Te dom of te slim, argumente, ou stede, swaar gedagtes, en die virus leeslys

Week 19, 2020

MAANDAG 4 MEI 2020

“We don’t have time for all this,” sê Bran Stark blykbaar in die agste seisoen van Game of Thrones. “The Night King has your dragon. He’s one of them now. The Wall has fallen. The dead march south.”

Oukei.

Vandat ek op hoërskool was, het ek gedink dis die toppunt van diep om Filosofie te leer – op universiteit. “Is dit nie waarvoor mense al vir 1 000 jaar lank universiteite bywoon nie?” het ek gedink. “Om te leer van Waarheid en Betekenis en Doel van Bestaan!” Dat mense universiteit toe gaan om te leer hoe om rekenmeesters te wees, of ingenieurs of tandartse is eenvoudig nie reg nie. Dis mos goed wat jy kan leer deur vir sewe jaar in die diens te wees van ’n rekenmeester of ingenieur of tandarts, soos hulle gedoen het in die Middeleeue.

Siende dat ek myself in my laat tienerjare al geag het as ernstig oor dinge soos Waarheid en Doel van Bestaan, wou ek natuurlik Filosofie gaan studeer, of dan ten minste Teologie. Vinnig genoeg het dit deurgedring dat die enigste mense wat Filosofie kon studeer, studente was met ouers ryk genoeg dat hulle nie nodig gehad het om vakke te vat wat vir hulle ’n beroep kon verseker na universiteit nie.

Na universiteit het ek my eie opvoeding voortgesit. Geskiedenis van elke windrigting, taal, Aardrykskunde, Ekonomie, selfs genoeg Biologie om te verstaan hoe selle werk. Maar Filosofie het meestal misterieus gebly. Oor die jare het ’n handvol boeke oor Filosofie wel in my boekrak opgestapel. En ek het so een of twee keer genoeg van iets verstaan om dit in my eie skryfwerk in te werk (weet nie of ek die konsepte heeltemal reg verstaan het nie, maar dit het nietemin handig te pas gekom).

Een van vele filosowe oor wie jy nooit ’n intelligente gesprek met my moet probeer aanknoop nie, is Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831). Dis nou waar die aanhaling van Game of Thrones inkom. Om met my te praat oor Hegel se filosofie is soos om met my te gesels oor die populêre TV-reeks. Ek het tot op hede seker net een minuut van een episode gesien. Wat ek weet is opgetel uit wat ander mense opgewonde met mekaar deel binne hoorafstand. As die gesprek gaan oor Game of Thrones, is ek die een wat met ’n mond vol tande staan. Selfde met Star Trek, Star Wars, Dungeons and Dragons, of Lord of the Rings.

Om intelligent deel te kan neem aan ’n gesprek oor Hegel, het jy nodig om vlot Hegeliaans te kan praat. Soos met Star Trek en ander TV-reekse of films met ’n kultiese aanhang, sal jy binne ’n minuut uitgevang word as jy probeer saam praat as jy nie een van die geïnisieerdes is nie. Op Hegel se Wikipedia-blad lees jy byvoorbeeld: “Hegel’s principal achievement was his development of a distinctive articulation of idealism, sometimes termed absolute idealism, in which the dualisms of, for instance, mind and nature and subject and object are overcome.”

Say what?

Die beskrywing gaan voort soos volg: “Of special importance is his concept of spirit (Geist, sometimes also translated as ‘mind’) as the historical manifestation of the logical concept – and the ‘sublation’ (Aufhebung, integration without elimination or reduction) – of seemingly contradictory or opposing factors: examples include the apparent opposition between necessity and freedom and between immanence and transcendence. Hegel has been seen in the twentieth century as the originator of the thesis, antithesis, synthesis triad.”

Nou kyk, ek het geen rede om te twyfel dat mense wat Hegel ag as ’n invloedryke denker regtig verstaan waarvan hy gepraat het nie. As ek ooit so ver kon kom om Hegel te ontsyfer, sou dit inderdaad ’n geliefkoosde tydverdryf gewees het om vals Hegel-aanhangers bloot te stel. Ek sien myself byvoorbeeld by ’n braai met ’n drankie in die een hand en ’n vurk vol aartappelslaai in die ander, terwyl ek vir ’n pretensieuse siel vra: “So, watter een van Phänomenologie des Geistes of Wissenschaft der Logik ag jy as Hegel se beste vroeë werk?”

En as ek my huiswerk behoorlik gedoen het, sou ek die aartappelslaai nie op my skoen laat val het nie as iemand dan nader stap en meewarig vir my vra: “Do you agree with Maurice Merleau-Ponty who wrote that the philosophies of Marx and Nietzsche, phenomenology, German existentialism, and psychoanalysis all had their beginnings in Hegel?”

DINSDAG 5 MEI 2020

Debat is een van die hoekstene van ’n vrye, demokratiese samelewing. Aan die een kant van die spektrum is daar behoorlik georganiseerde kompetisie tussen twee opponente, of tussen twee spanne, met reëls, konvensies, en selfs ’n skeidsregter wat ’n klokkie lui. Aan die ander kant is daar Twitter of Facebook, gesprekke langs ’n braaivleisvuur of in ’n kroeg wat opeindig met ten minste een persoon in die swembad of in die tronk, en besprekings tussen vriende en familie wat die vredemakers in die kombuis of sitkamer erg gespanne maak.

Soveel soos wat ek hou van ’n lekker warm argument, moet ek erken dat die Wille-Weste-aspek van redeneer oor politiek of godsdiens my al vir jare lank irriteer. Ek kan ’n perfekte logiese argument formuleer, maar omdat die ander persoon se stem hoër is as myne, word hulle onlogiese gebrabbel beter gehoor as my logiese gemompel. En as my opponent slaag daarin om eerste ’n lighartige opmerking te maak en daardeur ’n bietjie guns wen onder die gehoor, kan ek net sowel die handdoek ingooi.

