Alles draai om die PUNT

DINSDAG 3 MEI 2005

Die een advertensie op CNN reken sommige mense “live inspired lives”. Ek hou van die idee, maar wat sou die teenoorstaande wees? Oftewel, watse naam kan mens gee aan ’n lewe wat nie soseer geïnspireerd is nie … en geïnspireerd deur wat? ’n Idee?

WOENSDAG 4 MEI 2005

15:41

Soms ontvou ’n mens se lewe op ’n wyse wat jou laat verstaan dat daar ’n PUNT is waarom jou lewe draai. Wat dan gebeur is dat alles wat jy doen, gesien kan word in terme van hoe ver hierdie aktiwiteit van die PUNT af is. Basiese higiëne en voedselinname onderhou byvoorbeeld die liggaam, wat noodsaaklik is vir jou om jou lewe (wat nie moontlik is sonder die liggaam nie) te laat draai om hierdie PUNT. So ook is dit met werk, of dan inkomste genererende arbeid, wat in die eerste plek gedoen word om kapitaal te verdien om jou lewe te onderhou. (Tensy jou werk die PUNT van jou lewe is, wat ’n saak is wat jy met jouself moet uitsorteer.) Nog ’n voorbeeld is my eie EFL-projekte. Ek kontempleer tans of ’n sekere reeks uit drie of vyf boeke moet bestaan, hoeveel prente daarin moet kom, of dit in kleur of swart-en-wit moet wees, hoeveel en watse tipe oefeninge ek moet insluit, wat die grootte van die boek moet wees, en so meer. Solank ek weet hierdie besluite wat ek moet maak, is steeds verwant aan die PUNT van my lewe (in hierdie geval in ’n sekondêre/onderhoudende/bevorderlike rol), kan ek voortgaan om dit te doen sonder om ’n eksistensiële krisis daaroor te ontwikkel.

17:02

Alles draai om die PUNT.

Die PUNT is nie ’n doelwit waarna jy streef en dan bereik nie – dis iets waarom jou lewe draai. Jy streef wel vir jare daarna om iets te bewerkstellig SODAT jou lewe om hierdie PUNT kan draai.

[27/01/15: Wat is “doel”, en wat is “punt”? ’n Doel is ’n rede hoekom jy iets doen (soos leef). Jy kan óf slaag daarin, óf misluk. ’n Punt is ’n spil waarom dinge draai. Hoekom draai dinge om daai spesifieke spil? Dalk omdat dit jou in staat stel om die doel van jou lewe na te streef. Dus: om die doel van jou lewe na te streef en te vervul, moet jou lewe om ’n bepaalde spil draai.]

[13/06/15: ’n Vrou sê, “Om my kinders gelukkig te hou en hulle goed groot te maak sodat hulle self eendag produktiewe lede van die gemeenskap kan wees en kan help om beskawing te onderhou, is die doel van my lewe … Nee, wag. Die vrou sê eintlik: “Die doel van my lewe is om ’n bydrae te lewer om van die wêreld ’n ordentlike plek te maak, vir myself, vir my kinders, vir al die ander mense wat ek liefhet, en vir almal met wie ons die wêreld deel. In ag genome dat ek dit sien as die doel van my bestaan, sien ek my primêre rol op hierdie stadium van my lewe om my kinders gelukkig te hou en hulle goed groot te maak sodat hulle self eendag produktiewe lede van die gemeenskap kan wees en kan help om beskawing te onderhou. Om dit te kan doen, om hierdie rol behoorlik te kan speel, moet my kinders die PUNT wees waarom my lewe tans draai.”]

