Kategorie: Oumensjare van my jeug – 2014

SATERDAG 11 OKTOBER 2014

Sommige blanke Afrikaners is van mening dat die Afrikaner nooit sy politieke mag moes opgee nie, en dat mede-Afrikaners wat twee of drie dekades gelede gereken het apartheid is ’n onreg en dat Suid-Afrika eerder ’n veelparty demokrasie behoort te wees, “volksverraaiers” is.

Die enigste mense wat nie wil toegee dat die huidige regering korrup is nie, het heel waarskynlik self hulle snoete in die trog, maar om tot die slotsom te kom dat die vorige bedeling nooit moes geëindig het nie omdat die huidige regering korrup is, is om jouself te bedrieg, en jouself te ontbloot as intellektueel lui, of oneerlik, of beide.

Apartheid en alles waarop dit in die praktyk neergekom het, móés beëindig word, omdat dit immoreel was, en omdat dit die onderdrukker en uitbuiter se wese tot in die kern korrupteer om ander mense te onderdruk en uit te buit.

Dit het verder tot almal se voordeel gestrek om apartheid te beëindig met ’n relatief vreedsame politieke skikking, want as dit nie op so ’n wyse tot ’n einde gekom het nie, sou dit verslaan moes word met ’n stryd wat bloediger en gewelddadiger sou wees as wat dit tot op daardie stadium was, waarin die blanke Afrikaner meer sou verloor het as net politieke mag.

Die huidige groep politici wat hul posisies van mag misbruik om die staat te beroof en die publiek te belieg en te bedrieg, moet gekritiseer word as ’n saak van beginsel. Dit is die plig van elke verantwoordelike Suid-Afrikaner, ongeag velkleur of politieke oortuiging, om onbevoegdheid, korrupsie en ander afstootlike gedrag te kritiseer. Nietemin vind sommige blanke Afrikaners dit vreemd dat mense wat ’n paar dekades gelede gepredik het dat apartheid moes eindig, nou saam kla oor die ANC regering. “Is dit nie wat julle wou gehad het nie?” sal hulle vra in hulle aanlyn kommentaar.

Wat “hulle” wou gehad het – die liberales en progressiewe mense van twintig of dertig jaar gelede, was vir ’n moreel onregverdigbare stelsel van onderdrukking om te eindig, omdat dit immoreel was, en omdat dit die blanke Afrikaner tot in die pit vrot sou maak – en reeds sommiges vrot, tot in die pit, gemaak het.

Wat hierdie liberale en progressiewe mense steeds wil hê, is ’n nie-rassige, demokratiese republiek. Om húlle te blameer omdat die regering in 2014 korrup en onbevoeg is, omdat hulle twee of drie dekades gelede gesê het apartheid moes eindig, en dalk selfs gewerk het daarvoor, is om by die verkeerde boom op te blaf.

______________________

WOENSDAG 8 OKTOBER 2014

Ek het self nie kinders nie, maar ek reken ek het ’n goeie idee wat dit beteken om kinders te hê.

1. Jy ervaar blydskap en vervulling en geluk wat jy nooit sal kan verwoord aan iemand wat nie self kinders van sy of haar eie het nie.

2. Jy ervaar ook bekommernis, en hartseer, en teleurstelling wat jy nooit sal kan verwoord aan mense wat nie kinders van hulle eie het nie.

3. Jy dink anders oor jouself, jou eie waarde, jou rol in die samelewing, en wat jy sal nalaat van jou bestaan.

Ek wonder wel hoeveel mense dink aan die blydskap en die vervulling en die geluk, en besluit tog om nié kinders te kry nie. Hoeveel mense dink aan die bekommernis, en die hartseer, en die teleurstelling wat hulle in die gesig staar, en maak ’n wilsbesluit om tóg kinders te hê?

______________________

MAANDAG 6 OKTOBER 2014

Meeste mense verstaan die verskil tussen ’n opinie en ’n voorkeur. “Ek hou van Italiaanse kos – om die waarheid te sê, ek verkies dit bo Spaanse kos,” is ’n voorkeur. Aan die ander kant is dit opinie om te beweer, “Italiaanse kos is beter as Spaanse kos.”

Met voorkeure hoef jy niks te staaf nie. Jy hoef geen bewyse voor te lê nie. Jy hoef geen feite aan te haal uit ’n gesaghebbende bron om gewig te verleen aan jou voorkeur nie.

Opinies, aan die ander kant, is ’n dier van ’n ander kleur. Hoekom sê jy byvoorbeeld Italiaanse kos is beter as Spaanse kos? Hoekom reken jy een speler sal waardevoller wees vir die nasionale span as ’n ander speler? Hoekom reken jy een oplossing is beter as ’n ander een?

