Maand: September 2003

DONDERDAG 18 SEPTEMBER 2003

Ek is nie meer in Taiwan nie. Die feit dat Woonbuurt-op-die-Rand in Bronkhorstspruit (wat ek deesdae my huis noem) op ’n stofspikkel na Benewelde Lig Nuwe Dorp lyk, is ’n bisarre toeval. Ek het nie vyftien minute gelede Chinees gepraat met die vrou wat tee onder op die straathoek verkoop nie. Die koerant wat ek nou net eenkant toe geslinger het, is nie die China Post nie. Ek het nie gist’raand rys en groente met chopsticks geëet nie, en ek het beslis nie vanoggend vir Taiwannese kinders Engelse rympies geleer nie!

Om die waarheid te sê, enige een wat van mening is dat ek ’n 32-jarige man is wat al vyf jaar in Taiwan vashaak – en sewe jaar altesaam in die Verre Ooste – is ’n infame leuenaar wat sy kop onmiddelik moet laat lees! So ’n persoon het ’n ooraktiewe verbeelding en glo maklik sentimentele stories en verregaande teorieë oor die betekenis van die lewe om verveeldheid met sy eie lewe te verdoesel.

Nee, ek is beslis nie hierdie slinkse karakter wat donker strate ná middernag op ’n krakerige fiets deursoek vir tofu-sosaties en diepgebraaide seekat nie.

Wat ek wel is … is ’n advokaat. Of ’n rekenmeester. Ek woon in ’n mooi huis op die rand van ’n groot dorp in Gauteng. Ek is al sewe jaar getroud, en ons het twee lieflike kinders. Ons het ook ’n kar, ’n kat, ’n hond, ’n grassnyer, ’n swembad, en ’n sleepwa. Ek speel gholf op Saterdagmiddae, en wen so nou en dan ’n bottel sprankelwyn. Ek glo in Samelewing-en-Beskawing, Orde-en-Sekuriteit. Ek het drie lewenspolisse, en ’n paar goeie beleggings. Ek het ook etlike kredietkaarte, en betaal getrou my rekeninge elke maand. My vriende dink ek is ’n bietjie konserwatief; ek sê altyd ek glo maar net waarin ek glo.

Ek, soos almal, ken, of weet van mense wat oorsee woon vir jare, “soekend” na hulleself, of na wát ’n mens ook al soek in die buiteland. Persoonlik glo ek hulle mors hul tyd; dat daar niks in die buiteland is wat ’n mens nie in ons eie pragtige land kan beleef, of as jy dan wil, na kan soek nie. Ek glo verder dat baie van hierdie mense nie die durf het om realiteite in hulle eie land in die gesig te staar nie. En ek praat nie eens nou van die misdaad en geweld in Suid-Afrika nie. Ek praat van grootword en aangaan met jou lewe as jy die ouderdom bereik wanneer jy nie meer ’n kind is nie.

Ek was ook al in Londen, en eenkeer vir vakansie in die Maldives. Ek is dus nie ’n idioot as dit kom by wat aangaan buite ons landsgrense nie. Ek kyk elke aand nuus, en lees ten minste ’n paar keer ’n week koerant. Ek is ook glad nie so konserwatief soos wat my vrou en my vriende my graag spot nie. Ek glo dat almal die reg het om die lewens te kies wat hulle goedvind … en om dit dan na te streef. Ek glo ook dat almal ’n reg het op hulle eie opinies, en dat almal die reg het om te sê wat hulle wil, solank dit niemand onnodig beledig of aanstoot gee nie.

Dit is wel waar dat ek ’n renons het in mense wat in die buiteland gaan woon, en dan krities is oor die tipe keuses wat ek gemaak het; keuses wat hulle met verwaande minagting “kleinburgerlik” noem. Hierdie mense het nie die vaagste benul waaroor my lewe gaan nie. Hulle het nie die vaagste benul wat vir my belangrik is, of wat die motiverings agter my keuses en aksies is nie.

Ek wens hulle wil huis toe kom. Dán sal ons sien wie die regte wenners is, en wie aan die einde sal verloor. Ja, dan sal ons inderdaad kan sien wie spot met wie!

______________________

DINSDAG 2 SEPTEMBER 2003

Ek sal hierdie stuk begin met ’n feit: Daar is dinge in hierdie lewe wat groter is as enige enkele individu.

