Sestig woorde – slange – beskawing en barbare

DONDERDAG 11 MAART 2004

Sestig woorde

’n Groot huis en ’n groot kar is nie my styl nie. ’n Drie slaapkamer huis in ’n stillerige voorstad of ’n groterige dorp, en ’n lewe toegewy aan familie, liefdadigheid, studie en kreatiewe werke (spesifiek die Geskrewe Woord). Dit is wie en wat ek is; waar, en hoe ek wil leef; en wat ek met my lewe wil doen.

(Sestig woorde – ’n dekade om dit uit te sorteer onder al die moontlikhede)

SATERDAG 13 MAART 2004

Slange vervel

Om te ontwikkel – te evolve – beteken om soos ’n slang te vervel (reeds gesê, ek weet).

Wat dit in die praktyk beteken, is dat opinies verander; so ook oortuigings, aspekte van identiteit, haarstyl, kleredrag.

Soms gebeur dit ook dat disfunksionele verhoudings agtergelaat word, verhoudings wat nie meer is wat dit aan die begin was nie, en wat nie meer die waarde het wat dit op ’n vroeër stadium van jou lewe gehad het nie. Dit is soms ’n noodwendige gevolg van persoonlike ontwikkeling, en moet as sodanig aanvaar word deur die persoon wat ernstig is daaroor om nie sy eie ontwikkeling as ’n mens te inhibeer nie, en wat in eerlikheid verhoudings wil aanknoop en handhaaf.

MAANDAG 15 MAART 2004

Oor beskawing, en barbare

Sommige mense argumenteer dat mens moet doen wat jy moet doen om jou eie lewe die moeite werd te maak. In die praktyk kom dit neer op botsende belange, destruktiewe wedywering, en soms wedersyds vernietigende oog-vir-oog aksie-en-reaksie. Konstruktiewe wyses waarop duisende, selfs miljoene individue in een geografiese area die hoogste beginsel – om eie lewe die moeite werd te maak – hanteer, word “beskawing” genoem.

[Die wêreld, of wêrelde, wat as “beskawing” kwalifiseer in die algemene begrip van geskiedenis en samelewings, was gebou en word steeds gebou op “ooreenkomste”. In menige gevalle kom hierdie sogenaamde ooreenkomste daarop neer dat een persoon ’n ander uitbuit ter wille van eersgenoemde se oorlewing; ’n uitbuiting wat soms lei tot die vernietiging – direk of indirek – van die uitgebuite persoon se lewe. Oordeel kan ook gevel word teen groepe, gemeenskappe, maatskappye, en politieke en religieuse instellings wat mense uitbuit ter wille van die oorlewing van ’n magtiger minderheid.]

________________

Oor persoonlike lêers

DINSDAG 2 MAART 2004

Ons almal het “files” oor mekaar. My file oor “Yolanda Y” sal byvoorbeeld sê sy’s dit en dat, sus en so, tree so op in hierdie en daardie situasie. “Sy’t hierdie sterkpunte, en hierdie swakhede. Pasop vir dit of dat …”

Ons almal verwag dat die mense wat ons ken en wat ons vriende noem (en oor wie ons derhalwe “files” het) die persone sal wéés wat ons dink hulle is om ons vertroue in hulle te fasiliteer.

Soms neig ons “file” weergawes van mense egter na simplistiese karikature, met sekere aspekte van die persoon beklemtoon vir die eenvoudige rede dat dit ons beter pas as wat die geval is met ander aspekte.

Waak daarteen – niemand hou daarvan om tot ’n karikatuur gereduseer te word nie.

Dit is wel so dat ons soms hierdie proses van vereenvoudiging van onsself onbewustelik aanmoedig. As ’n persoon onseker is oor sy of haar identiteit, is dit gewoonlik gerusstellend as mense sê, “Jy sê mos altyd (X, Y of Z),” of “Jy raak mos altyd kwaad as iemand so iets doen,” of selfs, “Ek het geweet jy gaan dit sê (want jy sê dit altyd).”

Vir my irriteer dit as mense ’n eenvoudige karikatuur van my skets. Ek weet ek doen dit soms van myself (moontlik om wie ek is meer draaglik te maak vir my geselskap?), so ek kan dus nie altyd mense kwalik neem as hulle saamspeel nie. Die waarheid is egter dat ek die reg voorbehou om anders te voel as gister, anders op te tree as eergister, en ander belangstellings te hê, of te fokus op ander dinge as wat ander se “files” oor my dikteer.

Natuurlik moet daar ’n graad van ooreenkoms wees tussen wie jy vandag is, wat jy sê, wat jy doen en hoe jy optree, en wat gister die geval was. Maar hierdie dinge is ook vloeibaar, en verander met tyd.

’n Meer ideale situasie sal wees een waar ons ons “files” oor mekaar oophou, met breë kantlyne vir nuwe inligting en geestesoog foto’s wat tred hou met die tyd. Die alternatief is dat ons “vriende” is met karikature wat hoofsaaklik ons eie handewerk is, en wat ons met die verloop van tyd mag vind nie meer “betroubaar” is nie, omdat hulle “skielik” nie meer sus of so lyk, of dit en dat sê of op bepaalde wyses optree of reageer in hierdie of daardie situasie nie.

______________________