Heer van Ellende – identiteit – sirkel van lewe

SONDAG 2 OKTOBER 2005

’n Vraag wat soms hardop gevra word, en soms net in stilte gekontempleer word: “Hoe behoort ek te lewe?”

MAANDAG 3 OKTOBER 2005

Soms voel dit asof ek gereeld ’n nuwe saak bring na die hof van die Heer van Ellende, in ’n poging om hom te oortuig om my genade te betoon en my vry te maak as een van sy pagters.

Let wel, ek offer niks. Ek stel net keer op keer my saak, menende ek hoop om die heer te oortuig om my toe te laat om my gevoel van ellende te laat gaan, dat ek nou maar gelukkig kan wees, want …

Die Heer van Ellende sê dan net: “Dis die nuwe status quo.”

Ek sal dan vra wat dit beteken. Geen antwoord sal volg nie.

Ek sal besig raak met ander dinge tot ek later weer dieselfde saak stel. Sê die Heer van Ellende dan: “Waarvan praat jy? Hierdie is al jou status vir maande lank! As jy genade wil hê, bring vir my ’n nuwe saak!”

En dis dit.

Dit bring mens amper in die versoeking om te sê: Fok die Heer van Ellende. Wie het hom in elk geval aangestel oor my lewe?

WOENSDAG 5 OKTOBER 2005

Ek bestaan. Ek bestaan as ’n seun, ’n broer, ’n vriend, ’n minnaar, ’n digter, ’n skrywer, ’n onderwyser, en as ’n Westerling in ’n land in Noordoos-Asië.

Ek het nie altyd bestaan in al hierdie hoedanighede nie. In watse ander hoedanighede sal ek nog bestaan?

SATERDAG 8 OKTOBER 2005

19:08

As jy net oorleef, het jy nie noodwendig identiteit nodig nie. Oorlewing vereis soms net dierlike instink. Indien jy jouself wil aanwend tot oorlewing-plus, sal spesifieke identiteit uiters handig wees.

19:10

Elke oomblik in ’n mens se lewe is ’n volle sirkel van lewensdata. Die sirkel is konstant besig om te vibreer, maar dit is altyd vol. Sirkel-081005@19:11:38 is nie dieselfde as Sirkel-081005@19:11:39 nie. Ooreenkomste wissel van 99.99% tot veel minder.

Die mens se lewe is ’n konstante vloei van sirkels – of dan, ’n konstante vibrasie soos een sirkel oorgaan in ’n volgende sirkel.

Persoon X is die as waarom Persoon X se sirkels draai.

Verskille in inhoud van die sirkels raak duideliker hoe meer tyd verloop tussen sirkels. Belangrik egter om te onthou: elke sirkel is 100% vol.

Hoe meer data, en hoe meer uiteenlopend die inhoud, hoe ryker die lewe.

Risiko neem ook toe soos data vermeerder. Meer data kan egter ook kanse op oorlewing bevorder.

______________________

Middelklas intellektuele – om iets agter te laat

SONDAG 25 SEPTEMBER 2005

Wie was die leiers van suksesvolle kommunistiese rewolusies? Wie was die leiers van die Russiese Rewolusie? Is dit waar of is dit nie waar nie dat die leiers merendeels middelklas intellektuele was wat die politieke en ekonomiese mag van die industrialiste en ander lede van die heersersklas beny het, en die potensiaal gesien het daarvan om ’n rewolusie uit te voer, nie in die naam van en ter wille van middelklas intellektuele nie, maar in die naam van die werkersmassa?

Het die Bolsjewiste werklik beplan om beheer van die staat te oorhandig aan polities ongesofistikeerde en in sommige gevalle ongeletterde fabriekswerkers? Hulle het gemeen om die werkers op te lei as politieke meesters van hul eie staat … maar dit sou wees in die verre toekoms. Vir die afsienbare toekoms, was dit (weereens) die tyd van die middelklas intellektuele …

[Soos ek dit verstaan, was die plan beslis nie om spoedig die leisels van die staat te oorhandig aan werkers wie se hande nog vol olie en stof was van ’n dag se harde arbeid in die fabriek nie. Maar hulle het daadwerklik gepoog om die werkers te onderrig in politieke en ekonomiese sake. Daar was ook later leiers, nie net in die Sowjet Unie nie, maar ook in Oos-Europa, wat legitieme werkersklas geloofsbriewe kon produseer. Dit is ook waar dat die Bolsjewiste pogings brutaal onderdruk het van die kant van werkers, soldate en matrose om ’n meer demokratiese regering aan bewing te bring, in opposisie teen die Bolsjewiste.]