Nou goed, teen hierdie tyd behoort jy reeds te weet dat jou hele bestaan afhanklik is van dinge wat groter is as jy, dat jy inderdaad nie eens ’n mens kon word as dit nie was vir die feit dat daar mense voor jou was nie, wat almal ook afhanklik was van dinge wat groter as húlle was. Almal weet hierdie dinge, reg? Almal weet daar is dinge groter as enige enkele individu!

My oorspronklike stelling, wat steeds uitermatig diepsinnig is ten spyte van die feit dat almal dit weet, moet dus ’n bietjie rooipeper bykry om dit genoeg skop te gee as die fokus van ’n essay.

(Twee weke later. Woensdag 17 September 2003. Klein ure van die oggend.)

Maak nie saak of jy gereeld en bewustelik daaraan dink of nie, almal behoort op een of ander manier aan die Groter Geheel – dit sluit in die sielkundige, die filosoof, die digter, die predikant, die Hells Angel op sy Harley Davidson, die lid van die Mafia, die middestad bendelid, die president van ’n groot maatskappy, die kleinboer in China, die boemelaar in die stegie, en die politikus babbelend agter die mikrofoon. Meeste mense het ’n redelike idee hoe hulle inpas in die Groot Legkaart, ongeag of hulle oor die regte woordeskat beskik om ’n intelligente gedagte te formuleer oor die onderwerp, of nie.

Die manier hoe jy inpas by die Groter Geheel is soos ’n paspoort wat jy sou kon wys aan ’n kosmiese immigrasiebeampte wat wil weet, “Wie is jy?” Hierdie “paspoort” bevat inligting oor die spesie waaraan jy behoort (“Meneer X sorteer onder die spesie Homo Sapiens en moet dus nie as ’n makgemaakte sjimpansee beskou word nie”), jou ouderdom, en ook jou naam, of name (die een wat jou ouers jou gegee het, die byname wat jou vriende jou noem, en/of die naam wat jyself gekies het). Dit bevat data oor die plek waar jy gebore is, waar jy op skool was (as jy sover gekom het), en of jy tersiêre opleiding gekry het (en indien wel, waar). Dit bevat ook data oor jou voorkeure en afkeure, jou talente, jou belangstellings, wat jy al gedoen het met jou lewe, wat jy nog wil doen, jou drome, jou ambisies en jou mislukkings. Ander belangrike inligting sluit in of jy jouself ag as lid van een of ander religieuse gemeenskap; indien wel, watter spesifieke religie, en selfs watter denominasie. Waar jy woon, in watter sosio-ekonomiese klas jy geplaas kan word, of jy getroud is of nie, jou seksuele oriëntasie, of jy kinders het, en wat jy doen op ’n daaglikse basis om te oorleef, is alles verdere detail wat jou individuele kosmiese kode bepaal wat jou “wettiglik” deel maak van die Groter Geheel. ’n Verdere bepalende faktor is assosiasies, wat insluit familie, vriende, kennisse, vennote, en selfs vyande (“ABC is die seun van EDF, eggenoot van GHI, pa van JKL en MNO, beste vriend van PQR, besigheidsvennoot van STU, en aartsvyand van XYZ”).

Twee laaste gedagtes verdien melding in hierdie verband: Jy moet soveel as moontlik stukkies data oor jouself weet, en jy moet so veel as moontlik die persoon wéés waarna hierdie stukkies data verwys om in eerlikheid teenoor jouself en teenoor ander aanspraak te kan maak op die Unieke Kosmiese Kode wat jou deel maak van die Groter Geheel.

Om nie te weet “wie jy is” nie, en derhalwe hoe jy inpas-en-behoort aan die Groter Geheel, is om vervreemd te voel van die omgewing waarbinne jy jouself bevind. Hierdie gebrek aan lidmaatskap lei sonder veel uitsondering tot een of meer van die volgende toestande: eensaamheid, ’n gevoel van isolasie, heel moontlik angstigheid, en ’n aggressiewe houding jeens jou omgewing en die mense met wie jy in daaglikse kontak is.

