Maand: November 1997

Maandag 24 November 1997

Ek is ’n idealis, maar ek leef in ’n wêreld vol korrupsie, onreg, en ongelykheid, met on-ideale verhoudings tussen mens en mens, mens en natuur, en selfs die mens met hom- of haarself. In hierdie wêreld wil ek streef na volmaakte geluk, volmaakte liefde, ’n volmaakte lewe, selfs die perfekte beroep vir myself. Hierdie strewe na volmaaktheid in ’n wêreld wat ver van volmaak af is, lei noodwendig tot innerlike konflik – ontnugtering versus hardnekkige geloof in die goeie, in die moontlikheid van iets beters.

Is volmaakte geluk moontlik? Is volmaakte liefde moontlik? Is dit moontlik om altyd die tipe indrukke te maak op mense wat jy sonder uitsondering agterna kan bestempel as akkuraat, volgens die beskouing wat jy het van jouself? Is perfekte geloof ’n bereikbare teiken waarna ons moet streef? Is volmaakte verhoudings moontlik? Is dit altyd moontlik om tot jou volle potensiaal te leef?

Ek – die persoon wat hierdie vrae vra – is ’n idealis, so ek sal graag “ja” wil antwoord op bogenoemde vrae. Wat moet ek anders doen – opgee op dit waarna ek streef, en maar net aanvaar dat volmaaktheid ’n onbereikbare ideaal is? Moet ek maar altyd tevrede wees met wat ook al aangebied word, of wat ek ook al op daai oomblik het?

Die probleem, of ek dit wil aanvaar en of ek wil voortgaan om in ontkenning stroom-op te bly swem, is dat die wêreld tot oorlopens toe gevul is met onvolmaaktheid. Dit forseer my om ’n onaangename feit in die gesig te staar: Hierdie posisie van ’n idealis in ’n on-ideale wêreld lei in vele gevalle tot verwarring, eensaamheid, isolasie en depressie. Dat so ’n persoon ’n sekere onvermoë sal vertoon om te “deal” met die on-ideale wêreld, ’n onvermoë om in ’n produktiewe, kreatiewe, en wedersyds voordelige verhouding te verkeer met die wêreld, is geen verrassing nie.

Een opsie vir die idealis is om terug te trek – te retireer – na ’n “kleiner”, makliker manipuleerbare wêreld waar hy meer op sy gemak sal voel omdat sy sensitiewe natuur nie so maklik ontstel sal word deur die kruheid, die onreg, die oënskynlik gereelde en herhalende afwesigheid van geregtigheid nie; waar die vuil, melaatse hande van die on-ideale wêreld nie sal gryp na hom nie – waar hy veilig sal voel.

Sommige idealiste neem die persona aan van die sogenaamde “Loner” – die Alleenloper, maar ek reken dit is tot ’n groot mate net deel van ’n kosmetiese oplossing. Die oorspronklike probleem is steeds daar: die innerlike konflik wat die persoon ervaar vanweë die kloof tussen sy of haar verwagtinge van hoe dinge behoort te wees, en hoe dit werklik is.

* * *

Hoe gaan mens te werk met so ’n ontstellend onvolmaakte wêreld? Aanvaar jy dit maar net? Vlug jy na die boesem en wagtende arms van fundamentalistiese godsdiens waar al die antwoorde vir jou gedikteer word, en as die vooraf verpakte antwoorde nie goed genoeg is nie, word daar maar net gesê, “God het ’n plan met alles” of “God is in beheer”? Word jy ’n voortvlugtende pleger van geweld as ’n bewustelike of onbewustelike reaksie op al die onvolmaaktheid, en om die spot te dryf met die feilbare pogings van mense om dit te hanteer op die enigste manier wat hulle ken? Of trek jy jou kar in die garage in na ’n lang dag en raak gemaklik op die rusbank vir ’n aand voor die TV? Word jy Stalin of Gandhi? Jesus Christus of Julius Caesar? Quit jy, of commit jy? Commit tot wat? Ek gaan myself mal maak! Tyd vir tee en ’n sigaret …

———————

[Vir die idealis om die persona aan te neem van die “Alleenloper”, is in werklikheid meer as net ’n kosmetiese oplossing.

