Maand: Junie 2004

MAANDAG 7 JUNIE 2004

’n Nuwe benadering?

Ek hoor daar’s cool Mexikaanse hip-hop, maar selfs al koop ek daarvan, is daar cool Oesbekiese musiek waarna ek nooit in my lewe sal luister nie. En selfs al luister ek eendag Oesbekiese musiek, sal ek nooit ’n Oesbeek wéés nie. En selfs al trou ek met ’n Oesbekiese vrou en ons gaan woon in Indië, sal ek nooit ’n Indiër wees nie. En selfs al emigreer ons Amerika toe, sal ek nooit ’n gebore en getoë Amerikaner wees nie. En selfs al woon ek in New York vir dertig jaar, sal ek nooit ’n Fransman wees nie. En al gaan woon ek in Parys, sal ek nooit in Swede woon nie. En al woon ek vir tien jaar lank in Stockholm, sal ek nooit in Japan woon tydens die veertiende eeu nie …

Voorwaarde vir toewyding: As jy eers aanvaar dat jy ’n spesifieke mens is, kan jy jouself verbind tot ’n spesifieke lewe.

DINSDAG 8 JUNIE 2004

Aanvaar jouself – al is dit net om tyd te spaar

Ek aanvaar die partikulariteit van my agtergrond. Ek dink en skryf meeste van die tyd in Afrikaans, my vel is “wit”, my gelaatstrekke gedikteer deur die gene afkomstig van my hoofsaaklik Germaanse voorouers.

Ek kan verander hoe ek lyk. Ek kan ook moeilik wees en my taalagtergrond verwerp – omdat ek dit nie gekies het nie, en myself dwing om net in Engels te dink en te skryf. Ek kan selfs meer radikaal wees en ’n ander taal (as Engels) kies, die taal bemeester, en uiteindelik net in daai taal dink en skryf. Aan die einde van so ’n proses – wat jare se harde werk sal verg – sal ek ’n pragtige illustrasie wees van ’n “self-made man”.

Ek is egter bereid om so ’n radikale illustrasie te laat vaar ter wille van tyd en energie, en bloot die partikulariteit van my fisiese voorkoms, en my moedertaal en kulturele agtergrond merendeels te aanvaar soos dit is, en as goed genoeg te ag as instrumente wat die proses van self-ontdekking en self-formulering fasiliteer.

______________________

SONDAG 6 JUNIE 2004

Vertrou in jouself
’n Goeie dunk van jouself
Ek het myself gevind
Ek voel nie soos myself nie
Wees jouself
Jy moet jou naaste liefhê soos jouself
Ken jouself
Onseker oor jouself
Ek lag vir myself

“Ky-malixino-wo.”

“Huh?”

“Ky-malixino-wo. Jy meen jy weet nie wat dit is nie?”

“Geen idee nie.”

“Dis ’n sentrale konsep in die begrip van wat die mens is!”

“Nog nooit daarvan gehoor nie.”

“Jy maak ’n grap, reg? Hoe op aarde kan jy funksioneer as ’n intelligente aardbewoner sonder om te weet wat die ky-malixino-wo is?”

“Wel, ek weet nie. En tog funksioneer ek …”

“Dit is Afrikaans, jy weet? Dis nie Russies of Spaans of Japannees nie!”

“Kan ons oor iets anders praat?”

Selfliefde
Selfstandigheid
Selfvernedering
Selfminagting
Selfbeheersing
Selfbewus
Selfondersoek
Selfopoffering
Selfrespek
Selfverheerliking
Selfverdediging
Selfbehoud
Selfverafgoding
Selfvertroue
Selfverwyt
Selfverloëning
Selfmoord

Glo in jouself
Bevry jouself

______________________

SATERDAG 5 JUNIE 2004

Ek het die afgelope jaar baie rondgeval tussen besigheid en vrye kreatiwiteit, vrye kreatiwiteit en besigheid; baie besigheid, minder kreatiewe werk; meer kreatiewe werk, minder besigheid … [lees onder andere: Geld en kuns]

Wat ek nou sê is dat, vir my, die optimale doelwit vrye kreatiewe werk is.

Sommige mense sal voorstel dat dit dalk sal beteken dat jy agt ure per dag of selfs meer sal moet spandeer in ’n vervelige omgewing met weinig stimulasie om ’n salaris te verdien as jy nie ’n inkomste bewerkstellig met jou kreatiewe werk nie. Is dit dan nie beter om harder te probeer om geld te maak met jou kreatiewe werk nie?

My antwoord: As jou kreatiewe werk vry is, en jy kan steeds ’n profyt daaruit maak, goed so. Maar as jy die vrye uitdrukking van jou kreatiwiteit moet kompromitteer ten einde wins te maak daaruit, verloor jy te veel.

Dan sê ek, as dit nie anders kan nie, werk maar jou paar ure per dag vir ’n salaris in ’n omgewing waar jy nie sou wees as dit nie was vir jou finansiële behoeftes nie. As jou kreatiewe werk dan vrye uitdrukking is, is dit die moeite werd.

