BrandSmit.net

DONDERDAG 12 OKTOBER 2006

Natasja is die tipe persoon wat ’n mens laat glo aan die lewe, en aan liefde.

Ons almal weeg onsself op teen ander mense; ons kyk na wat hulle doen met hulle lewens, en hoe hulle hulleself sien. Op grond van hierdie observasies en gepaardgaande self-kritiek, bepaal ons ons eie waarde. In vele gevalle lyk die prentjie nie rooskleurig nie.

Tog, dit is juis in verhouding met ander mense wat ons waarde werklik gemanifesteer word. Bogenoemde stelling oor Natasja plaas haar in ’n uitgesoekte klas van edel aardbewoners: Een wat ’n Ander Mens laat Glo aan die Lewe, en aan Liefde.

Die vreemde ding is, ons is baie keer onkundig oor ons eie waarde, tot ons hierdie persoon word vir iemand anders.

* * *

[Agterop ’n stuk gemorspos, met geen datum nie, maar ek het dit gekram by Donderdag 12 Oktober 2006 se notas:]

You cannot claim to be a moral person, nor to live a moral life, if you are not capable of immorality to begin with. It is only when you are capable of an immoral act, and you choose not to turn possibility into action, that you can claim whatever reward awaits a moral person.

(Of, om ’n eenvoudige godsdienstige metafoor te gebruik: Mens kan nie “hemel” toe gaan omdat jy nie “sondes” gepleeg het as jy nie in staat was tot sonde in die eerste plek nie.)

VRYDAG 13 OKTOBER 2006

So teen 04:00 vanoggend gaan ek toilet toe. Soos ek heel onskuldig daar staan, vorm ’n gedagte in die bloedvate wat my brein is: “Ek is ’n onsuksesvolle entrepreneur.”

Vir ʼn oomblik was ek effens geskok, en ietwat verward. Om myself beter te laat voel, herinner ek myself daaraan dat voordat ek ’n onsuksesvolle entrepreneur geword het, ek ’n ongepubliseerde skrywer was.

So much for that.

* * *

Miskien is die skrywer van daai een e-boek reg: die natuurlike bestaanstoestand vir die mens is geluk.

Dit beteken om ellendig te voel en gedurig onder stres te verkeer, is onnatuurlik, en moet ten alle koste bestry word as ’n gruwel.

WOENSDAG 25 OKTOBER 2006

If one isn’t always two, do you really need a chip on your shoulder to see that?

______________________

DINSDAG 5 SEPTEMBER 2006

Ek raak toenemend bewus van die tekortkominge in my begrip van die lewe en hoe dinge werk – en ek dink nie dit is omdat ek enige iets vergeet het wat ek voorheen verstaan het nie!

Dis soos om ’n boek te lees, om te blaai … en niks. Jy blaai terug: daar’s die teks en die eerste deel van ’n sin, maar die sin gaan nie voort op die volgende blad nie – asof dit nog nie klaar geskryf is nie.

Dit sê vir my dat ek moet gaan soek vir die res van die teks, of ek moet die regte skrywer opspoor – of ek moet wag dat die res van die teks na my toe kom sodat ek self die res van die bladsye kan opvul.

MAANDAG 11 SEPTEMBER 2006

17:33

Ek moet vir my ’n ander woonplek kry. Dit voel asof ek leef, woon en werk in my kantoor. Naweke is ’n bietjie meer spesiaal want dan kom kuier Natasja vir my – maar dit is steeds my kantoor! Dan kyk sy TV, en so nou en dan kyk ek saam met haar TV – in my kantoor. En omdat ek ook slaapkwartiere het waar ek werk, slaap ons ook daar – in my kantoor.