WOENSDAG 28 SEPTEMBER 2005

Dit is soos om in ’n winkelsentrum te staan en vir die oomblik nie te weet waar jy is nie. Jy kan jou onmiddellike omgewing beskryf, maar jy weet nie waar jy is op die kaart van die groter area waarbinne jy jouself bevind nie. Dan sien jy ’n bord, met die welkome aanduiding: “Jy is hier.”

So is dit met sommige van my notas. Ek kan my huidige lewe beskryf, maar sommige notas is meer as beskrywing: dit is soos ’n bord met ’n kaart van my lewe, met ’n vet rooi kol en ’n pyl wat sê, “Dit is waar jy is op Woensdag 28 September 2005.”

DONDERDAG 29 SEPTEMBER 2005

Tien hoop dat hulle iets waardevol agter sal laat van hul lewens. Ses besef na x-jare as volwassene dat die enigste manier hoe hulle iets kan nalaat van hul bestaan, en terselfdertyd ’n bevredigende rol kan speel, is om kinders te hê. Drie reken uiteindelik dat hulle geen kans het om iets na te laat of enigsins ’n beduidende rol te speel nie, of hulle het geen motivering vir die aksies wat van hulle vereis word om iets waardevol na te laat of ’n min of meer waardevolle rol te speel nie.

* * *

Bogenoemde is ’n oorvereenvoudigde voorstelling. In werklikheid begin vele met die proses om iets waardevol agter te laat, dinge loop skeef, en hulle lewens eindig gestroop van alle waardigheid en selfrespek.

Ander weer kry kinders in ’n desperate poging om beter te verskyn aan hulself en aan familie en vriende, net om tien jaar later, as gevolg van ’n sameloop van omstandighede, benewens die rol wat hulle speel om kinders groot te maak, ook ’n ander prominente rol te speel of bydrae te maak wat ’n onuitwisbare en baie konstruktiewe resultaat sal agterlaat van hul bestaan.

En dan is daar ander wat reken hedonisme is hul gelukkige lot en persoonlike religie, maar wat soms eindig as martelaars vir ’n goeie saak waarvoor hulle as hedoniste, jare tevore, nooit ’n minuut van hul tyd sou afknyp nie.

VRYDAG 30 SEPTEMBER 2005

Die nastrewing van enige doelwit kom neer op x-aantal fisieke aksies.

______________________

Rooi lig verkeer – Hoe …? – chaos

MAANDAG 5 SEPTEMBER 2005

Ek moet vergeet van ’n sogenaamde Ideale Self. Ek moet werk aan ’n Beter Algemene Situasie, Beter Lewenskwaliteit, Beter Gesondheid, ’n Beter Inkomste, ’n Beter Bankbalans.

SATERDAG 10 SEPTEMBER 2005

Ou in ’n bussie gly oor ’n rooi lig by ’n T-aansluiting terwyl hy op sy selfoon is. Ek verloor my humeur. Ek voel onmiddellik vies omdat ek my humeur verloor het. Ek weet woede is ’n manifestasie van magteloosheid.

Maar waarvan is sy aksie ’n manifestasie? Gaan dit net oor verkeersreëls en chaos? Of gaan dit ook oor mense wat verantwoordelikheid moet neem vir ander wie se lewens geraak kan word deur hul aksies? Sy aksie was ’n manifestasie van disrespek teenoor die lewe wat vloei in die are van ander wat die pad saam met hom gebruik, en wie se lewens geraak word deur sy blatante onverantwoordelikheid.

Hy verteenwoordig die tipe mens waaroor ek net een emosie koester.

MAANDAG 12 SEPTEMBER 2005

Wie, wat en waarom was prominente vrae vir my die afgelope paar jaar.

“Hoe?” is nog ’n belangrike saak.

Voorbeelde: Hoe funksioneer jy? Hoe weet jy enige iets? Hoe kies jy?

SATERDAG 17 SEPTEMBER 2005

’n Problematiese situasie: privaat verleentheid; nêrens om te skuil en jou waardigheid te herwin nie.

DONDERDAG 22 SEPTEMBER 2005

09:32

Vir ’n geruime tyd nou al kerm ek oor skottelgoed en stof en wasgoed en vuil teëls en chaos wat elke dag dreig om op my ineen te stort.