Met politiek is dit deesdae amper erger as met godsdiens. Mense sorteer hulleself in kampe, en weë jou as jy nie die regte woordeskat gebruik oor die regte onderwerp nie – en geen draadsitters word toegelaat nie! Wil nog vrae vra oor klimaatsverandering? Daar’s nie tyd nie, Ontkenner! Die wêreld is reguit op pad Hel toe oor mense soos jý wat hulle nie wil onderwerp aan Wetenskaplike Konsensus nie! Wil voorstel dat Trump dalk nié letterlik Hitler is nie? Weet jy nie dat jy die Oranje Boosheid bemagtig met jou middel-van-die-pad rasionele benadering nie!

En op die onderwerp van Trump – roer sake aan soos Rusland en Poetin, of onwettige immigrasie, of beleid jeens China of die Europese Unie of NATO, of die Kavanaugh-sage, of die storie oor korrupsie in Oekraïne, of die wettigheid van die FBI se aksies jeens Trump en die mense wat vir hom gewerk het, en jy betree ’n heelal waar daar blykbaar geen dokumentêre bewyse is van ’n gekonkelry teen Trump of oortredings deur sy opponente nie, geen epos of teksboodskap rekord nie, geen enkelstandaard wat op almal toegepas word nie, geen feite nie. Al wat saak maak, is wat jy glo, en met hoeveel emosie jy jou oortuigings kan kommunikeer. Glo jy X met genoeg emosie, moet dit waar wees. Dit móét eenvoudig waar wees. Die teenoorgestelde kán eenvoudig nie waar wees nie. Ons kant kan eenvoudig nie verkeerd wees nie. Die blote moontlikheid is te pynvol …

Wat het geword van reëls? Wat het geword van, “Kom ons kyk soos rasionele, kalm volwassenes hierna”? Wat het geword van “O, ek het nie geweet daarvan nie. As dit so is, is ek verkeerd”?

Van wanneer af het politiek fundamentalistiese godsdiens geraak?

Dit alles maak amper dat ’n mens wil sê: Moenie politiek met my praat nie, want jy aanvaar nie die reëls van die spel nie.

“Reëls van die spel?” vra jy dalk.

Ja, sal ek antwoord. Die reëls wat sê, as ek bo redelike twyfel kan bewys met datums en verwysings en logiese afleidings dat X, X is, jy nie mag wegstap en sê dit maak nie saak nie.

Nog iets: Net omdat ek nie saam in ’n spesifieke koor sing nie, en skepties is en vrae vra, beteken nie jy kan ’n bord om my nek hang wat sê “ABC-XYZ Denier” of meer afstootlike etikette nie. Ek vra weer: Wanneer het hierdie virus van godsdienstige fundamentalisme soveel mense wat voorheen redelik was, se koppe binnegedring?

Laaste punt: Ek het die afgelope paar maande nog ’n tendens opgetel. Iemand sal ’n goeie punt maak. Enige redelike mens sal daarna luister, en óf saamstem, óf iets sê soos, “Jy maak ’n goeie punt, maar ek verskil steeds van jou vanweë die volgende redes …” Die tendens nou is om uit te wys dat die goeie, redelike punt wat die een persoon gemaak het, ’n sogenaamde “talking point” is van die Euwel-Geïnkarneerde Ewige Vyand (voorheen bekend as politieke opponente). Omdat dit dan geïdentifiseer is as ’n “talking point” van Groen, kan Rooi dit uit die vuis verwerp, of omdat dit ’n “favourite talking point” is van Pampoeneters, is daar geen rede hoekom Worteleters dit eens hoef te oorweeg nie.

Hallo? Is daar nog iets oor in jou kop van die tyd toe jy ’n redelike, denkende persoon was? Net omdat Groen of Rooi of Pampoen of Wortel gereeld die punt vermeld in besprekings op TV, maak dit nie ’n ongeldige punt nie!

Oor enige warm onderwerp van die dag, hetsy persoon of vraagstuk, kan ek insien dat ek verkeerd kan wees. As jy feite op die tafel lê wat my kennis weerspreek, met behoorlike verwysings, en jy gebruik logiese redenasie, sal ek enige tyd die spreekwoordelike swaard neerlê en erken dat jý reg is, en ek verkeerd. As jy eerlik met jouself moet wees, kan jy?

WOENSDAG 6 MEI 2020

Ek het ’n basiese idee van die geskiedenis van die Filippyne: die oorspronklike bewoners van die eilande, die Spaanse oorname in die sestiende eeu, die uiteindelike verowering van die land deur die VSA – hoewel hulle dit gesien het as die bevryding van die land van Spaanse heerskappy, Japan se tydelike oorname tydens die Tweede Wêreldoorlog, en die ystervuis-bewind van Ferdinand Marcos wat geëindig het in 1986.

Ek het nog nooit ’n groot begeerte gehad om die hoofstad, Manila, te besoek nie. Die indruk wat ek kry van TV-programme is dat dit ’n lawaaierige, besige, vuilerige plek is. Omtrent almal wat ek ken wat al in die Filippyne was, gaan óf direk na van die eilande toe, óf hulle trek vinnig deur Manila op pad êrens anders.

Aangenaam was my verbasing dus toe ek gister lees van die “Intramuros”, ’n 0.67-vierkante-kilometer historiese area in die hartjie van moderne Manila. Tydens die Spaanse koloniale administrasie was hierdie Ommuurde Stad die sentrum van politieke mag, en die middelpunt van godsdiens, opvoeding en die ekonomie. Ontwikkeling in die stad in die vroeë twintigste eeu het reeds ’n tol geëis. Toe, in Februarie en Maart 1945, het die Japannese hulle laaste posisie ingeneem om die Amerikaners se opmars te stuit, onder andere in die histories belangrike Ommuurde Stad.

