Nuwe dinge, en ou dinge

Dinsdag 30 Desember 1997

Nuwe dinge, soos moderne tegnologie, is vir my simbole van die toekoms – die onbekende waar niemand nog ooit was nie, met geen sekerhede of bakens nie, waaroor daar geen stories is nie; die duisternis wat ons binnejaag.

Ou dinge is simbole van die verlede – die bekende, waaroor dinge opgeteken is, waaroor steeds geskryf word; ’n wêreld vol stories waarvan almal weet. (En nou kan ek nie verder skryf aan hierdie nota nie omdat die ou, oorverhitte trein – tegnologie van ’n vroeër tyd – my siek maak met sy geskommel.)

Donderdag 1 Januarie 1998

My eerste redelik intelligente gedagte van die jaar het gespruit uit ’n gesprek om en by halfdrie vanoggend in die Urban Bar: Die probleem met die middelklas, het ek aangekondig aan ’n groep mense om ’n tafel, is dat dit ’n relatief moderne verskynsel is. Dit het nie genoeg waardevolle tradisies nie.

Kan dae soos Kersfees en Nuwe Jaar en verjaarsdae vergelyk word met byvoorbeeld voorouertradisies, legendes van die kryger, of optogte wat al vir die laaste 700 jaar ’n gebeurtenis herdenk op dieselfde wyse? (Om net ’n paar voorbeelde te noem.)

’n Betekenisvolle persentasie van die jonger lede van die Internasionale Middelklas is ook ontnugter deur dit wat hulle aangebied word, en beskou dit nie as die moeite werd om voort te bou daarop nie.

———–

Nota bygevoeg op 7 Julie 1998: Die jonger lede van die middelklas het self niks gedoen om die relatiewe gemak en sekuriteit te verdien wat hulle gebied word nie. Hulle het nie die spreekwoordelike “huis” gebou van sy fondasie af nie. Dit laat sommiges onseker voel oor hulleself, en oor hulle eie vermoëns. Baie ouers verstaan dit nie. Baie jonger lede van die gemeenskap ook nie.

Vrydag 2 Januarie 1998

’n Spesifieke taal hoef nie universeel gepraat te word, en dus universele waarde te hê, om waardevol te wees vir mense wat dit gebruik om hulle daaglikse behoeftes te vervul, en om te kom van punt A tot punt B nie.

______________________

Die sleutel tot sukses

Maandag 29 September 1997

Om goed te voel oor jouself, is om gemotiveerd te wees. Om gemotiveerd te wees, is om aktief te wees. Om aktief te wees, stimuleer ambisie. En as ambisie gestimuleer word, word dinge bereik.

Geld is nie die enigste maatstaf vir sukses nie. Daar is persoonlike ontwikkeling, die manier hoe jy kyk na die wêreld om jou, hoe jy kyk na jouself en na jou verhouding met die wêreld, en om dan te oorweeg waartoe jy in staat is, en hoe jy hierdie potensiaal kan realiseer. In terme hiervan is my tyd in Korea sover ’n groot sukses gewees.

Donderdag 18 Desember 1997

Kriteria vir ’n plan: mobiliteit, omgewing, skuld, maar die belangrikste van alles – selfvertroue. Selfvertroue is alles. Sonder selfvertroue slaan ek toe. Sonder selfvertroue raak my bene lam … raak ek traag en lusteloos.

Ek het nodig om aan die gang te bly. Ek het ’n idee nodig om aan te glo. Ek moet altyd werk aan iets, sodat dit my selfvertroue lewendig kan hou.

As ek selfvertroue het, dan lééf ek, dan doen ek dinge, dan’s ek in staat daartoe om vorentoe te beweeg. Sodra my geloof in iets kwyn, slaan ek neer soos ’n voël wat deur die vlerk geskiet is.

Wat ook ’n groot probleem is, is dat geld en selfvertroue hand-aan-hand gaan met my. Om geld te hê, is om keuses te kan uitoefen. En om iets te wíl doen plus om dit te kán doen, is gelyk aan selfvertroue. Om iets te wíl doen plus om dit nie te kán doen nie omdat jy nie geld het nie, is gelyk aan selfvertroue wat neus eerste grond toe duik. Dis ’n eenvoudige berekening.

______________________

IDEALISTE en hul konflik

Maandag 24 November 1997

Ek is ’n idealis, maar ek leef in ’n wêreld vol korrupsie, onreg, en ongelykheid, met on-ideale verhoudings tussen mens en mens, mens en natuur, en selfs die mens met hom- of haarself. In hierdie wêreld wil ek streef na volmaakte geluk, volmaakte liefde, ’n volmaakte lewe, selfs die perfekte beroep vir myself. Hierdie strewe na volmaaktheid in ’n wêreld wat ver van volmaak af is, lei noodwendig tot innerlike konflik – ontnugtering versus hardnekkige geloof in die goeie, in die moontlikheid van iets beters.

