Skrywer: Brand Smit

SONDAG 5 OKTOBER 2008

“Iemand het klappers geskiet in die straat, toe raak jy deurmekaar en val by die venster uit. Toe gryp ek jou arm, skop vas teen die vensterraam en trek jou terug. Toe raas ek met jou.” ~ wat Natasja vanoggend vir my vertel het sy gedroom het gisteraand.

DINSDAG 7 OKTOBER 2008

Ek vul my notaboeke en tik goed op die rekenaar om getuienis te lewer van my bestaan. My skryfwerk is bewys dat ek lewe, en geleef het tot nou toe.

WOENSDAG 8 OKTOBER 2008

Ek raak ’n bietjie moeg daarvoor om elke dag en nag te sukkel om ’n wonderwerk uit my rekenaar te trek. Dit voel asof ek voor ʼn keuse staan: vat dit rustiger, of stry voort tot ek doodgaan, of dood neerslaan.

As ek oppervlakkig daarna kyk, of propagandisties wil wees, sal ek moet sê dan stry ek maar tot ek doodgaan, of dood neerslaan (of sukses behaal; ek het vergeet om dit by die oorspronklike moontlikhede te voeg – ’n mens stry immers vir iets). Maar ek sou graag wou weet wat presies dit beteken om dit “rustiger” te vat. Beteken dit dat jy opgee en ’n luiaard word? Beteken dit dat jy heeldag TV kyk totdat jy uiteindelik jou rusbank en jou TV moet verkwansel vir kos?

Kan ’n mens dit rustig vat, en net dalk meer gedoen kry – en net dalk langer leef, en gelukkiger wees?

MAANDAG 13 OKTOBER 2008

[Uit ’n epos aan ’n vriendin]

Jy vra of alles “reg” gaan uitwerk. Ek is oud genoeg om te weet dinge werk nie altyd presies soos ons dit wil hê nie. Ons glo altyd, en ons hoop – in ’n beter môre, dat alles reg sal uitwerk, dat die toekoms fantasties gaan wees … maar soos almal weet, eindig ons geloof en hoop gereeld in ontnugtering, en sonder ’n bietjie geluk elke nou en dan vat ons daaglikse arbeid ons ook nie altyd so ver soos ons glo dit moet nie.

Wat hierna gaan volg vir jou is dat jy voort sal gaan om te struggle vir alles wat vir jou belangrik is, van om ’n saak te dien groter as jyself tot die vervulling van jou potensiaal. Dit is wat hierna gaan volg.

Gaan dit uitwerk? Jy mag dalk nie soveel interessante belewenisse hê oor die volgende paar maande as wat jy gehad het die afgelope ses maande nie – of dalk beleef jy interessanter dinge. Die onmiddellike toekoms gaan dalk nie soveel interessante karakters in jou lewe bring nie – maar dalk ander karakters.

Glo in jouself. Glo in wat jy doen. Stry voort. En vergeet van “alles”, die volmaakte lewe, en geloof daarin dat iets altyd aan die einde terug sal glimlag. Solank jy nog op jou voete staan, word jy nog getel – en as jy struikel, staan jy op.

As die lewe ’n stryd is vir iets beter, en vir alles wat ons kan wees, het jy reeds meer as voldoende instrumente, kennis, ervaring, geesdrif, lewenslus, en tricks up your sleeve om die stryd enduit te sien.

Dit is die beste advies wat ek jou kan bied.

WOENSDAG 15 OKTOBER 2008

Ek wil altyd meer doen, terwyl minder in soveel gevalle beter is.

WOENSDAG 29 OKTOBER 2008

Hoe werk ewolusie? Watse meganismes genereer die klein veranderinge wat lei tot ’n kreatuur wat ná ʼn duisend geslagte anders jag, eet, swem en boomklim as sy voorsate ʼn duisend geslagte tevore?

Antwoord: Ek weet nie.

Nog ’n vraag: Wat is 15 384 523 vermenigvuldig met 27 947 238?

Antwoord: Dit weet ek ook nie. Maar iemand kan ’n groot genoeg sakrekenaar nadertrek, die regte nommers druk, en vir my die antwoord gee. En hy of sy sal reg wees! Dit sal die werklike, ware, akkurate antwoord wees!

______________________

DINSDAG 30 SEPTEMBER 2008

Ek het onlangs ’n gedagte gehad oor [’n dobbel-verwante aktiwiteit waarmee ek gedink het ek geld kan maak]. Ek reken mens behoort te kan geld maak op die langtermyn, maar ek het ’n probleem met die hoeveelheid tyd wat ek spandeer daaraan, en ek het ʼn probleem met wat dit doen aan my gemoed. As ek ’n uur afsluit met meer geld as wat ek begin het, is ek ekstaties; as ek dit eindig met minder geld, is ek nie soseer ongelukkig nie – kom ons sê maar net ’n algemene sin van geluk en welstand is volslae afwesig.