Soos verwag kon word, het die Slag van Manila die stad, en meeste van die historiese geboue, verwoes: “Filipinos lost an irreplaceable cultural and historical treasure in the resulting carnage and devastation of Manila, remembered today as a national tragedy. Countless government buildings, universities and colleges, convents, monasteries and churches, and their accompanying treasures dating to the founding of the city, were ruined. The cultural patrimony (including art, literature, and especially architecture) of the Orient’s first truly international melting pot – the confluence of Spanish, American and Asian cultures – was eviscerated. Manila, once touted as the ‘Pearl of the Orient’ and famed as a living monument to the meeting of Asian and European cultures, was virtually wiped out.”

Nagevolge van die Slag van Manila
Nagevolge van die Slag van Manila
Straat in die historiese area
Straat in die historiese area
Ingang na Fort Santiago, Intramuros, Manila
Ingang na Fort Santiago, Intramuros, Manila

DONDERDAG 7 MEI 2020

Ek het ’n paar weke gelede ’n snit gevang in ’n video van ’n Bulgaarse DJ genaamd Ahmet Kilic. Ek het dit herken as ’n Metallica nommer, maar het dit eers vandag identifiseer: “Fade to Black” van die groep se tweede studio album, Ride the Lightning, vrygestel in 1984.

Die snit het – as ’n mens dit nou so moet stel – tot my gespreek. Dit was eers toe ek die titel identifiseer wat ek die lirieke behoorlik onder oog gekry het:

Life, it seems, will fade away
Drifting further every day
Getting lost within myself
Nothing matters, no one else
I have lost the will to live
Simply nothing more to give
There is nothing more for me
Need the end to set me free

Bietjie donker, maar verstaanbaar gegewe die agtergrond en emosies van die sanger toe hy die lirieke geskryf het.

Elk geval, die snit het blykbaar ’n stapel geword by Metallica se konserte, maar hier is die studio weergawe:

VRYDAG 8 MEI 2020

Uiteindelik het ek gereed ’n konsep dokument, voorlopig getiteld, “Covid-19: A Reading List”.

Hierdie is nie die resultaat van sorgvuldige navorsing nie. Dit is bloot ’n reeks artikels wat ek gelees het vanaf Maart 2020, en wat ek geboekmerk het indien ek gedink het die inligting of opinie daarin verwoord was die moeite werd om weer te besoek.

Soos almal teen hierdie tyd behoort te weet, is die krisis wat mense in meeste lande van die wêreld tans beleef, van ’n mediese aard, met groeiende politieke en ekonomiese gevolge. Die artikels op hierdie lys spreek al drie hierdie aspekte aan.

Siende dat die krisis skynbaar nog ver van verby is, behoort hierdie lys te groei oor die komende weke en maande (hopelik nie jare nie).

Laastens, omdat ek ’n Suid-Afrikaner is wat in Taiwan woon, is daar ’n paar artikels wat handel oor die situasie spesifiek in hierdie twee lande.

Weereens, die skakel: https://www.brandsmit.com/covid-19-a-reading-list/

______________________

Kruideniersware, irriterende karakters, boeke, self-kritiek, en ’n model van ’n ou dorp

Week 18, 2020

MAANDAG 27 APRIL 2020

Siende dat ek nog skaaf aan my virus-leeslys, iets meer alledaags …

Ek het sopas teruggekom van die supermark. Ek het vertrek, te voet, ongeveer twintig minute voor tien. Orals was mense. Sommige het skoene aangepas in die skoenwinkel, ander het winkels toegemaak. Op die een hoek was mense besig om sakke in die rommeltrok te gooi. Op die volgende hoek het groepies mense binne en buite die Family Mart gesit en kuier. Hier en daar ’n ouer met ’n kind aan die hand. Op die volgende hoek, by die vierde van tien oos-wes strate wat kus toe loop in Kaohsiung, het ek links gedraai.

Die supermark was nog besig. In die vrugteseksie het ek twee appels gekies vir ons ontbyt môre-oggend. By die yskas met suiwelprodukte het ’n vrou my beleefd in Engels gevra om vir haar twee boksies lae-vet bruinrysmelk van ’n hoë rak af te haal. Ek het kort daarna my gewone bottel drinkbare jogurt raakgevat, en op pad om te betaal onthou dat ek ook hawermout nodig het.

By die betaalpunt was die enigste kliënt voor my ’n jong man met tatoeëermerke op sy arms en bene. Hy het betelneut gekou, en betaal vir sy dosyn biere met ’n vars NT$1,000-noot.

Ek het soos gewoonlik betaal vir my goedere met korrekte kleingeld, en rustig die twaalf minute teruggestap huis toe.

DINSDAG 28 APRIL 2020

Van so elfuur in die aande is dit TV-en-versnappering-tyd in ons huishouding. TV beteken deesdae meestal Netflix. En omdat ek ’n patologiese onvermoë het om vinnig keuses te maak, kyk ons reekse eerder as films.

Ons het verlede jaar begin met ’n Kanadees-Amerikaanse reeks oor tydreisigers genaamd, Travelers. Toe kyk ons ’n Duitse reeks, ook oor tydreis, genaamd Dark. Toe volg al die seisoene van Big Bang Theory. Daarna het ons ’n Franse reeks gekyk oor ’n man wat ontdek dat ’n houer wat iemand verkeerdelik by sy huis afgelewer het, ’n opening is na sy eie verlede – ook donker, maar nie so donker soos die Duitse reeks waar mense ’n portaal ontdek het in ’n grot buite die dorp nie. Ons het onlangs ook die Oostenryk-Duitse reeks Freud gekyk. Die laat negentiende-eeuse historiese en politieke agtergrond was natuurlik hoogs interessant, maar die geskiedenis en die ietwat fiktiewe doen en late van die jong dokter Freud is nie almal se koppie tee nie.

Die reeks wat ons tans deurwerk, is ’n vroeë 2000’s reeks oor ’n ma en dogter in ’n dorp op die Amerikaanse platteland.