Is volmaakte geluk moontlik? Is volmaakte liefde moontlik? Is dit moontlik om altyd die tipe indrukke te maak op mense wat jy sonder uitsondering agterna kan bestempel as akkuraat, volgens die beskouing wat jy het van jouself? Is perfekte geloof ’n bereikbare teiken waarna ons moet streef? Is volmaakte verhoudings moontlik? Is dit altyd moontlik om tot jou volle potensiaal te leef?

Ek – die persoon wat hierdie vrae vra – is ’n idealis, so ek sal graag “ja” wil antwoord op bogenoemde vrae. Wat moet ek anders doen – opgee op dit waarna ek streef, en maar net aanvaar dat volmaaktheid ’n onbereikbare ideaal is? Moet ek maar altyd tevrede wees met wat ook al aangebied word, of wat ek ook al op daai oomblik het?

Die probleem, of ek dit wil aanvaar en of ek wil voortgaan om in ontkenning stroom-op te bly swem, is dat die wêreld tot oorlopens toe gevul is met onvolmaaktheid. Dit forseer my om ’n onaangename feit in die gesig te staar: Hierdie posisie van ’n idealis in ’n on-ideale wêreld lei in vele gevalle tot verwarring, eensaamheid, isolasie en depressie. Dat so ’n persoon ’n sekere onvermoë sal vertoon om te “deal” met die on-ideale wêreld, ’n onvermoë om in ’n produktiewe, kreatiewe, en wedersyds voordelige verhouding te verkeer met die wêreld, is geen verrassing nie.

Een opsie vir die idealis is om terug te trek – te retireer – na ’n “kleiner”, makliker manipuleerbare wêreld waar hy meer op sy gemak sal voel omdat sy sensitiewe natuur nie so maklik ontstel sal word deur die kruheid, die onreg, die oënskynlik gereelde en herhalende afwesigheid van geregtigheid nie; waar die vuil, melaatse hande van die on-ideale wêreld nie sal gryp na hom nie – waar hy veilig sal voel.

Sommige idealiste neem die persona aan van die sogenaamde “Loner” – die Alleenloper, maar ek reken dit is tot ’n groot mate net deel van ’n kosmetiese oplossing. Die oorspronklike probleem is steeds daar: die innerlike konflik wat die persoon ervaar vanweë die kloof tussen sy of haar verwagtinge van hoe dinge behoort te wees, en hoe dit werklik is.

* * *

Hoe gaan mens te werk met so ’n ontstellend onvolmaakte wêreld? Aanvaar jy dit maar net? Vlug jy na die boesem en wagtende arms van fundamentalistiese godsdiens waar al die antwoorde vir jou gedikteer word, en as die vooraf verpakte antwoorde nie goed genoeg is nie, word daar maar net gesê, “God het ’n plan met alles” of “God is in beheer”? Word jy ’n voortvlugtende pleger van geweld as ’n bewustelike of onbewustelike reaksie op al die onvolmaaktheid, en om die spot te dryf met die feilbare pogings van mense om dit te hanteer op die enigste manier wat hulle ken? Of trek jy jou kar in die garage in na ’n lang dag en raak gemaklik op die rusbank vir ’n aand voor die TV? Word jy Stalin of Gandhi? Jesus Christus of Julius Caesar? Quit jy, of commit jy? Commit tot wat? Ek gaan myself mal maak! Tyd vir tee en ’n sigaret …

———————

[Vir die idealis om die persona aan te neem van die “Alleenloper”, is in werklikheid meer as net ’n kosmetiese oplossing.

Om ’n “Alleenloper” te wees, bied in vele gevalle aan die persoon ’n tydelike toevlug. Dit is ’n maatreël wat die persoon in staat kan stel om te doen wat hy of sy móét doen – om ’n verhouding uit te werk met die wêreld wat sinvol, produktief en hopelik wedersyds voordelig sal wees.]

______________________

Moontlikhede, planne en doelwitte

Dinsdag 4 November 1997

Om ’n Engelse onderwyser te wees het sy nadele, maar in ag genome dat mens in enige van meer as 25 lande kan woon, en ’n werk kan doen wat redelik bevredigend kan wees, kan mens nie anders as om daaraan te dink as ’n goeie beroepsmoontlikheid nie.

Ek sê nie ek dink op die oomblik aan die langtermyn nie, maar wat betref beroepsmoontlikhede wat oop is vir my – as ek kyk na my kwalifikasies en ervaring, moet ek sê, ag ek dit redelik hoog. Dit sal my in staat stel om geld te verdien, te reis, en om nuwe vaardighede aan te leer, en dit sal my hou uit ’n plek genaamd middelklas suburbia.

