Geluk, geld en skryfwerk: ’n Bekentenis

DINSDAG 24 JULIE 2012

Ek put geen besonderse geluk daaruit om geld te spandeer nie. Ek is bewus daarvan dat om genoeg geld te hê om te spandeer op klein luukshede of ’n bietjie vermaak, in teorie belangrik is vir persoonlike geluk. In die praktyk het ek egter al baie persoonlike geluk opgetower, vir maande aaneen, sonder om oor geld te beskik om te spandeer op dinge wat ek nie absoluut nodig gehad het nie. Ek kan opoffer persoonlike gemak, beter klere, ’n fiets wat nie kraak wanneer ek daarop ry nie en wat nie staangemaak hoef te word teen ’n paal nie, selfs tot ’n mate my gesondheid. En ek het al baie opgeoffer, net sodat ek die beste ure van elke dag met my eie projekte besig kan wees.

Tog, vir meer as vyf jaar het ek ses, en gereeld sewe dae per week gewerk aan my eie projekte – sonder die gepaardgaande geluk wat ek verwag het daaruit. Hoekom so? Feitlik al my projekte oor daai periode het gegaan oor geld maak. Alles het gegaan daaroor om goed te verkoop of te bemark aan mense. Ek het dit gedoen, omdat ek vir my en my lewensmaat ’n beter lewe wou bewerkstellig. Ek het week in en week uit vir haar gesê, wag maar net ’n bietjie, binnekort vloei die geld in. Vir meer as vyf jaar het ek bly resiteer, bly voorspel, bly verduidelik: Wag net ’n bietjie langer.

Ek weet om te skryf, maak my gelukkig. Ek glo ook om te skryf, is vir my deel van ’n hoër vlak van bestaan. Ek kan selfs glo ek dien ’n hoër doel wanneer ek skryf – veral indien ek oor sekere onderwerpe skryf. In die meer as vyf jaar wat ek omtrent al my tyd gespandeer het daarop om te probeer om meer geld te maak, het ek my skryfwerk merendeels op die agtergrond geskuif. Dit het my ontneem van die geluk wat altyd die resultaat was daarvan wanneer ek skryf. Dit het my ontneem van die oortuiging dat ek ’n bestaan voer op ’n hoër vlak as wanneer ek net stry vir oorlewing.

Februarie verlede jaar [2011] het ek besluit, of besef, ek kan lewe nie langer as vanselfsprekend aanvaar nie. Lewe eindig elke dag vir ’n menigte mense wat nog besig is om te dink daaraan om te doen wat hulle werklik gelukkig maak. So, beginnende verlede Februarie, het ek weer amper elke dag tyd gespandeer aan my skryfwerk. En weer het ek die geluk ervaar wat ek geweet het die resultaat sal wees daarvan.

Maar dit bly hang soos ’n meulsteen om my nek, soos ’n skandalige letter teen my bors: Ek maak nie genoeg geld nie.

Wat beteken my maat – die vrou wat ek liefhet – moet harder werk om geld te maak.

Wat beteken ek is gelukkig, ten koste van haar.

______________________

Deurweek met spesifieke doel en funksie

VRYDAG 20 JULIE 2012

Stel jouself voor ’n dik sny witbrood. Jy smeer ’n dun lagie botter op, en dan gooi jy omtrent sewe eetlepels goue stroop oor die sny brood. Sewe eetlepels. Dan gaan kyk jy TV vir so ’n uur. Wat kry jy as jy terugkom in die kombuis? Soos verwag kan word, kry jy ’n sny brood absoluut deurweek met stroop.

So is dit met doel en alle lewe op aarde. Alles van die oog van die vlieg tot die onderdele van ’n mikro-organisme, tot by jou eie oë, vel, tone, bloed en beendere – alles is absoluut deurtrek met spesifieke doel en funksie. [Eintlik nogal ’n komplekse saak. Eers het wetenskaplikes gedink heelwat van die menslike genetiese struktuur is “gemors DNS” met geen funksie nie, toe ontdek hulle dat hulle dalk ’n paar dinge misgekyk het.]

Hoe op aarde kan elke onderdeel van elke klein en groot organisme en kreatuur op hierdie planeet ’n spesifieke doel hê, maar die geheel van die vis of die kokkerot of die renoster het nie ’n doel nie? Hoe kan elke klein onderdeel van die mens ’n spesifieke “taak” hê om te doen, maar die mens as geheel nie? Hoe kan iemand sy skouers optrek en beweer dat sy of haar lewe nie juis ’n doel dien nie? En as dit wel ’n doel dien, weet hulle nie wat dit is nie.

Natuurlik word niemand gebore met ’n nota vasgemaak om hulle nek wat verduidelik wat die doel van hulle lewe veronderstel is om te wees nie, maar hoeveel mense is nie juis vreeslik entoesiasties om te soek na wat dalk die doel van hulle lewens kan wees nie?