Hier’s die ding: Ek het gevoelens oor die hoofkarakter – die ma. Sy’s veronderstel om simpatie te ontlok as enkelmoeder en sterk vroulike figuur, maar sy slaag met amper elke episode om ten minste hierdie kyker meer en meer te vervreem. (Ek praat nou van die karakter, nie die aktrise wat die karakter baie goed vertolk nie.) Ek het eers gedink dis net ek wat dink daar’s iets verkeerd met die vrou, maar ’n joernalis het destyds die karakter van “Lorelai Gilmore” beskryf as “narcissistic and at times emotionally unstable, with strains of sociopathy.” ’n Skrywer op ’n populêre webwerf het verwys na haar “intense, overwhelming self-absorption”, en dat sy ongeskik is met mense maar altyd spesiale behandeling verwag. Dan is daar haar verhoudings. Sy en die eienaar van ’n plaaslike restaurant het duidelik ’n goeie konneksie, maar sy ignoreer dit en knoop eerder ’n string verhoudings aan met mans oor wie sy nie naastenby so ernstig is soos hulle oor haar is nie. Sy raak selfs verloof aan die een ou. Toe dit duidelik raak dat sy bloot wil uitprobeer hoe dit voel om op trou te staan, los sy hom – enkele dae voor die troue. ’n Jaar of so later is sy teleurgesteld dat hy skynbaar te vinnig oor sy gebroke hart gekom het. En sy praat onophoudelik; sy’s ligsinnig, en ongelooflik selfsugtig. Sy maak my mal! Die skeppers van die karakter verdien ’n applous. Hulle kon immers gegaan het vir ’n onderontwikkelde, maar veiliger karakter.

Elk geval, dis tyd vir my laataand koppie tee, en nog ’n episode van Gilmore Girls.

WOENSDAG 29 APRIL 2020

Ou lesers sal weet die stukkies teks wat ek sedert verlede week produseer, is nie my eerste literêre pogings nie. Maar vir die vyf of ses nuwe lesers wat nog nie sover gekom het om na ouer stukke te kyk nie, het ek besluit om ’n vinnige oorsig te gee oor die sewe bundels wat ek gratis beskikbaar gestel het in 2017 en 2018.

Die eerste bundel was In die greep van ketters – of Die Christen, ’n bundel oor religie, argumente teen fundamentalisme, en opsies vir die ongelowige. Nie tafel, hond of potlood nie gaan oor identiteit en ander vrae oor ons bestaan. Tyd vlieg nie regtig nie is ’n versameling van stukke oor onderwerpe wat nie ’n hele bundel op hul eie kon vul nie. Die werklike, of nie-werklike doel van ons bestaan gaan, soos die titel suggereer, oor die potensiële hoekoms van ons bestaan. In Solank jy staande bly poog ek om die leser te oortuig dat dit beter is om staande te bly, en as jy struikel, om weer op te staan. Die titel van die volgende bundel, Die noodsaaklike onaangenaamheid, ontbloot my gevoelens op ’n stadium oor die noodsaaklikheid om geld te maak. Die volwasse lewe handel oor my beskeie pogings om te oorleef en te floreer met die uitdagings wat meeste volwassenes in die gesig staar. Bundel 8 – Oor skryfwerk en die skrywer is nog in die pyplyn, maar amper gereed.

Soos ek vermeld het, is die bundels gratis beskikbaar in PDF by Archive.ORG. Vir in geval jy ’n gedrukte kopie begeer, of dit op jou Kindle wil lees, kan jy dit aanskaf by Amazon.COM. Daar’s een of twee veranderinge wat ek nog wil aanbring, en as ek eerlik moet wees, het die inleidings nog werk nodig, maar dis nietemin beskikbaar soos dit is.

DONDERDAG 30 APRIL 2020

[Aanvanklik net ’n nota vir myself. Ek moes geweet het die stuk gaan word nog ’n rondte openbare self-kritiek.

Vinnige verduideliking: Honderde-duisende mense plaas daagliks weddenskappe op perderesies in Brittanje. Betfair.com voorsien ’n platform waar mense weddenskappe plaas, maar ook waar mense pryse kan aanbied wat beter is as wat elders gevind kan word. Hierdie koop-en-verkoop van pryse vind vinnig genoeg plaas, veral in die laaste vyf tot tien minute voor ’n wedren begin, en teen groot genoeg volumes – soms meer as ’n miljoen dollar per resies, dat mens geld kan maak deur die pryse te verhandel, soos in ’n aandelemark. Hierdie proses staan bekend as “pre-race trading”.]

Amper drie jaar het al verbygegaan, en om eerlik te wees het ek nog nie verwerk wat verkeerd gegaan het met my eens belowende pre-race trading projek nie.

Ek was teen 2013 bewus daarvan dat ek oor die vorige paar jare nie daarin geslaag het om lank genoeg te fokus op een projek om ’n stabiele inkomste daaruit te genereer nie. Ek was reeds vir ’n geruime tyd geïnteresseerd daarin om geld te maak uit sport en statistiek, en het gelees van mense soos Paul Shires van TradeShark wat Betfair trading ontdek het in 2008, en teen 2010 sy werk ge-quit het om voltyds pryse te verhandel op tenniswedstryde. Teen die begin van 2014 het ek Caan Berry se PDF oor pre-race trading gelees, en hoewel ek glad nie beïndruk was met die kwaliteit van die handleiding nie, het ek gereken pre-race trading lyk soos die tipe projek waarop ek wou fokus tot ek dit bemeester het. Jy kan begin daarmee met niks meer as $200 in jou rekening nie, en al die aksie vind plaas oor omtrent drie ure tydens die Britse namiddag – tussen 21:00 en middernag in Taiwan.

En het ek gefokus! Oor die volgende twee jaar het ek honderde dollars spandeer op nog opleiding – video’s, PDF handleidings, aanlyn seminare. Ek het dosyne video’s gekyk, en genoeg gelees oor die onderwerp om ses dokumente saam te stel met notas.

