Wat *wil* jy dink?

SATERDAG 13 APRIL 2019

Enige dag kan iets – ’n hulpbron, ’n boek, ’n brokkie inligting – onder jou aandag bring wat jou ’n reuse hupstoot sal gee op jou pad na sukses. Ek praat van die tipe ding waarna jy oor ses maande, of oor twee jaar, of oor vyf jaar, sal wys en sal sê, “Daai ding – het die wêreld se verskil gemaak.”

Uit die aard van die saak gaan jy nie besef wat die werklike waarde is wanneer die hulpbron, die stuk gereedskap, die boek of die brokkie inligting (“Het jy geweet …”) oor jou pad kom nie. Dit sal immers nie arriveer in ’n koevert gemerk “Daai Ding Waarna Jy Later Sal Verwys Nie”. Jy sal nietemin uiteindelik weet: Dit was een van die dinge wat jou gebring het waar jy vandag is.

As jy eenmaal aanvaar dat hierdie dinge bestaan – ’n mens kan amper sê soos radiogolwe die heeltyd óm jou is, maak dit 100% sin dat jy jou gedagtes oop sal hou, en sal verwag dat ’n belangrike hulpbron een of ander tyd in jou skoot sal val.

MAANDAG 15 APRIL 2019

11:01

Punt nommer twee: Erken die moontlikheid dat jy alreeds besig is om iets te doen wat jou uiteindelik finansieel onafhanklik sal maak, of dat jy reeds in die plek is waar dit gaan gebeur, of reeds in die regte industrie, mark of professie is. Jy mag nader wees as wat jy dink.

11:54

Dink aan ’n onaangename situasie uit jou verlede (komaan, dis ’n eksperiment). Neem waar die gevoel wat opkom. Besluit waaraan jy meer gewig gaan gee: “Opnames” uit jou onderbewuste wat dikteer hoe jy daaroor moet voel, of bewustelike besluit in die hiér-en-nou.

Onthou: hierdie “opnames” is nie jou eie gedagtes nie; dis net ’n argief van wat ander mense gesê het oor die jare, of wat jy gelees het in boeke, of gehoor het op TV of in ’n film, en wat gestoor is in ’n poging om dit makliker te maak vir jou om in die toekoms ’n besluit te neem, of ’n posisie in te neem wat jou beter kan laat inpas in jou omgewing, en/of wat jou in staat kan stel om beter te funksioneer.

Ek verstaan hoekom sogenaamde opnames noodsaaklik is, en hoekom dit waardevol kan wees, so dis met respek aan my onderbewuste wat ek sê: Die opnames in die spesifieke geval waaraan ek dink, is nie waardevol nie. Ek besluit derhalwe, nóú en hier, om die onaangename herinnering te etiketteer as Nie So Belangrik Soos Wat Ek Tot Nou Gedink Het Dit Is Nie, en in die proses energie te trek daaruit. Volgende keer wat die herinnering aan die binnekant van my skedel klop, sal die sensasie noodwendig minder saak maak – soos ’n vlieg wat vir ’n oomblik op jou skouer sit, en dan wegvlieg.

DINSDAG 23 APRIL 2019

Weer vanaand gedink aan Maandag (15/04/19) se gedagte. Iets gebeur. Jy voel óf onmiddellik iets daaroor, óf jy wonder hoe jy moet voel daaroor. Indien jy onmiddellik iets voel – waar kom dit vandaan? Onkritiese reaksie uit jou onderbewuste; ’n vroeër geprogrammeerde of opgeneemde respons wat gewag het vir ’n gepaste situasie.

Is dit hoe jy daaroor wil voel?

Vra jy jouself die vraag, waar gaan soek jy vir ’n antwoord? Vroeëre ervarings wat dalk soortgelyk is aan die huidige een; dinge wat ander mense gesê het oor sulke situasies, en wat jy op daai stadium gedink het, reg en gepas klink.

Vra jouself weereens: Hoe wil jy voel daaroor?

Kans is goed dat die antwoord sal wees: “Niks. Ek wil nie enige iets daaroor voel nie. Dis nie regtig belangrik nie. Ek sal eerder net verby dit wil beweeg.”

Sal geen reaksie jou welstand en geluk negatief affekteer in die toekoms? Indien nie, hoekom moet jy omgee oor wié wát gesê het, of oor wat gebeur het? Hoekom, as dit nie jou geluk en welstand in die toekoms negatief gaan affekteer nie, moet jy enigsins omgee oor iets wat iemand gesê het?

En as jy vind, of besluit dat dit nie saak maak nie, laat dit gaan.