Op weekdae staan ek so tussen nege-uur en tienuur op. ’n Uur later is ek aan die werk. Ek breek miskien vir middagete, so teen vieruur vat ek ’n stort, gaan uit om klas te gee, kry aandete op pad huis toe, nuttig die aandete terwyl ’n bietjie TV kyk, en dan gaan ek voort met my werk – tot so twee-uur of drie-uur in die oggend. Ek doen dit Maandag tot Vrydag. Saterdag is dieselfde, behalwe dat ek nie klasgee nie. Sondag probeer ek om ’n bietjie meer TV te kyk.

Sewe fokken dae per week – in my kantoor.

18:03

Wat dan nou van die idee van ’n kantoor by die huis? Geen probleem nie, selfs ideaal. Wat ek egter geleer het, is dat jou werkspasie en jou woonspasie behoorlik geskei moet wees. Dit is hoekom ek ’n ander woonplek moet kry – nie omdat daar iets vreeslik fout is met my huidige woonstel nie, maar omdat dit lank nie meer ’n tuiste is nie. Ek het dus nie ’n tuis-kantoor nie; ek het ’n kantoor-tuiste.

______________________

DONDERDAG 3 AUGUSTUS 2006

Privaatlewe, wat begin met besorgdheid vir jou eie welsyn voor dit uitkring, en dan betrokkenheid by die wêreld – selektiewe betrokkenheid, want daar is baie lyding, en selfs aktiviste wat leef vir betrokkenheid is selektief (slegs vlugtelinge, byvoorbeeld, of slegs vlugtelinge in een land).

Dit is waar dat sommige mense ly aan wat ʼn mens “hoogtevrees” kan noem. Dit is ook belangrik om te verstaan dat laaglê nie dieselfde is as om vasgekeer te wees in ’n tonnel nie.

VRYDAG 4 AUGUSTUS 2006

Werklike geloof is om nie te weet nie.

Om te weet en om te glo is twee verskillende goed. Vele godsdienstige mense verwar die twee – met betekenisvolle gevolge.

* * *

“Ek weet nie, maar ek glo.”

SATERDAG 19 AUGUSTUS 2006

“A man only needs one thing: to have someone to love. If you can’t give him that, give him some hope. If you can’t give him that, just give him something to do.” ~ aanhaling uit ’n fliek oor ’n vliegtuig wat geval het in ’n woestyn

DONDERDAG 24 AUGUSTUS 2006

ʼn Idee sal na my toe kom: ek sal byvoorbeeld in die kombuis staan, na die muur staar en aan ’n Nat Sherman suig, en dan … BOEM! Ek sal my berekenings maak, agter die rekenaar gaan sit en ʼn paar lêers oopmaak; die idee sal groei, en dan dit, en dan dat … en voor ek myself kan kry, werk ek hoofsaaklik aan die nuwe idee. Dan sal die idee nog meer opwindend raak. Ek sal freneties lêers begin uitsorteer, lyste maak, administreer – en dan sal ʼn gedagte skielik by my opkom: “Was ons nie nog laas, net ’n paar dae gelede, hoofsaaklik besig om aan iets anders te werk nie?”

DONDERDAG 31 AUGUSTUS 2006

Ek kan sien dat dit nodig sal wees om my beskouing van geld te heroorweeg alvorens ek enige graad van finansiële sukses kan behaal. So, wat was my beskouing van geld tot nou toe?

As kind het ek geleer dat geld iets is wat almal nodig het. Om die waarheid te sê, en dit het ek in my tienerjare al baie goed besef, sonder geld staan jy nie ’n kat se kans in hel nie. Geld is verder iets, so het ek altyd geglo, waarvoor jy hard moet werk, heel moontlik in ’n kantoor – as jy gelukkig is, of in ’n fabriek, of buite in die warm son as jy ’n ongeskoolde arbeider is – of nie werk kan kry in ’n kantoor of in ’n fabriek nie. Verder het ek grootgeword met die idee dat jy ten minste agt ure per dag moet werk, Maandag tot Vrydag – tensy jy nie genoeg geld verdien tussen Maandag en Vrydag nie, wat sal beteken dat jy nog Saterdag en dalk nog Sondag ook moet werk. Laastens het my beskouing van geld (vroeër jare, ten minste) ook ingesluit dat jy ’n “baas” sal hê, en dat jy moet doen en sê soos die “baas” wil hê jy moet doen en sê as jy nie summier afgedank wil word nie. O ja, en die eienaar of bestuurder van die plek waar jy geld verdien, gee jou net so een of twee keer per jaar “verlof” – dit is nou die kort, maar wonderlike periodes wanneer jy vir dae aaneen nie hoef werk toe te gaan nie, en net tyd kan spandeer met jou familie, as jy gelukkig is, by die see.