Stel jouself die volgende situasie voor: Piet X van Bronkhorstspruit ontmoet vir Jan Z by ’n braai. Jan Z stel homself voor as “Jan Z van Pretoria” en steek sy hand uit. Piet X glimlag vriendelik, steek ook sy hand uit, en stel homself voor as “Jan Z van Pretoria”. Die werklike Jan Z van Pretoria sal moontlik geïrriteerd glimlag vir wat hy sal glo ’n poging tot humor is, maar hy sal vinnig aanskuif na ’n volgende groep as hy besef dat Piet X heeltemal ernstig is – laasgenoemde is oortuig daarvan dat ook hý “Jan Z van Pretoria” is. Later die aand stel Klara K van Kaapstad haarself aan Piet voor, en weereens antwoord hy in alle erns dat ook hý “Klara K van Kaapstad” is.

Almal, behalwe moontlik Piet X, sal teen die einde van die aand oortuig wees van die feit dat Piet in groot moeilikheid is. Hoekom? Omdat jy moet wéét wie jy is om te kan oorleef, en om te kan funksioneer in ’n omgewing buite inrigtings vir disfunksioneles.

* * *

Wat het hierdie insigte uit te waai daarmee of ek vroeg volgende jaar teruggaan Suid-Afrika toe, en of ek langer in Taiwan sal bly? Alles.

As ek “Piet X van Bronkhorstspruit” is, wil ek myself kan voorstel as “Piet X van Bronkhorstspruit”, en ek wil oortuig wees van wat dit beteken om “Piet X van Bronkhorstspruit” te wees. Verder wil ek weet as “Jan Z van Pretoria” goed voel oor wat dit beteken om “Jan Z van Pretoria” te wees, ek ook goed voel oor wie ék is. En as “Klara K van Kaapstad” haarself aan my voorstel, en ek kom agter in die gesprek wat volg dat sy oortuig is daarvan dat sy nie “Linda Q van Johannesburg” is nie (en ook nie wil wees nie), dan wil ek in my binneste weet dat ek dieselfde oortuiging van myself manifesteer.

Is ek tans oortuig van wie ek is? Is ek verder oortuig dat “Brand X, voorheen van Taiwan en Korea maar nou van Bronkhorstspruit”, sy Kosmiese Kode trots sal kan resiteer by kerkvergaderings en rugbybraaie? Of is dit belangriker om my lidmaatskap te behou, vir eers, van ’n groep mense wat buite woon?

(Steeds Woensdag 17 September 2003; laatmiddag.)

Dit blyk dus dat ek tans ’n moerse Bronkhorstspruit backlash ervaar. Goed en wel, ek het nie sewe jaar in die Ooste spandeer om net skielik een dag op ’n sentimentele badkamermat te klim en, terwyl die mat by die deur uitvlie, vir almal te wuif soos een of ander crash course Zen ghoeroe en te sê, “OK julle, ek fokof dan … kom braai saam met ons in Bronkhorstspruit!” nie. Nee, die hele idee moet soos enige ander plan met vrot kool en eiers bestook word. As die plan die volgende oggend kan opstaan, en met ’n koolblaar wat soos ’n ongekamde kuif in sy oë hang op die stoep kan verskyn en kan verklaar, “Ek is orraait! Hoesit?!” dan weet ek, ek het iets beet.

Ek het wel gewonder wat die reaksie teen Bronkhorstspruit veroorsaak het. Soos ek my fiksheidstoerusting afstof en wegpak, gaan ek in my geestesoog deur die lys van dinge wat my lewe sal opvul as “Brand van Bronkhorstspruit”: my besigheidsprojekte, besoeke aan die plaaslike Spar, braaivleis en nagereg by die familie, en natuurlik my skryfwerk. Ek dink toe dat ek selfs kan oorweeg om in te skryf vir ’n akademiese kursus of twee in rigtings waarin ek geïnteresseerd is, insluitende Chinees.

Ek vra myself toe wat die groot verskil is tussen dít, en wat ek nou doen. Natuurlik speel omgewing ’n groot rol in mens se daaglikse lewenservaring, en Benewelde Lig Nuwe Dorp in die Berg-van-die-Feniks is beslis ’n interessanter omgewing as Woonstelle-op-die-Rand-van-die-Dorp in Bronkhorstspruit. Maar hoe belangrik is dit werklik as mens aan die einde jou somme maak?

Helaas, dit was die beeld van my wat sit en skryf in my woonstel, waar ook al in Suid-Afrika, wat toe ’n interne alarm laat afgaan. My identiteit as ’n skrywer is vir my van kardinale belang. Dit is tot ’n groot mate wie ek is. Dis wat ek doen. Dis nie net ’n edel en betekenisvolle beroep om te volg nie; dis ’n lewe wat my inspireer om op te staan in die oggend en die omgewing buite my venster in die gesig te staar – waar in die wêreld hierdie omgewing ook al blyk te wees.

