Skrywer: Brand Smit

WOENSDAG 18 JANUARIE 2017

Sommige mense organiseer hulle lewens volgens stelsels wat hulle reken die waarskynlikheid sal verhoog dat hulle sal oorleef en ten minste die helfte van die tyd goed sal voel oor hulleself. Ander mense het doelwitte wat hulle een vir een nastreef. Ongeag of jy stelsels of doelwitte verkies, of iets van albei, ek glo almal streef na wat ek kan beskryf as ’n punt. Soms is jy bewus daarvan dat jy hierdie punt nastreef, soms nie.

Hierdie punt is vir vele mense ’n ideale leefstyl – ’n spesifieke manier hoe hulle hul dae en nagte op aarde wil verwyl.

Sommige mense se punt is om ’n gesin te hê, om die rol van moeder of vader te speel vir kinders van hul eie.

Dan is daar mense wat ’n punt nastreef van amper onuitputlike finansiële vermoëns – om te weet hulle kan koop wat hulle wil, en doen wat hulle wil, die put gaan óf nooit opdroog nie, óf die geld wat vandag gespandeer word, word eenvoudig môre vervang.

My punt is om die vermoë te kan hê om verlore te kan raak in ’n aktiwiteit – kan wees ’n skryfprojek, of ’n boek, of navorsing oor ’n onderwerp wat my interesseer. Ek wil verlore kan raak daarin sonder om nodig te hê om myself te herinner daaraan dat ek later moet uitgaan om iets te verkoop (gewoonlik my vermoëns om iets te kan doen), of om iets anders te doen wat veronderstel is om geld te maak.

Meeste mense dink nie elke dag daaraan dat die werklike doel wat hulle nastreef is om daai betrokke dag en nag te oorleef nie. En as jy oorleef, doen jy wat jy moet doen om jou oorlewing die moeite werd te maak. Om ’n punt te hê wat jy nastreef, is meer as net ’n doel wat jy hoop om te verwesenlik. Dit voorsien die inspirasie wat jou vorentoe dryf; dit help om jou oorlewing vandag die moeite werd te maak.

______________________

MAANDAG 16 JANUARIE 2017

18:03

Ek is besig om deur ’n paar stukke te gaan van ‘99 en 2000, en ’n tema skemer deur: Ek was ’n gewone man wat net wou trou, ’n gewone werk wou doen, ’n huis wou koop en kinders wou groot maak, maar toe krap iets my programmering deurmekaar. Sedert daai tyd was ek verlore, en onseker van wat ek moes doen met my bestaan. Ek sit toe tussen die boom en die bas, verduidelik ek: Ek wou alles hê en alles doen, en ek het geweet ek mag dalk opeindig met niks.

19:40

Persoonlike Agenda is nie meer “My versameling skryfwerk” wat elke stukkie teks moet insluit wat ek op een of ander stadium geag het as oukei genoeg vir ander mense om te lees nie. Daar is teks in die oorspronklike Persoonlike Agenda wat ek definitief wil publiseer, soos “Dertien minute op ’n Saterdagaand”, maar ek reken Persoonlike Agenda het tog ’n breë tema, dan nie? (Ek het dit veral besef toe ek die “Voorwoord vir die totale projek” gelees het.)

Anders gestel, daar is sekere stukke wat tans deel vorm van Persoonlike Agenda. Hierdie stukke is slegs deel van die projek omdat dit geskryf is tussen Januarie 1999 en Februarie 2004, omdat ek op ’n stadium gedink dit is goed genoeg om vir ander mense te wys, en omdat ek op daai stadium net een boekprojek gehad het (naamlik, Persoonlike Agenda), het dit sin gemaak dat al die stukke deel moes wees van die een projek.

Feit is, ek het intussen twee internet eiendomme ontwikkel met honderde stukke inhoud daarop. As ek iets geskryf het in 2000 of 2002 wat ek wil deel met ander mense, hoef dit beslis nie meer deel te wees van Persoonlike Agenda om dit te kan doen nie.

DINSDAG 17 JANUARIE 2017

01:25

Persoonlike Agenda gaan oor sekere ernstige sake: om alleen te wees; self-opgelegde ballingskap (hoekom? waar? vir hoe lank?); identiteit; familie en vriende en lewensmaat; eie taal en kultuur as deel van ’n tema oor plek en belonging; ’n poging om sin en betekenis in die lewe te ervaar; om die lewe goed genoeg te verstaan om te kan funksioneer buite ’n sielkundige inrigting (wat insluit om die godsdienstige oortuigings te verwerk waarmee jy grootgeword het; om dit as volwassene óf te inkorporeer in jou wêreldbeeld, óf om dit verwerp; indien laasgenoemde, hoekom?); kreatiewe ambisie (in my geval om te skryf) as iets wat waarde gee aan jou lewe, wat jou ’n sin gee dat jy iets doen met jou bestaan wat gepas is in ag genome watse manjifieke dier jy is. Dit volg dat slegs stukke wat handel oor hierdie temas ingesluit moet word in Persoonlike Agenda.