______________________

Waar jy mens word, en waar jy kies om te leef

SATERDAG 20 APRIL 2019

Suid-Afrika is die land van my geboorte, kinderdae, jeug, en vroeë volwasse jare. Asië, en meer spesifiek Taiwan, is waar ek die res van my lewe sover spandeer het.

Suid-Afrika het vir my gegee taal, en al die ander boustene van identiteit – kultuur; verbintenis met die geskiedenis van ’n bepaalde groep mense; aanvanklike voorkeure in spys en drank; idees oor wie en wat ek is en veronderstel is om te wees, en wat ek veronderstel is om te doen as volwassene, of ’n idee oor die opsies wat geag word as redelik en aanvaarbaar vir ’n volwassene om te doen met sy of haar lewe. Taiwan het vir my gegee die vrymoedigheid om te kyk na ander opsies, wat insluit ’n taal wat ek kon bemeester vir daaglikse gebruik wat ek nooit in die eerste twee dekades van my lewe gedink het ek ooit sou leer nie; aspekte van kultuur wat ek eerstehands kon aanskou en waarneem, en kon oorweeg om te inkorporeer in my eie lewe; ander tipe disse en metodes van voedselvoorbereiding as waarmee ek groot geword het, en meer vryheid om idees na te streef oor wie en wat ek is, en om ’n wyer spektrum te oorweeg van opsies wat redelik en aanvaarbaar is vir ’n volwassene om te doen met sy of haar lewe.

Kan dit gesê word dat ek vervreemd raak van die land van my geboorte?

Ek woon al meer as 20 jaar in Taiwan, en meer as 22 jaar in Asië. Sal mense na my kyk en vir ’n oomblik dink ek is ’n Asiër? Nie waarskynlik nie. Nie eens as ek nog 20 jaar in Taiwan, of elders in Asië woon nie. Ek eet wel meestal Taiwannese kos. Ek dink nie eens twee keer daaroor om my skoene uit te trek voor ek by ’n huis instap nie. Ek gee nie om as mense naby aan my staan in die ry by die supermark nie, en ek volg dieselfde gebruik deur nader te staan aan ander mense as wat meeste Westerlinge dink aanvaarbaar is gegewe Westerse idees oor persoonlike spasie. En ek verstaan wel steeds nie meeste van wat nuuslesers op TV aframmel in Chinees nie, maar ek kan genoeg Chinees lees om uit die subtitels te verstaan wat aangaan. En ek kan aan ’n Taiwannese polisie-offisier my weergawe van ’n insident vertel in Chinees tot so ’n mate dat hy verstaan dat ek nie die een is wat gearresteer moet word nie.

Sal ek nou kan terugtrek Suid-Afrika toe en sonder om ’n noot te mis, saam kan praat met ander landsburgers oor Suid-Afrikaanse sake van die dag? Nee. Die kulturele skok om terug te wees in die land van my geboorte, my jeug en my vroeë volwasse jare, sal waarskynlik erger wees as die skok wat ek ervaar het toe ek 23 jaar gelede in Asië aangekom het. Die sin vir persoonlike veiligheid wat ’n mens het in Taiwan sal my weerloos en paranoïes laat in Suid-Afrika. Die kloof tussen ryk en arm in Suid-Afrika is ook dramaties anders as in Taiwan. Die ryk verskeidenheid van tale en kulturele gebruike in Suid-Afrika is nog iets waaraan ek nie meer gewoond is nie. Ook wát ek as wit Suid-Afrikaner mag sê vir wie, en hoe ek dit behoort te sê, is ’n area waar ek aanvanklik verkeerd sal trap. (In Taiwan word ek nie gesien as lid van ’n voorheen bevoorregte groep nie, so ek hoef nie versigtig te wees hoe ek praat met mense om te verhoed dat ek nie iemand te na kom nie.) [Vir in geval jy nie die skakel volg nie, ek verwys na sommige wit mense wat reken wit Suid-Afrikaners moet anders praat met swart Suid-Afrikaners as wat hulle gewoonlik sal praat met mense, om sodoende seker te maak hulle kom nie swart mense te na nie.]

Ek vind ook deesdae dat ek films wat afspeel in Noordoos-Asië, oor Taiwannese of Japannese of Koreane of Chinese, geniet op ’n manier wat dalk net moontlik is as jy self persoonlike ervaring het met Taiwannese mense, of Japannese of Koreane of Chinese, en met die dominante kulture van hierdie lande. En ek het onlangs weer besef, veral nadat ons dele van Taiwan gesien het wat ons nog nooit gesien het nie, dat ek gemaklik is met die idee om die res van my lewe op hierdie bergagtige eiland deur te bring.