Meeste mense wil hê dat hul opinies gewig moet dra; dat dit, inderdaad, van so ’n aard moet wees dat ander mense amper verplig sal voel om daarmee saam te stem.

As ek ’n opinie gee, wil ek dit kan staaf met betroubare feite – name, datums, dalk statistiek, en as ek my brein sover kan strek, wetenskaplike data. As ek nie op daai oomblik die nodige feite kan resiteer nie, sal ek óf stilbly, óf my opinie uitspreek met duidelike begrip dat ek dalk my feite verkeerd kan hê. As jy kan bewys dat ek my feite verkeerd het, kan jy van my verwag om toe te gee dat ek verkeerd is. Ek sal jou ook bedank dat jy my onkunde ontbloot het.

Natuurlik verwag ek dieselfde vergunning van jou. As jy nie jou opinie gewig kan gee met verifieerbare feite nie, en ek staan jou teë met relevante name en datums en syfers, gaan ek ook van jou verwag om te erken dat jy verkeerd was. Dieselfde geld indien jy wel aangehaal het wat jy gedink het feite is, maar ek kan bewys jou inligting is verkeerd.

As ek verifieerbare feite ter tafel gelê het wat bewys jou opinie dra geen gewig nie, en jy volhard dat jou opinie akkuraat is, sal ek jou nog ’n kans gee – mense gee nie graag in die hitte van die oomblik toe dat hulle die kat aan die stert beet het nie. As jy egter volhou dat jy reg is, en die feite wat ek ter tafel gelê het, eenkant toe stoot as blote ongerieflikhede, gee jy my geen keuse anders as om tot die gevolgtrekking te kom dat jy ’n opgeblaasde ballon vol ou asem is nie – een wat enige tyd kan bars. Ek sal jou nie glo as jy beweer jou naam is Piet Verdriet of Piet Pompies of Jan Burger nie. Ek sal jou nie glo as jy vir my sê jy’s ’n gekwalifiseerde tandarts of ’n motorwerktuigkundige of ’n dosent aan ’n plaaslike universiteit nie. Ek sal inderdaad nie weer ’n woord glo wat uit jou mond uitkom nie.

Indien jy weier om ’n feit te aanvaar as ’n feit, ontbloot jy jouself as onbetroubaar, intellektueel vlak en onderontwikkeld, en heel waarskynlik as een wat nie skroom om mense te belieg en te bedrieg nie.

Mense wat ’n gewoonte daarvan maak, moet hulleself afvra hoekom dit so erg is om toe te gee hulle is verkeerd. En hoe seker is hulle dat hulle nie professionele hulp nodig het nie?

NASKRIF: Sondag 11 Junie 2017

Voorspelling kan ook gesien word as opinie. Dit is ook moontlik dat twee verskillende voorspellings gemaak kan word wat beide gebaseer op verifieerbare inligting, met die tweede voorspelling wat gerugsteen word deur inligting wat geïgnoreer is met die eerste voorspelling.

Voorbeeld: Ek reken Tennisspeler A is ’n beter kleibaanspeler as Tennisspeler B. Om gewig te verleen aan my opinie, haal ek statistiek aan van die twee spelers se wedstryde op kleibane.

“Ek sien wat jy bedoel,” gee my gespreksgenoot toe, maar maak dan ’n voorspelling. “Ek dink egter steeds B gaan vandag se wedstryd wen.”

“Waarop baseer jy dit?” sal ek vra. “Ek het dan nou net bewys dat A ’n veel beter rekord het op klei.”

Dalk is daar ’n paar mense wat ons gesprek volg. Almal kyk nou na my vriend. Sê hy niks om gewig te gee aan sy voorspelling nie, gaan die mense sy opinie ignoreer. Selfs as hy reg is en Speler B wen die wedstryd, sal die ander mense heel waarskynlik reken hy was bloot gelukkig.

Daar is egter ’n ander moontlikheid. Nadat ek my vriend herinner het daaraan dat ek feite op die tafel gelê het wat, sover as wat dit my aangaan, bewys dat Speler A ’n beter kleibaanspeler is as Speler B, sê my vriend: “Ek hoor wat jy sê, maar kyk ’n bietjie dieper. A het in elk van die eerste vier wedstryde van hierdie toernooi ten minste vier stelle nodig gehad om sy opponent te verslaan. B, aan die ander kant, het van die eerste rondte af sy teenstanders gedomineer. As jy kyk na die vorige drie kleibaantoernooie, sal jy ook sien B se spelkwaliteit en sy tegniek het verbeter met elke toernooi. Plus, moenie vergeet dat A ’n knie-operasie gehad het sewe maande gelede nie.”