______________________

Godsdiens – roeping – om goed genoeg te funksioneer

SONDAG 1 MEI 2005

Vlugtige gedagtes:

1. Definieer hoe jy jouself sien en wie jy wil wees – asook die gepaardgaande rol wat jy wil speel en eindresultate waarvoor jy jou lewe wil aanwend; die daaglikse proses van Being Who You Are/Who You Defined Yourself To Be as persoonlike religie. Met ander woorde, gevorderde selfkennis en selfdefiniëring lei tot die vervanging van geïnstitusionaliseerde godsdiens, of oorgelewerde of gegewe “waarheid”, as religie – dit is, die meganisme waardeur jy deel vorm van alles wat is, was en moontlik nog gaan wees. Die self as persoonlike god? Nee. Om dit te impliseer sal wees om die punt te mis, of om ’n pampoen ’n tamatie te noem.

2. Godsdiens dien ’n doel – identiteit, om te behoort aan ’n groter werklikheid, ensovoorts. Spesifieke inhoud van godsdiens – oorgelewerde tradisie en beskouing van waarheid, plus rituele, gemeenskap, ensovoorts – aktiveer die frankenstein wat godsdiens in beginsel is [godsdiens, enige godsdiens, is soos die liggaam wat in teorie in staat is om dinge te doen en resultate te bewerkstellig; spesifieke inhoud is soos die “siel”, of lewensenergie, wat die liggaam lewendig maak en selfs persoonlikheid gee]. Wat sê dit dan van spesifieke inhoud – die Christusverhaal, of Mohammed en die Koran, of enige ander spesifieke inhoud?

MAANDAG 2 MEI 2005

10:54

(Onthou Strydbyl Maandag, 3 Mei 2004?)

Ek staan in die kombuis, wat sedert gisteraand effens anders lyk, steeds in Laan 2, nommer 4-2, Benewelde Lig Nuwe Dorp. My bakkie muesli met jogurt, vars piesangstukke en gehalveerde druiwekorrels wag langs my koppie warm groentee vir my om hierdie nota klaar te skryf. Savuka sing Track 5 (“Ibola Lethu”) van my herwinde Aiwa hi-fi se kant af, die son skyn lekker, die waaier waai sy eie ritme uit, die potplante op die vensterbank kom mooi aan, en in die agterste vertrek is [N.] besig op die oefenfiets … Strydbyl Maandag? Twaalf maande, en ’n miljoen myl weg.

20:32

Enkele gedagtes:

Punt 1: Moses het die volk van Israel nie die Beloofde Land binnegelei nie, maar net tot by die grensarea. Om hulle in te vat, was nie sy roeping nie; dit was nie sy doel, rol of funksie nie. Dit was wel sy roeping, sy doel, rol en funksie om hulle deur die woestyn te lei en te bring tot op die rand van die Beloofde Land.

Punt 2: Ek en [my vriendin, E.] staan by Dorex se toonbank en bestel drinkgoed. Ek sien die lang ou met die deurmekaar hare tree na vore – omdat hy Engels kan praat, en sy vroulike kollega tree terug – omdat sy nie Engels kan praat nie. Ek plaas my bestelling, reageer met voldoende maar nie oordrewe beleefdheid nie, haal geld uit my beursie, oorhandig dit, ontvang kleingeld en ’n kwitansie en ’n strokie met ons bestelnommer op, en maneuver tussen die tafels en enkele mense na waar ons gaan sit, wagtende vir ons bestelling.

Twee gedagtes registreer: 1) ek het goed genoeg gefunksioneer in die omgewing waarin ek myself bevind het; ek was inderdaad ’n redelike en beskaafde organiese robot; en 2) presies so ’n situasie en gepaardgaande funksionering kon my waansinnig gemaak het as die regte dinge nie gekliek het op die regte tye nie.

Punt 3: In ’n sogenaamde kommunistiese staat is slegs vyf tot vyftien persent van die bevolking lede van die Kommunistiese Party. Die res vervul hul funksies, maak plekke vol wat min of meer belangrik is, en speel hulle min of meer belangrike rolle. Die lede van die Party het, in beginsel, belangriker ideologiese rolle om te vervul – hulle is inderdaad verantwoordelik, of dan relatief tot die res van die bevolking, méér verantwoordelik, vir die sukses van die rewolusie.