Dit – was die beskouing van geld waarmee ek grootgeword het. Ek het hierdie dinge so aanvaar, want dit het vir my geblyk asof almal in die omgewings waar ek my bestaan gevoer het, dit so aanvaar het.

______________________

DINSDAG 4 JULIE 2006

As iemand op hierdie oomblik vir my moet vra, “The whole truth, nothing but the truth, hoe gaan dit?” wat sal ek antwoord?

As ek sê dit gaan goed, sal dit ’n positiewe antwoord wees wat ekself sal waardeer. Die waarheid is dat ek sekere dinge sal ignoreer met so ’n stelling: Ek moet redelik dringend by ’n tandarts uitkom; my fiets mag dalk nog een keer die kafee haal, maar hy sal dit heel waarskynlik nie terug maak nie; en ek het maande laas genoeg geld gehad om te spandeer op genotvolle aktiwiteite soos om by ʼn behoorlike restaurant te gaan eet.

Aan die ander kant, as ek sê dit gaan sleg, sal dit ’n uiters negatiewe stelling wees wat een belangrike ding sal ignoreer: Ek het ’n maat gevind, ’n vrou wat my liefhet, wie ek bemin meer as enige vrou voor haar, met wie ek alreeds baie goeie tye gedeel het, en met wie ek die res van my dae op aarde wil spandeer. In my boek is die teenwoordigheid van so ’n persoon teenstrydig met ’n algemene stelling dat dit “sleg” gaan.

DONDERDAG 6 JULIE 2006

“En so kom ons aan die einde van nog ’n dag in die lewe van Brand Smit. Vandag was die mees onlangse in ’n reeks van duisende dae in hierdie man se lewe, sommige soortgelyk aan vandag, sommige veel beter, ander – veel slegter.”

DINSDAG 18 JULIE 2006

Snaaks hoe dit wil voorkom asof my brein oortyd werk as ek effens koorsig is. My berekeninge blyk dan ook altyd dieselfde te wees: Ek gee voor asof die lewe dit werd is om te leef, want om die waarheid in die gesig te staar, sal eenvoudig te veel wees om te hanteer.

My nugter opinie oor hierdie sogenaamde berekening is eenvoudig: te hel daarmee. Stry daarteen wanneer jy gesond is, en stry daarteen wanneer jy siek en koorsagtig is.

As ons so ʼn pessimistiese siening aanvaar as die somtotaal van ons bewerkings, dan is ons slagoffers van kulkuns. Die hand was vinniger as die oog. Ons het nie goed genoeg gekyk nie, nie fyn genoeg opgelet nie, en die resultaat is dat ons iets gemis het.

DINSDAG 25 JULIE 2006

Jy kan ʼn verskil maak in mense se lewens – spesifiek in die lewens van mense wat sukkel om kop bo water te hou – deur sekere aksies te onderneem, sonder om fisies teenwoordig te wees in ʼn bepaalde gemeenskap.

DONDERDAG 27 JULIE 2006

Ek het nodig om te glo aan ’n beter lewe. Hierdie geloof moet gegrond wees in realiteit. Vir die geloof om gegrond te wees in realiteit, moet ek werk daaraan om hierdie realiteit werklik te maak.