09:36

’n Nuwe dag het helderheid gebring: Persoonlike Agenda is inderdaad “My versameling skryfwerk” van die tydperk Februarie 1999 tot en met Februarie 2004. Sekere temas staan uit, soos vermeld in hierdie nota gisteraand, maar in die eerste plek is en was dit my skryfwerk van daai tydperk, net soos Post Ongetiteld, volume een my versameling skryfwerk is van Maart tot Desember 2004, Post Ongetiteld, volume twee my versameling skryfwerk is van 2005, ensovoorts. Om sekere stukke uit te haal omdat dit nie spesifieke temas aanraak nie, is om te beweer die boek is beplan en geskryf met daai temas in gedagte. Dit was nie. Ek het geskryf waaroor ek ook al wou skryf, en eers later begin om stukke bymekaar te sit.

Slotsom: In 1994 het ek begin aantekeninge maak oor sekere dinge wat my geïnteresseer het. In 2003 het ek begin om aantekeninge saam te bundel in ’n projek, en aangehou skryf. Toe dink ek ’n titel uit. Ek kan nie nou na die titel kyk en sê, “Wag ’n bietjie, hierdie titel lyk asof die boek oor sekere temas gaan, en hierdie 12 of 34 stukke handel nie oor hierdie temas nie, so dis uit.” Elke bundel, vanaf Waar jy niemand is tot die bundel waarvan die 2017-materiaal deel gaan wees, is versamelings van my skryfwerk – in die eerste plek van ’n bepaalde tyd, en as jy mooi kyk, sal jy bepaalde temas kan identifiseer. BrandSmit.NET en Assorted Notes is bloot nuwe platforms waar ek kan deel wat ek geskryf het. Die materiaal, soos ek dit geskryf het, is steeds my skryfwerk van ’n sekere tyd.

______________________

WOENSDAG 11 JANUARIE 2017

Daar is ’n paar redes hoekom ek reken dit is belangrik dat ek amper elke dag van die week ’n paar ure aan my skryfprojekte spandeer. Een rede het te make met illusie wat ’n mens gelukkig maak. ’n Bekende spotprenttekenaar verduidelik dat, siende dat mens in elk geval heel waarskynlik tot ’n groot mate onder ’n waan verkeer, jy net sowel ’n delusie kan kies wat jou gelukkig maak. Ek kies om te glo dat honderde mense gereeld lees wat ek sover gepubliseer het, en dat dit net ’n kwessie van tyd is voor meer mense inskakel op my frekwensie, by wyse van spreke. Dit is ’n idee wat my gelukkig maak, wat my aan die gang hou, en wat dit vir my makliker maak om ander dinge te doen wat ek nie soveel geniet nie, maar wat geld inbring.

Ek kan ook verduidelik dat my skryfprojekte ’n positiewe nalatenskap sal wees van my bestaan, en dat ek dalk hier en daar iemand kan oortuig om iets positiefs eerder as negatief te doen, of om die lewe nog ’n kans te gee, sou dit daarop neerkom.

Vroeër vanaand tref dit my dat daar nog ’n rede is hoekom ek gerus kan voortgaan met my harde werk, al betaal dit nie juis nie. Daar is ’n besigheidsmodel wat sê dat jy eers waarde skep, en later kyk hoe jy munt kan slaan daaruit. Dit is presies wat groot tegnologiemaatskappye soos Twitter, Facebook en Google gedoen het, en die model wat gevolg word deur slimfoontoepassings soos WhatsApp: voorsien eers waarde aan baie mense; maak later geld.

Dit is tot ’n mate ook wat ek doen. Ek behoort binne die volgende jaar of twee die 700-merk verby te steek wat betref stukke inhoud op BrandSmit.NET en AssortedNotes.COM. Hierdie inhoud is persoonlik, oorspronklik, en strek so ver terug as 1994 (uit die aard van die saak is die oudste teks ouer as die werwe self).

Ek kan in die maandelikse statistieke sien die werwe word besoek deur meer as ’n paar mense, en dat ’n betekenisvolle persentasie mense ten minste vyftien minute per keer op die werwe spandeer. En daar is nog heelwat wat ek kan doen om die leserstal uit te brei – sosiale media, meer formate, ’n nuusbrief.

