Sintuie – swangerskap – verganklikheid – huwelik

VRYDAG 7 JANUARIE 2005

00:25

Die mens, soos ander diere, gebruik sintuie – sig, gehoor, gevoel, reuk – om te weet wie hulle is, en om hulle plek in die wêreld te vind, keer op keer.

12:55

1. Vele mense sê hulle het hul lewens toegewy aan hul kinders – of hulle doen tans so.

2. Mense kry nie in die eerste plek kinders vir die kinders se onthalwe nie, maar om hulle eie diepliggende begeertes te bevredig.

3. Vele mense kry kinders om hulle rolle en sin van eiewaarde in die tyd en plek waar hulle woon, te verbeter.

Gevolgtrekking: Beplande swangerskap is ’n berekende stap wat mense neem om meer waarde aan hul eie lewens te gee, om ander, meer bevredigende rolle te vervul as wat tot op daai betrokke punt in hul lewens die geval is, en om hul lewens te kan toewy aan iets “beters” as net hul eie oorlewing in ’n wêreld gevul met swaarkry, teleurstellings, pyn, en soms ondraaglike verveling.

(Vraag: Hoekom sou ek kinders wou hê? Om dieselfde redes …)

17:27

Data word verwerk van die oomblik van selfbewussyn …

Een van hierdie brokkies data wat my van jongs af die skrik op die lyf gejaag het, was dié van verganklikheid – die idee dat mense vergaan, soms onverwags op ’n jong ouderdom, en soms na genoeg dekades om op twee hande af te tel. Nog ’n waarheid wat nie ontken kan word nie: selfs al tref die werklike oomblik van verganklikheid eers op ’n hoë ouderdom, na ’n lang en vrugtevolle lewe, word dit voorafgegaan deur ouderdom wat die gesig jaar na jaar vol plooie ploeg, wat die vol maan hare van die jong leeu laat uitval tot net ’n blink vel met ’n paar klossies hare die skedel bedek, wat die organe laat ingee, die spiere moeg maak en die bene broser maak by die dag.

SATERDAG 8 JANUARIE 2005

Mense trou met wie hulle trou, omdat hulle glo daai betrokke persoon sal vir hulle kan gee wat hulle op daai stadium van hul lewens nodig het. In vele gevalle word die res van hulle lewens gekenmerk met ’n stryd om hulleself te versoen met die keuse wat hulle gemaak het.

______________________

Liefde – persoonlikheid – bewussyn – woordeskat

WOENSDAG 5 JANUARIE 2005

10:14

Intieme liefde, en die warm liggaam van ’n ander persoon is geen wondermiddel teen pyn, teleurstellings, en die ondraaglike verveling wat soms dele is van ’n mens se daaglikse bestaan nie. Dit kan egter nie ontken word dat dit miljoene mense in staat stel om elke dag se pyn, teleurstellings en verveling te verduur nie. Dit is dan ook so dat as hierdie dinge verduur word, daar nie altyd iets gedoen word om sake te verbeter nie … wat mens terugbring by die voordele van alleenheid en selibaatheid … die punt wat ek egter wou maak, vandag, is oor die voordele van samesyn tussen twee mense.

12:40

Ek is vol entoesiasme vir hierdie jaar. Hoekom? Want ek leef … en ek weet no one makes it out alive, maar tot dan leef ek. En dit beteken ek kan elke dag van my bestaan, elke uur, elke week en maand, en ook my hande, my voete, my brein, my oë en my ore aanwend tot iets, tot projekte, tot dinge waarna ek aan die einde sal kan terugkyk en sê, “Dis goed.”

En wat betref die onvermydelike minder goeie? Wel, die lewe is ’n stryd, en solank jy staande bly, val jy nie.

16:45

Kan die kern van ’n persoon se persoonlikheid verander word?

Ek glo nie, want dis tot ’n groot mate ’n gegewe genetiese disposisie. Dit hang ook af van hoe “verander” gedefinieer word. Ek glo die kern van ’n bepaalde persoonlikheid kan aangepas word, en op sekere wyses volgens wil en keuse aangewend word. Maar of die kern verander kan word, is ’n ander vraag.

[“Some facets of our personality are inherited,” volgens die webblad, Mental Health and Illness.]