Dus, as ek nie werk nie, ondermyn ek die poging om my geloof te grond in realiteit. As my geloof nie gegrond is in realiteit nie, kan ek nie daaraan vashou nie. As ek nie hierdie geloof het om aan vas te hou nie, val ek.

Dit is hoe dit is. My werk – skryfwerk, en ander arbeid – is my religie, in die mees praktiese sin. Ek is die pous, die hoë priester en die predikant van my eie religie. Werk is die rituele wat bevestig dat my geloof meer is as net fantasie.

SATERDAG 29 JULIE 2006

Enkele moontlikhede:

a) Daar is ’n vooraf opgestelde plan en doel vir my bestaan – wat beteken ieder en elke menslike lewe van die afgelope 30 000-plus jare moes haarfyn beplan word om (onder andere) “Brand Smit” te produseer. Dit beteken niks kon aan toeval oorgelaat word nie, en geen faktor wat alles in die wiele kon ry, soos vrye wil, kon enigsins toegelaat word nie. Wat beteken niemand is skuldig aan enige aksies wat hulle pleeg wat nie “goed” is nie, want almal speel net hul rolle. (’n Sogenaamde krimineel is derhalwe net so skuldig aan sy of haar misdaad as wat die akteur Anthony Hopkins skuldig is aan moord in die film, Silence of the lambs.)

b) Daar is geen vooraf opgestelde plan nie, maar dit is wel moontlik dat ʼn plan en doel opgestel is na my geboorte, in ag genome bekende feite oor my bestaan (agtergrond, etnisiteit, taal, ensovoorts) en statistiese moontlikhede.

c) Vrye wil, wat beteken ekself definieer die doel en rede vir my bestaan, en streef dit na so goed as wat ek kan, volgens my vermoëns en diepte van my oortuigings.

(Ek het nie die nota doelbewus afgestuur op die “vrye wil” moontlikheid nie; dit was eenvoudig die derde moontlikheid. Daar mag ook ander moontlikhede wees.)

______________________

WOENSDAG 14 JUNIE 2006

“Hoe op aarde kan ons die volle waarheid weet as ons nie al die data het nie? Hoe op aarde kan ons absolute stellings maak? Ons aanvaar dinge soms in geloof, maar hoe kan ons van ander mense verwag om dieselfde artikels van geloof te aanvaar?” (uit ’n gesprek oor die maan)

VRYDAG 16 JUNIE 2006

Sewe jaar gelede het ek gesê twee ellendes jaag my al vandat ek kan onthou. Alleen is ek nie meer nie, tog is eensaamheid iets wat maar altyd met ’n mens is omdat selfs dié met wie jy intiem betrokke is, nie altyd jou vrese en jou sorge deel nie. Armoede, of dan om platsak te wees, is ’n ellende waarmee ek nog stry dat die bloed spat.

DINSDAG 20 JUNIE 2006

Soos ’n paranoïese diktator in ’n polities onstabiele land, of soos konings in die Middeleeue wat altyd ’n oog moes hou op ander lede van die aristokrasie, so is dit met my: as ek nie my energie voltyds fokus op iets nie, draai my energie op die bron – ekself.

DONDERDAG 29 JUNIE 2006

Onlangse onthullings het die gedagte gebring dat my Internet projekte herinner aan ’n paar ander projekte uit my persoonlike verlede. Ek spring weg met tien keer meer entoesiasme as verstand, en geen behoorlike voorbereiding, beplanning of idee van presies wat dit is wat ek wil doen nie. Ek doen ’n klomp werk, dan kom ek tot stilstand, dan kyk ek wat ek het en waarheen ek op pad is, en dan beweeg ek verder na deeglike oorweging. Ek moet ook erken dat ek onwillig is om die kritiese eerste drie maande of so na ek ’n idee gekry het vir ’n projek, te spandeer op voorbereiding en beplanning.

Die goue lyntjie om hierdie besonders donker wolk: ek is besig om daaraan te werk.

______________________