Ek neem toe my plek in by die spieëltafel, gereed om formeel diepsinnig te raak. Toe tref dit my: Meer as 90% van alles wat ek neergevel het op papier die afgelope vyf jaar, het te make met my lewe in selfopgelegde ballingskap! My identiteit as ’n SKRYWER is, ten minste op hierdie stadium van my lewe, ’n onvervangbare aspek van my KOSMIESE KODE, en WIE EK IS AS ’n SKRYWER, IS INEENGESTRENGEL MET MY LEWE OP HIERDIE EILAND!

Wie is ek dus, as ek nie “Skrywer in self-opgelegde ballingskap in Taiwan” is nie?

(’n Grillerige Japannese riller in die plaaslike teater later.)

“Deur briljante speurwerk het die Interne Diens die hoofverdagte gekonfronteer, en met behulp van uitstaande ondervragingstegnieke die verdagte geforseer om skuld te beken. Dit is dus my beskeie eer om aan die Volk bekend te maak dat die skuldige is … die Skrywer! Die Skrywer, dames en edel menere, is die een wat die Volk se moraal en wilskrag binnegesypel en besoedel het met … ANGS!”

Krete van skok word soos gebruiklik sonder beleefdheid verdoof. Die inspekteur gaan voort asof hy net sy keel skoongemaak het.

“Na verdere ondersoek na die motivering van die Skrywer het dit aan die lig gekom dat hy in diepe bepeinsing die afgelope paar weke se onderhandelinge gevolg het. Teen Maandagaand was hy oortuig van wat hy eers net vermoed het – dat hy sy werk gaan verloor in die Beplande Terugkeer na die Moederland; dat hy afgedank gaan word, ge-fire gaan word, afgeskaal gaan word, sonder enige waardigheid op vroeë aftrede gedwing gaan word. Die Skrywer het besef as hý stof byt, hy nie alleen gaan eet nie.

“Gelukkig is onse Staat hoogs liberaal en linksgesind, so die Hoof-oopkop is ingeroep vir onmiddellike herstelwerk aan die Skrywer se gemoed. En natuurlik, dames en beleefde menere, om hom te verseker dat hy ’n onvervangbare deel is van Onse Edel Staat! Ons sal immers nie ’n behoorlike doel kan formuleer vir ons bestaan sonder die diepsinnige materiaal wat ons sensitiewe en angsgevulde Hooftroep in die Stryd vir die Siel so gereeld in ons gesigte gooi nie!

“Lank lewe die Skrywer, dan! Lank lewe Ons Staat! Voorwaarts Stryders vir Ons Stryd! As ek nou net die vervloekte sleutels kan kry om die Skrywer van sy boeie te bevry …”

* * *

Om deel te wees van iets groter as die enkele JY, is ’n behoefte sentraal aan die mens se ervaring van die lewe. Dis een van die primêre redes hoekom mense so aangetrokke is tot godsdiens, veral die geïnstitusionaliseerde manifestasie daarvan. Dis die rede hoekom mense verkies om deel te wees van ’n groep eerder as om alleen te wees. Dis die rede hoekom mense patrioties is. Dis een van die redes hoekom mense ’n spesifieke sportspan ondersteun. Dis ook een van die redes hoekom ’n nuwe lid van die Hells Angels sal verskyn in bepaalde kleredrag, en ’n ketting rondswaai eerder as om motoriste met droë ertjies deur ’n strooitjie te skiet – laasgenoemde keuse van wapentuig sou hom nie kwalifiseer as deel van die groep waaraan hy wil behoort nie; so ook nie om rond te ry op sy staalperd in ’n pak klere met ’n wit hemp en ’n rooi strikdas nie.

Omdat mense nodig het om deel te wees van iets groter as net die enkeling wat sy in haar vel is of hy in syne, definieer mense hulle identiteit – hulle “kosmiese kode” – tot ’n groot mate volgens groepe waaraan hulle behoort, hetsy dit ’n maatskappy of instelling is waarvoor hulle werk, ’n ondersteunersgroep van een of ander sportspan, nasionaliteit, lidmaatskap van ’n gesin of familie, aktiewe deelname aan een of ander subkultuur, of ’n kombinasie van al voorafgenoemde.