Ek is in Suid-Afrika gebore, en ek het dáár die boustene ontvang vir die mens wat ek steeds is amper vyf dekades later. My ouers en my twee susters en hulle gesinne woon ook steeds daar. Ek het steeds ’n sterk belangstelling in Suid-Afrikaanse geskiedenis. En hoewel ek definitief ’n voorkeur ontwikkel het vir veral Taiwannese groentedisse wat gesonder is as die groente met botter en suiker en room wat voorberei word in Suid-Afrikaanse kombuise, beplan ek steeds om ’n gesonde porsie poeding en ander nagereg te geniet wanneer ek weer my familie besoek oor ’n paar maande.

Ek is steeds ’n Suid-Afrikaner gebore en getoë, maar daar is geen twyfel daaroor dat Taiwan deesdae die plek is waarna ek terugverlang as ek vir langer as ’n paar dae weggaan nie. En dis nie net omdat my vrou en lewensmaat ook hierdie plek huis noem, en ons twee katte geen ander huis ken as ons sin nie.

______________________

Nog ’n stuk oor die regte stappe

SATERDAG 30 MAART 2019

Dink weer gisteraand daaraan: die indruk en gepaardgaande programmering wat ek gekry in my jeug, en tot onlangs nooit gekorrigeer het nie, dat geldmaak nie net ’n stryd moet wees nie, maar ook dat die resultaat van my pogings in elk geval nooit goed genoeg gaan wees nie. Toe ek argumentsonthalwe die vraag vra (aan wie? my onderbewuste?) van wanneer ek dit dan sou “maak”, het die antwoord onmiddellik en duidelik soos daglig deurgekom: Nooit.

’n Skrikwekkende insig, uiteindelik ontbloot toe ek toevallig die regte woorde in die regte volgorde dink.

Nodeloos teen hierdie tyd om te noem dat dit alles ’n misverstand was. Dit hóéf nie ’n stryd te wees om geld te maak nie. Jy kan, soos enige ander persoon wat die regte stappe neem, gepaste resultate kry. Dit werk immers vir my wanneer ek die regte stappe neem met my gesondheid, en dit het immers gewerk vir my toe ek die regte stappe geneem het toe ek iemand ontmoet het van wie ek baie gehou het.

Wat betref gesondheid en verhoudings het ek as jongmens redelike goeie programmering en blootstelling gekry, en weinig weerstand sou ek ’n ander rigting wou gaan – my ouer suster het byvoorbeeld kort na hoërskool vir ’n tyd lank besluit sy’s ’n vegetariër, en ek het waargeneem dat daar nie veel teëspraak van my ouers af was nie. My programmering oor persoonlike finansies en geldmaak was egter ’n teksboek fokop.

Goed, min hiervan is nog nie uitgespel nie, so laat ek by die eintlike punt kom: Neem die regte stappe, en kry die gepaste resultaat. Neem nóg van die regte stappe, en beweeg nóg verder in die rigting waarin jy wil gaan. Nog regte stappe, nog regte aksies, nog gepaste resultate … tot jy onvermydelik ’n punt bereik wat net beskryf kan word as dat jy deurgebreek het na die ander kant toe. Soos jy staan op wat duidelik die oorkantse oewer is, sal jy dalk nog wonder wanneer presies dit gebeur het. Maar daar sal geen twyfel wees nie: Jy hét dit gemaak.

En dit geld nie net vir geldmaak nie, maar ook vir verhoudings, en vir gesondheid.

DONDERDAG 4 APRIL 2019

Ek het gerook vir veertien jaar lank. Siende dat ek in ’n tabakwinkel gewerk het in my vroeë twintigs en omring was deur geurige tabak elke dag, het ek begin deur pyp te rook. Later het ek deur ’n reeks sigarethandelsmerke gegaan wat ek gereken het my persoonlike identiteit bevorder het. Eers was dit Camel Lights, toe Gauloises Blondes, toe Marlboro Lights en uiteindelik Craven “A”. En toe, nadat ek in 2002 vir ’n paar weke hard probeer het om op te hou, voort gestook met ’n beter klas sigaret genaamd Nat Sherman.