Teen die middel van 2017 het ek stoom verloor, en kort daarna heeltemal gestop. Ek het nie hardop gesê dat ek gaan stop nie; ek het net geweet ek het ’n breuk nodig. Aanvanklik was die breuk net ’n paar dae. Na drie weke het ek weer die sagteware oopgemaak, en ’n paar ontmoetings probeer verhandel. Maar die belangstelling was weg. En dieselfde probleme het weer kop uitgesteek.

Wat dan was die probleem? Die sagteware (Geeks Toy) waarmee ’n mens pre-race trading doen, was eerlikwaar uitstaande. Daar was omtrent nie ’n afmeting of ’n aanduiding wat jy nie kon sien nie. Jy kon op verskeie wyses sien hoe die prys beweeg, waar die prys was, waarheen dit waarskynlik op pad is, en wat aangaan op die ander “markte” – dit wil sê, die ander perde in die resies.

So kompleks soos wat dit was – met elke perd in die resies wat inderdaad sy eie mark vorm, maar al die perde se pryse wat dan ook integreer in een groot mark naamlik die wedren, en so onnosel soos wat ek al gewys het ek kon wees met nommers, het ek meeste daarvan onder die knie gehad teen einde 2016. Hoekom het ek dan nie geld gemaak daarmee nie?

Twee redes: Ek het gereeld gefaal daarin om my verhandelings te sluit voor die resies begin – wat beteken jy bevind jouself skielik in ’n totale ander mark, met pryse wat wild bokspring, groot gapings in die pryse, en die sterk moontlikheid dat jou hele rekening uitgewis kan word in ’n paar sekondes as jy nie versigtig is nie. Hierdie probleem was maklik om te identifiseer. Die eintlike probleem was dat ek te min suksesvol was in die vyf tot tien minute vóór die wedrenne begin het. Soos ek weer vanoggend kyk na van die skermgrepe wat ek met elke wedren geneem het, het ek weereens besef dat die probleem nie was dat ek nie verstaan het wat aangaan nie. Die probleem was dat ek nie gereeld genoeg kon inkom by ’n prys waar ek geweet het ek moes inkom nie, en ek kon nie gereeld genoeg uitgaan by ’n prys waar ek geweet het ek moes uitgaan nie. Spoed was die probleem. Dit was óf my rekenaar se prosessering van die sagteware, óf die internet-konneksie, óf my reaksie. Wat dit ook al was, ek was te stadig.

In ’n Word dokument waarin ek gereeld aantekeninge gemaak het oor die onderwerp, skryf ek die volgende op Donderdag 11 Mei 2017: “People think pre-race trading, especially scalping, is about horse racing, because of the ‘race’ part, or that it is about trading. What they often don’t realise before they’ve already spent a lot of money and a lot of time trying to master it and make some money is that it is in fact a video game. And if you’re not good at playing video games, especially fast ones where things change quickly, you will lose a lot of money, and waste a lot of precious time.”

VRYDAG 1 MEI 2020

Die eerste area van Kaohsiung waar ek gewoon het toe ek hier aangekom het in Januarie 1999, was Fengshan – eintlik toe nog ’n stad op haar eie, maar sedert 2010 ’n distrik. Fengshan is inderdaad veel ouer as die stad waarvan sy nou deel is. Kaohsiung was net ’n klein vissersdorpie tot Japan die eiland oorgeneem het in 1895, maar Fengshan was al ’n belangrike administratiewe sentrum teen die laat agtiende eeu.

Op Nuwejaarsdag het ons ’n draai gaan maak in my ou distrik, en ’n paar historiese plekke besoek. In ’n voormalige skool vir regeringsamptenare, nou deel van ’n museum bekend as Fongyi Academy, het ek op ’n model afgekom van laat agtiende of vroeë negentiende-eeuse Fengshan.

Die eerste foto is van die hele dorp. Interessant om te noem is dat die belangrikste strate in moderne Fengshan uitgelê is op die oorspronklike stofstrate. Die tweede foto dui aan waar my eerste buurt was – net anderkant die rivier, op die buitewyke van die dorp.

Vir meer foto’s van Taiwan, en ander plekke, volg my op Instagram: https://www.instagram.com/brandsmit.taiwan/

* * * * * * * * * * *

VOLGENDE WEEK: Die virus leeslys … en ander brokkies teks.

* * * * * * * * * * *

Wat is die ideologiese basis van hoe jy dink?

MAANDAG 20 APRIL 2020

16:00

Wat is die ideologiese basis van wat jy dink, sê of skryf, of wat jy glo of argumenteer?

Vir sommige mense is dit ’n oortuiging dat ons in ’n ongelyke, onregverdige wêreld woon, en dat dit almal se morele verantwoordelikheid is om alles in hul vermoë te doen om dinge meer gelyk en meer regverdig te maak. Mense wat vanuit hierdie basis argumenteer, deel mense op in groepe: primêre oortreders asook medepligtiges aan onreg; slagoffers van onreg; en mense (soos hulleself) wat voorheen medepligtig was aan onreg, of wat reken dat hulle voordeel getrek het uit onreg, maar wat nou probeer om alles beter te maak – en om op te maak vir die sondes van hul voorgeslagte.

My ideologiese basis is dat volwassenes wat nie ly aan verstandelike gebreke nie, vry agente is wat verantwoordelik is vir hul eie lewens. Dit sluit in die seun van ’n welgestelde industrialis, asook die arm dogter van ’n skoenskoonmaker wat grootgeword het in ’n krotbuurt. Natuurlik het hierdie twee individue grootgeword in radikaal verskillende omgewings, met verskillende programmerings, met verskillende idees en gevoelens oor die wêreld en hulle plek in die wêreld, en oor hulle toekoms. Is die arm persoon ’n slagoffer van omstandighede? Ja, sy is. Het sy steeds die vermoë om elke dag besluite te neem – van klein besluite wat sal akkumuleer tot ’n betekenisvolle verbetering in haar lewe, tot groot besluite wat op die kort-termyn ’n radikale verskil aan haar lewe sal maak? Om te glo dat sy nié hierdie vermoë het nie, is om haar te sien as ’n patetiese kind wat nie sal oorleef as sy nie gehelp word deur mense wat méér het as sy nie.