Die eerste stel feite oor die spelers se vertonings in kleibaantoernooie is steeds akkuraat, maar dit is duidelik dat meer inligting aan die lig gekom het. Selfs al verloor Speler B aan die einde tog sy wedstryd, behoort almal beïndruk te wees deur my gespreksgenoot se redenasievermoëns, en deur die wyse waarop hy gewig gegee het aan sý opinie, aan sy voorspelling dat die speler met die minder goeie algemene rekord dalk net ’n hoër waarskynlikheid het om te wen.

______________________

MAANDAG 8 SEPTEMBER 2014

My professionele ambisies* is om te SKRYF, te PUBLISEER wat ek skryf, en om GELD te MAAK.

* Professionele ambisies: Dit wat jy doen wanneer jy nie ontspan of dinge doen wat jou lewe verbeter nie.

DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014

Terloops, op Dinsdag 17 November 1998 het ek gevra, “Hoekom Taiwan?”

Ek het antwoord: “Om oor twee of drie jaar vry te wees van skuld, en om myself finansieel te bemagtig. Hoekom? Om myself te kan toespits op my enkele ambisie – om te skryf. Hoekom? Sodat ek uiting kan gee aan my behoefte, my begeerte, my drang om te skep. Hoekom? Sodat wanneer ek tot stof terugkeer, ek iets kan nalaat.”

Hoe vergelyk dit met wat ek Maandag geskryf het? In beide notas het ek die woord ambisie gebruik. In beide notas was om te skryf, prominent. Maar wat help dit jy handel elke paar maande ’n roman af, en elke paar weke nog ’n kortverhaal, en elke nou en dan ’n gedig of ’n essay, en niemand lees dit ooit nie? Dis waar publikasie inkom. Ek het dit ’n prioriteit gemaak om te leer hoe om te publiseer – my eie literêre projekte, maar ook meer kommersiële projekte.

Ek noem ook finansiële bemagtiging in November 1998, om dit moontlik te maak om my “enkele ambisie” na te streef. Ook nóú wil ek geld maak, nie net sodat ek die beste ure van my dag kan spandeer aan skryfprojekte nie, maar om die lewe vir die spesiale vrou in my lewe makliker te maak, en om saam met haar meer van die lewe te kan geniet.

In kort, die woordkeuses is ietwat anders. Wat agter dit sit, is min of meer onveranderd.

______________________

SONDAG 7 SEPTEMBER 2014

’n Man op ’n motorfiets sny voor jou in sekondes voor jy by ’n verkeerslig kom. Jy moet skielik briek. Die ou jaag oor die oranje lig, en jy moet, as gevolg van die feit dat jy moes briek trek, by die rooi lig staan en wag.

Ses blokke later ry jy in iemand vas. Nie omdat jy ’n slegte bestuurder is nie. Nie omdat die ander persoon iets vreeslik verkeerd gedoen het nie. Jy het in hom vasgery omdat jy nog opgestoom was omdat “daai ander vark” jou afgesny het – ses blokke tevore. Nou moet jy geld opdok vir skade aan iemand se voertuig, want jy het in hóm vasgery. Omdat jy nie jou emosies kon beteuel nie. Omdat jy alles waaroor jy gebelgd is, al jou onsekerhede, saam met jou op die pad gevat het.

Selfde met “pre-race trading”. Ek kom toenemend agter dat my begrip van die storie nie meer so ’n groot probleem is soos agt maande gelede nie. Die wyse hoe ek “trade”, is ook aansienlik beter. Maar omdat my gemoed nie is wat dit moet wees nie – vanweë die hitte en die humiditeit, die feit dat my fiets se ketting elke dag afval en dan moet die oorgewig Uitlander met die ouma-fiets op die brug staan en met sy sleutels sy ketting regmaak, en wie weet wag nog alles, laat ek elke nou en dan toe dat ’n “trade” gaan waar hy wil, in stede daarvan om dit te beheer. En dis nie omdat ek ’n slegte “trader” is, of omdat ek nie mooi verstaan wat aangaan nie. Dis omdat ek nie my emosies kan beteuel nie. Omdat ek ’n vertroebelde gemoed saam met my na die “trading” sessie toe vat. En die resultaat is dat ek nie geld maak nie – of nog erger, dat ek geld verloor.

Mens vertel graag vir jouself dat jy gelukkig moet wees, dat dit beter is vir jou gesondheid, en vir jou verhoudings en so aan. Voorwaar, voorwaar sê ek vir myself: Werk daaraan om gelukkig te wees, verduidelik mooi vir al jou onsekerhede wat hulle met hulleself kan doen, en maak meer geld.

’n Gelukkiger mens met minder onsekerhede sal dit waarskynlik ook makliker vind om kalm te bly in die verkeer. Wat dalk net eendag jou en/of iemand anders se lewe of ledemaat sal spaar.

______________________