______________________

Geen, of min notas beteken nie geen werk nie. Ek was besig die afgelope paar dae op die rekenaar … ek het wel gister die insig gehad dat mense, as jy hulle een-vir-een oorweeg, net weerlose diere is wat hulle bes probeer om aan die lewe te bly, en miskien ’n bietjie geluk te smaak tussendeur al die teleurstellings, en die mislukkings, en al die dinge wat nie heeltemal uitwerk soos wat mens graag wou gehad het nie. (En dan is daar natuurlik die “weerlose” kriminele, die “weerlose” korrupte politici, die “weerlose” onderdrukkers en uitbuiters van ander weerlose diere …)

***

In Maart het ek gereken 4 Junie gaan D-dag wees. Dit sou die einde wees van die Kommersiële Diktatorskap, en naby genoeg aan die begin van my lewe terug in Suid-Afrika.

Die werklike 4 Junie was uiteindelik oorheers deur die feit dat my drukker nie gewerk het nie, so ek kon nie die twintig kopieë van my digbundel produseer wat ek wou uitdeel aan vriende en familie nie. So kom, en gaan die dae van ons lewe …

______________________

DINSDAG 1 JUNIE 2004

Selfkennis, identiteit en die Dalai Lama

Die “huidige” Dalai Lama was gebore as Tenzin Gyatso. Ses dekades gelede was hy driftig besig om net ’n gewone laitie te wees toe ’n paar monnike eendag opdaag en hom te vertelle het hy’s nie wie hy dink hy is nie, maar eerder die soveelste inkarnasie van iemand anders. Imagine dit.

WOENSDAG 2 JUNIE 2004

[My gesprekke, werklik of andersins, met die Mormoonse sendelinge gaan terug tot in my eerste jaar in Taiwan toe twee welgeklede, skoongeskeerde jong Amerikaners elke Donderdag vir ’n paar weke ’n besoek afgelê het aan my woonstel. Hulle het gekom op uitnodiging – ek het hulle gesien een aand terwyl ek op my stoep gestaan en ’n sigaret gerook het, en siende dat daar nie toe veel ander Westerlinge in die omgewing was om mee te gesels nie, het ek die geleentheid aangegryp vir ’n teologiese geselsie. Ons gesprekke het die vorm aangeneem van vraag-en-antwoord: Ek het vrae gevra, hulle het probeer antwoord, ek het gereageer op hulle antwoorde, en toe hulle nie meer wou of kon antwoord nie, het ek namens hulle antwoorde uitgedink. Na ’n paar weke het die twee besluit om my eerder nie weer te besoek nie.

Op die betrokke Woensdag van hierdie stuk was ek per trein op pad terug na Fengshan toe twee blanke mans my gesigsveld betree: jonk, swart broeke, wit kortmouhemde met naamplaatjies op die een bors, skoongeskeer, kort hare. Ek het begin wonder wat ek sou sê, sou hulle naderskuif. Die reis het net so tien minute geduur; die gesprek sou derhalwe kort, en op die man af wees.]

Gesprek met Mormoonse sendelinge op die trein

(Wat nie plaasgevind het nie op Woensdag 2 Junie 2004)

“Hi.”

Ek knik my kop.

“Are you a teacher?”

“Yes.”

“How long have you been here?”

“Couple of years.”

“Have you heard of the Church of the Latter Day Saints of Jesus Christ?”

“There’s no point in me having this conversation with you.”

“Why?”

“Because you don’t know who you are.”

“What do you mean?”

“I mean you know your names, and you know to which religious organisation you belong. But these are mostly things that you’ve been told about yourself during the first two decades of your lives. You haven’t really made any personal choices that would indicate to me that you truly know who you are.”

“We’ve chosen to follow Jesus Christ.”

“How could you have chosen something if you’ve never had any choices? Where did you grow up? Utah? Salt Lake City? If you were an Arab who grew up in a Muslim environment, with all the environmental data that would have given you an identity in that context, and you then chose the Church of Latter Day Saints above Islam … then you would have made a choice. So far you’re nothing but a human body carrying around a lot of data about yourself. These things – your physical appearance, your name, your language, where you come from, your nationality, and the fact that you are missionaries of a particular church – are all identifying marks that tell you and anyone else how you fit into your environment.

“You, sitting there, cannot tell me anything that you haven’t been told. Have you ever had an experience that could possibly undermine your beliefs? How can you know the truth about yourself or anything you believe in if you’ve never questioned the validity of the facts that you’ve been fed? What are your criteria for telling truth from a lie?

“I cannot have an intelligent conversation – about religion no less! – with someone who is nothing more than an emulator of other people in order to know how he should function as a human being.”

“How do you know what we think, or what we’ve experienced? I experience God every day …”

“Yes, you have experiences, and I’m sure you’ve been told how to interpret them. And the words you use to give expression to these experiences … are words that you did not invent, am I right?

“My station’s coming up. Listen, I cannot, in the final instance, judge the validity of your experiences. I do not claim to possess the powers of mind or spirit which would certainly be required to either confirm or refute the source of your experiences.

“If I made certain assumptions about you that are incorrect, please accept that I did so to make a point that might be applicable to your life, or it might not be. If my assumptions cannot in entirety be dismissed, then please consider it for a minute or so. Either way, have yourselves a good day.”

______________________