21:49

Sê ek jy moet jou skouers optrek en vir die persoon in die slegte situasie sê, “Jou saak. Ek het nie vir jou gesê jy moet vlug uit jou stad wat uitmekaar geskeur is deur vegtende groepe nie”? Nee, wat ek sê is dit: Help enige een om uit ’n brandende gebou te kom – geen diskriminasie nie; nie in terme van velkleur, politieke opinie, of godsdiens nie. En as jy uit die gebou is en dis binne my vermoë om bystand te verleen, sal ek vir jou skuiling en kos en water gee, en wat jy ook al nodig het om weer op jou voete te kom.

Maar van Oomblik Nommer Een af gaan ek na jou kyk as ’n volwassene wat in staat is om berge te versit as die wil daar is. En as die wil nie daar is nie, en jy besluit om eerder op die langtermyn afhanklik te wees van ander mense se goedheid, sal ek die argument maak dat beperkte hulpbronne eerder gebruik moet word om ander mense uit brandende geboue te red.

Feit is, ek sien mense as fantastiese kreature wat ongelooflike dinge kan vermag as hulle besluit hulle gaan iets doen. Ek glo dat ons tot ’n groot mate ons eie realiteit skep, en dan hierdie realiteit ervaar en gevoelens het daaroor. Daar is mense wat kyk na sekere individue en hulle sien as patetiese kreature wat gered moet word en na wie daar omgesien moet word. Ek sien mense wat soms uit ’n brandende gebou gehelp moet word, maar dan slegs ondersteun moet word om voort te gaan om verantwoordelikheid te neem vir hulle eie lewens. En as hulle nie verantwoordelikheid wil neem vir hulle eie lewens nie, is dit hulle saak, nie myne nie.

* * *

As iemand aan my deur klop op ’n besonders koue nag en vra vir skuiling, en ek weet daar is nie ’n fasiliteit vir hierdie doel in die buurt nie, sal ek vir die persoon ’n warm bed aanbied, kos en iets om te drink, en plek in die sitkamer sodat hy saam kan TV kyk. As ek uiteindelik sien dat dit nie vir net een dag gaan wees nie, sal ek verduidelik dat indien die persoon in ons huis gaan aanbly, dit volgens ons huisreëls sal wees. Voorbeelde van reëls sal insluit watter tyd ligte afgesit sal word en almal stil raak, en die volume waarteen musiek geluister kan word. Redelike goed; niks drakonies nie. Indien die persoon die reëls ignoreer – byvoorbeeld deur tot in die vroeë oggendure te sit en TV kyk, of tot na middernag luid gesprekke op die telefoon te voer, sal ek weer die reëls verduidelik. As hy steeds weier om saam te werk, sal ek hom die deur wys. Hoekom? Omdat hy my en my huishouding nie respekteer nie. Omdat hy nie glo dit is sy verantwoordelikheid om sy eie lewe beter te maak nie.

Hier’s ’n alternatiewe scenario: Ek bied hom skuiling. Teen die einde van die eerste week noem hy dat hy sien ek vat twee keer per week die rommel uit, en hy bied aan om dit van dan af te doen. Of hy merk op dat ek elke dag uitgaan om aandete te gaan koop, en noem dat hy kan kook, en dat as ek vir hom X-hoeveelheid geld gee, hý supermark toe sal gaan om bestanddele te koop en vir almal in die huishouding kos sal kook elke dag. Indien hy ook die huisreëls respekteer, is die kans baie goed dat hy sal kan aanbly tot hy voel dinge is weer van so ’n aard dat hy kan terugkeer waar hy vandaan gekom het, of tot hy gereed is om sy eie plek te kry. Ook dan sal ek hom help waar ek kan – as hy my hulp benodig.

Dit is ook moontlik dat hierdie persoon godsdienstig is. Kom ons sê hy’s ’n Moslem, en ek let op dat hy vyf keer per dag na sy kamer toe gaan, ’n mat ooprol op die vloer, en bid. Ek sal dit respekteer en seker maak ek steur hom nie in daai tyd nie. Indien hy egter aandring dat my vrou en dogter hulle koppe moet bedek wanneer ons almal uitgaan, sal ek dit duidelik maak dat dit nie ons gebruik is nie. As hy antagonisties raak daaroor, kan hy vir hom ander blyplek gaan soek – dieselfde dag nog.

WOENSDAG 22 APRIL 2020

Watse tipe ideologie gee die meeste hoop aan ’n jong man in, sê, El Salvador, of Afganistan? Die ideologie wat sê, jy is verantwoordelik vir jou eie lewe, en dat jy in staat is om jou eie geluk, welstand, en positiewe toekoms te skep … of die ideologie wat die jong man probeer oortuig dat sy dilemma nie sý skuld is nie, dat hy ’n slagoffer is van strukturele rassisme, dat ryk mense, of wit mense, of mense met meer mag as hy, hom geluk, welstand en ’n positiewe toekoms skuld?

As ek daai jong man was, sou ek eersgenoemde ideologie vat enige dag van die week. Ek sou oor die grens probeer sluip in die middel van die nag, en as ek in Texas aangekom het, of in Arizona of Kalifornië, of in Italië, Duitsland of Engeland, sou ek alles in my vermoë doen om uit die moeilikheid te bly; ek sou wegbly van kriminele groepe; ek sou ’n werk probeer kry, en geld spaar. Sou ek ’n vrou ontmoet en ons hou van mekaar, sou ek met haar trou en saam met haar ’n klein besigheid begin. Dit is wat ek sou kon doen as ek geglo het ék is verantwoordelik vir my eie lewe, en dat ek die vermoë het om my eie welstand en welvaart te skep.

