jy raak oud.

VRYDAG 25 JUNIE 2021

Ek luister weer musiek van vyftig en sestig jaar gelede. Ek lees oor die Koue Oorlog. Ek kyk video’s van moord en doodslag en politieke stryd in Viëtnam in die sestigs en vroeë sewentigs.

Ek probeer iets vasvang van die wêreld wat besig was om te sterf soos ’n nuwe geslag op die punt was om gebore te word.

MAANDAG 28 JUNIE 2021

Word vyftig. Tydens ’n wêreldwye pandemie. Jou ma is nog besig om te herstel van die virus; jou pa is in die hospitaal. Jou ouer suster het dit gehad ’n paar weke gelede, en jou jonger suster en haar man het dit tans.

Steeds is jy dankbaar vir wat jy het, en vir wat jy gehad het sover.

Dan mik jy maar vir 51.

DINSDAG 29 JUNIE 2021

Besef ek gisteraand soos ek weggevoer word na die vergetelheid: Vyftig is ’n gepaste ouderdom vir my.

Gestel ’n Kosmiese Rekenmeester vra my om ’n lys te maak van dinge wat ek al ervaar het in my lewe, lesse wat ek al geleer het, dinge wat ek al gesien het, plekke wat ek al besoek het, mense wat ek ontmoet en leer ken het, maar bowenal, om op ’n spektrum aan te dui wat ek reken my emosionele en verstandelike begrip is as resultaat van al voorafgenoemde. Indien die Kosmiese Rekenmeester dan ’n ouderdom van “32” moet toeken aan my persoon, sou ek teleurgesteld gewees het. Sou hy iets sê soos “65”, sou ek gedink het ek het dalk die pap te dik aangemaak. “50”, reken ek, is ’n gepaste nommer.

SONDAG 5 SEPTEMBER 2021

Vyftig en die moontlikheid dat die beste jare van jou lewe nog voor jou lê, is ’n goeie geleentheid vir die bekende Henry Ford aanhaling: “As jy glo jy kan, kán jy. En as jy glo jy kan nié, moenie eens bother nie.”

______________________

Nog notas oor die volwasse lewe

MAANDAG 14 JUNIE 2021

Ek het in 2015 ’n stuk geskryf oor die trifecta van die volwasse lewe: getroud, twee kinders, finansiële onafhanklikheid. Ek wil twee dinge byvoeg:

1. Nalatenskap – dit maak saak wat jy nalaat. Die filmmagnaat, Harvey Weinstein, was getroud, het ten minste twee kinders gehad, en was skatryk. Maar hy was ’n skobbejak wat vrouens gedwing het – of voor uiters moeilike keuses gestel het – om seksueel met hom te verkeer. Dit – nie sy huwelik of sy kinders of sy geld of dosyne films nie, is sy nalatenskap.

2. Nie ’n vereiste nie, maar kan opmaak vir die afwesigheid van ander item: Het jy ’n interessante lewe gelei? Het jy interessante plekke besoek, en mense ontmoet van verskillende kulture en agtergronde? Het jy kanse gewaag, al het jy misluk?

VRYDAG 18 JUNIE 2021

Een man het getrou in sy laat twintigs, drie kinders gehad, ’n gelukkige huwelik, sy eie onderneming bedryf, en finansiële sukses geniet – jaarlikse vakansies, insluitende oorsee, met die hele gesin, en later met kleinkinders. Op 68 is hy gediagnoseer met pankreaskanker, en is na twee jaar se onsuksesvolle behandeling oorlede.

’n Ander man trou in sy laat dertigs. Hulle huwelik is ook gelukkig, maar produseer geen kinders nie. Hy belê tyd en geld in verskeie ondernemings, maar finansiële onafhanklikheid ontglip hom. Ten spyte daarvan dat daar nooit geld is vir uitspattighede nie, leef hy en sy vrou gemaklik. Op 68 is hy nog relatief gesond, behalwe vir ’n bietjie rumatiek in sy knieë, en in sy een hand.

Nou, die miljoen-rand vraag: Wie’s die wenner?

Of, moet albei dankbaar wees vir hulle seëninge?

WOENSDAG 23 JUNIE 2021

Om te werk aan my eie projekte is ’n uitdrukking van my geloof in ’n beter toekoms. As ek ophou glo my eie projekte kan aan my ’n beter toekoms gee … sal ek iets anders moet vind om my geloof in te stel. Dit is wat my sedert 2006 … sedert 2003 … sedert 1997/8 … gedryf het om finansieel onafhanklik te word. Ek het meer tyd en energie hieraan bestee as aan enigiets anders in my volwasse lewe.

Dalk hoekom ek nooit ’n posisie kon vat waar ek myself sou sien as bloot ’n rat in die masjien nie. Wat sou my vorentoe dryf? Dat ek huur kon betaal aan die einde van die maand en kruideniersware kon koop? Dis net oorlewing! Om te werk aan iets wat aan my finansiële onafhanklikheid kan gee – finansiële onafhanklikheid! – is om geloof te hê. Dit is om voortgestu te word met ’n visie vir die toekoms.

Is ek eerder ’n arm gelowige – of dan ’n gelowige wat huur kan betaal en kruideniersware kan koop, en ’n bietjie spaargeld het in die bank – as ’n gemaklike rat in die masjien wat nie glo my lewe gaan ooit veel beter word nie?

Geloof in iets wat ek nie kan sien nie, is ingeweef in my psige. Om te werk aan iets wat my lewe kan verbeter, is ’n ritueel wat my geloof bevestig.

Plus, dit verhoog die waarskynlikheid van sukses.

[Moet bylas dat daar sekerlik mense is wat “bloot ’n rat is in die masjien”, en as húlle dit nie doen nie, sal iemand anders dit doen, maar ná werk en oor naweke ook werk aan hulle eie projekte, wat hulle ook hoop aan hulle ’n beter toekoms sal gee. Ek dink soms swart-en-wit.]

MAANDAG 28 JUNIE 2021

Ek glo aan iets.

Wanneer ek werk aan dit waaraan ek glo, bewys ek dat my geloof eg is.

Wanneer ek daaraan werk, is ek aktief besig om werklik te maak dit waaraan ek glo.

______________________