Dit laat my toe daaraan dink dat ek dalk soos ’n idealistiese rewolusionêr die boodskap probeer verkondig dat almal ewe belangrik is, dat almal belangrike rolle het om te vervul, dat almal hul ware doel, rol en funksie moet ontdek of definieer, en dit dan moet vervul om werklik waarde aan hul lewens te gee.

Maar, miskien is sommige mense belangriker as ander – in die Groter Beskouing van Dinge. Miskien is sommige mense se roepings, rolle, funksies en doele wat hulle moet nastreef doodgewoon belangriker as ander mense s’n.

Laastens, in ag genome die gedagte dat om “Brand Smit” te wees my persoonlike religie is, wil ek net weer noem dat ek tans nie voldoende ritualistiese bevestiging ervaar van my spesifieke verbintenis aan die Groter Waarheid nie. Ek maak notas, ek leer Chinees … en ek gee klas en werk aan EFL-materiaal, wat belangrik is om inkomste te verdien wat omgewing en behoeftevervulling bevorderlik sal maak vir my primêre arbeid.

Dit is egter van kardinale belang dat ek so gou as moontlik moet terugkom by HOOFSAAKLIK skryfwerk.

______________________

Neiging tot moedeloosheid – dwaasheid

WOENSDAG 27 APRIL 2005

My neiging tot moedeloosheid, en die toename in frustrasie en verveling, en selfs die sporadiese afname in selfvertroue kan alles teruggelei word na die feit dat ek, “Brand Smit”, nie tans enige noemenswaardige literatuur produseer wat ’n goeie saak dien nie. Soos ek gister genoem het, kom dit daarop neer dat ek eksistensiële angs gaan ervaar wat soortgelyk is aan wat ’n pas bekeerde “Christen” sal ervaar wat nie gereeld die bevestiging van die gemeenskap van medegelowiges kry nie – met die verskil dat ek geen bevestiging van enige gemeenskap nodig het nie. My persoonlike religie en verwante bevestiging is … OM TE WEES WIE EK SÊ EK IS.

VRYDAG 29 APRIL 2005

11:38

Ek dink die een rede hoekom ek nog nie verder kon gaan in my denke oor sekere onderwerpe nie, is omdat ek soos ’n McDonald’s franchise eienaar is wat eintlik gesondheidskos wil bedien. Ek wil verder gaan, aanbeweeg, maar die enigste manier hoe ek dit werklik kan doen, is om die formaat en struktuur van my establishment te verander.

Ek moet begin navorsing doen. Ek moet meer gedissiplineerd raak in my ondersoek.

[Die McDonald’s analogie werk dalk nie so goed nie. Wat belangrik is, is dat ek gereken het my idees oor al die onderwerpe waaroor ek al skryf sedert … 1994 … gaan nie vorentoe nie. Ek het ook gereken my benadering van een paragraaf hier en ’n nota daar moet heroorweeg word. Wat ek gereken het ek moet doen, is navorsing; om ’n onderwerp behoorlik van ’n kant af te benader.]

17:49

[Nota oor projekte waarmee dit redelik goed gaan.]

Ek noem dit want ek haat dit as toue en garings en nate los begin trek, of as tentflappe wapper in die wind.

Wat my bring by ’n verwante sakie: Kry ander mense ook soms die idee dat hulle lewens net twee weke van totale chaos af is? Ek praat van gewone goed soos gesondheid en wasgoed en algemene higiëne; ek praat nie van erger faktore waaroor mens nie beheer het nie.

19:47

Geloof in jou medemens en in die lewe, is dwaasheid. / Dwaasheid is noodsaaklik vir geloof in jou medemens, en vir geloof in die lewe.

______________________

Wat is liefde – kruipende grysheid – persoonlike religie

SATERDAG 23 APRIL 2005

Wat is liefde?

