VRYDAG 13 DESEMBER 2022
[Resultaat van my ondersoek: Ek assosieer sterk met aspekte van Libertynisme, Konserwatisme, én Liberalisme. Verdere ondersoek maak dit duidelik dat ek ’n politieke sentris is, en myself gemaklik kan beskryf as ’n ondersteuner van positiewe nihilisme. In terme van godsdienstige oortuigings weet ek al vir jare dat ek myself mees akkuraat kan beskryf as ’n ignostikus.]
* * *
Met die obsessie in veral die Weste met identiteit en etikette, en groepe en ideologiese stamme, het ek gedink dit sal ’n handige oefening wees om te kyk na ’n kaart van idees, en my vlaggie as’t ware êrens in te druk om te sê: “Dis waar ek myself bevind.”
Ek begin met politiek. ’n Bietjie navorsing het bevestig dat ek nie lojaal is aan enige ideologie of politieke groepering nie. My waardes stem wel ooreen met beginsels tipies van sekere ideologieë, solank ’n mens in ag neem dat politieke filosofieë oor die algemeen breed is, en dat daar heelwat debat is oor wat Konserwatief of Liberaal is, of wat Links of Regs beteken teen die derde dekade van die een-en-twintigste eeu.
Ek is Konserwatief in die sin dat ek glo in die waarde van tradisionele sosiale instellings soos familie, huwelik, en opvoedkundige instellings wat jongmense leer hoe om te dink. Ek is ook Konserwatief omdat ek glo in minimale ingryping van die regering in die ekonomie, en omdat ek glo in persoonlike verantwoordelikheid, en vrye mark kapitalisme. Ek is gekant teen vinnige verandering in die samelewing – rewolusies in Frankryk in die agtiende eeu, rewolusies in Rusland in die twintigste eeu, en ander voorbeelde van vinnige verandering maak dit duidelik dat hervorming waarskynlik sal lei tot minder vernietiging van lewens en eiendom. Verder glo ek in die reg van elke land om homself te kan verdedig teen vyandelike aksie van ’n ander staat, maar ek is gekant teen oorlog ver van jou eie grense af ter uitvoering van een of ander beleid uitgedink agter geslote deure. Patriotisme en godsdiens speel ook albei ’n belangrike rol in die skepping van ’n stabiele samelewing, solank dit heeltemal aanvaarbaar is as jy nie patrioties of godsdienstig is nie.
Omdat ek glo dat persoonlike vryheid en gelykheid voor die Reg belangrike doelwitte van die samelewing is, omdat ek glo die regering behoort ’n rol te speel in die beskerming van hierdie waardes, en selfs in die bevordering van die algemene welsyn van die burgers van ’n staat, kan ek ook beskou word as ’n ondersteuner van Liberalisme – tot ’n mate.
Omdat ek egter verder gaan as tradisionele Liberalisme en reken dat individue vry moet wees om te kan doen soos hulle wil solank dit niemand anders benadeel nie, en omdat ek glo regerings moet op ’n kort halsband gehou word wat betref ingryping in die ekonomie en persoonlike gedrag, kan ek ook gesien word as ’n Libertyn – of ’n ondersteuner van sekere beginsels van Libertarisme. (Terloops, Klassieke Liberalisme word gesien as die voorouer van hedendaagse Libertarisme.)
Ek kon ook bevestig dat ek nie ’n Sosialis is nie, omdat ek nie glo dat produksiemiddele soos fabrieke en grond gesamentlik deur die gemeenskap besit en beheer moet word nie. Ek ondersteun ook nie die skepping van ’n beplande ekonomie, waardeur die regering die verspreiding van hulpbronne en dienste bestuur nie. Soos ek reeds genoem het, glo ek ook nie, soos Sosialiste, dat die regering ’n sterk rol moet speel in die voorsiening van die behoeftes van die burgers van die staat nie.