Besef ek gist’raand toe ek weer iets regpak of weggooi: Dit is ’n stryd, en ek wen solank chaos nie op my ineenstort nie. En hierdie stryd, is ’n daaglikse uitdaging.

21:34

Die oomblik van herstel is nie wanneer jy 100% gemotiveer is en weer aktief is nie, dit is wanneer jy van die rusbank opstaan, die lig bokant jou werkspasie aanskakel, en voortgaan om deur die aksies te gaan.

VRYDAG 23 SEPTEMBER 2005

1. Ek is uitvoerder van gedrag, konstruktief en/of destruktief, met Doel X in gedagte, en/of in die naam van Persoon Y, en/of ter wille van Persoon Z.

2. Alle kontemplasies en redenasies kom neer daarop dat ons óf die uitvoerders is van ’n plan wat ons bestaan pre-dateer, óf ons moet baie slim wees met ons lewens.

______________________

Vrugte van my arbeid

MAANDAG 29 AUGUSTUS 2005

10:40

Wat doen jy as die spektrum van self-modelle wat aan jou voorsien word, onvoldoende is – as jy nie ’n gepaste maat kan vind vir jou proprium* nie?

[Proprium: “The centerpiece of personality serving to help give the individual a sense of self.” The Psychology of Personality: Viewpoints, Research, and Applications, by Bernardo J. Carducci]

17:29

Vrugte van my arbeid. Vrugte van my bestaan.

21:01

Van vanmiddag af is daar een ding waaroor ek goed voel, en een ding wat pla. Ek voel goed oor ’n gedig, “Dag vol beskawing”, wat ek oorgeskryf, of radikaal hersien het. Die ding wat pla: So what? Dis nie asof enige iemand dit nou te lese gaan kry nie! Een digbundel? Twee digbundels? Hoeveel mense gaan dit in werklikheid ooit lees?

’n Volgende gedagte spring toe reeds op en af om aandag te kry (“Pick me! Pick me!” sou die gedagte uitroep as dit ’n kind was): geld, en meer spesifiek die najaag van finansiële welstand. Ek wonder toe wat ek vandag, Maandag 29 Augustus 2005, vir iemand sou sê as hy ’n kaart op die tafel sou gooi wat sê: een uur wat gespandeer is om geld te maak is beter as tien ure gespandeer op kreatiewe projekte ter wille daarvan om kreatief te wees, met finansiële gewin ’n sekondêre motivering en skraal moontlikheid. Ook: enige persoonlike projek, enige studie projek, enige vaardighede wat aangeleer word het slegs waarde as dit meer geld in jou sak gaan beteken. Ook: jy leef in Cloud Cuckoo Land as jy nie hierdie feite van die lewe erken nie, en as jy kosbare tyd – wat jy kon spandeer het om geld te verdien – spandeer deur gedigte te skryf … I mean, come on! Gedigte?! Is jy ernstig?! En die troefkaart: geld is ’n onmiddellike vrug van jou arbeid, ’n onmiddellike resultaat van tyd gespandeer wat benut kan word om kos te koop, en vrugtesap en koffie en tee en klere, en om huur te betaal, en te reis, en om ander dinge te koop wat jou lewenskwaliteit sal verhoog.

“Jy moet dit tog sien, dan nie?” sal die persoon vra. “Amper onmiddellike vrugte van jou arbeid! Maar jy spandeer jou tyd op, wat? Skryfprojekte met wins as ’n vae moontlikheid in die verre toekoms? Engelse handboeke, oukei. Maar gedigte?”

Wat sou ek sê op hierdie kritiek teen ’n lewe wat ek gekies het vir myself, teen oortuigings wat ek as allerbelangrik ag?

DINSDAG 30 AUGUSTUS 2005

15:52

As ek klasgee, weet ek wat die vrugte van my arbeid is – dit word uitgedruk in presiese geldeenhede, en ek het ’n goeie idee wat die konkrete, tasbare waarde is van daai geld.

Die tasbare, ruikbare, eetbare, sigbare vrugte van konvensionele arbeid, in my geval Engelse klasse, moet in ag geneem word as ek praat van “geld”.