In kort, ek is besig om twee waardevolle bates te ontwikkel wat wel nie geld maak nie, maar – ek mag dalk twee jaar of vyf jaar van nou af ’n boek produseer wat wel ’n bietjie kommersiële waarde het. En indien daar ’n kommersiële item op die spreekwoordelike rak is, sal twee webwerwe (wat in een geval reeds meer as ’n dekade op die internet is) met honderde stukke inhoud, met ’n gereelde leserskring, nie slegte bates wees nie.

______________________

MAANDAG 2 JANUARIE 2017

Vanoggend net voor vyfuur word ek wakker. Ek gaan toilet toe, gaan terug bed toe, trek die beddegoed reg, rol myself weer toe, en vir die volgende dertig minute, so tussen wakkerwees en slaap, tref twee gedagtes my.

Die eerste gedagte was oor die stuk in die bundel, Waar jy niemand is, getiteld, “Die probleem is … stadsbeplanning!” Wat is die konneksie met Korea? wonder ek toe. Die teks gaan net oor my buurt in Taiwan, en hoe dit vergelyk met die gemiddelde Suid-Afrikaanse voorstad. Snaaks dat ek dit moes besef op daai oomblik. [Het later uitgewerk dat daar ander teks is wat nie toe gepubliseer was nie wat dit duidelik maak dat die stuk gaan oor my afkeer van lewe in die gemiddelde middelklas voorstad.]

Die tweede gedagte het gehandel oor wat ek die materiaal gaan noem wat volg op Post Ongetiteld, vol. drie, wat alles insluit wat ek geskryf het sedert Maart 2011. Ek het aan en af die afgelope paar weke daaraan gedink en kon nie regtig vorendag kom met ’n bevredigende voorstel nie. Skielik dink ek, knus onder my beddegoed, met my oë bottoe, in ’n stikdonker kamer, alles vanaf Maart 2011 is eintlik ook “post” iets, naamlik post-noodtoestand. Nie net volg dit op die stuk, “Die noodtoestand is verby” nie, maar my hele beskouing van my daaglikse bestaan het verander in 2011 nadat ek besluit het ek verkeer nie meer in ’n noodtoestand nie. Ek het ook besef ek kan dit iets noem soos, “Hou op skop teen die prikkels, vol. 1” – wat verwys na ’n feit wat ek nie meer kan ignoreer nie: Ek is op my gelukkigste wanneer ek werk aan ’n skryfprojek, en as die tyd in elk geval verbygaan en mens slaag nie altyd in wat jy dink jy moet doen nie (in my geval, om geld te maak met allerhande projekte op die Internet), sal ek eerder meer tyd gebruik om materiaal wat ek vroeër geskryf het, te redigeer, en te werk aan materiaal wat ek nog wil skryf, al maak ek nooit enige geld daarmee nie.

Die gedagte-trein oor titels het voortgegaan die res van die dag. ’n Uur of so gelede dink ek aan nog ’n titel: “Oorgawe, vol. 1,” in die sin van oorgee aan dit waaroor ek geskryf het op Vrydag 31 Desember 2004: “Writing has, in the end, outmanoeuvred, outsmarted, outgunned, and outlasted every other possibility of what I had ever wanted to do with my adult life.”

DONDERDAG 5 JANUARIE 2017

Wat ek nie hou van “Post-Noodtoestand” nie, is dat dit dui op die einde van ’n periode van my lewe – goed vir die titel van ’n stuk, maar vir ’n hele reeks bundels?

Dieselfde kan gesê word van “Oorgawe” en “Hou op skop”. Dit is goeie titels vir stukke, maar wil ek regtig ’n reeks essay-bundels vernoem na die insig dat om te skryf vir my van eksistensiële belang is?

Ek dink toe, oukei, as ek dit nie kan vernoem na ’n periode van my lewe wat verby is nie, wat van die huidige periode van my lewe?

Wat my toe terugbring by idees van verlede jaar, naamlik “Middel” en “Veertigs”.

Toe dink ek: natuurlik is ouderdom ’n belangrike faktor van die periode van jou lewe waarin jy jouself bevind, maar is daar nie iets anders as “Veertigs” nie?

“Einde van my jeug,” tref dit my.

En toe’s ek by die huis met aandete.

* * *

Blykbaar was dit Victor Hugo wat gesê het, “Forty is the old age of youth; fifty the youth of old age.”

Nog ’n paar pittige happies:

“Nobody grows old merely by living a number of years. We grow old by deserting our ideals. Years may wrinkle the skin, but to give up enthusiasm wrinkles the soul.” – Samuel Ullman

“You can’t help getting older, but you don’t have to get old.” – George Burns

“I will never be an old man. To me, old age is always fifteen years older than I am.” – Francis Bacon

“There is always some specific moment when we become aware that our youth is gone; but, years after, we know it was much later.” – Mignon McLaughlin

______________________