Nadat ek eers ’n vergelyking getref het tussen dit en iets wat kreatiwiteit vereis – kan ’n gedig of ’n artikel wees vir ʼn webblad, mompel ek toe in die rigting van die yskas: “Dit is te belangrik.”

Om ’n uur se aktiwiteit te eindig met ’n wins, is net eenvoudig te belangrik. Ek volg my strategie en ek gaan deur die stappe met die gedagte dat ek net 1000% (dis reg, een duisend persent) wins moet maak binne vier tot ses weke dan is alles reg en ek kan op vakansie gaan. Dan stap ek na ’n uur terug kombuis toe met minder geld in my rekening, ietwat teleurgesteld, vies, en toenemend onseker. “Gaan dit werk?” sal ek prewel.

Ek plaas alles op die tafel. Ek waag my gesondheid, my geluk en welstand, ’n reis na Suid-Afrika om my familie te sien, my hoop, my … geloof, op die uitkoms van een uur se aktiwiteite wat veronderstel is om geld te maak.

Hierdie nota begin nou lyk soos ’n belydenis, so laat ek dit duidelik stel: Ek dobbel nie; nie met sente nie, en nie met dollars nie. Ek werk dinge fyn uit. Ek gaan in vir die profyt, nie vir die vermaak nie.

Nietemin, om te wen, is te belangrik. Om te verloor, weeg ook te swaar op my gemoed. Kan die situasie gered word? Of moet ek eerder alles los waar ek wen of verloor want albei situasies jaag my bloeddruk te veel op?

Dan weer, los alles wat my bloeddruk kan opjaag? Wat bly oor? Lees? Definitief uit! Ek raak opgewerk en voer hardop gesprekke met myself. TV? Selfde storie. Op vakansie gaan om my familie te sien? Problematies – daar’s die stres van afskeid neem. Engelse klasse gee? Daar’s die lawaai, en die ongeskikte kinders … aag tog! Is dit skaakmat?

WOENSDAG 1 OKTOBER 2008

In Korea het ek die insig gehad dat ek dit haat om te verloor, want ek verwag om te wen. Wat hierdie insig geïnspireer het, was my destydse hewige ontsteltenis wanneer ek ’n arcade game, soos Daytona USA of Soul Edge, verloor het teen iemand. ’n Soortgelyke ding steek deesdae sy kop uit met speletjies op my rekenaar, soos Pacman, Tetris, en FreeCell.

Hoekom is dit vir my so belangrik om te wen? Sekerlik bevestig dit dat ek reg was oor iets, maar hoekom is dit so belangrik om reg te wees?

Is die probleem ’n oordrewe sin van eiewaarde? Het ek voortdurend bevestiging nodig vir my waarde as ʼn mens omdat onsekerheid daaroor net onder die oppervlak skuil?

Is ek gedoem om vir ewig rondgegooi te word tussen ’n oordrewe sin van eiewaarde, ’n onversadigbare behoefte aan bevestiging van my waarde (soos vergestalt in die behoefte om reg te wees), en immer dreigende onsekerheid oor my waarde en die gepaardgaande angs, terwyl ek bestaan in ʼn realiteit waar almal soms wen en soms verloor, waar almal soms reg is en soms verkeerd?

______________________

DONDERDAG 4 SEPTEMBER 2008

Hoekom ek doen wat ek doen: ’n gesprek met myself op pad na die 7-Eleven toe laat gisteraand

Rede een: Wantroue, vandat ek veertien jaar oud was, in ’n volwasse lewe van kry ʼn werk, trou, koop ʼn huis op skuld, koop ʼn kar op skuld, kry kinders … dan draai die ekonomie of daar’s een of ander fokop wat beteken jy’t skielik nie meer ʼn werk nie, jy raak desperaat, jy maak nog skuld, jy trek na ’n ander stad toe, jy ruil die kar in vir ’n skedonk, jy verduidelik jou situasie aan vriende en familie en vreemdelinge, jy raak nog meer desperaat tot jy op ʼn punt kom waar jy bereid is om enige iemand “baas” te noem of enige iets te doen, net sodat jy nie nog ʼn maand sonder ʼn inkomste hoef te sit nie.

Rede twee: Selfs toe ek moes voorberei vir ʼn beroep, het belangstellings in geskiedenis en godsdiens swaarder geweeg as vakke soos personeelbestuur of bemarking.

Rede drie: Aan my, soos aan miljoene ander, is ’n geskenk gegee, en ek sal verdoem wees as ek nie my lewe aanwend tot iets beter as ’n middelmatige bestaan nie.

MAANDAG 22 SEPTEMBER 2008

Ons hoor gereeld onsself en ander mense dinge sê soos, “My lewe behoort beter te wees,” “X moet eintlik Y wees,” “A moet eerder B wees.” Mens herinner jouself ook gereeld daaraan dat die lewe nooit heeltemal werk soos jy dit wil hê nie. Jy doen jou bes, en jy probeer tevrede wees met wat jy het. Tog streef jy elke dag vir ’n beter lewe, om dinge te verbeter.