Liefde is ’n bereidwilligheid en ’n vryewilskeuse om iemand anders se behoeftes, welstand en belange op die hart te dra*. Romantiese liefde is wanneer hierdie bereidwilligheid gekombineer word met ’n sterk begeerte* om saam met die persoon te wees, om wat jou lewe is, te deel* met hom of haar, en om aan hierdie persoon die geleentheid te gee om sy of haar lewe te deel met jou.

Definisies:

op die hart dra = om iets te ag as van groot belang; om ten minste medeverantwoordelikheid te aanvaar vir iets

sterk begeerte = ’n behoefte wat, indien dit nie vervul word nie, lei tot emosionele ongemak

te deel = om nie wat jou gelukkig maak, of wat vir jou belangrik is, of wat jou hartseer maak, of wat pyn of ander ongemak veroorsaak, vir jouself te hou nie

MAANDAG 25 APRIL 2005

14:17

Ek verstaan nie ALTYD, ONMIDDELIK, ALLES nie …

18:34

Daar’s insidente wat uit die bloute kom, en ’n reaksie ontketen. Dan’s daar die kruipende variasie, ’n grysheid wat van ver af kom, wat weerstand stukkie vir stukkie wegvreet tot jy op ’n Maandag in April weer aan jouself moet erken: Ek is nie altyd ewe oortuig van dinge nie.

* * *

Dis soos dit is: jy werk en jy werk en jy werk, en dan, een oggend, verskyn ’n beeld uit die mis. Jy sien ’n man se gesig, en jy sien hy grinnik, of glimlag oor iets. Jy trek jou skouers op en vra, “Wat?”

Antwoord die man: “Ek sien jy werk jou gat af. Het jy al ooit die moontlikheid oorweeg dat niks ooit gaan kom daarvan nie, dat dit alles verniet is?”

20:28

Ag shame en so aan. Van wanneer gee ek myself oor aan sulke goedkoop slenters?

Plus, ek weet waar dit vandaan kom: van dieselfde brak spruit as waaruit dit verlede April gevloei het.

Oplossing: SKRYF.

DINSDAG 26 APRIL 2005

18:03

“Life in the city is merely a wormlike biological existence where man lives and dies meaninglessly.” ~ Muammar Qaddafi

[Die feit dat hy so geglo het, het dit heel waarskynlik makliker gemaak vir hom om dit die werklikheid te maak vir baie mense in Libiese stede.]

21:23

Om “Brand Smit” te wees, is my persoonlike religie.

As iemand tot “bekering” kom, gaan die gebeurtenis gewoonlik gepaard met gevoelens van euforie, en ’n verbeterde sin van persoonlike welstand en sekuriteit – plek in die kosmos, identiteit, sonde en verlossing, “Ewige Lewe” ensovoorts. Die Nuwe Bekeerde kan egter nie net een Vrydagaand by ’n samekoms tot bekering kom en – voila! – die wonderlike euforie en welstand en sekerheid hou vir ewig nie. Hy of sy moet van Dag Twee af gereeld sekere rituele uitvoer om sy of haar nuwe identiteit en kosmiese status te bevestig.

DINGE MOET GEREELD GEDOEN WORD OM IDENTITEIT EN KOSMIESE STATUS – JOU PERSOONLIKE VERHOUDING MET DIE HOOGSTE REALITEIT – TE BEVESTIG!

Ek kan nie net weet ek is “Brand Smit” nie. Dis doodgewoon nie goed genoeg nie. Die afgelope week of drie se kruipende grysheid het weereens bevestig wat ek ook voorheen besef het: AS EK NIE SKRYF NIE, IS EK NIE WIE EK SÊ EK IS NIE.

