Weke, maande … en is dit te vroeg vir ’n plan?

Dinsdag 30 Julie 1996

Het in Korea gearriveer op 30 Junie. Ek het my eerste week oorleef, en … what do you know? My eerste maand het sopas sy gat gesien.

Dis weereens een van daai dinge wat jy weet gaan gebeur, maar eers moet jy deur die formaliteite gaan. Ek moes eers die eerste maand dag vir dag, en uur vir uur, deurmaak voor ek by hierdie punt kon kom.

Dis 30 Julie 1996. Ek trek óf môre, óf die naweek in my eie kamer in. En Saterdag kry ek omtrent ₩700 000 [$700/R3 500] kontant.

* * *

Natuurlik wil ek ook een of ander tyd trou en kinders kry. Tog, ek wil nie die tipe lewe hê wat my vriende nou lei nie, hoewel ek twee maande gelede gedink het hulle het wonderlike lewens.

Wat ék tans ervaar, is ’n avontuur in ’n relatief stabiele omgewing. Ek het ’n blyplek; ek het ’n werk; ek verdien ongeveer R3 600 per maand, en ek woon in ’n land in Noordoos-Asië met al die potensiaal vir ontdekking wat mens besig hou in vervelige tye. En, ek is nie in ’n posisie waar ek reken ek het nou gearriveer, this is going to be my life for the next forty years, met die eksistensiële paniek wat daarmee gepaard gaan nie.

Ek is in ’n posisie waar ek ’n redelike mate van sekuriteit ervaar. Maar ek is ook bewus daarvan dat ek net vir nog elf maande hier gaan wees, so daar is nie regtig rede vir onbeheerste angs nie.

Ek sê: “Oukei, dis my lewe vir nog elf maande. Wat dan? Engeland? Oos-Europa …”

______________________

Week twee in Chonju City

Sondag 14 Julie 1996

Was gister weer in Seoel vir sogenaamde opleiding. Aan die einde het dit eintlik goed uitgewerk want ek kon lekker kuier by [die Suid-Afrikaanse ou wat ek by die lughawe ontmoet het], wat redelik gatvol is, en homesick. Het ook sy Amerikaanse kollega ontmoet – ’n heel perverse ou. Hy’s oukei.

Het Vrydagaand SE Jazz toe gegaan, en weer [een van die Kanadese dames] gesien. Eers net gesels, en toe vra sy skielik of dit ongeskik sal wees as sy sê dat sy my wil soen. Ek sê toe dat ek nie seker is van die gevolge nie …

Ek het ook vanaand uitgevind van my nuwe kamer. Dis in dieselfde eenheid as die eienaar van die skool, Mrs Kim, se huis, maar met ’n aparte buitedeur en was-area. Van buite af het dit heel ruim gelyk, en dit het darem ’n paar vensters ook.

Het ook hierdie week na die Immigration Office toe gegaan, en in die proses ’n gelukkie getref. Omdat hulle my paspoort gevat het en ek dus nie my reisigerstjeks* kon cash nie, het ek ’n voorskot van ₩50,000 op my salaris gekry.

Ek wil nie uit my beurt praat nie, maar ek dink Korea kan aan die einde heel leefbaar word.

———–

* Ek het met R400 in Korea aangekom: R200 wat ek by familie gekry het vir my verjaarsdag, en R200 wat ek oorgehad het van my kar wat ek verkoop het ses maande tevore.


Trappies na die voordeur van Mrs Kim se huis in Chonju, Suid-Korea. Die venster aan die regterkant van die foto is deel van my kamer.
My (tweede) kamer in Chonju. Die venster is die een langs die voordeur op die vorige foto.
My stort-en-wasbak-kamer in Chonju

______________________

Chonju City, Suid-Korea – Sondag 7 Julie 1996

Presies ’n maand na my laaste inskrywing, en hoe het dinge nie verander nie! Op Vrydag 28 Junie het ons my verjaarsdag gevier in Pretoria, en op Sondag 30 Junie het ek gearriveer in Seoel.

Ek was ’n bietjie gespanne oor my bagasie. Pamflette is uitgedeel op die vliegtuig wat almal in kennis gestel het dat mens geen kassette die land mag inneem nie, want wie weet – jy’s dalk ’n Noord-Koreaanse agent wat die mense in die Suide se waardes wil kom ondermyn met jou Appetite for Destruction of Eddy Grant Greatest Hits tapes.