Verhoudings is ’n fundamentele aspek van hierdie stelsel van identiteit-deur-assosiasie, van weet wie jy is deur te weet hoe jy inpas deur middel van lidmaatskap aan iets groters as net jyself. Verhoudings bevestig lidmaatskap: “Jy’s een van ons.” Verhoudings verminder angs: “Ek is nie die enigste een nie.” Verhoudings bevestig identiteit: “Hier’s Piet X nou. Hy ken my beter as wat ek myself ken.”

Verhoudings hou ook soms die individu gevange deurdat ’n persoon tot konformiteit gemanipuleer word ter wille van lidmaatskap aan die groep. Soms vernietig verhoudings geloof in goeie dinge. Soms lei verhoudings tot vernietiging van wat goed is. Soms lei die hardkoppige handhawing van ’n verhouding – ter wille van die voordele van lidmaatskap, of veronderstelde voordele in sommige gevalle – tot die dood van die self, of tot die dood van ander.

Maar verhoudings is meestal goed. Verhoudings lei in baie gevalle tot ’n meer genotvolle ervaring van die lewe. Verhoudings versterk wanneer die enkeling swak is. Verhoudings vertroos. Verhoudings bring nuwe lewe. Verhoudings is onvervangbaar in die strewe daarna om te behoort aan die Groter Geheel.

Daar kan verder gespekuleer word in hierdie stuk dat ek, die Skrywer van Stukke, ’n betekenisvolle gebrek ervaar aan definiërende verhoudings.

______________________

DINSDAG 16 SEPTEMBER 2003

Die kriteria vir oorlewing raak strenger by die dag. Soos gewoonlik is persepsie van my persoon een van die grootste probleemareas – maar nie noodwendig hoe ander my sien nie; ek oordeel myself. As ek myself te lig bevind, dra ek dit soos ’n advertensiebord om my nek. Dan’s ek een groot moraal- en selfbeeldkrisis gereed om in ’n onskuldige omstander se gesig te ontplof.

Vat my vriend L. as voorbeeld. Toe ek vyf jaar gelede vanaf Korea teruggegaan het Suid-Afrika toe, het hy saam met ’n groep ander werkende twenty-somethings ’n huis gedeel in Johannesburg. Hy was op daai stadium die publishing editor van ’n tydskrif wat hy grootliks op sy eie begin het (ander mense het ook ’n bydrae gelewer, maar dit was hoofsaaklik sy idee, en sy verantwoordelikheid).

Dit was die situasie toe ek teen Julie van daai jaar as glorified sekretaresse by sy onderneming aangesluit het. Teen Oktober van daai jaar het L. ’n huis gekoop in ’n goeie deel van die stad. Die kantoor het ook geskuif na die nuwe huis toe. Siende dat dit effens te ver was vir my om te bereik per fiets elke dag, het ek sy uitnodiging aanvaar om die buitekamer in sy agterplaas my tydelike hoofkwartier te maak.

Bietjie meer as ’n jaar later was L. op die punt om die volgende fase van sy lewe binne te gaan – huwelik. Ek was toe al elf maande terug in Noordoos-Asië. Ek het ’n hele drie slaapkamer woonstel vir myself gehad. Ek het voltyds gewerk, en ek het genoeg geld verdien om redelik goed te leef. (Vae veronderstellings oor presies wat ek doen het my altyd goed gepas, want dan het ek nie nodig gehad om vir enige iemand te verduidelik dat ek vir kleuters die alfabet leer terwyl ek my hande ritmies klap nie.)

Dis amper vier jaar later. My vriend het intussen sy tydskrif verkoop aan ’n groot maatskappy, wat ook vir hom ’n posisie aangebied het wat hy “nie kon weier nie”. Hy en sy vrou woon deesdae in ’n groter, luukser huis, en soos ek reeds genoem het in die vorige stuk, het hulle onlangs ouers geword van ’n babaseun. Hy is dus volgens die gemeenskap se kriteria suksesvol in alle opsigte – hy’s ’n huiseienaar, hy’s ’n getroude man, ’n pa, en hy’t ’n werk wat baie van hom vra, maar die monetêre beloning maak dit die moeite werd.