Meeste van ons weet die lewe is ’n stryd – vir ’n hoër bestaansvlak. Soms slaag jy in hierdie stryd, en jou lewe is beter van daai dag af. Soms sukkel jy vir wat voel soos ’n ewigheid, en jy bly skaars staande. Maar – en ek weet ek het hierdie beeld meer as ’n paar keer al gebruik, maar hier kom dit weer – as jy nie op die grond lê nie, beteken dit jy staan nog. En solank jy nog staande is, stry jy voort.

______________________

WOENSDAG 9 JULIE 2008

Dis vyf voor twee in die oggend. Ek voel alweer soos ’n goedkoop prostituut wat heeldag lank sy lyf verkoop het vir sy drome, maar nog steeds opeindig met niks.

Fok dit; dan’s ek maar ’n goedkoop prostituut. Môre lê ek maar weer. Môre droom ek maar weer. Want … whatever. Want dis hoe dit is.

09:12

Elke keer wat ek in iets glo en dit skop terug in my gesig, bly ’n stukkie van my siel agter. Dis ’n probleem, want ek het nodig om te glo. Andersins, wat is die punt?

09:59

Hoe gaan ’n mens voort om te glo, as jy weet iets kan terugskop in jou gesig enige tyd?

Wat jy doen, is jy dink twee keer voor jy in die bed spring met elke nuwe idee wat jou die wêreld beloof.

11:24

“More than a million blind warriors form the vanguard.” ~ uit ’n dokumentêre program oor miere

VRYDAG 11 JULIE 2008

Ek worstel goed, maar hoe goed is ek met sukses?

Dog net ek vra, weereens.

DONDERDAG 14 AUGUSTUS 2008

’n Stelling waaraan geen prys geheg kan word nie: “Jy het my liefgehad toe ek arm was.”

WOENSDAG 20 AUGUSTUS 2008

My leuse: Wees redelik.

[geen datum]

Standaard bemarking advies:

1. Hier is wat ek het.

2. Hierdie is wat jy uit dit sal kry.

3. Hier is wat ek wil hê jy volgende moet doen.

______________________

VRYDAG 13 JUNIE 2008

Dit was dan Donderdag, die dag wat “twaalf” genommer is in die maand getiteld “Junie”, in die jaar wat volg op “2007”.

Ek weet daar is ’n punt agter alles waarmee ek my dae vul. Tyd vlieg. Almal raak ouer. Die wêreld vergaan bietjies vir bietjies.

Tyd vir slaap? Hoekom? Want my gat is seer gesit, maar veral omdat slaap tradisioneel ontbyt voorafgaan. En ek hou daarvan om dinge reg te doen.

DINSDAG 17 JUNIE 2008

Dit is omdat ons gebore word, dat ons doodgaan.

Dit is omdat ons 85 jaar se lewe oorleef, dat ons van ouderdom doodgaan.

Dit is van lewe, dat ons sterf.

DONDERDAG 19 JUNIE 2008

Vandag is nie die sesde Januarie nie – die Dag van Epifanie, en ek weet ek het ’n amper geprogrammeerde neiging om diepsinnig te trek as ek in die omgewing van Laan 55 kom [my eerste woonbuurt in Taiwan], maar soos ek vroeg vanaand verby trap, slaan dit my: Die lewe het na my toe gekom.

In Korea het ek gereeld gepraat van stilstaan by die rooi lig, van wag tot ek kan voortgaan met my lewe. Hierdie sentimente is meer as een keer heroorweeg in ’99 en 2000. Taiwan was, aanvanklik, soos Korea, ’n plek van wag: Wag tot ek kan “huis” toe gaan – waar ek ’n voller lewe sal kan lei, waar ek uiteindelik sal kan “commit and belong”.

Junie 2008. Ek is nog steeds in Taiwan, nege en ’n half jaar later. Steeds hier, soos ek myself elke keer herinner wanneer ek verby Laan 55 ry. Maar ek wag nie meer nie. Mense het na my toe gekom. Eers was dit net vriende, en toe, uiteindelik, liefde.

* * *

Natasja verteenwoordig vir my LEWE. Sy is LEWE geïnkarneer. Sekerlik is ons almal, tegnies gesproke, maar vir my is sy ’n besonderse manifestasie van LEWE: haar persoonlikheid; haar wilskrag; haar oorlewingsdrang; haar genot van dinge; haar belewenis van dinge; selfs haar vrese, al praat sy min daaroor.

Natuurlik sou Natasja in elk geval hier gewees het ongeag van my teenwoordigheid. Sy sou in elk geval gekom het, en sy sou nog steeds hier gewees het, al was ek nie hier nie. Maar as ek LEWE gaan soek het in Suid-Afrika soos my plan telkemale was, sou ek haar gemis het.

Ek was hier in 2004. Sy het hiernatoe gekom.

Die res is my geseënde belewenis van LEWE.

DONDERDAG 26 JUNIE 2008

“Marry me, Rita,” sê die titelkarakter in die film, Sgt. Bilko. “I know I’m a longshot, but sometimes they pay.”

______________________