Ek is toe wel deur die doeane en paspoortbeheer met al my bagasie in takt – insluitende ’n sak vol kassette. ’n Koreaanse man en ’n ou van Suid-Afrika in ’n 1995 Rugby World Cup T-shirt het my ingewag. Toe ons by die lughawegebou uitstap, het die reuke en die hitte en die mense en die geboue dit werklik gemaak – ek is weer in ’n vreemde land!

Na omtrent twintig minute se ry deur swaar verkeer (omtrent al die motors op die pad was Koreaanse modelle, en geen kar was meer as ’n paar jaar oud nie) het ons gearriveer by wat vir my gelyk het soos ’n kantoorgebou. Op die tweede en derde verdiepings was ’n taalskool – soos die een waar ek sou werk, en op die dak was daar ’n klein kamertjie waar die Suid-Afrikaanse ou gewoon het.

Twee ure later het die eienares van die skool wat vir my vliegtuigkaartjie betaal het, by ons aangesluit. Die man wat my op die lughawe kom haal het se vrou – wat voorgestel is aan my as iets wat geklink het na “One Gum” – het vir ons tee bedien, en ons het gesels oor die skool, klasse, studente, en so aan. Toe kom die opdrag dat ek die vrou vir wie ek sou werk se storie moet bevestig in Chonju dat ek ’n Amerikaner is. Dit sou later vir ’n paar probleme sorg.

Teen omtrent sesuur het ons na die busterminaal toe gegaan, en ek en Mrs. Kim – wat amper nie ’n woord Engels kan praat nie – het ’n bus gehaal Chonju toe. Na omtrent twee ure het ons gestop vir verversings. Sy’t vir my ’n blikkie koue koffie gekoop, en ’n pakkie mini doughnuts. Teen omtrent elfuur het ons in Chonju gearriveer. Haar seun, omtrent my ouderdom, het ons ontmoet. In die kar op pad na hulle huis toe het hy plaaslike popmusiek gespeel, en my gevra of ek die groep ken. Ek het hom ingelig dat ek nog nooit voorheen in my lewe Koreaanse popmusiek gehoor het nie.

My eerste nag in Chonju was nie fantasties nie. Ek het nie geweet wat die situasie gaan wees met my verblyf nie, maar ek was nie voorbereid daarop om saam met ’n familie in dieselfde huis te bly nie – ’n paar aande sou oukei gewees het, maar ek is hier op ’n twee-jaar kontrak! Ek het ook nie die vaagste benul gehad hoe die gemiddelde Koreaanse familiehuis lyk nie.

Die huis is geleë in ’n nou stegie, agter ’n staalhek. Daar’s ’n klein binnehof, en ’n paar trappies wat lei na die voordeur. Toe ons instap, word ek ’n klein kamertjie gewys langs die kombuis – wat ek duidelik kon sien tot daai middag nog die seun s’n was.

Na ’n uur of so het ek die glasdeur agter my toegeskuif, en myself op die bed tuisgemaak. Dit was warm, en vogtig. Muskiete het elke nou en dan nog ’n oop stukkie van my vlees ontdek. Die enigste venster was omtrent so groot soos ’n koffietafelboek en was hoog teen die plafon. Van buite het ’n rooi neonkruis flikkerend ’n kerk in die gebou langsaan geadverteer.

Die volgende dag het ek deur my co-teacher by die skool uitgevind dat die kamer net ’n tydelike situasie is, en dat ek oor twee maande my eie “room” gaan kry. Teen Dinsdag het die seun darem die klerekas in die kamer ontruim – wat ten minste vir my ’n stukkie persoonlike spasie gegee het waar ek ’n foto of twee kon opsit.

* * *

Ek het begin werk die dag na ek hier aangekom het. Ek gee klas saam met ’n Koreaanse onderwyseres, wat aan die een kant oukei is, maar dit plaas my ook onder druk omdat my Engels die heeltyd perfek moet wees. Sy let op elke woord wat ek sê.

Die eerste week se klasse het aan die einde sonder enige groot probleme verbygegaan. Die kinders lyk asof hulle gretig is om te leer. Hulle is ook heel vriendelik – een klas het selfs vir my koek gegee vir my verjaarsdag.

Ek moes ook hierdie week vir ’n mediese ondersoek gaan, wat oukei verloop het tot by die urine-toets … waar ek nie ’n druppel kon uitkry nie.

