SATERDAG 4 APRIL 2015
Ons word betaal ’n gemiddelde uurlikse tarief van ongeveer $20, oftewel R235 per uur. Ons gee klas vir tussen drie en ses ure per dag, met ’n uur of langer op die pad tussen klasse. Inkomste wissel tussen R10 000 en R20 000 per maand, hoewel dit ’n paar duisend minder of een of twee duisend meer kan wees. In die maand waarin Chinese Nuwejaar gevier word, kan ons inkomste soveel as 40% minder wees as gewoonlik.
Meeste van ons klasse is “kontrakte” van tussen twaalf en tagtig ure – wanneer die kursus voltooi is, is daar geen waarborg dat jy onmiddellik ’n nuwe “kontrak” sal kry nie.
Ons posisie by die skool is ook net deeltyds. Dit beteken wanneer daar ’n openbare vakansiedag is, word ons nie betaal nie. As ons die dag olik voel, mag ons maar by die huis bly maar ons word nie betaal nie. As dit te hard reën en die wind waai te sterk, word klasse gekanselleer, en dan word ons minder betaal daai maand. Wanneer ons op vakansie gaan om ons families te besoek, verdien ons geen geld vir daai twee weke of so nie, maar ons moet natuurlik steeds huur en rekeninge betaal. As ’n privaatstudent siek is, of te besig is, of een dag nie lus is vir Engels praat nie, word ’n klas maklik op kort kennisgewing gekanselleer en dan maak ons minder geld daai maand.
* * *
Ons huur is ongeveer R6 500 per maand. My mediese versekering beloop sowat R300 per maand; my telefoonrekening en bydraes vir ander rekeninge is sowat R850. Lewenskoste is omtrent R4 000 per maand. My lewensversekering is byna R600 per maand. Ek betaal ongeveer R850 per maand belasting.
* * *
Sedert my vroeë twintigs het ek geweet ek sou dit nie kon maak in ’n voorstedelike middelklasbestaan nie. Ek het ook geen begeerte gehad om tipiese middelklas sukses te behaal nie. Ek het geen onmiddellike hunkering gehad daarna om te trou, myself te vestig, kinders te kry, of te begin met ’n loopbaan nie.
As jy nie van beter weet nie, sou jy dalk raai dat ek hedonistiese motiewe gehad het – om pret te hê, om avontuur te soek, en so aan. My werklike motivering was aansienlik valer: ek nodig gehad om te weet wat die waarheid is. As kind het ek altyd geglo in dinge. Teen die tyd wat ek 24 was, het ek geglo in niks anders as die realiteite van ’n aktiewe bestaan en die onafwendbaarheid van die dood nie.
Die idee om myself te verbind tot ’n loopbaan het vir my voorgekom as vulgêr, selfs belaglik. Ek wou … nee, ek het nodig gehad om weg te kom van die masjien wat die samelewing in my oë was.
Ongelukkig het ek teen my middel-twintigs ’n aardige bedrag studieskuld opgegaar; die moderne weergawe van die Middeleeuse landheer se greep op sy lyfeienes en landbewoners.
Teen die einde van 1995 het ek ’n derde weg gevind tussen vlug en middelklasvoorstad. Ek het Suid-Korea toe gegaan waar ek vir twee jaar sou werk as Engelse onderwyser. Ná ’n paar maande terug in Suid-Afrika in 1998 waar ek naïef geglo het ek gaan begin inpas in die middelklas gemeenskap, is ek Taiwan toe.
Taiwan het goed uitgewerk vir my die laaste sestien jaar. Ek verdien genoeg geld om te oorleef, en om Suid-Afrika toe te kan gaan elke twee jaar of so om my familie te sien. Ek het genoeg tyd om te lees en te skryf. En teen alle verwagtinge in, het ek ontmoet en is uiteindelik getroud met ’n wonderlike vrou.
* * *
Terug in Suid-Afrika was my ouers se finansiële welstand vasgevang in ’n skynbaar eindelose tuimeltreinrit. By tye het hulle baie meer geld gemaak as ek; ander kere minder.
Uit die aard van die saak wil ek help wanneer hulle in die moeilikheid is. Vir hierdie doel moet ek meer geld maak.
Hier is waar die ironie inskop: Ten spyte daarvan dat ek nog altyd gemaklik was met ’n Spartaanse leefstyl, en dat ek nooit belanggestel het om voor te hardloop in die resies vir meer geld nie, ken ek nie persoonlik enige iemand wat al meer maniere probeer het om geld te maak nie. Al wat ek nog nie probeer het nie, is prostitusie, en misdaad.
Feit is, ek is siek en sat daarvoor om sleg te voel omdat ek nie méér geld maak nie. Maak nie saak wat jy doen nie, aan die einde van die dag vra ’n man wat lyk soos ’n begrafnisondernemer: “Hoeveel geld het jy?” Dan probeer jy weereens verduidelik. Niks, tik hy dan op sy rekenaar in. En soos jy jou hand oplig om beswaar te maak, kyk hy reg deur jou en wys met ’n benerige vinger vir die volgende persoon in die ry om nader te stap.
______________________