Ek, aan die ander kant, huur steeds dieselfde woonstel by ’n vriendin van een van my werkgewers (hoewel net tot die einde van hierdie maand). Ek ry deesdae weer fiets want ek wil nie die bromponie wat op my stoep staan en olie drup vervang met ’n nuwe een nie (en omdat die fietsryery in elk geval beter is vir my gesondheid). Ek gee nog steeds ’n paar Engelse klasse elke dag. Ek werk ook aan ’n paar projekte wat hopelik eendag ’n langtermyninkomste sal genereer. En ek skryf. En studeer Chinees. Solank ek dus hier in Taiwan bly kan ek een keer per jaar ’n draai by my vriend gaan maak, in sý kar ry na ’n Italiaanse restaurant, en selfs bekostig om R200 of so uit te vurk om die rekening te delg.

Maar waar gaan ek staan as ek terug is in Suid-Afrika? Die dae is verby wat ek ’n kamer kan huur by ’n vriendin van universiteitsdae. Die dae is verby wat ek op ’n stuk spons kan slaap in ’n vriend se buitekamer. Die dae is verby wat dit vir my goed genoeg sal wees om in ’n administratiewe kapasiteit in ’n kantoor te werk. Die dae is ook verby wat dit oukei is om vir my pêl te sê ek sal saam met hom ’n dop gaan drink, solank hy my kan kom optel – en moontlik nog vir my drankie kan betaal ook. Dit is dus ooglopend dat die kriteria vir oorlewing – ten minste vir myself – strenger raak by die dag.

Moet ons almal dan ons lewens vergelyk met dié van ou vriende om uit te werk hoe goed of hoe sleg ons doen? Dis nie my bedoeling nie. Maar ek onderskryf sekere kriteria vir ’n goeie bestaan, en ek is bewus van hoe ek, op hierdie stadium, sou gevaar het in ’n wêreld soortgelyk as die een waarin my vriende in Suid-Afrika hulle bestaan slyt.

My identiteit as ’n skrywer wat alleen woon in ’n vensterlose woonstel êrens in die Verre Ooste, wat Chinees leer praat, en geleer het hoe om ’n paar vrae te vra oor die lewe, is stewig geanker in die realiteit waarin ek myself bevind het die afgelope vyf jaar. Die visie van myself as ’n entrepreneur wat hoop om “volgende jaar” geld te maak in Suid-Afrika, terwyl ek van tyd tot tyd my Chinese boeke sal afstof om te kyk of ek nog iets daarvan verstaan, is geanker in geloof. Ek weet nie of dit sal uitwerk nie. Ek mag dalk faal. En as ek misluk, voel ek ellendig.

Ek kan sekerlik sê dat ek nie myself met enige iemand hoef te vergelyk nie. Ek kan sê dat ek nie na ses maande of ’n jaar ’n huiseienaar hoef te wees nie. Ek kan sê dat ek nie na ’n jaar of agtien maande getroud hoef te wees nie. En ek kan byvoeg dat ek nie hoef te werk volgens ’n skedule nie. My lewe is immers nie ’n reeks tonele uit ’n vooraf uitgewerkte draaiboek nie.

Die probleem is dat ek bepaalde idees het van hoe sukses lyk. In die wêreld van die konvensionele middelklas lyk sukses soos my vriend, L., se lewe. Wat betref die wêreld van die vrydenkende, alleenloper skrywer, voldoen my huidige lewe aan die veel meer beskeie kriteria.

Maar is dit genoeg?

Ek voel soms lus om te vlug – Mainland China toe. Om my rugsak te pak vol boeke en ’n paar kledingstukke, en die res van my besittings te laat stof opgaar in my woonstel. Ek sal in Beijing gaan woon vir drie maande, en elke dag op foto-uitstappies gaan. Ek sal Chinees studeer in parke en teewinkels, en dit oefen in klein eetplekkies in nou agterstrate, en by eertyds verbode paleise.

Ek wil soms vergeet van Bronkhorstspruit, besigheid, betekenis van die lewe, trou en kinders kry, sukses voor 35, plek in die wêreld, en my plek op die rand van die sosio-ekonomiese middelklas. Ek is lus om my baard te laat groei en te werk aan ’n projek getiteld, “Lotusblomme van Rooi China”.

En ek is lus om op te hou om stukke te skryf soos “Die kriteria vir oorlewing raak strenger by die dag”.