* * *

Ek het nog agt maande oor van my kontrak voor ek teruggaan Suid-Afrika toe. In plaas daarvan om te dink aan nog agt, lang maande … begin ek eerder te dink daaraan dat ek nog agt maande lank ’n werk het, ’n salaris verdien, en ’n plek het om te woon. Wanneer ek terug is in Suid-Afrika, sal ek aanvanklik werkloos wees, ek sal nie ’n inkomste verdien nie, en ek sal nie ’n plek van my eie hê nie.

Dit is soos ’n kloof wat agt maande voor my in die toekoms lê. Ek kan my ore plattrek, my oë toemaak, en net hardloop – en hoop die tyd gaan gou verby, net om dán te besef ek weet nie hoe om die kloof oor te steek nie; dat ek teen ’n reguit krans afstaar.

Die alternatief is om nou al te begin om materiaal te vergader om ’n brug te kan bou wanneer ek by die kloof uitkom – sodat dit nie ’n antiklimaks sal wees nie. Dit is ook belangrik dat ek gereed moet wees vir die “ander kant”. Voorbereiding sluit dinge in soos spaargeld, taalvaardigheid, vroegtydige beplanning vir akademiese kursusse, en so aan.

Feit is, die agt maande sál verbygaan, en dit hang af van niemand anders nie as myself hoe die prentjie gaan lyk wanneer ek terugkyk. Gaan ek verspeelde kanse sien, en vorentoe kyk en besef ek is in die moeilikheid? Of gaan ek op die lughawe in Singapoer sit voor my vlug Suid-Afrika toe, en dink aan alles wat ek die vorige agt maande vermag het, goed voel oor myself, en met selfvertroue en hoë verwagting uitsien daarna om die kloof oor te steek?

Dit hang alles van myself af – nóú. Ek het, hopelik, nog agt maande om voor te berei.

* * *

Ten einde my doelwitte te bereik, is dit noodsaaklik dat ek my leefstyl moet verander. Nou, ek het ’n tyd gelede hierdie gedagte gehad van ’n transformasie, om dinge op ’n radikaal ander manier te doen. Sedertdien het ek bewus geraak van die risiko van sulke idealistiese idees – die borrel kan bars, of jy kan doodgewoon verveeld raak daarmee (omdat dit nie werklik jy is nie), en dan is jy terug by die begin.

Ek moet eerder kyk na areas waar ek my huidige leefstyl, metodes van dinge doen, en voorkeure, kan benut om meer gedoen te kry. Dis byvoorbeeld beter vir my om eerder langer in die nag te werk as om vroeg in die oggend op te staan.

Eenvoudig gestel, ek moet meer ure elke dag benut om aan my doelwitte te werk. Ek sal myself moet dissiplineer om minder net rond te sit, en myself so produktief as moontlik besig te hou.

Aan die einde is dit alles deel van ’n kettingreaksie – as jy in die oggend iets produktief doen, is die tafel gedek en die ys gebreek om die res van die dag ook produktief te wees. (Dit werk natuurlik ook anders om.) Hoe meer jy dus doen, hoe beter voel jy oor jouself, en hoe beter jy voel oor jouself, hoe meer doen jy (en anders om).

Feit is, dit is in my eie hande, vandag, of ek oor agt maande hier sal weggaan as iemand wat verward en onseker is oor sy toekoms, of as iemand met ’n plan.

______________________

Isolasie, en die (goeie) redes daarvoor

[’n Paar maande tevore het ek nog gereken ek wil myself aan die gemeenskap van buitelanders identifiseer as een van hulle, met die voordele wat ’n mens kan verwag met lidmaatskap in enige groep. Teen die begin van die herfsseisoen – September – in 1997 het ek egter begin vra, “Wie is hierdie mense? Hoekom moet ek myself aan hulle identifiseer?”]

———–

Die afgelope tyd het ek deur ’n merkbare fase van persoonlike ontwikkeling gegaan. Na ’n periode van sosiale interaksie het ek begin om myself weer te isoleer van die “mainstream currents”.

Hoekom? Ek vertrou nie mense se oordeel nie; ek het nie respek vir hulle sosiale agenda nie; hulle beperkte poel van norme en etikette waarmee hulle jou kategoriseer en opweeg, is lagwekkend. Gesprekke oor seksuele verowerings en “wild experiences” beïndruk my nie. Ek is moeg daarvoor om voor te gee ek is een van hulle, en om oorgelaat te word aan hulle onvermoë om mense op ’n behoorlike manier te oordeel.

Ek sien geen sin daarin om óf op hulle terme aanvaar te word, óf om bloot verduur te word nie. En om verwerp te word omdat ek nie inpas in hulle sosiale program nie en omdat ek nie hulle eng wêreld ’n bietjie interessanter maak nie, maak regtig eintlik geen verskil aan my lewe nie.

______________________