Het menslike lewe ’n doel? Het elke individu ’n spesifieke rol om te vervul? Indien wel, wie – of wat – bepaal wat dit is? En na watse moontlikhede kyk ons?

Vele mense wat wonder hieroor, sal draai na hulle plaaslike dominee, pastoor, priester, imam of rabbi, en verwag dat hierdie figure vir hulle sal sê wat die doel van hulle lewe veronderstel is om te wees, om dit vir hulle uit te spel, om vir hulle duidelike instruksies te gee.

Ek dink dit is lui. Ek dink dis die maklike pad. Ek dink dis ’n kort pad wat te veel mense vat.

’n Vraag: Berei die opvoeding wat ons kry van ons ouers, en op skool, en by die breë gemeenskap, ons voor om uit te sorteer of te ontdek wat die doel van ons lewens is?

Indien nie, wat kan ons as volwassenes doen om dit vir die volgende geslag makliker te maak? Wat moet ons as volwassenes doen, vandag, om hierdie soektog ’n redelike kans te gee op sukses – vir die volgende geslag, en ook vir onsself?

———–

Hierdie aantekening is geïnspireer deur Dokument 1_181104_2359.doc.

Sien ook: Die doel van bestaan 310305.doc

______________________

Een gedagte oor godsdiens, en een oor geld

WOENSDAG 11 JULIE 2012

Ek dink vroeg vanaand op pad terug van die buffet-plek af, heelwat van my volwasse lewe sover was in verset teen die waardes wat my ouers gehandhaaf het – spesifiek in terme van godsdiens, en die belangrikheid van geld.

Twee gedagtes spruit toe daaruit:

1. Dat ek opgehou het om tradisionele Christelike leerstellings te bely, was ’n direkte gevolg van die erns wat ek voorheen gemaak het met tradisionele Christelike leerstellings. Mens kan selfs so ver gaan om te sê dat my uiteindelike “ongeloof” die resultaat was van my eertydse “geloof”. Ek het geglo aan die tradisionele Christelike leerstellings omdat die waarde van Waarheid aan my geleer is. Ek het geglo aan die tradisionele Christelike leerstellings omdat ek geglo het dit wás die Waarheid. Toe ek leer hoe die “waarhede” afgewater en verander is oor die eeue om menslike agendas te dien, het ek die enigste opsie gevat wat my toegelaat het om my integriteit te behou: verlaat die pad van tradisionele Christelike doktrines, en volg steeds die Waarheid na.

2. Ek sê graag geld is nie alles nie. Vir my ouers, dertig jaar gelede, met drie kinders om te voed, gesond te hou, te klee, van beddens en ’n dak oor hulle koppe te voorsien, en te ondersteun in hulle opvoeding, was die sentiment dat geld nie alles is nie ’n groter luukse as ’n nuwe karavaan, ’n groter luukse as ’n vakansie by die see. Om te sê geld is nie alles nie, was ’n sentiment wat hulle doodgewoon nie kon bekostig nie.

______________________

Een of twee punte oor identiteit en geldmaak

WOENSDAG 4 JULIE 2012

Ek het voorheen gereken dat om te sê, “Ek is ’n advokaat,” moet nie gesien word as ’n stelling van identiteit nie. Dit is bloot hoe jy geld maak. Ek het gereken as jy jou werk wil noem, dit meer korrek sal wees om te sê, “Ek maak geld as ’n advokaat,” as om te sê, “Ek is ’n advokaat.”

Toe, oor die volgende paar jare raak dit toenemend duidelik aan my dat hoe jy geld maak, ’n redelike belangrike deel is van jou identiteit – klink sinvol genoeg, maar dis steeds die tipe ontdekking wat ek self, op my eie tyd moes maak. Jy kan dus nie sê, “Ek is X” en “Ek maak geld met Y” en verwag dat die een niks met die ander te doen sal hê nie. “Ek is ’n advokaat” is nie ’n stelling wat ’n persoon se hele identiteit verteenwoordig nie, maar dit is wel ’n belangrike aspek van daai persoon se identiteit.

Die ander groot ontdekking was te verwagte. As jy nie weet wie jy is as geldmaker nie, gaan jy dit moeilik vind om geld te maak.

Ook goed om die teenoorgestelde in ag te neem: As jy deur die proses gegaan het om uit te sorteer, te ontdek en te kies hoe jy wil geld maak – en dan op ’n manier, of selfs maniere, wat jou persoonlikheid en talente pas, sal jy heel waarskynlik vind dat jy minder struikelblokke onbewustelik in jou eie pad rol.

* * *

Wat doen ’n mens dan met Karl Marx wat geskryf het in ’n meer ideale wêreld sal dit moontlik wees om vandag een ding te doen, en môre ’n ander – om groente te plant in die oggend, vis te vang in die middag, na jou koeie om te sien in die aand, en na aandete ’n toespraak af te steek oor ’n politieke traktaat wat jy gelees het, sonder om ooit groenteboer, visserman, beesboer of politikus te word?