20:20

Ek sukkel tans met die vrugte van my arbeid. Ek het byvoorbeeld ses weke lank gewerk aan hersiening van SLOTHOOFSTUK. Is die vrugte van hierdie arbeid sigbaar? Op my rekenaarskerm, ja. Is dit tasbaar? Nee. Kan ek dit deel met iemand? Nie op die oomblik nie. Kan ek dit wys vir iemand? Soort van – op my rekenaarskerm.

Aan die ander kant gee ek ’n uur lank klas. Ek weet wat die vrugte van daai arbeid sal wees: NT$700. Ek weet wanneer ek die vrug sal pluk: volgende Woensdag. Sal ek die vrug van daai arbeid kan sien? Ja, onder andere in ’n bioskoop. Sal ek die vrug van daai arbeid kan eet? Ja, ontbytpap en jogurt, en middagete en aandete. Is die vrugte van my klasgeëry tasbaar en konkreet, vir my? Ja. Is die vrugte van my kreatiewe werk konkreet, en tasbaar? Sal wees na nog ’n paar weke of maande se arbeid …

Ek kan argumenteer dat ek op die oomblik meer klasse wil doen omdat ek meer geld nodig het. Maar ek weet ook ek word deels gemotiveer deur die begeerte om vinniger die vrugte van my arbeid te sien, en te proe, aan my vel te voel, en te ervaar.

20:52

Sê ek dat arbeid noodwendig kontant of ander krediet moet voorsien wat jy kan ruil vir dinge wat gevoel, geproe, gedrink, gesien en moontlik geruik en gehoor kan word?

Nee. Drie voorbeelde: om kinders groot te maak; om aktief liefdadigheidswerk te doen; en om taalvaardigheid aan te leer.

Meeste – by verre die meeste! – van my arbeid die afgelope vyf jaar is geploeg in literêre projekte. Dit sal sekerlik onregverdig wees om te beweer dat geen projekte nog ooit afgehandel is nie (onafgehandelde projekte is nie dieselfde as projekte wat hersien word tot in der ewigheid nie). Ek vra wel: Waar is die vrugte? Wys my die vrugte van vyf jaar se arbeid!

Ek is bietjie hard op myself … ek weet die vrugte sal soet wees … maar ek het nodig om my frustrasie te verwoord.

Ek noem gisteraand vir [N.] die gedagte dat geld – harde kontant – ’n vrug is van jou arbeid wat jy amper onmiddellik kan geniet, en dat ek meeste van my arbeid verrig op werk wat miskien eers oor x-hoeveelheid maande (of jare!) vrugte sal dra. Sy antwoord toe dat my vrugte uiteindelik goed sal wees, al vat dit ’n bietjie lank om te realiseer. En toe die werklike vertroosting: “As jy nie geskryf het nie, sou ek gedink het jy’s net ’n gewone ou … en sou probably nie eers met jou uitgegaan het nie. Jou skryfwerk,” sê sy toe, “maak jou spesiaal.”

______________________

Eksistensiële vrae – verligte individue – self-modelle

DINSDAG 23 AUGUSTUS 2005

10:00

Ek: “In die taal van ons tyd, sê ek …”

Skare: “Een-nul!”

Ek: “Maak jou keuse.”

14:25

“Ek bestaan.”

Ek bestaan – maar hoe? en hoekom?

“Ek funksioneer.”

Ek funksioneer. – hoe? hoekom?

“Ek verskyn.”

Ek verskyn – maar waar? hoe? aan wie? en hoekom?

VRYDAG 26 AUGUSTUS 2005

My visie van ’n ideale wêreld: in enige gemeenskap ’n leierskorps van verligte mans en vrouens – almal bekwame mense, produseerders van kennis en insig, kunstenaars, skrywers, ontwerpers, en ander professies – wat almal streef na positiewe resultate van hul lewens – resultate wat feitlik altyd tot die voordeel strek van die gemeenskappe in wie se midde hulle leef en werk.

SATERDAG 27 AUGUSTUS 2005

Aan die einde kan ek slegs getuienis lewer oor my eie lewe: hóé ek besluite gemaak het, wát ek besluit het, hóé ek myself gedefinieer het, ensovoorts.

SONDAG 28 AUGUSTUS 2005

Kies jou self-model. Bob Dylan het byvoorbeeld die model gekies van “American Folksinger”, wat weer gebaseer is op ’n ander model, wat op sy beurt gebaseer is op ’n vroeër model, tot jy kom by die vroegste argetipe. Dylan het op sy beurt sy merk gemaak op die model. Vele na hom het hulself gebaseer op die “Bob Dylan” model.

______________________