So teen Dinsdag het ek ’n Kanadese ou ontmoet wat by ’n ander skool in dieselfde straat as ek werk. Hy het my vertel van ’n plek genaamd SE Jazz, naby by die universiteit, en die Koreaanse warmwaterstelsel aan my verduidelik (na ’n week se koue baddens).

Meer oor die Jazz plek. Ek het Vrydagaand saam met die Kanadees en ’n ander ou van Amerika soontoe gegaan – ek is seker daarvan al die Westerlinge in Chonju was daar. Aanvanklik het dit gevoel soos uithangplekke op Stellenbosch, maar na ’n hele paar biere het dit aansienlik beter geraak. Ek het soort van vriende gemaak met ’n paar Kanadese dames. Aan die einde was ons die laaste mense om die plek te verlaat (net voor sonsopkoms).

Was ook gisteraand by ’n “open house” by my kollega se huis. Baie aangenaam, en heelwat rustiger as die Jazz. Die kos was heerlik. Ek vermoed sy’t die heeldag agter die stoof gestaan. Ek was baie beïndruk.


Stegie wat lei na die huis toe – Chonju, Suid-Korea
Buite-toilet – Chonju, Suid-Korea
Kombuis van die huis in Chonju, Suid-Korea
Kombuis van die huis in Chonju, South Korea
Ek en my kollega by Samtur Hagwon – Julie 1996 – Chonju, Suid-Korea

______________________

Sonder geld is jy ’n boemelaar

Maandag 27 Mei 1996

Ek leef nou al vir dertien en ’n halwe maande die lewe van ’n swerwer: min geld, geen inkomste, skuldeisers wat my reuk probeer optel, geen tuiste van my eie nie, besittings wat oor die hele land versprei is, en geen bevredigende antwoord op die lastige vrae by sosiale geleenthede nie.

“Wat,” sal ’n belangstellende persoon vra, “het jy geleer uit die lewe wat jy hierdie afgelope dertien en ’n halwe maande geleef het, en steeds leef?”

Die antwoord is eenvoudig – geld. Sonder geld het jy niks, en is jy niemand nie. Sonder geld kan jy nie jou lewe konformeer tot die styl en standaarde van die gemeenskap nie; gevolglik word jy nie ernstig opgeneem nie. Sonder geld is jy afhanklik van, en oorgelaat aan ander se genade; gevolglik moet jy jou leefstyl en jou persoonlikheid aanpas (of inperk) om nie jou beskermer en voorsiener te ontstel nie.

Die wêreld is nie gemaak vir mense sonder geld nie. Tydskrifartikels word nie geskryf vir mense sonder geld nie. Sonder geld bly drome net … drome. Sonder geld kan jy nie werklik jouself verbeter nie. Jy kan nie inskryf vir ’n kursus in interior design of gourmet cooking nie, want jy kan nie betaal daarvoor nie, jy’t nie ’n adres nie, en jy’t nie fasiliteite nie.

Sonder geld is jy basies … ’n boemelaar.

______________________

Die pion en die orde van konings en biskoppe

Saterdag 4 Mei 1996

Orde berus op een ding, naamlik die aanvaarding onder die meerderheid van die bevolking dat dinge is hoe dit moet wees. Veral van kardinale belang is aanvaarding van die orde deur die “soldaat”. As die soldaat dit nie aanvaar nie, kan die hele orde inmekaar tuimel.

Dit is hoekom die 1917-Rewolusies in Rusland geslaag het – die soldate het nie meer aanvaar dat die tsaar noodwendig aan bewind hoef te wees nie. Die persoon wat ’n wapen in sy hand het, is die sleutel tot die voortbestaan of verval van ’n spesifieke orde. Toe die tsaar se soldate nie meer sy bevele wou uitvoer nie, het die hele orde in duie gestort, en was Tsaar Nikolaas II skielik net ’n gewone man in sy laat veertigs.

Beteken dit die pion is eintlik die belangrikste figuur op die skaakbord? Solank hy die orde van die “koning/koningin” en die “biskoppe” aanvaar, en hulle bevele uitvoer, is hy net ’n pion in hul hande. Maar die oomblik as die pion (of genoeg pionne) nie meer die orde aanvaar en bevele gehoorsaam nie, verander die situasie. Dan is die pion en die koning skielik albei net gewone mense, met die enigste verskil dat die een ’n wapen in sy hand het.

______________________