Soos meeste gewoonterokers het ek geweet ek moes een of ander tyd die gewoonte oorkom. Ek het geweet dit sou nie maklik wees nie. Ek het regtig gehou daarvan om te rook. Daar was iets omtrent lus wees vir ’n sigaret, en dan na ’n ruk kry jy ’n geleentheid om weg te breek … jy haal ’n sigaret uit; jy skud die tabak styf; jy steek jou aansteker aan, en jy trek daai eerste teug rook in jou longe in. Saligheid! Ek was ook verwaand genoeg om myself te sien as ietwat verhewe bo mense wat gewone kafee-sigarette gerook het – ek het selfs my eie sigarette gerol.

Ek was eenhonderdpersent roker; daaroor was daar geen twyfel nie.

En toe, die dag na Kersfees 2008, het ek – weereens – stappe begin neem om die gewoonte af te skud. Ek het eers my oorblywende sigarette in ’n ou boeksak gegooi, saam met al my aanstekers, asbakkies, tabak, rollertjie, papiertjies, filters, en pype, en dit na my (toe) verloofde se woonstel geneem. Na ’n week, soos ek met myself ooreengekom het, het ek twee sigarette gerook. Toe twee weke niks, toe weer een (dalk twee). Ek het dalk weer teen die einde van Januarie ’n sigaret gerook, en toe het daar seker ses maande verbygegaan voor ek weer ’n pakkie gekoop het om ’n paar sigarette te geniet saam met vriende by ’n kuierplek een aand. Ek was egter streng oor een reël: Ek sou geen sigarette rook by die huis nie. Die pakkie sou in die yskas ingaan tot ’n volgende geleentheid. So het dit aangegaan – twee of drie sigarette wanneer ons elke paar weke saam met vriende uitgegaan het, maar niks op my eie by die huis nie.

Teen 2013 het daar ’n paar maande verloop wat ek geen sigarette gerook het nie. Toe ons weer een aand uitgaan, het ek besef ek het geen behoefte om saam met die rokers buite te staan en ’n dampie te slaan nie. Die idee aan die reuk aan my vingers, die smaak in my mond, die moontlike skielike styging van bloeddruk, die ligte gevoel in my kop – was net eenvoudig nie die ervaring werd wat ek voorheen so geniet het nie.

Dit was duidelik dat ek die ander kant bereik het. Ek was nie meer ’n roker nie. Die ander kant het my nuwe realiteit geword. Ek kon, as ek wou, verbaas gevra het: Wanneer het dit gebeur? Sou ek dit gevra het, sou ek kon antwoord: Onthou jy al daai stappe wat jy geneem sedert Kersdag 2008?

* * *

Nog een voorbeeld: Ek was vir ’n hele paar jare in my twintigs en vroeë dertigs op my eie – alleen, opgeskeep met my eie geselskap ook op tye wanneer ek regtig vroulike geselskap sou geniet het. Dit het gevoel asof dit my lot was in die lewe. Ek het so gewoond geraak daaraan dat ek myself nie kon verbeel dat ek ooit weer ’n vroulike teenwoordigheid in my lewe sou hê nie – met al die wonderlike voordele wat daarmee saamgaan. Ek het begin aanvaar dat ek aan een kant van die kloof was, en mense wat geluk gevind het met ’n ander persoon, aan die ander kant.

Toe ontmoet ek ’n vrou – ook van Suid-Afrika, ’n paar maande na sy in Taiwan aangekom het. Ek het van die eerste dag af geweet ek hou van haar. Maar sekerlik sou sy my nooit sien as enige iets meer as ’n vriend nie, het ek geglo.

Oor die volgende paar maande het ek haar nietemin beter leer ken, en tot my innige verbasing het ek tekens ontvang dat sy dalk net sou belangstel in meer as net vriendskap.

So het ek begin om stappe te neem om die konneksie tussen ons te omskep in iets meer. Soos enige iemand weet wat ooit gegaan het van “niks” na “definitief iets” met iemand anders, was daar ’n reeks “onderhandelinge”. Ek het die stappe gevolg en die onderhandelinge onderneem na die beste van my vermoëns.

En toe, eendag, was daar geen twyfel dat ek aan die ander kant van daai kloof was nie. Geen twyfel nie. Weereens kon ek na myself in die badkamerspieël kyk en vra: Wanneer het dit gebeur? Wanneer het hierdie my nuwe realiteit geword? Weereens sou ek kon antwoord: Onthou jy toe jy haar na ’n paar weke weer gesien het, en na die tyd gebel het en voorgestel het dat julle die volgende dag – ’n Sondag – ontmoet vir koffie? Onthou jy die ander afsprake en ontmoetings oor die volgende paar weke en maande? Onthou jy dat jy ’n reeks aksies onderneem het met ’n sekere hoop in gedagte?

______________________