______________________

Poging en beloning – persoonlike realiteit

MAANDAG 18 APRIL 2005

’n Amerikaanse ontwikkelingswerker (vrou met die naam van “Marla”) is die naweek oorlede in Irak (bom langs die pad). Sy was heel waarskynlik in vele opsigte ’n doodgewone vrou – net so gewoon soos meeste van ons. Wat wel buitengewoon was aan haar, was haar waarde vir ’n sekere gemeenskap van mense wat vasgevang is in ’n primitiewe stryd om oorlewing. Wat buitengewoon was aan haar, was haar bereidheid om haar lewe te verloor vir hierdie stryd.

DINSDAG 19 APRIL 2005

Ek is op die oomblik, glo dit of nie, besig om ’n sensitiwiteit te ontwikkel oor die korrelasie tussen pogings en beloning wat betref die arbeid wat ek verrig by die huis. Ek meen, ek werk nou al vir hoe lank aan sekere projekte? Wat al hoeveel geld ingebring het? En presies hoeveel mense het al gelees wat ek skryf? En dit help nie dat my fiets enige oomblik in sy tien onderdele gaan dekonstrueer op pad na die treinstasie toe nie, of dat my TV se klank steeds neuk, of dat my rekenaar al hoe stadiger raak, of dat ek nog steeds nie by die tandarts was nie … maar jy bly staande solank jy nie val nie, en die stryd is daagliks. En om te kla oor sulke nonsens is immers middelklas.

DONDERDAG 21 APRIL 2005

Walter Reuther (1907-1970), Amerikaanse vakbondleier: “There is no greater calling than to serve your fellow man. There is no greater contribution than to help the weak. There is no greater satisfaction than to have done it well.”

VRYDAG 22 APRIL 2005

12:01

Die vraag is nie of elkeen van ons ’n dwaas is nie, die vraag is wat ons doen met ons lewens ten spyte van die feit.

Die vraag is ook nie of elkeen van ons gaan sterf nie …

14:16

Vir eeue al kontempleer filosowe die vraag na wat realiteit is – wat werklik is, en wat nie.

Tot ’n groot mate aanvaar ek die materiële wêreld soos dit aan my verskyn. As ek iets sien wat ek uit ervaring herken as ’n “tafel”, dan aanvaar ek die objek voor oë as inderdaad ’n tafel. Ek aanvaar ook die geldigheid van die klanke wat verwys na die genoemde objek.

My eie belangstelling lê meer by die individuele “self”. Ek aanvaar dat stellings soos, “Ek weet wie ek is” en “Ek glo in myself”, en terme soos “selfvertroue” slegs relatiewe waarde het – dit is, relatief tot die omgewing waarin die persoon homself bevind. Maak ’n radikale skuif, of ’n radikale verandering aan die omgewing, en skielik “weet” die persoon dalk nie meer so mooi wie hy is nie; hy is moontlik ook nie meer so seker van homself nie, en sy sogenaamde “selfvertroue” kwyn heel moontlik saam met sy selfkennis en gepaardgaande selfgeloof.

Dit, wat waar is vir die persoon rakende sy eie self op ’n gegewe oomblik, dít is wat my aandag hou, nie soseer of ’n tafel of ’n telefoon of ’n sny roosterbrood werklik werklik is nie.

Ek weet slimmer mense kan argumenteer dat daar ’n verband is – en ek glo daar is, filosofies gesproke. Vanweë beperkte tyd kies ek egter om te fokus op wat werklik is vir die individuele persoon, óór hom- of haarself.

[Die waarskynlikheid is sterk dat ek filosowe se werk oor die eeue verkeerd verstaan.]

18:15

Tyd gespandeer in enige plek was die spreekwoordelike moeite werd as jy die tyd aangewend het om positiewe resultate te bewerkstellig. Die idee dat jy moontlik ook op ’n ander plek soortgelyke resultate kon bewerkstellig, is van verbygaande belang en dalk nie eens nodig om genoteer te word nie. Wat belangrik is, is die proses, die doel, die eindresultaat. Die plek is óf bevorderlik, óf nie bevorderlik nie, en moet volgens hierdie maatstaf beoordeel word.

______________________