Soos ek dit verstaan, kan ek ook nie myself vereenselwig met die Sosiaal-Demokrate nie, hoewel die idee van ’n welsynstaat waar die regering voorsiening maak vir die basiese behoeftes van sy burgers, soos gesondheidsorg, onderwys, en maatskaplike sekuriteit, aangenaam genoeg klink. Probleem is, kan jy as individu werklik vry wees as jy afhanklik is van die staat vir jou basiese sorg? Hoe maklik is dit vir die staat om sekere dienste en hulpbronne te weerhou omdat jy te veel protesteer oor een of ander regeringsbeleid, of te veel kritiek uitspreek oor een of ander regeringsamptenaar? Hoeveel ruimte word voorsien vir individuele vryheid en persoonlike verantwoordelikheid? Eerlike vraag. Die ding is ook, soveel as wat ek aanspraak wil maak op maksimum individuele vryheid vir myself, moet ek toegee dat nie almal ewe bevoeg is om na hulle eie welsyn om te sien nie.
In terme van politieke stelsels, reken ek die ideaal is ’n liberale demokrasie, waar die regering verkies word in gereelde, vrye, en regverdige verkiesings, en waar basiese regte en vryhede gewaarborg word.
Gepraat van regte en vryhede: Jy dink maklik enige ordentlike mens sal ’n voorstander wees van menseregte, maar daar is ’n verskil tussen positiewe en negatiewe regte. Negatiewe regte verbied ander mense of die regering om bepaalde aksies te neem teen die houer van regte. Hierdie regte sluit in die reg op lewe, vryheid, en eiendom, en die verbod op slawerny en marteling. Hierdie regte word “negatief” genoem omdat dit van ander mense of die staat vereis om hulleself te weerhou daarvan om sekere dinge te doen eerder as om sekere aksies te neem. Positiewe regte, aan die ander kant, voorsien aan die houer van regte ’n eis teen ’n ander persoon of die staat vir goedere, dienste, of spesifieke behandeling. Dit vereis dat ander mense of die staat aktief stappe moet neem om bepaalde dinge te voorsien – derhalwe word dit “positiewe” regte genoem. Hierdie regte sluit in die reg op opvoeding, gesondheidsorg, en ’n redelike loon vir arbeid.
Watse tipe regte ondersteun ek? Ek het altyd gereken dit klink edel en welwillend dat almal ’n reg het op ’n behoorlike opvoeding, gesondheidsorg, en ander goeie dinge. Die vraag is, hoeveel sal dit kos om al hierdie positiewe regte af te dwing, en wie betaal daarvoor? Wie word aangestel in invloedryke posisies oor ander mense en wie word in beheer geplaas van enorme hoeveelhede geld om hierdie ideale te vervul?
’n Bespreking van die bestuur van die samelewing sal nie volledig wees sonder ’n oorsigtelike kyk na Anargisme nie. Veral in die negentiende en die begin van die twintigste eeu het anargiste hulle beywer vir die afskaffing van regering en die skepping van ’n samelewing gebaseer op vrywillige samewerking en wedersydse hulp. Anargiste glo dat regering en ander vorme van gesag onnodig en onderdrukkend is, en dat individue en gemeenskappe vry moet wees om hul eie besluite te neem en hulself te organiseer sonder inmenging. Die idee was nog altyd vir my aantreklik, maar ek glo dit kan slegs werk as die samelewing bestaan het uit miljoene klein gemeenskappe – met waarskynlik niks meer ’n paar honderd lede nie, en geen sentrale of nasionale regering nie. Dit beteken die wêreld soos ons dit vandag ken met nasies en nasionale geskiedenisse en simbole sal iets van die verlede wees. Kan dit werk as ons van voor af begin – as ’n komeet weer die Aarde tref en die oorlewendes na ’n paar weke uit hulle skuilplekke kruip om van die grond af weer ’n samelewing op te bou? Moontlik dan.
Meer werkbaar is die idee van politieke sentrisme – ’n ideologie met ondersteuners wat reken dat die beste benadering tot die oplossing van sosiale en ekonomiese kwessies is om ’n balans te vind tussen links en regs. Politiek sentriste ondersteun oor die algemeen ’n gematigde, pragmatiese benadering tot bestuur, met ’n fokus op die vind van gemeenskaplike grond en kompromieë om die beste moontlike resultaat te bereik. ’n Gebalanseerde benadering tot die ekonomie word dikwels bepleit, met ’n mengsel van regeringsregulering en vryemarkbeginsels. Ondersteuners van politieke sentrisme glo tipies in individuele vryheid, die beskerming van menseregte, en die oppergesag van die reg.
In terme van lewensfilosofie, of begrip van, en uitkyk op, die lewe, assosieer ek myself redelik gemaklik met positiewe nihilisme.