[Wat bedoel ek met “kern”? Op watter wyse is die kern apart van die “res” van persoonlikheid? Is daar ooit iets soos ’n kern van ’n bepaalde persoonlikheid, of is daar bloot aspekte? Of is daar meer dominante aspekte van persoonlikheid wat argumentsonthalwe hanteer kan word as die kern?]

DONDERDAG 6 JANUARIE 2005

14:42

Elke mens is bewus van hom- of haarself.

Die vraag is, is hierdie bewussyn goed? Indien nie, hoekom nie?

Het jou huidige bewussyn te make met gegewe noodlotsdata, of met verskyning op ’n spesifieke plek? Indien eersgenoemde, wat kan verander word? Indien laasgenoemde, wat kan verander word? Ook, moet jy noodwendig op daai spesifieke plek verskyn?

21:06

Die punt is om ’n persoonlike woordeskat op te bou wat jou bestaan definieer, wat definieer wie en wat jy is, en wat jy doen met jou lewe. ’n Groot deel van my skryfwerk van die afgelope paar jare het oor presies dit gegaan: om ’n spesifieke woordeskat op te bou.

______________________

Seëlversameling of seks

DINSDAG 4 JANUARIE 2005

Hoekom het mense seks?

Anders gestel, hoekom is seks so belangrik vir so baie mense? (Ek wil my vraag beperk tot seks tussen mense wat mekaar nié lief het nie, maar slegs tot ’n bevredigende mate seksueel aangetrokke is tot mekaar.)

Die antwoord: beslis nie om ’n nageslag te verseker nie, maar vir die plesier daarvan!

Goed, ek weet enige mens oud genoeg om te weet wat twee honde doen op die sypaadjie en wat weet mense doen iets soortgelyk van tyd tot tyd (hopelik nie op die sypaadjie nie), weet van die plesieraspek. Wat is my punt? ’n Vraag natuurlik: hoekom is plesier so belangrik? Plesier is so belangrik omdat dit die lewe draaglik maak; oftewel, die pyn, teleurstelling en soms ondraaglike verveling wat so deel is van so baie se daaglikse bestaan.

My punt is verder dat as plesier die motivering agter die hele liefdelose seks storie is, kan dit sekerlik gesê word dat hierdie motivering tot ’n groot mate nie soseer onderdruk kan word nie as gekanaliseer kan word in ander rigtings in.

“Soos wat?” mag iemand dalk vra.

Seëlversamelings, om een moontlikheid te noem. En dan kan elkeen natuurlik sy of haar eie lys vul met dosyne ander persoonlike projekte wat die pyn, teleurstellings en ondraaglike verveling meer draaglik sal maak.

Persoonlike projekte het ook die byvoordeel dat dit ’n sin van eiewaarde kan bevorder, en selfs – kan jy glo dat ek by hierdie van alle onderwerpe kan uitkom? – jou identiteit kan bevestig, asook jou plek en relatiewe waarde in die Groter Beskouing van Dinge.

Seks kan sekerlik ook hierdie dinge vir jou gee. Maar seëlversamelings, of enige ander persoonlike projekte, belemmer nie die delikate ritme van mens se hart te veel nie. Plus, jou seëlversameling verstaan as jy eerder ontbyt wil eet op ’n Maandagoggend voor jy werk toe gaan …

______________________

Big Kahuna – dra die gevolge – gebruik jou brein

SONDAG 2 JANUARIE 2005

“What Larry means is, if you look at it from the standpoint of why we’re here, what we are is more important than who we are.” ~ Danny de Vito se karakter (“Phil”) in Big Kahuna aan “Bob” nadat “Larry” (Kevin Spacey) opgemerk het dat daar nie regtig mense by die konvensie is nie, net funksies.

[10/01/05: Natuurlik beïnvloed wié ons is tot ’n groot mate wát ons is, vir alle praktiese redes en verskynings, insluitende by konvensies.]

“God created women to be mirrors, so a man could see what an ass he is. When you talk to me about souls … a man does not know what his soul looks like … hasn’t any idea … what his soul looks like until he gazes into the eyes of the woman he is married to. And then, if he’s any kind of a decent human being, he spends the next couple of days throwing up. Because no man … no honest man, can stand that image.” ~ “Phil” aan “Bob” in Big Kahuna

* * *

Die punt van vrye wil is dit: jy kan enige iets doen wat jy wil … solank jy bereid is om die gevolge te dra.