Ek is ook lus om op te hou om te probeer. Want maak nie saak hoe hard ons daaraan werk nie, dinge werk nie altyd uit nie. En partykeer mis ons die punt, omdat ons te hard probeer om dit uit te sorteer.

______________________

SATERDAG 13 SEPTEMBER 2003

Gaan sit by die spieëltafel in die sitkamer. Sit die beker Med Lemon op ’n coaster neer. Trek ’n stompie uit die metaaldingetjie in die asbak wat ek gemaak het om sigarette in dood te druk. Vou my regterbeen oor my linkerbeen. Tel die beker op en blaas oor die inhoud. Fluister-sing, “I’m in hell without you!” Blaas weer twee of drie keer. Slurp. Haal die tweede laaste sigaret uit die pakkie Nat Sherman Naturals, vat die geel lighter, en steek die sigaret op. Blaas die rook uit. Blaas ’n borrel. Verplaas die sigaret na my linkerhand, vat die beker, blaas oor die inhoud. Slurp twee of drie keer. Sit die beker neer. Verplaas die sigaret na my regterhand. Trek aan die sigaret. Gooi my kop agteroor en blaas die rook uit. Blaas borrels. Kyk na my poster van Vladimir Lenin. Tip die as af in die bakkie. Streel my regtervoet. Verplaas die sigaret na my linkerhand. Tel die beker op, blaas oor die inhoud, slurp twee of drie keer. Sit die beker neer. Snuif. Draai my voet anti-kloksgewys in sirkulêre bewegings. Sit terug. Verplaas die sigaret na my regterhand. Trek aan die sigaret. Blaas die rook uit. Blaas borrels. Streel weer my voet. Kyk na die Koreaanse poster onder Lenin waarop staan, “Deconstructing Toward Creation.” Trek weer aan die sigaret. Blaas uit. Blaas borrels. Sluk. Stamp my enkel met my handpalm. Verplaas die sigaret na my linkerhand. Tel die beker op, blaas een keer, slurp twee of drie keer. Sit die beker neer. Kyk na die houtbeeldjie op een van die boekrakke wat ek veronderstel van Confucius is. Verplaas die sigaret na my regterhand. Tip die as af. Trek aan die sigaret. Blaas die rook uit. Blaas borrels. Masseer liggies my regtervoet. Wieg vorentoe en terug. Sê hardop: “Ek dink elke dag aan die dood. Daar gaan nie ’n dag verby wat ek nie aan die dood dink nie. Charmain sê dit die ander dag vir my, toe lag ek vir haar.” Verplaas die sigaret oor na my linkerhand. Wil ’n borrel blaas, maar trek dan aan die sigaret. Blaas die rook uit. Blaas ’n paar borrels. Tel die beker op, blaas op die inhoud, slurp; slurp weer, sit die beker neer. Verplaas weer die sigaret. Probeer die as liggies afvee aan die metaaldingetjie in die asbak. Tip dan na ’n paar sekondes die as af. Sit vorentoe. Tik my voet ritmies op ’n wysie in my kop. Trek weer aan die sigaret. Blaas die rook uit. Streel weer my voet. Snuif. Sluk. Skuif die sigaret dieper tussen my vingers in, vat die beker aan die oor, vat ’n sluk. Vat nog ’n groot sluk. Sit die beker neer. Plaas die sigaret oor na my linkerhand. Wieg weer vorentoe en terug. Trek aan die sigaret. Blaas uit. Blaas borrels. Tel die beker op, vat twee slukke, en sit weer die beker neer. Snuif. Tip die as in die asbakkie. Steek my groottoon in die lug. Beweeg my tone. Vat die laaste … tweede laaste trek aan die sigaret. Blaas uit. Tel die beker op en vat ’n sluk. Sit die beker neer. Krap aan my kop. Breek ’n wind. Blaas ’n borrel. Vat die laaste trek aan die sigaret. Blaas die rook uit. Druk die sigaret dood in die metaaldingetjie. Vat nog ’n sluk van my Med Lemon. Stoot my voete in die blou plastieksandale in. Staan op. Stap af na die studeerkamer. Druk die spacebar. Gaan sit. Kliek twee keer op die Microsoft Word icon. Wag tot ’n dokument getiteld “Document1” op die skerm verskyn. Kliek op die Maximize knoppie. Plaas my vingers oor die sleutelbord en tik: Dertien Minute op ’n Saterdagaand.

______________________