Dalk het Marx veronderstel dat mens nie nodig sal hê om geld te maak in ’n ideale wêreld nie. Iemand sou wel moes jag of groente plant; iemand sou moes visvang; vee en ander diere sou steeds gevoer moes word; en iemand moes steeds opinie kon vorm en opinie kon kritiseer. In Marx se ideale wêreld, as jy dus bekwaam was in enige of al hierdie terreine, het jy die werk gedoen sonder om aan jouself te dink as groenteboer, visserman, beesboer of politikus. Verwyder geld uit die storie, en verwag dat dinge anders daarna sal uitsien.

MAANDAG 9 JULIE 2012

Ek glo in myself – oftewel, ek het sekerlik wat beskryf kan word as ’n positiewe selfbeeld (redelik belangrik siende dat mens sonder ’n positiewe selfbeeld 98 meter agter die ander atlete is in ’n 100-meter resies). Ek weet ook dat dit tot ’n groot mate ’n vertoning is, maar dat dit belangrik is omdat die vertoning praktiese waarde het. In werklikheid is daar veel meer onsekerheid. Dit moet so wees as mens eerlik wil wees.

______________________

Terug by die begin: ’n “tweede” Persoonlike Agenda

DINSDAG 29 MEI 2012

14:22

Ek gaan op die oomblik deur my notaboeke van die jare 2005 tot 2011.

Twee opmerkings:

1. Ek het elke nou en dan ’n paar minute afgeknyp uit my besige skedule van amper voltydse mislukking om notas te produseer van hoogs bruikbare kwaliteit.

2. Indien ek na 2004 ’n persoonlike skryfprojek aangepak het sonder om ’n eerlike oorsig te gee van my talle mislukkings tussen 2006 en 2011, sou die projek geëindig het in flou, halfhartige pogings. As gevolg van my ervarings die laaste paar jare, my maniese gewerk en minder as positiewe resultate, is die kans goed dat ek nog ’n persoonlike projek sal kan produseer. En die notas wat ek getrou gemaak het, sal, soos altyd, van onskatbare waarde wees.

Nog een opmerking: Ek moet ophou om die vals en onakkurate idee te vertroetel dat die tydperk 2006 tot 2011 in my lewe een groot nagmerrie was vol mislukkings. ’n Skrywer het ’n lewe nodig om materiaal te kan produseer. Vir ’n beter een kon ek nie gevra het nie.

19:22

Teen die tyd wat ek besig was om vensters toe te maak vanaand, het twee gedagtes in my kop rondgerol.

Gedagte een: 2005 se materiaal is ’n ander saak, maar Januarie 2006 tot en met hierdie jaar se notas begin vir my al hoe meer te lyk soos ’n groot, nuwe projek – ’n “tweede” Persoonlike Agenda, as’t ware. Die “eerste” Persoonlike Agenda het gehandel oor my stryd na identiteit, plek in die wêreld, doel van my bestaan, betekenis van my lewe, hoekom ek voortgegaan het met my lewe wetende dat ek kon opgee, en wat om te doen as mens al hierdie dinge ontdek en uitgewerk het. Die “tweede” Persoonlike Agenda sal handel oor ’n stryd waarmee omtrent alle volwassenes bekend is – die stryd om geld te maak. Dit mag banaal klink, maar ek reken ’n bondige vertelling van my dosyn pogings om geld te maak, en my deursettingsvermoë na herhaaldelike mislukkings, is dalk net ’n lees werd.

Gedagte twee: Dit blyk asof ek heelwat werk het om te doen. Met my vaardighede ontwikkeld, en lesse geleer oor bemarking en publikasie van eie literatuur, wil dit verder blyk asof my literêre projekte dalk net ernstig oorweeg kan word as meer as net persoonlike werk – dis dalk tyd om daarna te kyk as ’n bron van inkomste.

Ek besef toe dit is asof ek volsirkel gekom het. Aan die begin van Januarie 2006 was ek ernstig daaroor om my skryfwerk te publiseer. Ek ontdek toe dat ek geld kan maak van die huis af, op my rekenaar gekoppel aan die internet. Vir die volgende meer as vyf jaar beweeg ek toe weg van my skryfwerk, in ’n poging om meer geld te maak. Die plan was, eers finansiële onafhanklikheid (“Alles lyk dan so moontlik!”), dan kan ek ander mense betaal om my materiaal te proeflees en te vertaal. Vyf, ses jaar later is ek terug by die begin: Soortgelyke finansiële situasie, en ek wat besluit ek kan nie langer wag voordat ek publiseer wat ek geskryf het nie.

So, geld of geen geld nie, ek werk weer aan my skryfwerk. As my boeke uiteindelik geld maak, die huur betaal, kos en ander kruideniersware koop, dit vir my moontlik maak om my vrou uit te vat vir ’n lekker ete en ’n film, en dalk selfs om ’n naweek in die berge te kan bekostig, sal ek reken ek het nie te sleg gedoen nie. ’n Beter storie sou ek sekerlik nie kon uitdink nie.

______________________