MAANDAG 3 JANUARIE 2005

Tot ’n groot mate kom dit ook daarop neer hoe jy jou brein aanwend, nie net oor die algemeen nie, maar gedurende enige spesifieke periode van, sê vyftien minute.

As jy vir vyftien minute lank jou brein aangewend het om te besluit hoe jy jou sitkamer gaan skuif … dan’s dit goed en wel, maar daai vyftien minute is dan opgebruik, weg, jy kan dit nie herwin nie. So ook met die volgende vyftien minute, of enige ander kwartier van jou lewe.

______________________

31 Desember 2004

Presies een jaar gelede het ek in ’n ander vertrek in hierdie woonstel gesit en gedink dit sal ’n goeie idee wees om ’n laaste stuk van die jaar te skryf eerder as om te gaan dronk raak in die stad saam met ander buitelanders. Ek het geskryf (en sou meer daaroor geskryf het as ek nie tog aan die einde ’n paar biere gaan wegkap het nie) van planne wat gekom het, en planne wat nog gaan kom, van literêre projekte, idees waarmee geld gemaak kan word … en van die toilet wat water drup in die emmer onder die pyp.

Dis Vrydag 31 Desember 2004, om drie minute oor een op ’n winterse middag. Die rede hoekom ek so vroeg al begin om hierdie stukkie teks te produseer, is omdat ek vanaand by my vriendin N.S. se Nuwejaarsparty ’n verskyning gaan maak, en derhalwe nie rondom die middernaguur agter my rekenaar gaan sit met my vingers plegtig hangende bokant die sleutelbord nie – soos ek soms reken dit ’n besete, of obsessiewe skrywer betaam.

Hierdie is dus, benewens die lys wat ek besig is om saam te stel in my notaboek oor die dinge wat definieer wat mens is of wil wees, die laaste teks wat ek hierdie jaar gaan produseer. (Sekerlik is daar nog ’n paar ure oor voor ek my twee klasse moet gaan aanbied, maar ek het die gek idee gekry om die vloer plek-plek met ’n besem by te dam, en die oppervlakke waar ek ornamente en boeke uitstal met ’n verestowwer op te kikker. En siende dat hierdie tipe aktiwiteit onnodiglik lank uitgerek kan word met smoke breaks en nog meer aantekeninge oor definisies en etikette van menslike bestaan, reken ek tyd vir sit agter die rekenaar tydens hierdie spesifieke kalenderjaar is … getel.)

Die jaar 2004 was goed; en indien nie altyd goed nie, meestal bevorderlik vir goeie dinge.

Volgende jaar? Wie weet wat niemand kan weet nie? Aardbewings, siektes, oorlog; inkomstegenererende bedrywe, en dan bedrywe wat goeie resultaat van ’n ander aard sal bewerkstellig; lekkende pype in die badkamer, nuwe rekenaars, en onvergeetlike movies; die beste pizza wat ek ooit in my lewe gehad het, nuwe teorieë, en nog gedigte wat nie altyd rym nie; baie geld, min geld, wasgoed, skottelgoed, gebreekte TV’s en wasmasjiene wat een van die dae gaan breek; CD’s wat oor en oor geluister gaan word, voëls wat buite klets, en vlermuise wat gaan wonder hoe hulle weer by my kombuis gaan inbreek; fietswiele wat gaan pap word op die mees ongeleë tye, nuwe tegnologiese ontdekkings, medisyne wat mense wat gedink het hulle gaan doodgaan, beter gaan maak, en lank uitgestelde besoeke aan die tandarts; koffie saam met vriende, twaalf kilogram vet wat amper oornag gaan verdwyn, en duur Amerikaanse sigarette wat vir dae of weke op die 7-Eleven se toonbank gaan wag vir iemand anders om hulle te koop; dae en nagte wat gespandeer gaan word in diepe bepeinsing, vrae, antwoorde, gemeenskap, samesyn, liefde …

Mag lesers en skrywers, en tandartse en ingenieurs en bediendes en besigheidsmense, en susters en broers en ouers en kinders en ander familie en vriende ’n volgende jaar geniet wat bevorderlik is vir ’n goeie bewussyn, en vir meestal goeie eindresultaat van hul lewens.

Mag 2005 ’n goeie jaar wees. En so ook 2006, en 2007, en 2008, en … as jy ’n goeie patroon gevestig het, hoekom dit versteur?

____________________