Om ’n “Alleenloper” te wees, bied in vele gevalle aan die persoon ’n tydelike toevlug. Dit is ’n maatreël wat die persoon in staat kan stel om te doen wat hy of sy móét doen – om ’n verhouding uit te werk met die wêreld wat sinvol, produktief en hopelik wedersyds voordelig sal wees.]

______________________

Dinsdag 4 November 1997

Om ’n Engelse onderwyser te wees het sy nadele, maar in ag genome dat mens in enige van meer as 25 lande kan woon, en ’n werk kan doen wat redelik bevredigend kan wees, kan mens nie anders as om daaraan te dink as ’n goeie beroepsmoontlikheid nie.

Ek sê nie ek dink op die oomblik aan die langtermyn nie, maar wat betref beroepsmoontlikhede wat oop is vir my – as ek kyk na my kwalifikasies en ervaring, moet ek sê, ag ek dit redelik hoog. Dit sal my in staat stel om geld te verdien, te reis, en om nuwe vaardighede aan te leer, en dit sal my hou uit ’n plek genaamd middelklas suburbia.

* * *

Ek het nog agt maande oor van my kontrak voor ek teruggaan Suid-Afrika toe. In plaas daarvan om te dink aan nog agt, lang maande … begin ek eerder te dink daaraan dat ek nog agt maande lank ’n werk het, ’n salaris verdien, en ’n plek het om te woon. Wanneer ek terug is in Suid-Afrika, sal ek aanvanklik werkloos wees, ek sal nie ’n inkomste verdien nie, en ek sal nie ’n plek van my eie hê nie.

Dit is soos ’n kloof wat agt maande voor my in die toekoms lê. Ek kan my ore plattrek, my oë toemaak, en net hardloop – en hoop die tyd gaan gou verby, net om dán te besef ek weet nie hoe om die kloof oor te steek nie; dat ek teen ’n reguit krans afstaar.

Die alternatief is om nou al te begin om materiaal te vergader om ’n brug te kan bou wanneer ek by die kloof uitkom – sodat dit nie ’n antiklimaks sal wees nie. Dit is ook belangrik dat ek gereed moet wees vir die “ander kant”. Voorbereiding sluit dinge in soos spaargeld, taalvaardigheid, vroegtydige beplanning vir akademiese kursusse, en so aan.

Feit is, die agt maande sál verbygaan, en dit hang af van niemand anders nie as myself hoe die prentjie gaan lyk wanneer ek terugkyk. Gaan ek verspeelde kanse sien, en vorentoe kyk en besef ek is in die moeilikheid? Of gaan ek op die lughawe in Singapoer sit voor my vlug Suid-Afrika toe, en dink aan alles wat ek die vorige agt maande vermag het, goed voel oor myself, en met selfvertroue en hoë verwagting uitsien daarna om die kloof oor te steek?

Dit hang alles van myself af – nóú. Ek het, hopelik, nog agt maande om voor te berei.

* * *

Ten einde my doelwitte te bereik, is dit noodsaaklik dat ek my leefstyl moet verander. Nou, ek het ’n tyd gelede hierdie gedagte gehad van ’n transformasie, om dinge op ’n radikaal ander manier te doen. Sedertdien het ek bewus geraak van die risiko van sulke idealistiese idees – die borrel kan bars, of jy kan doodgewoon verveeld raak daarmee (omdat dit nie werklik jy is nie), en dan is jy terug by die begin.

Ek moet eerder kyk na areas waar ek my huidige leefstyl, metodes van dinge doen, en voorkeure, kan benut om meer gedoen te kry. Dis byvoorbeeld beter vir my om eerder langer in die nag te werk as om vroeg in die oggend op te staan.

Eenvoudig gestel, ek moet meer ure elke dag benut om aan my doelwitte te werk. Ek sal myself moet dissiplineer om minder net rond te sit, en myself so produktief as moontlik besig te hou.

Aan die einde is dit alles deel van ’n kettingreaksie – as jy in die oggend iets produktief doen, is die tafel gedek en die ys gebreek om die res van die dag ook produktief te wees. (Dit werk natuurlik ook anders om.) Hoe meer jy dus doen, hoe beter voel jy oor jouself, en hoe beter jy voel oor jouself, hoe meer doen jy (en anders om).

Feit is, dit is in my eie hande, vandag, of ek oor agt maande hier sal weggaan as iemand wat verward en onseker is oor sy toekoms, of as iemand met ’n plan.

______________________