Positiewe nihilisme erken die inherente betekenisloosheid van die lewe, maar in plaas daarvan om in wanhoop te verval of berusting te vind in hierdie stand van sake, poog positiewe nihiliste om hul eie betekenis en waarde in die lewe te skep. Dit word gesê dat positiewe nihilisme die verwerping behels van tradisionele bronne van betekenis en waarde, soos gevestigde godsdiens en samelewingsnorme, en dat dit dikwels geassosieer word met ’n fokus op persoonlike vryheid en outonomie, sowel as ’n verwerping van dogmatiese oortuigings. Die kern van die saak – vir my: Die lewe is dalk inherent betekenisloos, maar dis geen verskoning om jou tyd op Aarde te mors en geen waarde te skep in jou eie lewe en die lewens van ander mense nie.
Vra jy oor godsdiens en geloof, is my posisie tussen dié van die teïs – wat aanvoer dat God bestaan, en die ateïs – wat aanvoer dat God nie bestaan nie. Ignostisisme word beskryf as ’n filosofiese standpunt wat van mening is dat die konsep van “God” so swak gedefinieer en vaag is dat dit onmoontlik is om te sê of God bestaan of nie, en dat rasionele ondersoek of debat derhalwe nie moontlik is nie. As sodanig neem ignostici nie standpunt in oor die bestaan of nie-bestaan van God nie. Ignostisisme word dikwels gesien as ’n vorm van agnostisisme, aangesien beide filosofieë die moontlikheid verwerp om te weet of God bestaan of nie. Die verskil is dat agnostici glo dat die bestaan van God onkenbaar is, terwyl ignostici, soos reeds genoem, argumenteer dat die konsep van “God” self te vaag en swak gedefinieer is om die vraag verder te kan vat.
Nog ’n vraagstuk wat die laaste dekade of so opgewarm het tot koorsagtige temperatuur, is dié van transgenderism, en spesifiek die vraag van hoe om “man” en “vrou” te definieer. Wat dit aanbetref, glo ek die volgende:
1. Daar is twee geslagte, manlik en vroulik. Primêre verskille sluit in chromosome en voortplantingselle – een geslag se liggame het die vermoë om groot voortplantingselle (eierselle) te produseer, en een geslag se liggame het die vermoë om klein voortplantingselle (spermselle) te produseer.
2. Geslag word nie blindweg toegeskryf aan babas na geboorte nie, maar waargeneem in die geslagsorgane.
3. Geen kind of volwassene word gebore in die verkeerde liggaam nie – ’n “fout” wat dan “reggestel” moet word, so glo sommige mense, met puberteit-blokkers, hormoonbehandeling en operasies.
4. In vrye, liberale demokrasieë is die uitdrukking van jou persoonlikheid nie beperk tot gender stereotipe nie. Voorbeelde wat gereeld genoem word, sluit in dat meisies kort hare kan verkies en kan boomklim sonder om te identifiseer as seuns, en seuns kan hou van popspeel sonder om te identifiseer as meisies. Volwasse vrouens kan hou van motorfietse regmaak en hulle spiere bou, en mans kan grimering dra en met ’n hoë stem praat, sonder dat die man of die vrou hoef te identifiseer as die ander geslag.
Laastens, in terme van oorsprong van die heelal en lewe op Aarde, is my kop oop vir drie moontlikhede:
Eerste moontlikheid: Reuse ontploffing miljarde jare gelede wat uiteindelik gelei het tot die vorming van planete en sterre, en die ontwikkeling van lewe op ten minste ons planeet, maar waarskynlik ook op ander planete.
Tweede moontlikheid: Soos in die eerste moontlikheid, maar wesens van die buitenste ruim het op ’n stadium Aarde besoek het en van hulle tegnologiese kennis met Aardbewoners gedeel.
Derde moontlikheid: Die realiteit wat ons waarneem met ons sintuie is ’n rekenaar-simulasie geskep deur ’n hoogs-ontwikkelde samelewing of wesens wat buite die simulasie bestaan.
As ’n nie-wetenskaplike, moet ek sê dat die waarskynlikheid groter is dat die eerste moontlikheid korrek is, maar wie weet?
Dit is dan, in genoeg detail maar steeds redelik breed geskets, waar ek myself tans bevind op die wye landskap van oortuigings en politieke affiliasies.
______________________