Sou daar ontberinge gewees het? Natuurlik. Sou daar struikelblokke gewees het? Ja. Maar ek sou my kop en energie gebruik het om ontberinge te oorleef en struikelblokke te oorkom. Sou ek weer opeindig in El Salvador of Afganistan as die owerhede my vang en my deporteer, soos dit hulle reg is om te doen? Dit sou altyd ’n moontlikheid gewees het. Maar sou ek steeds eerder die kans wou waag om te glo in my eie vermoëns om ’n goeie lewe te skep? Beslis. Sou ek dit verkies eerder as om te glo ander mense skuld my iets en in tussentyd moet ek wag vir politieke drukgroepe om ’n goeie lewe vír my te bewerkstellig? Definitief.

______________________

Nuwe projek, kanse waag, Chinese identiteit, rympies en drome

Week 17, 2020

MAANDAG 20 APRIL 2020

Hierdie week sien ’n nuwe projek: ’n Weeklikse stuk op my twee joernaalwerwe (hierdie een en AssortedNotes).

Ek beplan om elke dag iets by te voeg – hopelik interessant of bruikbaar, of dalk opvoedkundig.

Teen die einde van hierdie week sal my gereelde lesers (kug-kug, ek is seker daarvan daar is van hulle; nie al my lesers kan bots wees van Oekraïne of Rusland nie) dus óf iets nuuts kan geniet, óf ek sal sonder seremonie hierdie post verander na “Draft” of “Under review”, en dit na ’n paar weke heeltemal skrap.

Dis dan dit, siende dat dit eintlik alreeds Dinsdagoggend is, om 43 minute oor middernag.

DINSDAG 21 APRIL 2020

Wat het my besiel (vra ek alreeds op maar net die tweede dag van my nuutste projek)? Hier sit ek en tik onwaar dat dit nog Dinsdag 21 April is, terwyl die stilte in die stegie bevestig wat die horlosie in die regterkantse hoek van my rekenaarskerm sê: dat dit reeds Woensdag is, en reeds amper ’n goeie kwartier ná een … en ek het ure gelede al amper aan die slaap geraak op die trein op pad huis toe.

Ek beplan om in hierdie weeklikse “nuusbriewe” ook kurator te speel en melding te maak van goeie inhoud wat ek in ander hoeke van die Internet raakgeloop het tussen Maandagoggend en Sondagnag. Een of twee brokkies teks op Twitter het al my aandag getrek, maar die nuttigste video wat ek sover gekyk het, was een van net oor die twee ure lank – ’n lesing van ’n voormalige handelaar by Goldman Sachs oor die slaggate waarin negentig persent van mense trap as hulle probeer om geld van die huis af te verdien deur te verhandel op die finansiële en aandelemarkte. Baie interessant. Moet dit nog klaar kyk – die berg groente waarna ek verwys as my aandete was nie gisteraand massief genoeg dat ek die hele video kon klaar kyk in een sitting nie.

Elk geval, ek lê al so te sê met my gesig op die sleutelbord, so ek maak vir eers klaar.

WOENSDAG 22 APRIL 2020

[Die volgende stuk is in Engels, want ek sal eers deur al my kopieë van Finweek moet werk met ’n Afrikaans-Engelse woordeboek voordat die teks sal lyk asof ’n mens en nie Google Translate dit geskryf het nie.]

Before I started looking into trading on Forex and other markets, I had spent some years learning sports betting – waging money in calculated risks, aiming for a slight profit margin.

My way of trading is similar to sports betting in that I use small stakes, with limited exposure. I don’t buy and hold shares before I sell them. I enter buy or sell contracts before exiting the trade after some period of time (could be thirty minutes later, or two weeks later). I wage money on a calculated risk that a particular price is going to go up or down, based on certain criteria. I don’t know that a price is going to go up or down, and I don’t predict that it will do this or that. Because I don’t predict, and I don’t make public any opinion, I won’t feel embarrassed if it goes the wrong way. I won’t feel like a fool for making a certain prediction. I therefore won’t feel like the market “owes” me something, or that I need to get back at it for taking something from me.

I understand that I take calculated risks. I know before I enter a trade what the maximum risk is that I am willing to take. In some cases I also know where I would likely be getting out.

Is this what professional traders do at hedge funds and investment banks? Not sure. I’ve never sat down with one for a chat. I am definitely curious to know what they do and how they manage their portfolios. Maybe after watching more videos like the one about Anton Kreil “annihilating” retail brokers and “trading educators”, I might change how I trade. He does strike one as the proverbial “real deal”, and I am certainly always open to learning and improving what I do.

So, here’s a link to what I already predict would be my video of the week (it was either this or an animated video about how long people stayed alive after being guillotined). It is a seminar by the aforementioned Anton Kreil, of the Institute of Trading and Portfolio Management:

https://youtu.be/L7G0OfJUON8

It’s slightly over two hours long, so I suggest, if you are interested in this, to make some time to watch it with the attention it deserves.

DONDERDAG 23 APRIL 2020

13:04

Ek dink vanoggend terwyl ek ontbyt maak daaroor dat ek en N. binne die volgende twee jaar ons paspoorte moet hernu. Toe dink ek aan Taiwannese burgerskap. Die volgende gedagte was oor een van die vereistes waaraan ’n buitelander moet voldoen voor hy of sy kan aansoek doen vir Taiwannese burgerskap, naamlik om ’n Chinese naam te hê.

Die manier hoe ’n mens besluit op ’n naam, is gewoonlik om deur Chinese woorde en vanne te gaan, en dan ’n drie-karakter kombinasie te kies wat oukei klink, met ’n betekenis as alles saamgegooi word wat nie ’n bankklerk of ’n polisieman sal laat uitbars van die lag as jy vir hom of haar moet sê wat jou plaaslike naam is nie.

Nou, ek het oor die jare rondgespeel met een of twee name – ek was al op ’n stadium ’n Mr. Chen en ’n Mr. Bu. Laasgenoemde was afgelei uit my noemnaam, “Brand”, wat in Chinees uitgespreek word as “Bu-lan-de”.

Nietemin, ek dink toe vanoggend aan ’n naam wat eerder afgelei sal word van my eerste doopnaam: Barend.

