SONDAG 20 DESEMBER 2015
Hoe kan ’n mens enige iets glo as jy nie self kan verifieer of dit waar is of nie?
Feit is, ek moet ander mense glo wanneer hulle sê of skryf dat Napoleon geleef het, en sy finale veldslag verloor het by ’n plek genaamd Waterloo. Ek moet ander mense glo wanneer hulle sê of skryf dat daar ’n monster was met die naam van Adolf Hitler. Ek moet ander mense glo wanneer hulle sê of skryf dat daar ’n konserwatiewe oom was met die naam van Paul Kruger, en ander ou ballies soos George Washington en Abraham Lincoln en Henry VIII. Ek moet ook ander mense se argumente of bewyse glo dat die aarde rond is en nie plat nie, dat die aarde om die son draai, dat daar ’n ewig vergrotende heelal is, dat die mens afstam van vroeër kreature wat meer soos sjimpansees gelyk het as moderne mense, selfs dat ek bestaan uit klein deeltjies genaamd atome – wat self bestaan uit nog kleiner deeltjies.
So, hoe glo mens enige iets as jy nie self data kan versamel, historiese bronne noukeurig kan nagaan, en self gesofistikeerde laboratorium eksperimente kan doen nie?
Jy kyk na twee of meer verduidelikings vir iets wat totaal van mekaar verskil. Jy luister na mense wat verskillende posisies verteenwoordig, en jy kyk deeglik na wat hulle voorlê as bewyse. Dan luister jy hoe hulle mekaar beledig, hoe hulle mekaar se argumente dekonstrueer, en hoe hulle versigtig teenargumente laag vir laag opbou.
Dan besluit jy: Watter weergawe klink redeliker? Hoe deeglik is bewyse wat ter tafel gelê is, bevraagteken, en op grond van wát is bewyse weerlê of argumente verwerp? Watter weergawe het ’n hoër waarskynlikheid om waar te wees?
Laastens, wanneer jy besluit het op A, of B of hoeveel opsies daar ook al is, moet jy jouself afvra hoekom jy reken daai spesifieke weergawe redeliker klink, en ’n hoër waarskynlikheid het om waar te wees. Baie belangrik: Is dit moontlik dat jy ’n diepgesetelde behoefte dat daai weergawe die waarheid moet wees? Ook, kies jy een weergawe bo ’n ander omdat jou lidmaatskap van een of ander groep in gedrang is, veral waar lidmaatskap iets is wat waarde en betekenis aan jou lewe gee?
Mense wat ’n verduideliking kies omdat hulle nodig het dat dit die waarheid moet wees, is soos ’n magistraat wat ’n man skuldig bevind aan diefstal omdat ’n ander man eenkeer, lank gelede, iets van hom gesteel het, en hy al vir jare hierdie begeerte in hom ronddra om wraak te neem. Wat die persoon nodig het, is een ding; bewyse dat daai ou skuldig is, is iets heeltemal anders.
* * *
Net vir die pret daarvan, kom ons kyk na ’n paar onderwerpe waaroor mense argumenteer tot hulle blou in die gesig raak.
1. Is ewolusie een van die belangrikste ontdekkings wat die mens ooit gemaak het oor lewe op aarde, of is dit ’n klomp twak?
Lees meer en besluit self:
15 Answers to Creationist Nonsense
12 Arguments Evolutionists Should Avoid
The Scientific Case Against Evolution
How To Argue For Evolution: 7 Common Creationist Arguments, Debunked
2. Was John F. Kennedy die slagoffer van ’n enkele sluipskutter genaamd Lee Harvey Oswald, of was daar ’n groter komplot agter sy sluipmoord?
Lees meer en besluit self:
John F. Kennedy assassination conspiracy theories
What is the Case Against a Conspiracy in the JFK Assassination?
What is the Case For a Conspiracy in the JFK Assassination?
3. Was die veertigste President van die VSA, Ronald Reagan, ’n bastion van vryheid en demokrasie, of was hy ’n boelie wat meer vernietig het as wat hy opgebou het?
Lees meer en besluit self:
Not Even a Hedgehog: The stupidity of Ronald Reagan
Ronald Reagan: Impact And Legacy
Five myths about Ronald Reagan’s legacy
The Sad Legacy of Ronald Reagan
4. Was Moeder Teresa werklik ’n hoop vir die armstes van die armes, of was sy ’n fanatiese fundamentalis wat mense ’n rat voor die oë gedraai het?
Lees meer, of kyk, en besluit self:
Christopher Hitchens – Mother Teresa: Hell’s Angel
Mother Teresa: Why the Catholic missionary is still no saint to her critics
______________________