Na ’n oorsig in die Far East 3000 Chinese Character Dictionary, het ek voorlopig besluit op …

Redelik maklik om te skryf; die “Ba” is ’n obskure Chinese van, en “Ren-de” beteken iets in die lyn van liefdadigheid of welwillendheid.

’n Vinnige Google soektog lewer drie voorbeelde op van die gebruik van hierdie drie karakters as ’n naam. Een is ’n dorp in Nederland met die naam, Barendrecht. Die tweede geval is van ’n man genaamd “Barende” wat nie na sy oupa wou luister nie, en die derde vertaal losweg soos volg: “When I came to Barende’s house again, his family was waiting there, and several monks were chanting. Seeing me coming, his family’s eyes were full of hostility. Angry, they also punched my child.”

Dis dan dit, voorlopig. Ek sal myself eers as “Mr. Ba” moet voorstel aan ’n paar mense in die publiek. Solank hulle nie oombliklik histeries aan die lag gaan nie – of dalk erger, het ek ’n wenner.

14:18

Terloops, soos ek vanoggend my daaglikse dosis van syfers en opinie inneem oor die virus, dink ek aan die kindertyd-rympie, “Ring-a-ring-a-roses”. Ek dink toe weer hoe interessant dit is dat die rympie, volgens oorlewering, al oorgedra word van een geslag na die volgende vir amper 700 jaar – sedert die Swart Dood in die veertiende eeu.

Sekondes later is ek op Wikipedia, waar ek ingelig word dat die Middeleeuse oorsprong volgens kenners heel waarskynlik nonsens is.

Verskeie redes word aangevoer teen die idee dat die rympie dateer uit die veertiende, of die sewentiende eeu, insluitende dat die storie oor die vroeër oorsprong eers na die Tweede Wêreldoorlog die rondtes begin maak het, dat die simptome beskryf in die rympie – soos die ring op die vel – blykbaar nie lekker strook met die simptome van die Plaag nie, en dat Europese en negentiende-eeuse weergawes van die rympie voorstel dat die “val” in die laaste reël nie ’n letterlike val was nie, maar ’n buiging, wat algemeen was in ander dramatiese sangspeletjies.

Nou ja, so byt nog ’n ou oortuiging stof.

VRYDAG 24 APRIL 2020

Nuutste episode van die herhalende droom (“Betyds, maar ek kon nie bewys wie ek was nie”; “Om my bagasie uit te sorteer”): Ek is weereens in ’n huis in Suid-Afrika, besig om te pak om die volgende dag terug te kom Taiwan toe. Ek kyk rond in die vertrek: te veel koffers wat rondstaan; te veel houers wat gevul moet word (of wat gevul kan word). Nog ’n probleem is met my klere. Ek het dit pas gewas, so dis nog nie droog nie. Ek dink ook daaraan dat ek nog nie “Suid-Afrikaanse kruideniersware” gekoop het nie, en die tyd raak min.

Dan is daar die jong ou wat vir my sy portefeulje wys met ontwerpe. Ek kyk beleefd daarna, en maak positiewe opmerkings, maar hyself toon ’n gebrek aan respek deur sy voete op die tafel te sit waar ek besig is om na sy werk te kyk. In my gedagtes, in die droom, dink ek: “What’s the point anyway? Die ou gaan in elk geval net ’n kantoor-job kry.”

Wat beteken dit? Ek het wel ’n idee die “nat wasgoed” verwys na hierdie nuwe projek van my waar ek teks publiseer vir almal om te sien voor ek dit ’n dosyn keer deurgegaan het.

* * *

VOLGENDE WEEK: My opinie oor die virus, die bly-by-die-huis-bevel, en ’n lys van artikels en ander stukke inhoud wat sedert Februarie my opinie gevorm het oor die onderwerp.

* * * * * * * * * * *

Ontsluit jou nuwe realiteit

SATERDAG 4 JANUARIE 2020

Ek is verveeld met die hele idee van, “Maar ek is nie ’n entrepreneur of besigheidspersoon nie! Sê nou maar ek doen iets verkeerd?”

Mens voel amper lus om vir so ’n persoon te sê: “Sê jou wat? Neem net hierdie een klein stappie. Jy hoef niks anders te doen nie.”

Toekomstige-suksesvolle-entrepreneur vat een klein stappie.

Wow, what do you know?” reageer jy. “Jou kop het nie ontplof nie! Oukei, vat nog een klein stappie. Nou, om eerlik te wees, jou kop mag dalk ontplof met hierdie een, so ek gaan ’n klein bietjie terugstaan …”

Toekomstige-suksesvolle-entrepreneur aarsel eers, en vat dan nog ’n klein stappie.

Wow!” roep jy weereens uit. “Jy’s so te sê ’n entrepreneur! En kyk! Jou kop is nog in een stuk!”

MAANDAG 13 JANUARIE 2020

My woord van die week: Ontsluit.

Om die potensiaal te kan ontsluit om iets te wees, of om iets te doen, is dit ’n voorvereiste om te glo daar is potensiaal agter die slot – andersins hoekom die moeite doen?

Dan vereis dit doodgewoon ’n beperkte stel aksies: Vind die regte sleutel; druk die sleutel in die slot in; draai die sleutel – na die regte kant toe! – en maak oop die deur.

En daar het jy dit: Jou nuwe realiteit.

WOENSDAG 22 JANUARIE 2020

Soms onseker oor ’n nuwe realiteit?

Maak net toe jou oë.

“Maar wat as ek …” protesteer jy.

Maak toe jou oë.

“Maar ek is …”

Toe!

“Ek …”

Maak toe!

’n Paar sekondes later: Oukei, maak oop jou oë. Hoe voel dit?

“Wel …” begin jy.

Gee dit ’n paar dae.

* * *

’n Paar dae later.

Hoe voel die nuwe realiteit nou?

“Heel orraait,” kom jou repliek. “Ek het gedink dit sal meer van ’n aanpassing wees, maar weet jy wat?”

Jy’s klaar gewoond daaraan?

______________________